Oko nzũko omundu abya n’obũtoki obuwene n’amalengekania awabuyĩrĩre ndeke. Abya mwenge omw’ibyaho liwe, n’omo bwamatanĩ haguma na Nyamuhanga. Amalengekania wuwe inierĩre n’ebirandamirirwa biwe ibibuyĩrĩre. Nĩkwa omo butasikya, obutokĩ buwe mobwatabũkala, n’obuhemu mobwimya omwanya w’olwanzo. Erikerebula moryolobya emibere yiwe erĩhika omugulu abya isyangaswatoka iyowenewene erĩsĩka omwilwa n’ekibi. Sitanĩ mwamuyira mo mukobe, na angabere omo bukobe obo erihika na kera, Nyamuhanga atalisyamuwatikaya omo nzira y’eriswekya. Lyabya isonda ly’omutebya erikakĩrya erĩte-geko lya Nyamuhanga omw’ihangika omundu, neryusũlya omo kihugo mw’obuhanya n’embwera. Neryo abya aka-sonda eribũga ati obubi obũ bukasa kusangwa Nyamuhanga mwahangika omundu. EY 9.1
Omundu, omo mibere yiwe y’eritendihalya, abya omo bwamatanĩ bw’obutseme haguma na Nyamuhanga oyubisamiremo “obuteke bosĩ bw’amenge n’eriminya”. (Abanya Kolosaĩ 2:3). Nĩkwa enyuma w’ekibi kiwe, mwatasyasunga obutseme bw’omo bubũyĩrire na mwasonda erĩbĩsama hali oko bũsũ bwa Nyamuhanga. Emibere y’omutima owatabindũkĩre ko yine yitya. Syalibya omo bwamatanĩ na Nyamuhanga kandi nibya syalisunga omo buguma naye mo butseme. Omunyakibi syangatasunga butseme embere sya Nyamuhanga; iniakanditibita akasaga endeko y’ababũyĩrĩre. Ngabyangatokekene akahamulwa eriya omo lubula, syangasũngĩre m’obutseme. Omutima w’olwanzo loswĩre owatabereyo, eyo bosĩ bamatene omo Iwanzo lutehwa, byanga— mũsũhĩrye. Amalengekania wuwe, ebitsemesya biwe n’ebirandamirirwa biwe byangabere binyamwaga oko by’abĩkalĩ bayo abate na kibi. Angabere yo mo mulenge owakatabũla olwimbo lubuya Iw’elubula. Okwiye olubula Iwangabere handu h’eriagalwa; angatibitire n’erisaga obũsũ by’oyuli kyakakala kyayo na butseme bwayo. Si hamula lya Nyamuhanga ly’obutatsomana lyo rikahiga ababi b’elubula: obutatolera bwabo eribya haguma n'abĩkalĩ bayo bobu-kahiga beyo. Erĩhenĩa lya Nyamuhanga lyangabere kubo ng’omuliro owakatĩmaya Bangatsemere eriherĩbwa banamatabĩsama obũsũ bw’oyo wahola eritongolyabo. EY 9.2
Sibitokekene okw’itwebene, eriyĩlũsya omo kyuna ky’ebibi ekyo twatogeribawamo. Emitima yetu ni mibi na sitwangatoka eribindulayo. “Nindi wangatoka erĩlũsya ekindu kibuya omo kĩtowene kwehĩ? Sihali n’omuguma.” (Yobũ 14:4). “Kusangwa omundu oyukakwama obũlenge-kanĩa bw’omubiri nĩ nzĩgũ uku Nyamuhanga. Sialĩowa emi-gambo ya Nyamuhanga, kandi sialitoka erĩowayo.” (Abanya Roma 8:7). Amenge, eryiga kũndũ, erikolesya erisonda n’omuhwa w’omundu, ebyosĩ biwite aho amaka wabyo atwirirye, nĩkwa hano sibiwite bũtokĩ. Byanganalungula emibere y’eyĩhya, mkwa sibyangatoka eribindula omutima, kutse eryerya esyonũnga sy’eribyaho. Hatolere ihabya obũ-tokĩ obukakolera emwisi, eribyaho lihya erikalũa endata, neryo abandu imobatoka eribinduka erilũa omo kibi eriya omo bũbũyĩrĩre. Obũtokĩ obo ni Kristo. Olukogo luwe lusa lolwanganasũbya obũtokĩ bw’omweyo n’erikurirabo oku Nyamuhanga, oko bũbũyĩrĩre. EY 10.1
Omulamya mwabũga ati: “Omundu amatendibutwa kandi”, atetangirira omutima muhya, ebĩtsemesya bihya, ebirandamirirwa bihya, ebikamusondolera omo ngebe nyihya, “siangatatoka erilola oko Bwami bwa Nyamu-hanga”. (Yoane 3:3). Amalengekania w’erĩbũga ambu eki-natolere kisa, ryenerikũlya ekibuya ekiri omo mundu oko mibere, ni luhabo Iw’eritogotia. “Omundu oyutawite Omũ-lĩmũ, sialitoka eribana olũsũnzo olũkalũa oko Mũlĩmũ. Kandi sialiminyalo kusangwa ni myatsi y’obũkĩrũ busana naye. Kusangwa endũndĩ yalo ikasohawa omo menge w’Omũ-lĩmũ.” (1 Abanya Korĩnto 2:14). “Susweke kusangwa mongakubwira nyiti, Litolere iwabutwa kandi.” (Yoane 3:7). Uku Kristo bisakirwe ambu: “Ekinywa ekyo kyabya n’engebe, n’engebe eyĩ moyabya kyakakala ky’abandu”. (Yoane 1:4). “Nyamuhanga sialitahula erindi rĩna omo kihugo kyosĩ omo katĩkatĩ k’abandu, eryangatũlamya.” (Emĩbĩrĩ y’Abakwenda 4:12). EY 10.2
Sibitũgĩre erilangira obũbũya bwa Nyamuhanga, erilangira obwenge n’obolobolo bw’emibere y’eribya tata. Sibĩtũgĩre eriminya amenge n’obutunganene bw’omugambo wuwe, erilangira kwahĩmbĩre oko nzũko ya kera na kera yo Iwanzo. Omukwenda Paulo mwalangira ebyosĩ ebi omugulu abũga ati: “Ngalĩga emigambo kw’iri mibuya.” “Neryo emigambo ĩbũyĩrĩre, kandi ekihano kĩbũyĩrĩre, kitunganene, kandi ni kibuya.” Nĩkwa, omwagalwa ly’erĩtwa amaha, mwaswabũga ati: “Ingye indi w’omubiri, nabĩrĩgũlĩbwa ng’omukobe w’ebibi.” (Abanyaroma 7:16,12,14). Mwaka-ndira obũbũyĩrĩre n’eritunganene, ebyo abya isyangahĩkako iyowene, neryo mwalaka ati “Ingye indi mundu w’obũlĩge! Nindi wasyanyibohola oko mubiri oyũ w’oluholo kwehĩ?” (Abanyaroma 7:24). Oko buli mugulu, obuli handu n’oko migulu yosĩ, ekĩ kyo kiriro ky’emitima yiluhire. Oko bosĩ, erisubirya liguma lyo rineho: “Lebaya, Ekyana ky’Embũlĩ kya Nyamuhanga, oyũkalũsaya ebibi by’ekihugo!” (Yoane 1:29). EY 11.1
Omo bisosekanio bingi, oMuka wa Nyamuhanga abirikola n’amaka erikangania ekwenene eyo, akamĩnyĩkalyayo oko mitima eyikakandira eryĩkĩbwa omuheke w’ebibi. Omugulu Yakobo atibita erilũa omo nyũmba y’ĩse wuwe, abihalya omw’ilaba Esau y’isi, engitsi y’ekibi yabya iyabi-rimulemera. Ng’okwabya iniamabibya munyambwera kandi muhiwa, iniamabigabwa oko byosĩ ebyabya bikayira eri-byaho mo libuya, ekyanatalĩtohera omutima wuwe, bo buba bw’eribũga ati ekibi kiwe kyabirimugaba uku Nyamuhanga, ati abiriganwa omo lubula. Omo bũlĩge obo neryo mwayila-mbika oko kitaka akaluhuka, ebitwa bite ko bandu ibyo binamutĩbĩreko, n’endata olubula ilunemukoleryako esyo ngununu. Abere anagotsere, mwalangira ekyakakala ky’eri-swekya; neryo owalinga mũngasĩ mwahangana omw'ĩbetya eryo abya agotseremo, ebisambiro byago byamayatũla oko syonyũyĩ sy’elubula, n’abalaĩka ba Nyamuhanga ibanemula-bangania bakahetuka n’erĩkima kugo; omugulu omulenge wa Nyamuhanga owakalũa okw’ihenia kw’endata owikamo obukwenda bw’erihumũlya n’eriha amaha Yakobo kwakangibawa atya Omulamya mw’isũbĩrya okw’isonda ly’omutima wuwe. lye, omunyakibi, mwatsema n'erisĩma akalangira enzira eyangaswamusubya omo bwamatanĩ na Nyamuhanga. Omũngasĩ w’ekũmbo w’esyonzolĩ siwe abya kiminyikalo kya Yesu, omusangania muyĩma musa omo katĩ ka Nyamuhanga n’omundu. EY 11.2
Ekĩ kyona kiminyikalo Yesu ahula omo mũkanĩa wuwe haguma na Natanaelĩ omugulu abũga ati: “Mwasyalangira olubula ilukingukere, n'abalaĩka ba Nyamuhanga ibaka-hetuka n’eriandagalira oko Mugala w’Omundu.” (Yoane 1:51). Omo bubi, omundu mwayigaba uku Nyamuhanga; ekihugo mokyagabana n’olubula. Habya isihangabya bwa-matanĩ obwangatokĩre erisoka oko kyũna kiri ekyabya omo katĩkatĩ. Nĩkwa omo katĩ ka Kristo, ekihugo mokyataswa-matana n’olubula. Omw’itolera liwe, iye Kristo mwahĩra obulalo bw’oko kyũna ekyatakulawa n’ekibi, abalaĩka batoke erisyabya omo buýĩma n’omundu. Kristo iniane n’enũnga y’obũtokĩ butehwa akamatana n’omundu w’atoga omo bolo n’obuyikuhakuhira buwe. EY 12.1
Nĩkwa esyonzolĩ sy’abandu sy’erilolya embere ni sya busa, n’omũhwa w’eriyisumba ni wabuyira, batetatsomana enũnga ngima y’amaha n’obuwatĩkya oko kihanda ekya-tera. “Obuli lũsũnzo lubuya kutse lowene” (Yakobo 1:17) bikalũa uku Nyamuhanga. Sihali bubuya bw’ekwenene obw’emibere, butane obukalũa okwiye. N’enzira ngĩma nyisa y’eriya eyiri Nyamuhanga ni Kristo. Akabũga ati: “Ingye indi nzira, ĩngye indi mwatsi w’ekwenene, ĩngye indi ngebe; sihali mundu ũkahĩka uku Tata ate kwĩngye.” (Yoane 14:6). EY 13.1
Omutima wa Nyamuhanga akakandira abana buwe ba muna kihugo b’omo Iwanzo olukakĩnda oluholo. Omwiteka Mugala wuwe, Nyamuhanga mwalwĩka olubula losĩ mw'ĩhĩtya okw’itwe. Eribyaho ly’Omulamya, oluholo luwe n’eritusabira, omũbĩrĩ w’abalaĩka, erihatikana ly’Omuka, Tata akakola endata n’omo katĩ k’abosĩ, eritsomana rityũ-mbaya ly’abaliho abelubula : ebyosĩ bikakolawa busana n’eritutongolya. EY 13.2
Ayii! Tusamalire obuhere bw’eriswekya obwakolawa busana netu! Tulenge erilangira endũndĩ y’omũbĩrĩ n’amaka ebyo lubula lukaheraya lukabirikira abahererya, n’eriswaletabo omo nyumba ya Tata. Ebikwamirirwa ebikalakalĩre, n’emĩbĩrĩ y’amaka manene kwilabaho, sibyangatokĩre erikolesĩbwa. Ebihembo by’eriswekya ebĩbĩkĩrwe abakolĩ b’ebibuya, obutseme bw’elubula, eribya haguma n’abalaĩka, obuguma bw’olwanzo Iwa Nyamuhanga na Mugala wuwe, erikula haguma n’eriyisanza ly’obutoki bwetu omo migulu ya kera na kera: ebi sibyangatuha omuhwa n’erituhatikana erikolera Omuhangĩkĩ Nyamuhanga n’Omulamya wetu y’omũbĩrĩ n’omutima w’olwanzo kwehĩ? EY 13.3
N’oko lundi luhande, eritswera lya Nyamuhanga eryabugawa endata w’ebibi, ebihembo ebite byangasagwa, erihemuka ly’emibere yetu n’eritogotya ly’omũheryo, bikakanibawa omo kĩnywa kya Nyamuhanga eritukunga okw’ikolera Sitanĩ. EY 14.1
Twanamayikehya embere sy’olukogo Iwa Nyamu-hanga? Ekyo angasiriswatukolera niki? Tutayĩhĩra omo bwamatanĩ n’oyo watwanza omo Iwanzo Iw’eriswekera! Tulangire endũndĩ y’esyonzira sihirirweho busana netu ambu imotwatoka eribindulwa erimusosa, n’eritaswasũ-bĩbwa omo bwamatam haguma n'abalaĩka, omo buholo n’obwamatanĩ bwa Tata n’Omugala. EY 14.2