Go to full page →

Kapitulo 24—“Indi Bala Ini ang Anak ni Jose?” AK1 303

SA TUNGA sang masanag nga mga adlaw sang bulo-haton ni Kristo sa Galilea, ang isa ka landong nagahulon. Ang mga tawo sa Nazaret nagsikway sa Iya. “Indi bala ini ang Anak ni Jose?” ang siling nila. AK1 303.1

Sa tion sang Iya pagkabata kag pagkapamatan-on, si Jesus nagasimba sa tunga sang Iya mga utod sa sinagoga sa Nazaret. Kutob sang pagsugod sang Iya bulohaton wala Sia sa ila, apang indi nga wala sila makahibalo kon ano ang nahanabo sa Iya. Sang pagpakita Niya liwat sa tunga nila, ang ila kabalaka kag pagpaabot ginpukaw sing tama kadako. Yari diri ang nakilala nga mga dagway kag mga nawong nga Iya nakilala kutob pa sang pagkabata. Yari ang Iya iloy, ang Iya mga utod, lalaki kag babae, kag ang tanan nga mata nagtulok sa Iya sa nagasulod Sia sa sinagoga sa adlaw nga Inogpahuway, nagkuha sang Iya duog sa tunga sang mga manogsimba. AK1 303.2

Sa pag-alagdan nga regular sa adlaw, ang tigulang nagabasa gikan sa mga manalagna, kag nagalaygay sa mga tawo sa paglaom sa gihapon sa Magakari nga Isa, nga magadala sang mahimayaon nga pagkari kag pagaitapok ang tanan nga pagpigos. Ginatinguhaan niya sa pagpabaskog sa iya mga manogpalamati bangod sa pagsulit sang kapahayagan nga ang pagkari sang Mesias malapit. Ginalarawan niya ang himaya sang Iya pagkari, nga nagapatalupangod sing labi sa hunahona nga magapahayag Sia subong ulo sang mga soldado sa pagluwas sang Israel. AK1 303.3

Kon ang isa ka rabbi yara sa sinagoga, ginapaabot sia sa paghatag sing wali kag bisan sin-o nga Israelinhon sarang mahatagan sing pagbasa gikan sa mga manalagna. Sa sining adlaw nga inogpahuway si Jesus ginpangabay sa pagpakigbahin sa pag-alagdan. Kag “nagtindog Sia sa pagbasa; kag ginhatag sa Iya ang tulon-an ni Isaias nga manalagna.” Lucas 4:16, 17. Ang kasulatan nga ginbasa Niya among dinalan nga ginahangop subong nagapahanungod sa Mesias: AK1 304.1

“Ang Espiritu sang Ginuo yari sa Akon,
Bangod nga ginhaplas Niya Ako sa pagwali
sang maayong balita sa mga imol;
Ginpadala Niya Ako sa pagbantala sing pagbuhi
sa mga bihag
Kag pagpasag-uli sang itulolok sa mga bulag,
Sa paghilway sang mga ginpigos,
Sa pagbantala sang tuig nga nahamut-an sang
Ginuo.”
AK1 304.2

“Kag ginlukot Niya ang tulon-an, kag gin-uli ini sa manogbulig; . . . kag ang mga mata sang tanan sa sinagoga nag-ungot sa Iya. . . Kag ang tanan nagpamatuod sa Iya, kag natingala sang mga pulong sang bugay nga nagguwa sa Iya baba.” Lucas 4:20-22. AK1 304.3

Si Jesus nagtindog sa atubangan sang mga tawo subong isa ka buhi nga manogpahayag sang mga tagna na hanungod sang Iya kaugalingon. Sang pagsaysay Niya sang mga pulong nga Iya ginbaga, naghambal Sia nahanungod sang Mesias subong isa ka manogtabang sang ginapigos, isa ka manoghilway sang mga bihag, isa ka manogbulong sang nagabalatian, nga nagapasaguli sang itulolok sa mga bulag, kag nagapahayag sa kalibutan sang kapawa sang kamatuoran. Ang Iya nagapatalupangod nga paggawi kag makatingala nga pagkaimportante sang Iya mga pulong nagapakunyag sang tagipusoon nga may gahom nga wala gid nila sadto mabatyagi. Ang taob sang diosnon nga inpluensia nagrumpag sang tanan nga sagang; kaangay kay Moises, nakita nila ang Indimakita. Sa ginadaldal ang ila tagipusoon sang Espiritu Santo, nagsabat sila sang mainit nga mga kabay pa kag mga pagdayaw sa Ginuo. AK1 304.4

Apang sang ginhambal ni Jesus, “Karon natuman ining kasulatan sa inyo mga idulongog,” sa hinali nadumdoman nila ang ila kaugalingon kag ang ginsiling nahanungod sa Iya, Sia nga nagahambal sa ila. Sila, nga mga Israelinhon, mga anak ni Abraham, ginpahayag subong sa kahiulipnan. Ginhambal sila subong mga binilanggo nga pagaluwason gikan sa gahom sang kalaot; subong nga yara sa kadudolman, kag nagakinahanglan sang kapawa sang kamatuoran. Ang ila bugal napilas, kag ang ila kahadlok ginpukaw. Ang mga pulong ni Jesus nagapahayag nga ang Iya bulohaton para sa ila kinahanglan tuhay gikan sa ila ginahandom. Ang ila mga binuhatan ayhan sarang mausisa sing matul-id. Wala sapayan sang ila katul-id sa guwa nga mga seremonya nagapangupos sila kon pag-usisaon sadtong masanag kag manog-usisa nga mata. AK1 305.1

Sin-o ining Jesus? nagpamangkot sila. Sia nga nagaangkon para sa Iya kaugalingon sang himaya sang Mesias among anak sang isa ka panday, kag nagpangabudlay sa Iya pamandayan upod sang Iya amay nga si Jose. Nakita nila Sia nga nagalakat pataklad-padulhog sa mga bakulod; nakilala nila ang Iya mga utod nga lalaki kag mga utod nga babae, kag nahibaloan nila ang Iya kabuhi kag ang pagpamugon. Nakita nila Sia sa Iya pagtubo halin sa pagkabata tubtob sa pagkapamatan-on, kag halin sa pagkapamatan-on tubtob sa hamtong nga tawo. Wala sapayan nga ang Iya kabuhi wala sing mansa, indi sila magtuo nga Sia among Sinaad nga Isa. AK1 305.2

Daw ano katuhay sang Iya pagtulon-an nahanungod sang bag-ong ginharian sa sadtong ila nabatian gikan sa ila mga tigulang! Wala gid sing ginhambal si Jesus nahanungod sa pagluwas sa ila gikan sa mga Romanhon. Nabatian nila ang Iya mga katingalahan, kag nagalaom sila nga ang Iya gahom pagagamiton sa ila kaayuhan, apang wala sila sing nakita nga kapahayagan sini nga tuyo. AK1 305.3

Sa ginabuksan nila ang gawang sang pagduhadoha, ang ila tagipusoon naglabi pagid katig-a tungod nga ginpahumok sing umalagi. Nagtapat si Satanas nga ang bulag nga mga mata indi dapat buksan sa sina nga adlaw, ukon ang mga kalag nga nahigtan sa kahiulipnan paghilwayon. Wala sila magsapak sang talandaan nga nahatag na, sang ginpatalupangod sila nga ini amo ang ila Manunobos nga naghambal sa ila. AK1 306.1

Apang karon si Jesus naghatag sa ila sing isa ka kapahayagan sang Iya pagkadiosnon bangod sa pagpahayag sang ila natago nga mga hunahona. “Sa walay duhadoha magasiling kamo sa Akon sining hulobaton, Manogbulong, ayuha ang Imo kaugalingon; ang bisan ano nga amon nabatian nga nahimo sa Capernaum, buhata man diri sa Imo kaugalingon nga duta. Kag nagsiling Sia, Sa pagkamatuod, nagasiling Ako sa inyo, walay manalagna nga mahamut-an sa iya kaugalingon nga duta. Apang matuod gid nagasiling Ako sa inyo, may madamong babaying balo sa Israel sa mga adlaw ni Elias, sang gintakpan ang langit sa tatlo ka tuig kag anom ka bulan, sang nag-abot ang dakong tiggulotom sa bug-os nga duta, kag si Elias wala pag-ipadala sa bisan kay sino sa ila kundi sa babaying balo sa Sarepta, sa duta sang Sido. Kag may mga aruon sa Israel sa tion ni Eliseo nga manalagna; kag wala gid sa ila sing gin-ayo, kundi lamang si Naaman nga Siriahanon.” Lucas 4:23-27. AK1 306.2

Bangod sining pag-alangot sang mga hitabo sa kabuhi sang mga manalagna, ginsugata ni Jesus ang mga pakiana sang Iya manogpalamati. Ang mga alagad nga ginpili sang Dios para sa isa ka pinasahi nga bulohaton wala pagtugoti sa pagpangabudlay para sa sadtong mga tawo nga matig-a sing tagipusoon kag dimatinuohon. Apang yadtong may tagipusoon sa pagbatyag kag pagtuo sa pagpati sing pinasahi ginhatagan sing mga kapahayagan sang Iya gahom bangod sa mga manalagna. Sa mga adlaw ni Elias ang Israel nagpalayo sa Dios. Nagpangapyot sila sa ila mga sala, kag ginsikway nila ang mga pagpaandam sang Espiritu bangod sa mga manogbalita sang Ginuo. Sa sini nga bagay gin-utod nila ang ila kaugalingon gikan sa alagyan sa diin ang pagpakamaayo sang Dios sarang makakari sa ila. Nagligad ang Ginuo sa mga puloy-an sang Israel, kag nakakita sing dalangpan para sa Iya alagad sa duta sang mga hentil, sa diin may isa ka babae nga indi sa iya pinili nga mga tinawo. Apang ining babae ginkahamut-an tungod nga nagsunod sia sang kapawa nga iya nabaton, kag ang iya tagipusoon nabuksan sa labi pa kadako nga kapawa nga ginpadala sang Dios sa iya bangod sa Iya manalagna. AK1 306.3

Sa amo man nga katarungan sa panag-on ni Eliseo, ang mga aruon sa Israel ginligaran. Apang si Naaman, isa ka dungganon nga hentil, nagmatutom sa iya pagtalupangod sang matarong kag ginbatyag niya ang dako nga kinahanglan sang bulig. Yara sia sa isa ka kahimtangan sa pagbaton sang dulot sang bugay sang Dios. Indi lamang nga gintinloan sia, kundi ginpakamaayo sa pagkilala sang matuod nga Dios. AK1 307.1

Ang aton tinindugan sa atubangan sang Dios nagasandig, indi sa kadamuon sang kapawa nga aton nabaton, kundi sa paggamit sadtong yari na sa aton. Sa sini nga bagay bisan ang hentil nga nagpili sang katarungan suno sa sarang nila mahibaloan, yara sa labi kaayo nga kahimtangan sang sa sadtong may dako nga kapawa kag nagasiling nga nagaalagad sa Dios, apang wala nagasapak sang kapawa, kag bangod sa ila adlawadlaw nga kabuhi, ginasumpong nila ang ila pagkatinawag. AK1 307.2

Ang mga pulong ni Jesus sa Iya mga manogpalamati sa sinagoga nagbunal sa gamot sang ila pagpakamatarong sang kaugalingon, kag nagpahayag sa ila sang mapait nga kamatuoran nga nagpalayo sila gikan sa Dios kag nadula nila ang ila pag-ako nga mga tinawo sila Niya. Ang tagsa ka pulong nagakihad kaangay sa isa ka sundang sa ginapahayag sa atubangan nila ang ila matuodtuod nga kahimtangan. Karon ginyubitan nila ang pagtuo nga sang una ginpabaskog sa ila ni Jesus. Indi sila mag-ako nga Sia nga naghalin sa kaimulon kag kubos iban Sia kundi isa lamang ka ordinaryo nga tawo. AK1 308.1

Ang ila pagkadimatinuohon nagbunga sing kalautan, Si Satanas naggahom sa ila, kag sa kasingkal nagsinggit sila batok sa Manlulowas. Nagtalikod sila sa Iya, Sia nga ang Iya bulohaton amo ang pag-ayo kag pagpasaguli; karon nagapahayag sila sang kinaugali sang manoglaglag. AK1 308.2

Sang ginhambal ni Jesus ang mga pagpakamaayo nga ginhatag sa mga hentil, ang mapintas nga bugal pungsodnon sang Iya mga manogpalamati ginpukaw, kag ang Iya mga pulong ginlumos sang kinagubot nga mga tingog. Ining mga tawo nagapabugal sa ila kaugalingon nga nagabantay sang kasugoan; apang karon nga ang ila pagpamatok natandog, handa sila sa pagpatay. Ang katilingban nagpuasa kag nagpangalima sila batok kay Jesus sa pagsubol sa Iya gikan sa sinagoga, kag pagpaguwa sa banwa. Ang tanan daw naghandom sang Iya kalaglagan. Gindala nila Sia sa bibi sang matindugon nga bakulod sa pagbulhog sa Iya. Ang sininggit kag paghimalaot nagpuno sang kahawaan. Ang iban nagahaboy sang bato sa Iya samtang sa hinali nadula Sia gikan sa tunga nila. Ang langitnon nga mga manogbalita nga yara sa luyo Niya sa sinagoga nag-upod sa Iya sa tunga sing nagakinagubot nga kadam-an. Gintago nila Sia gikan sa Iya mga kaaway, kag gindala Sia sa isa ka duog nga indi Sia maano. AK1 308.3

Subong man sini, ang mga manogtunda nag-apin kay Lot, kag nagdala sa iya gikan sa tunga sang Sodoma. Subong man sini gin-apinan nila si Eliseo sa diutay nga banwa sa bukid. Sang ginpuno ang mga bakulod palibot sang mga kabayo kag kangga sang hari sa Siria, kag sang dako nga kadam-an sang iya mga mangangaway nga may hinganiban, nakita ni Eliseo ang malapit nga mga higad sang mga bakulod nga tabunan sang mangangaway sang Dios—mga kabayo kag kangga nga kalayo palibot sa alagad sang Ginuo. AK1 309.1

Gani sa tanan nga mga katuigan, ang mga manogtunda malapit sa mga matutom nga sumolunod ni Kristo. Ang dako nga paghimbon sang kalaot nagakubay batok sa tanan nga buot magdaog; apang buot si Kristo nga magtulok kita sa mga butang nga indi makita, sa mga mangangaway sang langit nga nagapalibot sa tanan nga nagahigugma sa Dios, sa pagluwas sa ila. Sa bisan ano nga katalagman, makita kag indi makita, gintipigan bangod sa pagpatunga sang mga manogtunda, indi gid naton mahibaloan tubtob sa kapawa sang walay katubtoban makita naton ang mga kaako sang Dios. Ugaling mahibaloan naton nga ang bug-os nga panimalay sang langit may kabalaka sa panimalay diri sa idalom, kag nga ang mga manogbalita gikan sa trono sang Dios nagaalagad sa aton mga tikang adlawadlaw. AK1 309.2

Sang ginbasa ni Jesus sa sinagoga ang gikan sa tagna, nagdulog Sia sa malip-ot nga pagpahayag nahanungod sang bulohaton sang Mesias. Sa tapos Niya mabasa ang pulong, “Sa pagbantala sang tuig nga nahamut-an sang Ginuo,” ginligaran Niya ang dinalan, “kag sang adlaw sang pagtimalos sang Dios naton.” Isa. 61:2. Ini among kamatuoran kaangay sa nahauna sang tagna, kag bangod sa Iya paghipos, wala magpanghiwala si Jesus sang kamatuoran. Apang ining katapusan nga pahayag amo ang ginakalipayan sang Iya mga manogpalamati sa pagpamalandong, kag nga handom nila nga matuman. Naghu- kom sila batok sa mga hentil nga wala nila ginahangop nga ang ila kaugalingon nga paglapas labi pa kadako sang sa iya sang iban. Sila sa ila kaugalingon yara sa labing dako nga kinahanglan sang kaluoy nga ila gindumili sa mga hentil. Sa sinang adlaw sa sinagoga, sang pagtindog ni Jesus sa tunga nila, amo ang ila kahigayunan sa pagbaton sang panawag sang Langit. Sia nga “nagakahamuot sa malig-on nga paghigugma” (Miqueas 7:8) magaluwas sa ila gikan sa kalaglagan sa diin ginaagda sila sang ila mga sala. AK1 309.3

Indi Sia sarang makasikway sa ila sa indi Sia makatawag sa ila sing makaisa pa sa paghinulsol. Nagahingapos Sia sang Iya bulohaton sa Galilea, ginduaw Niya liwat ang puloy-an sang Iya pagkabata. Tungod sang pagsikway sa Iya didto, ang kabantugan sang Iya pagwali kag ang Iya mga kalatingalahan nagguob sa duta. Karon wala sing sin-o nga sarang makapanghiwala nga Sia may gahom nga labi pa sa tawhanon. Nahibaloan sang mga tawo sa Nazaret nga nagpangliburan Sia sa paghimo sing kaayuhan, kag sa pag-ayo sang tanan nga ginapigos ni Satanas. Sa palibot nila yara ang bug-os nga mga minuro sa diin wala sing isa nga nagaaguyong sa balatian sa bisan diin nga balay; tungod nga nakaagi Sia sa tunga nila, kag nagpang-ayo sang tanan nila nga mga masakit. Ang kaluoy nga ginpahayag sa tagsa ka buhat sang Iya kabuhi nagapamatuod sa Iya diosnon nga pagkahinaplas. AK1 311.1

Sa liwat sa nagapamati sila sa Iya mga pulong ang mga taga Nazaret gintandog sang Diosnon nga Espiritu. Apang bisan karon indi sila magkilala nga ining Tawo nga nagdako sa tunga nila, iban ukon labi pa kadako sang sa ila kaugalingon. Sa gihapon may yara nga mapait nga handumanan nga samtang nagsiling Sia nga Sia amo ang Sinaad nga Isa, sa pagkamatuod gindumilian Niya sila sing isa ka duog sa Israel; kay ginpakita Niya nga sila indi takos sang kahamuot sang Dios sing labi sang sa isa ka lalaki ukon babae nga hentil. Gani, wala sapayan nga nagapamangkot sila, “Diin bala nagkuha ining Tawo sining kaalam kag sining mga buhat nga gamhanan?” indi sila buot magbaton sa Iya subong Kristo sang Dios. Tungod sang ila pagkadimatinuohon, ang Manlulowas indi sarang makabuhat sing madamo nga katingalahan sa tunga nila. Pila lamang ka tagipusoon ang nabuksan sa Iya pagpakamaayo, kag sing alangalang naglakat Sia nga wala na gid magbalik. AK1 311.2

Ang pagkadimatinuohon, nga sing makaisa gindalo, nagapadayon sa paggahom sa mga tawo sa Nazaret. Gani naggahom man ini sa Sanhidrin kag sa pungsod. Sa mga saserdote kag mga tawo, ang nahauna nga pagsikway sang pagpahayag sang gahom sang Espiritu Santo amo ang ginsugoran sang katapusan. Agod mapamatudan nila nga ang ila nahauna nga pagsumpong matarong, nagpadayon sila sa walay langay sa pagsikway sang mga pulong ni Kristo. Ang ila pagsikway sang Espiritu gintapos sa krus sang Kalbaryo, sa paglaglag sang ila banwa, sa pagpaalaplaag sang pungsod sa mga hangin sang langit. AK1 312.1

Oh daw ano ang handom ni Kristo sa pagbukas sa Israel sang hamili nga bahandi sang kamatuoran! Apang tama ang ila pagkabulag espirituhanon sa bagay nga indi gid mahimo ang pagpahayag sa ila sang mga kamatuoran nga may kaangtanan sa Iya ginharian. Nagapangalig-on sila sa ila pagtulon-an kag sa ila walay pulos nga mga seremonya samtang ang kamatuoran sang Langit nagahulat nga ila pagbatunon. Ginagasto nila ang kuarta sa upa kag labhang, samtang ang tinapay sang kabuhi yara nga sarang nila makab-ot. Ngaa indi sila magkadto sa pulong sang Dios, kag usisaon sing matul-id sa paghibalo kon bala yara sila sa sayop? Ang Daan nga Katipan nga mga Kasulatan nagapahayag sing maathag sang tagsa ka bahin sang bulohaton ni Kristo, kag sa liwat ginasulit Niya gikan sa mga manalagna kag magsiling, “Ka- ron natuman ining kasulatan sa inyo idulongog.” Kon abi sing maminatud-on gin-usisa nila ang mga Kasulatan, nga ginasanghid ang ila mga teoriya sa pulong sang Dios, indi na kinahanglan maghibi si Jesus tungod sang ila katig-a. Indi na kuntani Sia kinahanglan magsiling, “Yari karon, ang inyo balay ginapabayaan.” Kuntani nakakilala sila sang kapahayagan sang Iya pagka Mesias, kag ang kalalat-an nga naglaglag sang ila bugalon nga banwa kuntani napunggan. Apang ang hunahona sang mga Judio ginpakitid bangod sang ila dimatarong nga pagkasalimpapaw. Ang mga leksyon ni Kristo nagpahayag sang ila kakulangan sa karakter, kag nagakinahanglan sa paghinulsol. Kon ginbaton nila ang Iya mga pagtudlo, ang ila mga buhat kinahanglan balhinon, kag ang ila ginadalo nga paglaom ginbayaan. Agod mapadunggan sang Langit, kinahanglan nila bayaan ang dungog sang mga tawo. Kon pagtumanon nila ang mga pulong sining bago nga rabbi, kinahanglan sila magsumpong sang mga opinyon sang dalagko nga manoghunahona kag manunodlo sang panag-on. AK1 312.2

Ang kamatuoran dili popular sa kaadlawan ni Kristo. Indi man sia popular sa aton mga adlaw. Indi gid sia popular kutob sang paghatag sang una anay ni Satanas sing kalas-ay sa iya bangod sa pagpahayag sang mga sugilanon nga butig nga nagdul-ong sa pagbayaw sang kaugalingon. Wala bala naton karon ginasugata ang mga teoriya kag mga doktrina nga wala sing sadsaran sa pulong sang Dios? Ang mga tawo nagapabilin sing maligon sa ila subong sang ginbuhat sang mga Judio sa ila tradisyon. AK1 313.1

Ang manogdumala nga Judio napun-an sang bugal espirituhanon. Ang ila handom sa paghimaya sang ka-ugalingon nagapahayag sa iya kaugalingon bisan pa sa pag-alagdan sa santuaryo. Ginahigugma nila ang labing mataas nga lingkoran sa sinagoga. Ginahigugma nila ang mga pag-abiabi sa balaligyaan, kag nagakalipay sila sang tunog sang ila mga titulo sa bibig sang mga tawo. Sa nag-usmod ang matuodtuod nga pagkamasinimbahon, naglabi sila kaimon sa ila mga tradisyon kag seremonya. AK1 313.2

Tungod nga ang ila ihibalo gindulman sang maiyaiyahon nga pagpamatok, indi sila makapahiusa sang gahom sang manogpatalupangod nga mga pulong ni Kristo sa pagkamapainuboson sang Iya kabuhi. Wala nila pag-abiabiha ang kamatuoran nga ang matuod nga pagkadako sarang mahimo sa wala sing guwa nga pagpakitakita. Ang kaimulon sini nga Tawo daw wala gid nagakasinanto sa Iya ginaako nga Sia Mesias. Nagpakiana sila, Kon Sia amo subong sang Iya ginasiling nga amo Sia, ngaa wala Sia nagapakaamo? Kon kontento Sia nga wala sing kusog sang mga hinganiban, ano ang mahanabo sa ila pungsod? Paano ang pagkasarang sang gahom kag himaya nga ginapaabot sing madugay sa pagpasakop sang mga pungsod subong mga kasakop sang banwa sang Judio? Wala bala ang mga saserdote nagtudlo nga ang Israel magadumala sa ibabaw sang bug-os nga duta? kag sarang bala mahimo nga ang dalagko nga magmanunodlo sang relihiyon nagsalayop? AK1 314.1

Apang indi lamang ang kakulang sang guwa nga himaya sa Iya kabuhi ang nagtuytoy sa mga Judio sa pagsikway kay Jesus. Sia amo ang simbolo sang kaputli, kag sila indi putli. Nagpuyo Sia sa tunga sang mga tawo subong huwaran sang walay dagta nga katarong. Ang Iya disalawayon nga kabuhi nagapasilak sang kapawa sa ila tagipusoon. Ang Iya pagkasinsero nagpahayag sang ila pagkadilisinsenro. Nagpakita ini sang sa pagkawalay unod sang ila salimpapaw nga pagkamasinimbahon, kag naghublas sang kalautan sa ila sa dulomtan nga kinaugali. Ina nga kapawa wala pag-abiabiha. AK1 314.2

Kon abi ginhimo ni Kristo agod pagtalupangdon ang mga Fariseo, kag gindayaw ang ila ihibalo kag pagkama-sinimbahon, kuntani gin-abiabi nila Sia sing malipayon. Apang sang paghambal Niya sang ginharian sang langit subong isa ka dagway sang relihiyon nga indi nila mabatas. Ang ila kaugalingon nga huwaran kag pagtudlo wala gid mag-amo sa bagay nga ang bulohaton sang Dios daw maluyagan. Sang nakita nila si Jesus nga nagatalupangod sa sadtong ila gid ginadumtan kag ginasubol, nagpukaw ini sa ila sang labing malain nga balatyagon sang ila bugalon nga tagipusoon. Wala sapayan sang ila paghagak nga sa idalom sang “Leon sang Juda” (Bug. 5:5), ang Israel kinahanglan bayawon sing labaw sa ibabaw sang tanan nga pungsod, sarang nila madala ang kapasuhan sang ila ginahandom nga paglaom sing labi sang sa pagbatas sang pagsabdong ni Kristo sang ila mga sala, kag ang kahuloy-an nga ila ginabatyag bisan pa sa atubangan sang Iya pagkaputli. AK1 314.3