Ang Katiguman sa Spira
Sa katapusan, sa wala madugay ang tinugyanan sa papa naghusay sa ilang mga kasamok aron nga sila makahimo sa masayon buhat batok sa mga Reformador. Ang katiguman sa Spi¬ra sa tuig 1526 nagahatag sa tagsa ka estado sa tibook nga kaga¬wasan sa mga butang alang sa tinohoan hangtud sa tigum sa konsilio heneral; apan sa wala madugay miabut ang mga peligro gikauyonan nga nagatugot alang niini, nga ang emperador nagpatigum sa konsiho sa Spira sa tuig 1529 alang sa katuyo-an sa pagwala sa mga walay Dios. Ang mga principe ginahangyo sa pagdapig, sa malinawong paagi kon mahimo, sa pagkuha sa da¬pit batok sa Reformacion; apan kon kini mapakyas, si Carlos andam sa paggamit sa hinagiban.ADA 174.1
Ang mga Katoliko Romano madasigon kaayo. Sila mitambong sa Spira nga daghanan kaayo, ug sa dayag nagapakita sa ilang pagbatok sa mga Reformador ug sa tanan nga miuyon kanila. Si Melanchton miingon, “Kita mao ang sinalikway ug ang sinilhig sa kalibutan; apan si Kristo magatan-aw sa ubos sa Iyang mga kabus nga katawolian, ug magabantay kanila.” Ang mga principe nga ebangeliko nga mitambong sa katiguman ginadid-an sa pagwali sa ebangelio sa ilang ginapoy-an. Apan ang mga katawolian sa Spira giuhaw alang sa pulong sa Dios, ug sa walay pagtagad sa pagdili, mga linibo ang motambong sa mga wali nga pagahimoon sa kapilya sa principe sa Sahonia.ADA 174.2
Kini nakapadali sa kasamok. Ang mensahe nga harianon nagapahibalo sa katiguman sanglit ang resolucion nga nagatugot sa kagawasan sa kaisipan nakahatag mga kasamok, ang emperador nagasugo nga kini palaon. Kining walay pulos nga buhat nakapukaw sa kasuko ug nakapakugang sa mga ebangeliko nga mga Kristohanon.ADA 174.3
Ang kagawasan sa tinohoan sa balaodon paagi natukod, ug ang mga ebangeliko sa estado nag-uyon sa pagpabatok sa magkuha sa ilang kagawasan. Tungud kay si Lutero, anaa gihapon sa ilalum sa tunglo nga gipahamtang kaniya sa Worms, wala tugoti sa pagtambong didto sa Spira ; apan ang iyang dapit nahulipan sa iyang mga katabang ug ang mga principe nga gipatindog sa Dios sa paglaban sa Iyang buhat niining hitaboa. Ang dungganan nga Federico sa Sahonia, ang unang manlalaban ni Lutero namatay; apan ang Duke nga si Juan, ang iyang igsoong lalake ug sumosonod, nagadawat sa Reformacion nga malipayon, ug samtang higala sa kalinaw, nagapakita siyag da¬kung kusog ug kaisug sa tanan nga butang mahitungud sa kaayohan sa pagtoo.ADA 175.1
Ang mga pari nagapangayo nga ang mga estado nga naga¬dawat sa Reformacion magpasakop gayud sa pagmando sa mga Romanhon. Ang mga Reformador, sa lain nga bahin, naga-angkon sa kagawasan nga diin gitugot kaniadto. Sila dili makatugot nga ang Roma magadala pag-usab sa iyang pagmando nianang mga estadoha nga sa dakung kalipay nagadawat sa pulong sa Dios.ADA 175.2
Sumala sa gikauyonan sa katapusan nagahunahuna nga diin ang Reformacion wala matukod, ang sugo sa Worms kinahanglan gayud nga igapugos; ug nga “niadtong mga tawo nga nagasupak kaniya, ug diin dili sila makatuman kaniya nga wa¬lay peligro sa pag-alsa, sila dili na gayud magahimo pa ug bag-o nga reformacion, sila dili maghilabut sa mga punto nga gikalantugian, sila dili magsupak sa mga misa nga pagahimoon, sila dili magatugot sa pagpasulod sa mga Romanhong Katoliko sa pagdawat sa pagtulon-an sa Luterano.” Kining sugoa gika-uyonan sa katiguman, sa dakung katagbaw sa mga panahon nga kaparian ug mga tinugyanan.ADA 175.3
Kon kining sugoa ipatuman, “ang Reformacion dili na ga¬yud ikapauswag. . . . diin siya wala pa mahibaloi, ni matu-kod sa malig-on nga patukoranan, . . diin humana masugdi,” (3 D’Aubigne, b. 13, ch. 5) ang kagawasan sa pagsulti igadili. Walay pagkakabig nga iga- tugot, ug niining pagdili ang mga higala sa Reformacion gikinahanglan dayon sa pagtuman. Ang kalauman sa kalibutan daw ingo’g hapit nga mapala. “Ang pagtukod pag-usab sa kagahum sa Roma . . . siguro gayud nga makapabalik sa karaang mga pagdaugdaug;” ug ang usa kahigayon nga siguro gayud nga makita alang sa “pagtapus sa kalaglagan sa bulohaton nga daan nang napaloya sa pagkadiwatahan ug sa pagbiya.”ADA 175.4
Samtang ang pundok ebangeliko nagatigum sa pagkonsultahay, ang usa ug usa nagtinan-away nga nangaluspad sa kahadlok. Ang usag usa nagpinangutan-anay, “Unsa ang pagahimoon?” Ang labing makagagahum nga kuestion sa kalibutan diha sa kadaut. ” Mosugot ba lamang ang mga pangulo sa Re¬formacion, ug modawat sa sugo? Daw unsa gayud kasayon sa mga Reformador niining kasamok, nga daku gayud kaayo, nga madaldal ang ilang kaugalingon sa pakiglantugi sa sayop nga paagi! Pila ba ka makapahimuot nga lansis ug maayong mga katarungan nga ila hikaplagan alang sa pag-oyon.ADA 176.1
“Sa malipayon sila nanag-ila nga kini mao ang usa ka patukoranan diin kining pag-ayom-ayom ipasikad, ug sila nagahimo sa pagtoo. Unsa kanang patukoranana ? Mao ang katungod sa Roma sa paglugpit sa kaisipan ug pagdili sa kagawasan sa pagsusi. Ang pagdawat sa gihunahuna na nga paghusay mao unta ang pagtugot nga ang kagawasan sa tinohoan matagoan unta pag-usab sa reformado nga Sahonia; ingon man usab sa tanang nahibilin nga mga Kakristianosan ang kagawasan sa pagsusi ug ang pagpahayag sa inusab nga pagtoo mao ang mga sala, ug pahamtangan sa bilanggoan ug sa pagsunog. Makauyon ba sila sa pagbutang sa kagawasan sa tinohoan sa usa kadapit? Sa pagmantala nga ang Reformacion nakahimo sa pagdani sa iyang katapusang kinabig? Kini mao unta ang pagbudhi, maoy bilihong takna, sa bulohaton sa ebangelio ug sa mga kagawasan sa mga Kakristianosan.” Maayo pa nga sila magahalad sa tanan, bisan pa sa ilang estado, ilang mga purongpurong, ug ang ilang mga kinabuhi.”ADA 176.2
“Isalikway ta kining sugoa,” nag-ingon ang mga principe, “Mahitungud sa kaisipan ang kadaghanan walay gahum. ” Ang mga tinugyanan nagapahayag: “Kini mao ang sugo sa tuig 1526 nga kita nakautang alang sa kalinaw nga gipahimuslan sa ginharian: ang pagwagtang niini iyang pagpala makapapuno sa Alemanya sa kasamok ug pagkabahinbahin. Ang katiguman wa¬la makahimo sa pagbuhat ug labi kay sa pagtago sa kagawasan sa tinohoan hangtud sa pagtigum sa konsiho.” Alang sa pagbantay sa kagawasan sa kaisipan mao ang katungdanan so es¬tado, ug kini mao ang utlanan sa iyang gahum sa mahitungud sa tinohoan. Ang tagsatagsa ka gamhanang tinohoan nga magasulay sa paghusay kon sa pagpugos sa tinohoanon nga mga pagtuman pinaagi sa gahum sa lungsud, mao ang paghalad sa patukoranan diin ang ebangeliko nga Kristohanon nagpakigaway sa tinuod.ADA 177.1
Si Hari Fernando, ang tinugyanan sa emperador didto sa Dieta, nakakita nga ang sugo makahimog dautan nga pagkaba¬hinbahin gawas kon ang mga principe maalam-alaman sa pagdawat ug paglig-on niini. Tungud niana gihimo niya ang kalaki sa pag-alam-alam kay nahibaloan kaayo niya ang paggamit sa pagpugos nianang mga tawhana makahatag lamang kanila sa labing makusog nga tinguha. Iyang gipakilooy ang mga principe sa pagpaoyon sa sugo, nagpasalig kanila nga ang em-perador mahimuot gayud uban kanila.” Apan kining mga matinumanong mga tawo miangkon sa gahum nga hataas kay sa yutan-ong magmamando, ug sila mitubag nga malinawon” Kami magatahod sa emperador sa tanang butang nga makatampo sa pagpadayon sa kalinaw ug sa pagpasidungog sa Dios.”ADA 177.2
Sa atubangan sa katiguman sa Dieta, ang hari sa katapusan nagpahibalo sa mga principe ug sa iyang mga higala nga anpr sugo “hapit na igapagowa sama sa harianon nga sugo,” ug nga “ang ila lamang katapusang buhat mao ang pagpahiuyon sa kadaghanan.” Sa tapus niya kini ikapamulong siya mipahawa gikan sa katiguman nga wala maghatag sa mga Reformador ug kahigayonan sa pagtubag. “Sila nagpadala ug tinugyanan sa paghangyo sa hari sa pagpabalik apan wala magsilbe.” Sa ilang pagpangaliopo siya mitubag, “Kini maoy natapus nga buhat; ang pagtuman mao na lamang ang nahabilin.”ADA 177.3