Kapitulo 6—“Nakita Namon ang Iya Bituon”

“KARON sang natawo si Jesus sa Betlehem sang Judea sa mga adlaw ni Herodes nga hari, yari karon, nagabot sa Jerusalem ang mga mago gikan sa Sidlangan, nga nagasiling, Diin bala ang natawo nga hari sang mga Judio? Kay nakita namon ang Iya bituon sa Sidlangan, kag nagkari kami sa pagsimba sa Iya.”AK1 59.1

Ang mangin-alamon nga mga tawo gikan sa Sidlangan mga pilosopo. Nagikan sila sa dako kag may inpluensia nga sari sang mga tawo, lakip sadtong natawo sing dungganon kag may madamo nga manggad kag kaalam sang ila pungsod. Sa tunga sini nila madamo ang nagapapati sa mga tawo. Ang iban mga matarung nga nagtuon sang mga pagpahayag sang Dios sa kinaugali, kag ginapasidunggan tungod sang ila katarong kag kaalam. Amo ini nga karakter ang iya sang mangin-alamon nga tawo nga nagkari kay Jesus.AK1 59.2

Ang kapawa sang Dios sa gihapon nagaiwag sa tunga sang kadudolman sang pagkahinintil. Samtang nagatuon ining mga mago sang ila masanag nga mga alagyan, nakita nila ang himaya sang Manunoga. Sa pagpangita sang labi pa gid kaathag nga pagkilala, nagdangop sila sa mga Kasulatan nga Hebreohanon. Sa ila kaugalingon nga duta nagatago ang tagnaanon nga mga sulat nga nagatagna sang pagkari sang isa ka diosnon nga manunodlo. Si Balaam iya sang mga mahiko, wala sapayan nga sa isa ka tion manalagna sia sang Dios; bangod sa pinalatunlaton nga sugid sa mga katuigan kag katuigan. Apang sa Daan nga Katipan ang pagkari sang Manlulowas sing maathag ginpahayag. Ang mga mago nakahibalo sing malipayon nga ang Iya pagkari malapit, kag nga ang bug-os nga kalibutan pagapun-an sing pagkilala sang himaya sang Ginuo.AK1 59.3

Ang mangin-alamon nga mga tawo nakakita sing misterioso nga kapawa sa mga langit sa sina nga gab-i sang pagbaha sang himaya sang Dios sa mga bakulod sa Betlehem. Sang pagtaliwan sang kapawa? ang masilaw nga bituon nagpakita, kag nagpabilin sa langit. Indi sia unay nga bituon ukon isa ka planeta, kag ang kalatingalahan nagpukaw sang kawili. Ina nga bituon among malayo nga kabon sang nagaiwag nga mga manogtunda, apang nahanungod sini wala sing nahibaloan ang mga mangin-alamon nga mga tawo. Apang ginpatalupangod sila nga inang bituon may pinasahi nga pagkaimportante sa ila. Nagpakiana sila sa mga saserdote kag pilosopo, kag usisaon ang mga tulon-an nga linukot sang dumaan nga sinulat. Ang tagna ni Balaam nagpahayag, “May magaguwa nga bituon gikan sa Jacob, kag isa ka cetro magalutaw sa Israel.” Num. 24:17. Ginpadala bala ining bituon subong manogpanguna sang Isa nga Ginsaad? Ang mago nag-abi-abi sang kapawa sang kamatuoran nga ginpadala sang langit; karon ginpaiwag ini sa ibabaw nila sa labi kasanag nga silak. Bangod sa mga damgo ginsugo sila sa paglakat kag sa pagusisa sang Prinsipe nga bag-o natawo.AK1 60.1

Subong nga bangod sa pagtuo si Abraham naglakat sa sugo sang Dios, “nga wala makahibalo kon sia makadto” (Heb. 11:8); subong nga bangod sa pagtuo ang Israel nasunod sa haligi nga panganod pakadto sa Duta sang Saad, subong man ining mga hentil naglakat sa pagpangita sa Sinaad nga Manlulowas. Ang pungsod sa Sidlangan bugana sa hamili nga mga butang, kag ang mga mago wala maglakat nga walay dala. Kinabatasan ang pagdulot sing mga halad subong isa ka buhat sa pagtahod sa mga prinsipe ukon iban nga mga tawo nga gakod, kag ang labing manggaranon nga dulot nga ginahatag sang duta, gindala subong halad sa Iya, nga sa Iya ang tanan nga panimalay sa duta pagapakamaayuhon. Kinahanglan ang paglakat sa gab-i agod makita ang bituon; apang ang manogpanlakatan naglimbong sang takna bangod sa pagsulit sang pinalatunlaton nga sugid kag tagnaanon nga pahayag nahanungod sa Isa nga ila ginapangita. Sa tagsa ka pagpahuway ginausisa nila ang mga tagna; kag ang pagtalupangod nagaathag nga ginatuytuyan sang Dios. Samtang yara ang bituon sa atubangan nila, subong guwa nga tanda, may ila man sila nga kapahayagan sang Espiritu Santo sa sulod, nga nagatandog sang ila tagipusoon, kag nagahatag sa ila sing paglaom. Ang panlakatan, wala sapayan nga malawig, nanginmalipayon para sa ila.AK1 60.2

Nakaabot sila sa duta sang Israel, kag nagadulhog sa Bukid sang mga Olibo, ang Jerusalem lantawon, kag yari karon ang bituon nga nagtuytoy sa ila nagdulhog sa ibabaw sang templo, kag sa tapos sang isa ka tion, nadula gikan sa ila mata. Sa nabalaka nga mga tikang, nagpadayon sila, nga masinaligon sa pagpaabot nga ang pagkatawo sang Mesias manginmalipayon nga lulan sang tagsa ka dila. Apang ang ila mga pangutana wala sing pulos. Sang nagasulod sila sa balaan nga banwa, nagkadto sila sa templo. Sa ila katingala wala sila sing nasapwan bisan isa nga daw nakahibalo nahanungod sang bag-ong natawo nga hari. Ang ila mga pangutana wala pagkalipayi, kundi ginkatingalahan kag ginkahadlukan nga ginaupdan sang pagtamay.AK1 62.1

Ang mga saserdote nagasulit sang mga pinalatunlaton. Ginabayaw nila ang ila pagtoluohan kag ang ila ka- ugalingon nga pagkamasinimbahon, samtang ginasumbong nila ang mga Gresiahanon kag mga Romanhon subong mga hentil, kag makasasala labaw sa iban. Ang mangin-alamon nga mga tawo indi diwatahan, kag sa atubangan sang Dios nagatindog sila sing labi kataas sang sa ginatindugan nila sini, ang Iya nagapakamanogsimba; apang ginakabig sila sang mga Judio subong mga hentil. Bisan pa sa tunga sang pinili nga mga bantay sang Balaan nga Orakulo, ang ila mabinalak-on nga pakiana wala nagatandog sa kuerdas sang kaawa.AK1 62.2

Ang pag-abot sang mga mago gilayon nabalahuba sa bug-os nga Jerusalem. Ang ila pinasahi nga panlakatan nagtuga sing kagulo sa tunga sang banwa, nga nakaabot sa palasyo ni Haring Herodes. Ang makinaadmanon nga Edominhon ginpukaw sa paghibalo sang isa ka ribal. Ang dili maisip nga pagpatay nagdagta sang iya dalan pakadto sa trono. Tungod nga sa dugo sia nga dumoluong, ginadumtan sia sang mga tawo nga iya ginaharian. Ang iya lamang kalig-unan amo ang kahamuot sang Roma. Apang ining bag-o nga Prinsipe may labi pa ka dako nga ginapangako. Natawo Sia sa ginharian.AK1 63.1

Naghunahona si Herodes nga ang mga saserdote nagahimbon upod sa mga dumoluong sa pagtuga sing kinagubot kag sa pagpukan sa iya gikan sa trono. Gintago niya ang iya sospetsa, kag nagtapat sa pagsablag sang ila mga pahito bangod sa labi pa kaayo nga kinaadman. Sang ginpatawag niya ang punoan sang mga saserdote kag eskriba, nagpamangkot sa ila nahanungod sang pagtulon-an sang ila balaan nga mga tulon-an sa kaangtanan sang duog nga natawohan sang Mesias.AK1 63.2

Ining pagusisa gikan sa manoglugos sang trono, kag sa pangabay sang mga dumoluong, nagpilas sang bugal sang mga manunodlo nga Judio. Ang kalas-ay sang ila pagbukad sang mga linukot nga mga tagna nagpasingkal sa mapintas nga hari. Naghunahona sia nga nagatinguha sila sa paghipos sa ila nahibaloan nahanungod sang butang. Sa kagamhanan nga indi nila mapanghiwala, nagsugo sia sa ila sa pagusisa sing maayo, kag sa pagpahayag sang duog nga natawohan sang ila ginapaabot nga Hari. Kag nagsugid sila sa iya, “Sa Betlehem sang Judea; kay amo ini ang ginsulat sang manalagna:AK1 63.3

“Kag ikaw, O Betlehem, sa duta sang Juda,
Indi Ikaw ang labing diutay sa mga pangulo sa
Juda; Kay sa Imo magalutaw ang pangulo
Nga magabantay sa Akon katawhan nga Israel.”AK1 64.1

Gin-agda ni Herodes ang mga mago sa pagpakighambal sa ila sa tago. Ang unos sang kasingkal kag kahadlok nagalabugay sa iya tagipusoon, apang gintipigan niya ang iya kalinong nga sa guwa, kag ginbaton niya ang mga dumoluong sing matinahuron. Nagpangusisa sia kon ano nga tion nagpahayag ang bituon, kag daw nagapakita sia nga nagaabiabi sing malipayon sang pagkatawo ni Kristo. Nagsugo sia sa iya mga bisita, “Lakat kag pangitaon sing tul-id ang bata, kag kon inyo makita sia balitaan ako ninyo, agod nga magkara man ako kag magsimba sa Iya.” Sa tapos niya hambal, ginbuhian niya sila sa pagpadayon sang ila panlakatan padulong sa Betlehem.AK1 64.2

Ang mga saserdote kag ang mga tigulang sa Jerusalem indi ignorante nahanungod sang pagkatawo ni Kristo subong sang ila gindala sa Jerusalem, apang ang mga rabbi nagkabig sini nga indi salapakon. Sila sa ila kaugalingon amo kuntani ang sarang makakita kay Jesus, kag makahanda sa pagdala sang mga mago sa Iya duog nga natawohan; apang sa baylo sini, ang manginalamon nga mga tawo nagkari sa pagpatalupangod sa ila sa pagkatawo sang Mesias. ‘‘Diin bala ang natawo nga hari sang mga Judio?” ang pamangkot nila; “kay nakita namon ang Iya bituon sa Sidlangan, kag nagakari kami sa pagsimba sa Iya.”AK1 64.3

Karon ang bugal kag ang kahisa nagtakop sang gawang batok sa kapawa. Kon ang mga sugid nga gindala sang mga manogpahalab kag sang mangin-alamon nga mga tawo ginpati, mapahamtang ang mga saserdote kag mga rabbi sa dili kalaibugan nga palangakuan, nga nagahimutig sang ila ginapangako nga mga manogsaysay sang kamatuoran sang Dios. Ining mga manunodlo nga may tinon-an indi buot magpaubos agod pagtudloan sadtong ila ginakabig nga hentil. Indi sarang mahimo, ang hambal nila, nga ang Dios magligad sa ila, sa pagpakighambal sa mga ignorante nga manogpahalab ukon ditinuli nga mga hentil. Nagtapat sila sa pagpakita sang ila pagtamay sa mga sugid nga nagapanerbyos kay Haring Herodes kag sa bug-os nga Jerusalem. Indi gani sila buot magkadto sa Jerusalem sa pagtan-aw kon bala ining mga butang may kamatuoran. Kag gintuytoyan nila ang mga tawo sa pagkabig sang kabalaka kay Jesus subong panatiko. Diri nagsugod ang pagsikway kay Kristo sang mga saserdote kag rabbi. Kutob diri ang ila bugal kag pagkamatig-a nagtubo sa pat-od nga dumot batok sa Manlulowas. Samtang ang Dios nagabukas sang gawang sa mga hentil, ang mga pangulo nga Judio nagatakop sang gawang batok sa ila kaugalingon.AK1 64.4

Ang mangin-alamon nga mga tawo naglakat nga silahanon kutob sa Jerusalem. Ang landong sang kagabihon nagahumlad sa nagaligad sila sa ganhaan, apang sa ila dako nga kalipay nakita nila liwat ang bituon, kag gintuytoyan sila tubtob sa Betlehem. Wala sila makabaton sinang sugid nahanungod sang kubos nga kahimtangan ni Jesus subong nga ginsugid sa mga manogpahalab. Sa tapos sang malawig nga panlakatan nasubo sila sang kalas-ay sang mga pangulo nga Judio, kag naghalin sila sa Jerusalem nga may labi kadiutay nga pagsalig sang sa pagsulod nila sa banwa. Sa Betlehem wala sila sing nakita nga guardia nga harianon sa pag-apin sa bag-ong natawo nga Hari. Wala sing mga tawo nga gakod sa kalibutan ang nagtambong. Si Jesus ginkulan sa pasungan. Ang Iya mga ginikanan, wala makatuon nga mga umanhon, amo lamang ang Iya manogbantay. Amo bala ini Sia nga ginsulat nga magapatindog “sang mga kabikahan ni Jacob” kag “sa pagpahauli sang tinipigan sang Israel;” nga dapat manginkapawa “sang mga hentil,” kag “manginkaluwasan tubtob sa ukbong sang duta”? Isa. 49:6.AK1 65.1

“Kag nagsulod sila sa balay kag nakita nila ang bata kaupod ni Maria nga Iya Iloy, kag nagyaob sila kag nagsimba sa bata.” Sa idalom sang kubos nga tabon ni Jesus, nakilala nila ang pagtambong sang Pagkadiosnon. Ginhatag nila ang tagipusoon sa Iya subong ila Manlulowas, kag niyan “buksan ang ila mga bahandi,” kag naghalad. . . sing mga dulot, bulawan kag incienso kag mirra.” Daw ano nga pagtuo ang yara sa ila! Sarang masiling nahanungod sa mangin-alamon nga mga tawo gikan sa Sidlangan, kaangay sa centurion nga Romanhon sang ulihi, “Wala Ako sing nakita nga subong nga pagtuo bisan pa sa Israel.” Mat. 8:10.AK1 66.1

Ang mangin-alamon nga mga tawo wala makatungkad sang piano ni Herodes nahanungod kay Jesus. Sa natapos ang katuyoan sang ila panlakatan, naghimos sila sa pagbalik sa Jerusalem, sa pagpahibalo sa iya nahanungod sang ila pagkamadinalag-on. Apang sa damgo, nabaton nila ang isa ka diosnon nga balita nga nagadumili sa ila sa pagpakighambal sa iya. Sa paglikaw sa Jerusalem, naglakat sila pauli sa ila kaugalingon nga duta sa iban nga alagyan.AK1 66.2

Sa amo man nga bagay si Jose ginpaandaman sa pagpalagyo pakadto sa Ehipto upod ni Maria kag sang bata. Kag ang manogtunda naghambal, “Pabilin [ka] didto tubtob nga magsiling ako sa imo; kay si Herodes magapangita sa bata, sa paglaglag sa Iya.” Nagtuman si Jose gilayon, kag naglakat sa kagab-ihon agod may kasegurohan.AK1 66.3

Paagi sa mangin-alamon nga mga tawo, ang Dios nagpatalupangod sa pungsod nga Judio nahanungod sang pagkatawo sang Iya Anak. Ang ila mga pangutana sa Jerusalem, ang pagpukaw sang kabalaka, kag ang kahisa ni Herodes, nga nagpilit sa mga saserdote kag rabbi sa pagtalupangod, nagdala sang ila mga hunahona pakadto sa mga tagna nahanungod sang Mesias, kag sa dako nga hitabo nga amo pa lamang mahanabo.AK1 66.4

Nagtapat si Satanas sa pagtakop sang diosnon nga kapawa gikan sa kalibutan, kag gingamit niya ang labi nga kinaadman sa paglaglag sang Manlulowas. Apang Sia nga wala nagakatulog nagabantay sa ibabaw sang Iya hinigugma nga Anak. Sia nga nagpaulan sang manna gikan sa langit kag nagsagod kay Elias sa panag-on sang gutom, nag-aman sa duta nga hentil sing dalangpan para kay Maria kag sa bata nga si Jesus. Kag bangod sang mga dulot sang mga mago gikan sa duta nga hentil, ang Ginuo naghatag kuarta para sa panlakatan pakadto sa Ehipto kag sa pagpanlugayaw sa duta sang mga dumoluong.AK1 67.1

Ang mga mago amo ang nahauna sa tunga sang mga nag-abiabi sa Manunobos. Ang ila dulot among nahauna nga ginpahamtang sa tiilan Niya. Kag bangod sina nga dulot, daw ano nga kahigayunan sa pag-alagad ang nangin-ila! Ang halad gikan sa tagipusoon nga nagahigugma, nagakalipay ang Dios sa pagpadungog, nga nagahatag sang labing maayo nga pag-alagad sa Iya. Kon ginahatag naton ang aton tagipusoon kay Jesus, kita man magadala sang aton mga dulot sa Iya. Ang aton bulawan kag pilak, ang aton labing mahal nga mga pagkabutang nga dutan-On, ang aton labing mataas nga hiyas sa hunahona kag sa espiritu, pagaitugyan sing hilway sa Iya, Sia nga naghigugma sa aton, kag naghatag sang Iya kaugalingon tungod sa aton.AK1 67.2

Sa Jerusalem si Herodes, sing dimapailubon, naghulat sa pagbalik sang mangin-alamon nga mga tawo. Sang pagligad sang tion kag wala sila pagpakita, ang iya sospetsa nagbangon. Ang pagkadihanda sang mga rabbi sa pagtudlo sang duog nga natawohan sang Mesias daw nagapahayag nga nahibaloan nila ang iya tinutoyo, kag nga ang mga mago sing kinabubot-on naglikaw sa iya. Nagsingkal sia sa paghunahona sini. Ang kinaadman napaso, apang may yara nga nabilin nga amo ang pagdangop sa kusog. Magabuhat sia sing huwaran sa sining hari nga bata. Yadtong matinaastaason nga mga Judio kinahanglan magtan-aw sang kon ano ang ila sarang mapaabot sa ila pagtinguha sa pagbutang sing isa ka hari sa trono.AK1 67.3

Gilayon ginpadala ang mga soldado sa Betlehem, upod sang sugo sa pagpamatay sa tanan nga bata nga may duha ka tuig paidalom. Ang malinong nga mga puloyan sang banwa ni David nagsaksi sadtong mga talan-awon nga makahaladlok nga, sa anom ka libo ka tuig nga nagligad, ginpakita sa manalagna. “Isa ka tingog nabatian sa Rama, paghaya kag mabaskog nga panalabiton, si Raquel nagahibi tungod sang iya mga anak; indi sia buot nga lipayon, kay sila wala na.”AK1 68.1

Ining kalalat-an gindala sang mga Judio sa ibabaw sang ila kaugalingon. Kon abi naglakat sila sing matutom kag sing mapainuboson sa atubangan sang Dios, kuntani sa pinasahi nga bagay pagabuhaton Niya nga ang kasingkal sang hari indi makaano sa ila. Apang ginbulag nila ang ila kaugalingon gikan sa Dios bangod sang ila mga sala, kag ginsikway nila ang Espiritu Santo, nga amo lamang ang ila taming. Wala nila pagtun-i ang mga Kasulatan, nga may handom sa pagsunod sang kabubot-on sang Dios. Gin-usisa nila ang mga tagna nga sarang makasaysay sa pagbayaw sang ila kaugalingon, kag sa pagpakita kon daw ano ang pagtamay sang Dios sang iban nga mga pungsod. Ginpabugal nila sing matinaastaason nga ang Mesias magakari subong isa ka hari, sa pagsalakay sang Iya mga kaaway, kag sa paglapak sa mga hentil sa Iya kasingkal. Sa sini nga bagay ginpukaw nila ang dumot sang ila mga manoggahom. Bangod sang ila pagpahayag sing malain sang bulohaton ni Kristo, si Satanas nagtapat sa pagpalibot sa Manlulowas sang kalaglagan; apang sa baylo sini, nanumbalik ini batok sa ila kaugalingon nga mga ulo.AK1 68.2

Ining buhat nga mapintas, among isa nga katapusan nga nagpadulom sang paghari ni Herodes, sa wala madugay, sa tapos sang pagpamatay sang walay sala, napilitan sia sa pagtugyan sa sinang katagudilian nga wala sing sin-o nga sarang makapalikaw. Napatay sia sa makahaladlok nga kamatayon.AK1 69.1

Si Jose, nga didto pa sa Ehipto, ginsugo karon sang manogtunda sang Dios sa pagbalik sa duta sang Israel. Nahanungod kay Jesus subong manunobli sa trono ni David, ginbuot ni Jose ang pagpuyo sa Betlehem; apang sang nahibaloan niya nga si Arquelao nagahari sa Judea sa duog sang iya amay, hinadlukan sia basi ang mga buko sang amay batok kay Kristo pagatumanon sang anak. Sa tanan nga anak ni Herodes, sa Arquelao amo ang may karakter nga kaangay sa iya amay. Ang iya pagsugod sa pagbulot-an gintandaan na sang kinagubot sa Jerusalem, kag sang pagpamatay sa linibo nga mga Judio sang mga bantay nga Romanhon.AK1 69.2

Sa liwat gintuytoyan sa isa ka duog nga walay katalagman. Nagbalik sia sa Nazaret, kag diri malapit sa katloan ka tuig, si Jesus nagpuyo “agod nga matuman ang ginpamulong sang mga manalagna, Tawgon Sia nga Nazaretnon.” Ang Galilea yara sa idalom sang gahom sang isa ka anak ni Herodes, apang labi kadako ang pagsalakot sang dumoluong nga mga pumoluyo sang sa Judea. Gani diutay ang kawili sa mga butang nahanungod sing pinasahi sa mga Judio, kag ang mga ginapapangako ni Jesus indi makapukaw sang kahisa sa sadtong yara sa gahom.AK1 69.3

Amo ini ang pagbaton sa Manlulowas sang Iya pagkari sa duta. Daw sa wala sing duog nga pahuwayan ukon wala sing katalagman sa lapsag nga Manunobos. Ang Dios indi makatulin sang Iya hinigugma nga Anak sa mga tawo, samtang nagapalakat sang Iya bulohaton para sa ila kaluwasan. Ginsugo Niya ang mga manogtunda sa pag-alagad kay Jesus kag sa pag-apin sa Iya tubtob matapos Niya ang Iya bulohaton sa duta, kag mapatay sa kamot sadtong Iya ginkarian sa pagluwas.AK1 69.4