Go to full page →

ΚΕΦΆΛΑΙΟ 33—ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ PG 269

Η σιωπηλή αλλά δυναμική επιρροή που άρχισαν να ασκούν τα μηνύματα των προφητών σχετικά με τη βαβυλωνιακή αιχμαλωσία, έπαιξε σοβαρό ρόλο στην προετοιμασία του εδάφους για μια μεταρρύθμιση η οποία έλαβε χώρα το δέκατο όγδοο χρόνο της ηγεμονίας του Ιωσία. Το μεταρρυθμιστικό αυτό κίνημα, χάρη στο οποίο οι απειλούμενες τιμωρίες ανεστάλησαν για ένα διάστημα, επήλθε κατά ένα εντελώς απρόσμενο τρόπο με την ανακάλυψη και τη μελέτη ενός τμήματος της Αγίας Γραφής που για πολλά χρόνια είχε κατά περίεργο τρόπο τοποθετηθεί σε εσφαλμένη θέση και είχε εξαφανισθεί. PG 269.1

Ένα περίπου αιώνα νωρίτερα, στην πρώτη τελετή του Πάσχα που έκανε ο Εζεκίας, είχαν ληφθεί μέτρα για την καθημερινή δημόσια ανάγνωση του βιβλίου του νόμου στο λαό από ιερείς κατηχητές. Αυτό που τόσο πολύ ευοδώθηκεμε τη βασιλεία του Εζεκία, ήταν η τήρηση των καταχωρημένων από το Μωυσή εντολών. Δόθηκε ιδιαίτερη βάση σε εκείνεςπου αναφέρονται στο βιβλίο της διαθήκης που α-ποτελεί μέρος του Δευτερονομίου. Ο Μανασσής όμως τόλμησε να θέσει κατά μέρος τις εντολές αυτές. Στον καιρό της βασιλείας από απροσεξία και αμέλεια εξαφανίστηκετο αντίγραφο του βιβλίου του νόμου που ανήκε στο ιερό. Έτσι λοιπόν, για πολλά χρόνια ο λαός είχε γενικά στερηθεί τη διδασκαλία του. PG 269.2

Το για πολύ καιρό εξαφανισμένο χειρόγραφο ανακαλύφθηκε στο ιερό από τον αρχιερέα Χελκία, τον καιρό που στο κτίριο γίνονταν ριζικές επιδιορθώσεις σύμφωνα με το σχέδιο του βασιλιά Ιωσία για τη συντήρηση του ιερού οικοδομήματος. Ο αρχιερέας παρέδωσε τον πολύτιμο τόμο στο Σαφάν, έναν πολυμαθή γραμματέα. Εκείνος τον διάβασε και στη συνέχεια το πήγε στο βασιλιά με την εξιστόρηση της ανακάλυψής του. PG 269.3

Ο Ιωσίας ταράχθηκε πολύ όταν άκουσε για πρώτη φορά τις νουθεσίες και τις προειδοποιήσεις τις καταχωρημένες στο αρχαίο αυτό χειρόγραφο. Ποτέ προηγουμένως δεν είχε αναγνωρίσει μέχρι αυτό το σημείο η σαφήνεια η οποία είχε θέσει ο Θεός μπροστά στον λαό του Ισραήλ “την ζωήν και τον θάνατον, την ευλογίαν και την κατάραν”, ούτε κατά πόσο είχαν παροτρυνθεί να εκλέξουν την οδό της ζωής για να μπορέσουν να γίνουν έπαινος στη Γη, μια ευ-λογία για όλα τα έθνη. Μέσω του Μωυσή είχε νουθετηθεί τον λαό του Ισραήλ: “Ανδρίζεσθε και θαρρείτε, μη φοβείσθε, μηδέ δειλιάτε από προσώπου αυτών, διότι Κύριος ο Θεός σου, Αυτός είναι ο πορευόμενος μετά σου. Δεν θέλει σε αφήσει ουδέ σε εγκαταλείψει.” (Δευτ. 30:19, 31:6) PG 269.4

Το βιβλίο αφθονούσε σε βεβαιώσεις της προθυμίας του Θεού να σώσει παντελώς εκείνους που θα εναπόθεταν εξολοκλήρου την εμπιστοσύνη τους σε Αυτόν. Όπως είχε ενεργήσει για την απολύτρωσή τους από την αιγυπτιακή σκλαβιά, έτσι πάλι καταπληκτικά θα ενεργούσε για να τους εγκαταστήσει στη Γη της Επαγγελίας και να τους καταστήσει κεφαλή των εθνών της Γης. PG 270.1

Οι ενθαρρύνσεις που προσφέρονταν σαν αμοιβή για την υπακοή, συνοδεύονταν από προφητείες τιμωριών εναντίον των απειθών. Καθώς ο βασιλιάς άκουσε τους εμπνευσμένους λόγους, αναγνώρισε στην εικόνα που παρουσιαζόταν μπροστά του συνθήκες παρόμοιες με εκείνες που υπήρχαν στην παρούσα στιγμή στο βασίλειό του. PG 270.2

Σχετικά με τις προφητικές αυτές οι περιγραφές της απομάκρυνσης από το Θεό, έμεινε κατάπληκτος όταν ανακάλυψε τις σαφείς δηλώσεις που αναφέρονταν στο γεγονός ότι η ημέρα της συμφοράς ήτανκοντάκαι ότι δε θα υπήρχε θεραπεία. Ήταν απλή η γλώσσα. Δεν υπήρχε πιθανότητα να παρερμηνευθεί η σημασία των λέξεων. Και προς το τέλος του τόμου, με μια περιληπτική εξιστόρηση των μελλοντικών γεγονότων της στάσης του Θεού προς τον λαό του Ισραήλ, τα θέματα αυτά είχαν διπλά διασαφισθεί. Ενώ όλος ο Ισραήλ άκουγε, ο Μωυσής είχε α-ναγγείλει: PG 270.3

“Πρόσεχε, ουρανέ, και θέλω λαλήσει,
Και ας ακούση η γη τους λόγους του στόματός μου.
Η διδασκαλία μου θέλει σταλάξει ως βροχή,
Ο λόγος μου θέλει καταβή ως δρόσος,
Ως η ψεκάς επί την χλόην
Και ως όμβρος επί τον χόρτον,
Διότι θέλω εξυμνήσει το όνομα του Κυρίου.
Απόδοτε μεγαλωσύνην εις τον Θεόν ημών. PG 270.4

Αυτός είναι ο Βράχος, τα έργα Αυτού είναι τέλεια,
Διότι πάσαι αι οδοί Αυτού είναι κρίσις,
Θεός πιστός και δεν υπάρχει αδικία εν Αυτώ,
Δίκαιος και ευθύς είναι Αυτός.”
“Ενθυμήθητι τας αρχαίας ημέρας,
Συλλογίσθητι τα έτη πολλών γενεών.
Ερώτησον τον πατέρα σου και αυτός θέλει σε αναγγείλει,
Τους πρεσβυτέρους σου και αυτοί θέλουσι σοι ειπεί.
Ότε διεμοίραζεν ο Ύψιστος τα έθνη,
Ότε διέσπειρε τους υιούς του Αδάμ,
Έστησε τα όρια των λαών
Κατά τον αριθμόν των υιών Ισραήλ.
Διότι η μερίς του Κυρίου είναι ο λαός Αυτού,
Ο Ιακώβ είναι το μέρος της κληρονομιάς Αυτού.
Εν γη ερήμω εύρηκεν αυτόν,
Και εν ερημία φρίκης και ολολυγμού.
Περιωδήγησεν αυτόν, επαιδαγώγησεν αυτόν,
Εφύλαξεν αυτόν ως κόρην οφθαλμού Αυτού.”
Αλλά ο Ισραήλ“ελησμόνησε τον Θεόν
Τον πλάσαντα αυτόν,
Και κατεφρόνησε τον Βράχον της σωτηρίας αυτού.
Παρώξυναν Αυτόν εις ζηλοτυπίαν με ξένους θεούς,
Με βδελύγματα παρώξυναν Αυτόν εις θυμόν.
Εθυσίασαν εις δαιμόνια, ουχί εις τον Θεόν,
Εις θεούς τους οποίους δεν εγνώριζον,
Εις νέους θεούς νεωστί εισαχθέντας,
Τους οποίους δεν ελάτρευον οι πατέρες σας.
Τον δε Βράχον τον γεννήσαντά σε, εγκατέλειπες,
Και ελησμόνησας τον Θεόν τον πλάσαντά σε.
Και είδεν ο Κύριος και απεστράφη αυτούς,
Διότι παρώργισαν Αυτόν οι υιοί και αι θυγατέρες Αυτού.
Και είπε, Θέλω αποστρέψει το πρόσωπόν Μου απ’αυτών,
Θέλω ιδεί οποίον θέλει είσθαι το τέλος αυτών.
Διότι ούτοι είναι γενεά διεστραμμένη,
Υιοί εις τους οποίους δεν υπάρχει πίστις.
Αυτοί Με παρώξυναν εις ζηλοτυπίαν με τα μη όντα Θεόν,
Με τα είδωλα αυτών Με παρώργισαν.
Και Εγώ θέλω παροξύνει αυτούς εις ζηλοτυπίαν
Με τους μη όντας λαόν,
Με έθνος ασύνετον θέλω παροργίσει αυτούς.”
“Θέλω επισωρεύσει επ’αυτούς κακά, PG 271.1

Πάντα τα βέλη Μου θέλω εκκενώσει επ’αυτούς.
Θέλουσιν αναλωθεί εκ της πείνης,
Και θέλουσι καταφαγωθή με φλογώδεις νόσους
Και με πικρόν όλεθρον.”
“Διότι είναι έθνος ασύνετον
Και δεν υπάρχει εν αυτοίς φρόνησις
Είθε να ήσαν σοφοί, να εννόουν τούτο,
Να εσυλλογίζοντο το τέλος αυτών!
Πώς ήθελεν είς να διώξη χιλίους
Και δύο να τρέψωσιν εις φυγήν μυριάδας
Εάν ο Βράχος αυτών δεν ήθελε πωλήσει αυτούς
Και δεν ήθελε παραδώσει αυτούς ο Κύριος;
Διότι ο βράχος αυτών δεν είναι ο Βράχος ημών,
Και αυτοί οι εχθροί ημών ας κρίνωσι.”
“Δεν είναι τούτο αποτεταμιευμένον εις Εμέ,
Εσφραγισμένον εις τους θησαυρούς Μου;
Εις Εμέ ανήκει η εκδίκησις και η ανταπόδοσις.
Ο πους αυτών εν καιρώ θέλει ολισθήσει,
Διότι πλησίον είναι η ημέρα της απώλειας αυτών,
Και τα μέλλοντα να έλθωσιν επ’αυτούς σπεύδουσι.” Δευτ. 32: 1-4,7-10,15-21,23,24,28-31,34,35 PG 272.1

Αυτές και άλλες παρόμοιες περικοπές αποκάλυψαν στον Ιωσία την αγάπη του Θεού για το λαό Του και τον αποτροπιασμό Του για την αμαρτία. Όταν ο βασιλιάς διάβασε τις προφητείες της ολοσχερούς τιμωρίας που θα έβρισκε τους εμμένοντες στην ανταρσία, έτρεμε για το μέλλον. Η διαστρέβλωση του Ιούδα ήταν τεράστια. Τι θα προέκυπτε από τη συνεχιζόμενη αποστασία τους; PG 272.2

Στα προηγούμενα χρόνια ο βασιλιάς δεν είχε μείνει αδιάφορος ως προς την επικρατούσα ειδωλολατρία. PG 272.3

“Εν τω ογδόω έτει της βασιλείας αυτού, νέος ων έτι”, είχε καθιερωθεί τελείως στην υπηρεσία του Θεού. Τέσσερα χρόνια αργότερα, σε ηλικία είκοσι ετών, είχε κάνει μια σοβαρή προσπάθεια να απομακρύνει τον πειρασμό από τους υπηκόους του, αρχίζοντας “να καθαρίζη τον Ιούδαν και την Ιερουσαλήμ από των υψηλών τόπων, και από των άλσεων, και των γλυπτών και των χωνευτών. Και κατέστρεψαν έμπροσθεν αυτού τα θυσιαστήρια των Βααλείμ, και τα είδωλα τα υπεράνω αυτών κατεκρήμνισε, και τα άλση, και τα γλυπτά, και τα χωνευτά κατεσύντριψε και ελέπτυνεν εις σκόνην, και έρριψεν αυτήν επί τα μνήματα των θυσιαζόντων εις αυτά. Και τα οστά των ιερέων έκαυ- PG 272.4

σεν επί τα θυσιαστήρια αυτών, και εκαθάρισε τον Ιούδαν και τηνΙερουσαλήμ.” (Β.',Χρον. 34:3-5). PG 273.1

Μη μένοντας ικανοποιημένος με το επιμελημένο έργο που έκανε στη χώρα του Ιούδα, ο νεαρός μονάρχης επέκτεινε τις προσπάθειες του σε τμήματα της Παλαιστίνη;. Παλιότερα, τα εδάφη αυτά ήτανυπό την κατοχή των δέκα φυλών του Ισραήλ, από τις οποίες ένα ασθενικό υπόλοιπο είχε απομείνει. PG 273.2

Τα ιερά κατάστιχα αναφέρουν: “Έκαμε το αυτό εις τας πόλεις του Μανασσή, και Εφραίμ, και Συμεών και μέχρι Νεφθαλί.” Μόνο όταν είχε περιοδεύσει κατά μήκος και κατά πλάτος της περιοχής των ερημωμένων κατοικιών τους και “κατέστρεψε τα θυσιαστήρια και τα άλση, και κατελέπτυνεν εις σκόνην τα γλυπτά και κατέστρεψε πάντα τα είδωλα διά πάσης της γης του Ισραήλ, επέστρεψεν εις Ιερουσαλήμ” τότε μόνο. (Β.',Χρον. 34:6,7). PG 273.3

Τα πρώτα χρόνια της ανδρικής του ηλικίας, ο Ιωσίας είχε προσπαθήσει να επωφεληθεί από τη θέση του σαν βασιλιάς για να εξάρει τις αρχές του αγίου νόμου του Θεού. Και τώρα, καθώς ο Σαφάν ο γραμματέας τού διάβαζε από το βιβλίο του νόμου, ο βασιλιάς διέκρινε στον τόμο αυτόν ένα θησαυρό γνώσεων, ένα ισχυρό σύμμαχο για το μεταρρυθμιστικό έργο που τόσο πολύ επιθυμούσε να επιτελέσει στη χώρα. Αποφάσισε να βαδίσει σύμφωνα με το φως των συμβούλων του και να κάνει ότι μπορούσε για να γνωστοποιήσει στο λαό του τα διδάγματά του και να τους οδηγήσει, αν ήταν δυνατό, να συναισθανθούν την ευσέβεια και την αγάπη για το νόμο του ουρανού. PG 273.4

Ήταν όμως δυνατό να επιφέρει την απαραίτητη μεταρρύθμιση; Ο λαός του Ισραήλ είχε σχεδόν φθάσει στα όρια της θεϊκής ανεκτικότητας. Σε λίγο θα εγείρετο ο Θεός για να τιμωρήσει εκείνους που είχαν αφαιρέσει την τιμή του ονόματός Του. Ήδη η οργή του Θεού είχε εξαφθεί εναντίον του λαού Του. Κατειλημμένος από λύπη και ανησυχία, ο Ιωσίας ξέσχισε τα ρούχα του και υποκλίθηκε μπροστά στο Θεό με αγωνία πνεύματος, ζητώντας συγχώρηση για τις αμαρτίες ενός αμετανόητου έθνους. PG 273.5

Εκείνο τον καιρό η προφήτισσα Όλδα ζούσε στα Ιεροσόλυμα κοντά στο ναό. Η γεμάτη κακά προαισθήματα σκέψη του βασιλιά στράφηκε στην εκλεκτή εκείνη απεσταλμένη Του. Είχεαποφασίσει να ρωτήσει τον Κύριογια να πληροφορηθεί όσο ήταν δυνατό, αν υπήρχε ένας οποιοσδήποτε τρόπος στη δικαιοδοσία του που θα μπορούσε να σώσει τον αμαρτωλό ιουδαϊκό λαό, έστω και τώρα τν ύστατηστιγμή. PG 273.6

Η σοβαρότητα της κατάστασης και ο σεβασμός που έτρεφε για την προφήτισσα, τον έκαναν να επιλέξει τις επισημότερες προσωπικότητες του βασιλείου του για αγγελιοφόρους και θα τους1 έστελνε σε αυτή. Τους έδωσε την εντολή: PG 274.1

“Υπάγετε, ερωτήσατε τον Κύριον περί εμού και περί του λαού, και περί παντός του Ιούδα, περί των λόγων του βιβλίου τούτου το οποίον ευρέθη. Διότι μεγάλη είναι η οργή του Κυρίου η εξαφθείσα εναντίον ημών, επειδή οι πατέρες ημών δεν υπήκουσαν εις τους λόγους του βιβλίου τούτου, ώστε να πράττωσι κα-τά πάντα τα γεγραμμένα περί ημών.” (Β.',Βασ. 22:13). PG 274.2

Με την Όλδα ο Κύριος πληροφόρησε τον Ιωσία ότι η καταστροφή της Ιερουσαλήμ ήταν αναπόφευκτη. Και αν ακόμη ο λαός ταπεινωνόταν τώρα μπροστά στο Θεό, δεν μπορούσαν να αποφύγουν την τιμωρία τους. Οι αισθήσεις τους είχαν παραλύσει από την κακέςπράξειςσε τέτοιο βαθμό, που αν δεν τους έβρισκε η τιμωρία, σύντομα πάλι θα ξαναγύριζαν στην ίδια αμαρτωλή πορεία τους. Η προφήτισσα δήλωσε: PG 274.3

“Είπατε προς τον άνθρωπον όστις σας απέστειλε προς εμέ, Ούτω λέγει Κύριος, Ιδού, Εγώ επιφέρω κακά επί τον τόπον τούτον, και επί τους κατοίκους αυτού, πάντας τους λόγους του βιβλίου, το οποίον ο βασιλεύς του Ιούδα ανέγνωσε. Διότι Με εκατέλιπον, και εθυμίασαν εις άλλους θεούς, διά να Με παροργίσωσι διά πάντων των έργων των χειρών αυτών. Διά τούτο θέλει εκχυθή ο θυμός Μου επί τον τόπον τούτον, και δεν θέλει σβεσθή.” (Β.',Βασ. 22:15-17). PG 274.4

Επειδή όμως ο βασιλιάς είχε ταπεινώσει την καρδιά του μπροστά στα Θεό, ο Κύριος θα αναγνώριζε την προθυμία με την οποία ζητούσε συγχώρηση και ευσπλαχνία. Σε αυτόν έστειλε το μήνυμα: PG 274.5

“Επειδή η καρδία σου ηπαλύνθη, και εταπεινώθης ενώπιον του Κυρίου, ότε ήκουσας όσα ελάλησα εναντίον του τόπου τούτου και εναντίον των κατοίκων αυτού, ότι θέλει κατασταθή ερήμωσις και κατάρα, και διέσχισας τα ιμάτιά σου και έκλαυσας ενώπιόν Μου, διά τούτο και Εγώ επήκουσα, λέγει Κύριος. Ιδού λοιπόν, Εγώ θέλω σε συνάξει εις τους πατέρας σου, και θέλεις συναχθή εις τον τάφον σου εν ειρήνη, και δεν θέλουσιν ιδεί οι οφθαλμοί σου πάντα τα κακά τα οποία Εγώ επιφέρω επί τον τόπον.” (Β.',Βασ 22:19,20). PG 274.6

Ο βασιλιάς έπρεπε να αφήσει στο Θεό τα συμβησόμενα. Δεν μπορούσε να μεταβάλει τα αιώνια θεσπίσματα του Κυρίου. Ανακοινώνοντας όμως τις ουράνιες τιμωρίες της ανταπόδοσης, ο Κύριος δεν είχε αποσύρει την ευκαιρία για μετάνοια και αναμόρφωση. Διακρίνοντας ο Ιωοίας τη θέληση του Θεού να αναμείξει στις τιμωρίες Του την ευσπλαχνία, αποφάσισε να κάνει ό,τι του ήταν δυνατό για να επιφέρει αποφασιστικές μεταβολές. Κάλεσε αμέσως μια γενική συνέλευση στην οποία προσκλήθηκαν οι πρεσβύτεροι και οι δικαστικές αρχές της Ιερουσαλήμ και του Ιούδα μαζί με τον κοινό λαό. Αυτοί μαζί με τους ιερείς και τους Λευίτες συνάντησαν το βασιλιά στην αυλή του ιερού. PG 274.7

Στην τεράστια αυτή σύναξη ο βασιλιάς ο ίδιος διάβασε “πάντας τους λόγους του βιβλίου της διαθήκης, το οποίον ευρέθη εν τω οίκω του Κυρίου.” (Β.',Βασ. 23:2). Ο βασιλικός αναγνώστης ήταν στο έπακρο λυπημένος και έκανε το διάγγελμά του με το πάθος μιας ραγισμένης καρδιάς. Οι ακροατές του συγκινήθηκαν βαθιά. Η ένταση των αισθημάτων που φανέρωνε το παρουσιαστικό του βασιλιά, η ιεροπρέπεια αυτής της ίδιας της αγγελίας, η προειδοποίηση των επικείμενων κυρώσεων έφερανόλα το αποτέλεσμά τους. Τότε, πολλοί αποφάσισαν να ενωθούν με το βασιλιά για να ζητήσουν συγχώρηση. PG 275.1

Τότε ο βασιλιάς πρότεινε, τα ανώτερα πρόσωπα να ενωθούν με το λαό κάνοντας επίσημη διαθήκη με το Θεό, και να συνεργασθούν σε μια κοινή προσπάθεια να εμπεδώσουν αποφασιστικές μεταλλαγές. PG 275.2

“Σταθείς ο βασιλεύς πλησίον του στύλου, έκαμε την διαθήκην ενώπιον του Κυρίου, να περιπατή κατόπιν του Κυρίου, και να φυλάττη τας εντολάς Αυτού, και τα μαρτύρια Αυτού, και τα διατάγματα Αυτού εξ όλης της καρδίας και εξ όλης της ψυχής, ώστε να εκτελώσι τους λόγους της διαθήκης ταύτης, τους γεγραμμένους εν τω βιβλίω τούτω. Και πάς ο λαός εστάθη εις την διαθήκην.” (Β.',Βασ. 23:3). PG 275.3

Στη μεταρρύθμιση που ακολούθησε, ο βασιλιάς έστρεψε την προσοχή του στην εξολόθρευση κάθε ίχνους ειδωλολατρίας που είχε απομείνει. Οι κάτοικοι της χώρας είχαν σε τέτοιο βαθμό μιμηθεί τις συνήθειες των όμορων εθνών προσκυνώντας τα ξύλινα και πέτρινα ομοιώματα, ώστε η εξάλειψη κάθε ίχνους του κακού αυτού φαινόταν σχεδόν υπεράνθρωπη. Ο Ιωσίας όμως επέμενε στην προσπάθειά του να ξεκαθαρίσει τη χώρα. PG 275.4

Αντιμετωπίζοντας άκαμπτα την ειδωλολατρία, θανάτωσε “πάντας τους ιερείς των υψηλών τόπων”. “Αφήρεσεν έτι ο Ιωσίας και τους ανταποκριτάς των δαιμόνιων, και τους μάντεις, και τα ξόανα, και τα είδωλα, και πάντα τα βδελύγματα τα οποία εφαίνοντο εν τη γη του Ιούδα και εν Ιερουσαλήμ, διά να εκτελέση τους λόγους του νόμου τους γεγραμμένους εν τω βιβλίω, το ο- PG 275.5

ποίον εύρηκε Χελκίας ο ιερεύς εν τω οίκω του Κυρίου.” (Β’ Βασ. 23:20,24). PG 276.1

Την εποχή της διάσπασης του βασιλείου, πριν από αιώνεςο γιος του Ναβάτ, Ιεροβοάμ, καταφρόνησε με θρασύτητα τον Θεό που λάτρευε οισραηλινόςλαός. Ο Ιεροβοάμπροσπάθησεεπίσηςνα στρέψει τις καρδιές του λαού μακριά από το λειτουργικό σύστημα του ναού της Ιερουσαλήμ, εδραιώνοντας καινούριες λατρευτικές δομές, με την ανέγερση ανίερου θυσιαστήριου στη Βαιθήλ. PG 276.2

Στην τελετή αφιέρωσης αυτού του θυσιαστηρίουόπου στα μελλοντικά χρόνια πολλοί επρόκειτο να παραπλανηθούν ακολουθώντας ειδωλολατρικές συνήθειεςείχε ξαφνικά παρουσιασθεί ένας άνθρωπος του Θεού από τη Ιουδαία, με επικριτικά λόγια για τις βλάσφημες ενέργειες. Τότε ήταν που “εφώνησε προς το θυσια-στήριον με λόγον του Κυρίου και είπε, Θυσιαστήριον, θυσιαστήριον, ούτω λέγει Κύριος, Ιδού, υιός θέλει γεννηθή εις τον οίκον του Δαβίδ, Ιωσίας το όνομα αυτού, και θέλει θυσιάσει επί σε τους ιερείς των υψηλών τόπων, τους θυμιάζοντας επί σε, και οστά ανθρώπων θέλουσι καυθή επί σε”. (Β.',Βασ. 13:2). Η αγγελία αυτή συνοδεύθηκε από ένα σημείο ότι ο ειπωμένος λόγος προερχόταν από τον Κύριο. PG 276.3

Τρεις αιώνες είχαν περάσει από τότε. Κατά τη μεταρρύθμιση που ξεκίνησε ο Ιωσίας, ο βασιλιάς ο ίδιος βρέθηκε στη Βαιθήλ όπου υπήρχε το αρχαίο αυτό θυσιαστήριο. Η προφητεία που είχε λεχθεί στην παρουσία του Ιεροβοάμ πριν από τόσα πολλά χρόνια, επρόκειτο τώρα να εκπληρωθεί κατά γράμμα. PG 276.4

“Το θυσιαστήριον το εν Βαιθήλ, και τον υψηλόν τόπον τον οποίον έκαμεν ο Ιεροβοάμ ο υιός του Ναβάτ, όστις έκαμε τον Ισραήλ να αμαρτήση, και εκείνο το θυσιαστήριον και τον υψηλόν τόπον κατεχάλασε, και κατέκαυσε τον υψηλόν τόπον, και ελέπτυνεν αυτά εις σκόνην, και το άλσος κατέκαυσε. PG 276.5

Ότε δε ο Ιωσίας εστράφη και είδε τους τάφους τους εκεί εν τω όρει, έστειλε και έλαβε τα οστά εκ των τάφων, και κατέκαυσεν αυτά επί το θυσιαστήριον, και εβεβήλωσεν αυτό, κατά τον λόγον του Κυρίου, τον οποίον εκήρυξεν ο άνθρωπος του Θεού, ο λαλήσας τους λόγους τούτους. PG 276.6

Τότε είπε, Τί μνημείον είναι εκείνο το οποίον εγώ βλέπω; Και οι άνδρες της πόλεως είπον προς αυτόν, Ο τάφος του ανθρώπου του Θεού, όστις ήλθεν εξ Ιούδα, και εκήρυξε τα πράγματα ταύτα, τα οποία συ έκαμες κατά του θυσιαστηρίου της Βαιθήλ. Τότε είπε, Αφήσατε αυτόν, ας μη κινήσει μηδείς τα οστά αυτού. Και διέσωσαν τα οστά αυτού μετά των οστών του προφήτου του ελθόντος εκ Σαμαρείας.” (Β.',Βασ. 23:15-18). PG 276.7

Στις νότιες πλαγιές του Όρους των Ελαιών αντικριστά από τον όμορφο ναό του Κυρίου, επάνω στο όρος Μόριά, βρίσκονταν οι βωμοί και τα ξόανα που είχε τοποθετήσει ο Σολομών για να ευχαριστήσει τις ειδωλολάτρισσες γυναίκες του. (Δείτε Α.',Βασ. 11:6-8). Παραπάνω από τρεις αιώνες, τα μεγάλα τερατόμορφα γλυπτά είχαν σταθεί επάνω στο “Όρος του Σκανδάλου”, σιωπηλοί μάρτυρες της αποστασίας του σοφότερου βασιλιά του Ισραήλ. Και αυτά επίσης αφαιρέθηκαν και καταστράφηκαν από τον Ιωσία. PG 277.1

Ο βασιλιάς επιχείρησε επιπλέον να στηρίξει την πίστη του Ιούδα στο Θεό των πατέρων τους αναγγέλλοντας ένα μεγάλο εορτασμό του Πάσχα, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονταν στο βιβλίο του νόμου. Οι προετοιμασίες έγιναν από τους καθιερωμένους στην αγία υπηρεσία και τη μεγάλη ημέρα της γιορτής οι θυσίες προσφέρονταν σε αφθονία. PG 277.2

“Δεν έγεινε τοιούτον πάσχα από των ημερών των κριτών οίτινες έκρινον τον Ισραήλ, ουδέ εν πάσαις ταις ημέραις των βασιλέων του Ισραήλ και των βασιλέων του Ιούδα.” (Β.',Βασ. 23: 22). PG 277.3

Παρόλο όμως ότι ο ζήλος του Ιωσία ήταν ευπρόσδεκτος από το Θεό, δεν ήταν δυνατό να εξιλεώσει τα αμαρτήματα προγενεστέρων γενεών. Ούτε αρκούσε η ευλάβεια που έδειχναν οι οπαδοί του βασιλιά για να επέλθει μεταλλαγή της καρδιάς σε πολλούς που πεισματικά αρνούνται να στραφούν από την ειδωλολατρία στη λατρεία του αληθινού Θεού. PG 277.4

Ο Ιωσίας συνέχισε να βασιλεύει περισσότερο από μια δεκαετία μετά τον πανηγυρικό εορτασμό του Πάσχα. Τον βρήκε ο θάνατος σε ηλικία τριάντα εννέα ετών ενώ μαχόταν εναντίον των αιγυπτιακών δυνάμεων, “και ετάφη εν τοις τάφοις των πατέρων αυτού”. PG 277.5

“Και πας ο Ιούδας και η Ιερουσαλήμ επένθησαν τον Ιωσίαν. Και εθρήνησεν ο Ιερεμίας διά τον Ιωσίαν, και πάντες οι ψάλται και αι ψάλτριαι αναφέρουσιν έως της σήμερον εις τους θρήνους αυτών τον Ιωσίαν, και έκαμον αυτούς νόμιμον εν τω Ισραήλ. Και ιδού είναι γεγραμμένον εν τοις θρήνοις.” (Β.',Χρον, 35:24, 25) PG 277.6

“Όμοιος αυτού (του Ιωσία) δεν υπήρξε προ αυτού βασιλεύς, όστις επέστρεψεν εις τον Κύριον εξ όλης της καρδίας αυτού, και εξ όλης αυτού της ψυχής, και εξ όλης αυτού της δυνάμεως, κατά πάντα τον νόμον του Μωυσέως, ουδέ ηγέρθη μετ’ αυτόν όμοιος αυτού. Πλην ο Κύριος δεν εστράφη από του θυ μού της οργής Αυτού της μεγάλης ... εξ αιτίας πάντων των παροργιομών, διά των οποίων παρώργισεν Αυτόν ο Μανασσής.” (Β.',Βασ. 23:25,26). PG 277.7

Σύντομα πλησίαζε ο καιρός που η Ιερουσαλήμ θα καταστρεφόταν ολοσχερώς και οι κάτοικοι της χώρας θα φέρονταν αιχμάλωτοι στη Βαβυλώνα για να μάθουν εκεί τα μαθήματα που αρνήθηκαν να μάθουν κάτω από ευνοϊκότερες συνθήκες. PG 278.1