Ang Nanaghiusa nga mga Kaigsoonan
Sanglit ang una nilang mga kaigsoonan misulod sa pagpakigtipon sa Roma, nagdawat sa iyang mga kasaypanan, kad¬tong naglaban sa karaang pagtoo, naghimo sila ug iglesia nga ginganlan ug nanaghiusa nga mga Kaigsoonan”. Ang tanang sari sa tawo nagtunglo kanila niining buhata. Bisan pa ang ilang kalig-on wala gayud maluya. Pinugos sila sa pagpangita ug dalangpanan sa mga kalasangan ug kalangoban, nagpundok gihapon sila sa pagbasa sa pulong sa Dios ug sa pag-usa sa pag-ampo.ADA 104.1
Tungud sa mga sulogoon nga ginapadala sa hilum sa mga nagkalainlaing lungsud, ilang hibaloan nga dinhi ug didto “dunay nanagsugid sa kamatuoran, diotay dinhi ning siyudada, ug diotay didto, ang tuyo, sama kanila, mao ang paglutos; ug sa kinataliwad-an sa mga bukid sa Alpes didto ang karaang iglesia nga nagpahulay nga natukud sa patukoranan sa Kasulatan, ug nagsupak batok sa diniwatahang kadautan sa Roma.” Kining kasayuran ginadawat sa dakong kalipay, ug ang panagsinulatay nabuksan sa mga Kristohanong Valdenses.ADA 104.2
Nagpadayon nga malig-on sa ebangelio, ang mga Bohemianhon naghulat sa gabii sa ilang paglutos, sa labing mangitngit nga takna ang ilang mga mata nanagtutuk gihapon sa halayong dapit sa panganod sama sa mga tawo nga nagbantay sa kabuntagon. “Ang ilang kapalaran diha sa mga dautang mga adlaw, apan. . . ilang hinumduman ang unang mga pulong nga gisulti ni Hus, ug gisubli ni Jeronimo, nga usa ka gatus ka tuig masakop sa dili pa mobanagbanag ang adlaw. Kini mao ang mga Taborinhon (Husitanhon) unsa ba ang mga pulong ni Jose sa mga banay sa balay sa pagkaulipon: ‘Ako mamatay: apan ang Dios magaduaw kaninyo, ug magapasaka kaninyo niadtong yuta.” “Ang katapusan sa siglo 15 nagmatuod sa mahinay apan tinuod nga paguswag sa iglesia sa mga “Kaigsoonan”. Bisan tuod wala kaayo sila masamok, sila nagmalipayon sa pagpahulay. Sa pagsugod sa ikanapulog unom ka gatus ka tuig, ang gidaghanon sa ilang iglesia miabut ug duha ka gatus sa Bohemia ug Morvia.” “Daghan kaayo ang nahasalin nga, nakaikyas sa malaglagong kapintas sa kalayo ug sa hinagiban, ginatugutan sa pagtan-aw sa banagbanag sa adlaw nga gitag-an ni Hus.”ADA 104.3