Κεφάλαιο 50—Δεκατα και Προσφορεσ
Στο εβραϊκό σύστημα ένα δέκατο των εισοδημάτων του λαού χωριζόταν για τη συντήρηση του δημόσιου έργου του Θεού. Έτσι, ο Μωυσής δήλωσε στον λαό του Ισραήλ:ΠΠ 513.1
«Το δέκατον της γης, είτε εκ του σπόρου της γης, είτε εκ του καρπού των δένδρων, του Κυρίου είναι. Είναι άγιον εις τον Κύριον.» «Και πάν δέκατον βοών και προβάτων . . . θέλει είσθαι άγιον εις τον Κύριον.» (Λευιτ. 27:30,32).ΠΠ 513.2
Το σύστημα της αποδεκάτωσης όμως δεν άρχισε με τους Εβραίους. Από τα πολύ παλιά χρόνια ο Κύριος απαίτησε το δέκατο για δικό Του και η απαίτηση αυτή αναγνωρίστηκε και τηρήθηκε. Ο Αβραάμ πλήρωσε τα δέκατα στο Μελχισεδέκ, τον ιερέα του Υψίστου Θεού. Ο Ιακώβ, όταν έφθασε φυγάς στη Βαιθήλ, υποσχέθηκε στο Θεό, «εκ πάντων όσα μοι δώσης, το δέκατον θέλω προσφέρει εις Σε.» (Γέν. 14:20, 28:22). Τον καιρό που οι Ισραηλίτες επρόκειτο να συσταθούν σε έθνος, ο νόμος της αποδεκάτωσης επικυρώθηκε εκ νέου ως θείο πρόσταγμα. Από την τήρηση του θείου προστάγματος εξαρτάτο η ευημερία τους.ΠΠ 513.3
Το σύστημα των δεκάτων και των προσφορών είχε σκοπό να εντυπώσει στη σκέψη των ανθρώπων μια αλήθεια, ότι δηλαδή ο Θεός είναι η πηγή κάθε ευλογίας για τα πλάσματά Του και ότι σε Αυτόν ανήκει η ευγνωμοσύνη των ανθρώπων για τα αγαθά δώρα της πρόνοιάς Του. «Αυτός δίδει εις πάντας ζωήν και πνοήν και τα πάντα.» Ο Κύριος δηλώνει: «Εμού είναι πάντα τα θηρία του δάσους, τα κτήνη τα επί χιλίων ορέων.» «Εμού είναι το αργύριον και Εμού το χρυσίον.» Εκείνος που χορηγεί τη δύναμη στον άνθρωπο για να αποκτήσει πλούτη είναι ο Θεός. (Πράξ. 17:25, Ψαλμ. 50:10, Αγγ. 2:8, Δευτ. 8:18). Προκειμένου να αναγνωριστεί ότι όλα έρχονται από Αυτόν, ο Κύριος διέταξε να Του επιστραφεί το ένα δέκατο της γενναιοδωρίας Του σαν δώρα και προσφορά για τη συντήρηση της λατρείας Του.ΠΠ 513.4
«Το δέκατον . . . είναι του Κυρίου.» Εδώ χρησιμοποιείται η ίδια έκφραση όπως και για την εντολή του Σαββάτου: «Η εβδόμη ημέρα είναι Κυρίου του Θεού σου.» (Έξ. 20:20). Ο Θεός φύλαξε για τον εαυτό Του ένα ιδιαίτερο μέρος από το χρόνο και τα έσοδα του ανθρώπου και κανείς δεν μπορεί να σφετεριστεί ούτε το ένα ούτε το άλλο χάρη των συμφερόντων του, χωρίς να θεωρηθεί ένοχος.ΠΠ 514.1
Τα δέκατα επρόκειτο να αφιερωθούν αποκλειστικά στη χρήση των Λευιτών, τη φυλή εκείνη που είχε ξεχωριστεί για την υπηρεσία του αγιαστηρίου. Σε αυτό όμως δεν περιορίζονταν μόνο οι συνεισφορές για θρησκευτικούς σκοπούς. Το αγιαστήριο και αργότερα ο ναός είχαν ανεγερθεί με εντελώς αυτοπροαίρετες προσφορές.ΠΠ 514.2
Για την προμήθεια μέσων συντήρησης και άλλων εξόδων, ο Μωυσής έδωσε οδηγίες ότι κάθε φορά που θα γινόταν η καταμέτρηση του λαού, ο καθένας έπρεπε να συνεισφέρει μισό σίκλο «διά την υπηρεσίαν της σκηνής του μαρτυρίου.» (Βλέπε Έξ. 30:12-16, Β', Βασ. 12:4,5, Β', Χρον. 24:4-13, Νεεμ. 10:32,33). Κατά διαστήματα «θυσίαι περί αμαρτίας» και «προσφοραί ευχαριστίας» φέρονταν στο Θεό. Αυτές παρουσιάζονταν σε μεγάλο αριθμό κατά τις ετήσιες γιορτές, και λαμβάνονταν η πιο άφθονη πρόνοια για τους φτωχούς.ΠΠ 514.3
Πριν να συγκεντρωθεί το δέκατο, υπήρχε η αναγνώριση των αξιώσεων του Θεού. Ό,τι πρωτοωρίμαζε από όλα τα γεννήματα της Γης, αφιερωνόταν σε Αυτόν. Τα πρώτα μαλλιά στο κούρεμα των προβάτων, τα πρώτα στάχυα στο θέρισμα των σπαρτών, το πρώτο λάδι και το πρώτο κρασί έμπαιναν κατά μέρος προοριζόμενα για το Θεό. Το ίδιο και τα πρωτότοκα όλων των ζώων, ενώ για τον πρωτότοκο γιο καταβαλλόταν η τιμή της εξαγοράς. Η πρωτοκαρπία των φρούτων έπρεπε να φερθεί στην παρουσία του Κυρίου στο αγιαστήριο και μετά αφιερωνόταν στη χρήση των ιερέων.ΠΠ 514.4
Με τον τρόπο αυτό γινόταν συνεχής υπενθύμιση στο λαό ότι ο Θεός ήταν ο πραγματικός ιδιοκτήτης των αγρών τους και των κοπαδιών τους, ότι Αυτός τους έστελνε τον ήλιο και τη βροχή για τη σπορά και το θερισμό, ότι καθετί που είχαν προερχόταν από τη δημιουργία Του και ότι τους είχε καταστήσει οικονόμους των αγαθών Του.ΠΠ 514.5
Όταν οι άνδρες του Ισραήλ, φορτωμένοι με τους πρώτους καρπούς των αγρών, των οπωρώνων και των αμπελιών συγκεντρώνονταν στο αγιαστήριο, γινόταν με αυτό μια δημόσια αναγνώριση της αγαθότητας του Θεού. Ενώ ο ιερέας δεχόταν τα δώρα, ο προσφέρων έλεγε, απευθυνόμενος στον Κύριο: «Σύριος περιπλανώμε- νος ήτο ο πατήρ μου» και περιέγραφε τότε τη διαμονή στη Αίγυπτο και την κατάθλιψη από την οποία ο Θεός είχε ελευθερώσει τον λαό του Ισραήλ «εν βραχίονι εξηπλωμένω, και με τέρατα μεγάλα, και με σημεία και με θαύματα». Συνέχιζε λέγοντας: «Και εισήγαγεν ημάς εις τον τόπον τούτον, και έδωκεν εις ημάς την γην ταύτην, γην ρέουσαν γάλα και μέλι. Και τώρα, ιδού έφερα τας απαρχάς των καρπών της γης, την οποίαν Συ, Κύριε, έδωκας εις εμέ.» (Δευτ. 26:5,811).ΠΠ 514.6
Οι απαιτούμενες από τους Εβραίους συνεισφορές για θρησκευτικούς και αγαθοεργούς σκοπούς ανέρχονταν ακριβώς στο ένα τέταρτο του εισοδήματός τους. Με μια τέτοια βαριά φορολογία επιβαλλόμενη στα έσοδα του λαού, θα περίμενε κανείς να τους δει να περιέρχονται σε ένδεια. Αντίθετα όμως, η πιστή τήρηση των κανονισμών αυτών ήταν ένας από τους όρους για την εξασφάλιση της ευπορίας τους.ΠΠ 515.1
Με την τήρηση του όρου αυτού ο Θεός τούς έδωσε την ακόλουθη υπόσχεση:ΠΠ 515.2
«Θέλω επιτιμήσει υπέρ υμών τον καταφθείροντα, και δεν θέλει φθείρει τους καρπούς της γης σας. Ουδέ η άμπελός σας θέλει απορρίψει προ καιρού τον καρπόν αυτής εν τω αγρώ . . . Και θέλουσι σας μακαρίζει πάντα τα έθνη, διότι σεις θέλετε είσθαι γη επιθυμητή, λέγει ο Κύριος των δυνάμεων.» (Μαλ. 3:11). Μια παραστατική εικόνα των αποτελεσμάτων της φίλαυτης κατακράτησης και των αυτοπροαίρετων προσφορών του Θεού δόθηκε στις ημέρες του προφήτη Αγγαίου. Μετά την επιστροφή τους από την αιχμαλωσία της Βαβυλώνας, οι Ιουδαίοι ανέλαβαν να αναστηλώσουν το ναό του Κυρίου. Συναντώντας όμως πεισματική αντίσταση από μέρους των εχθρών τους, σταμάτησαν το έργο και μια μεγάλη ξηρασία τους έφερε σε πραγματική ένδεια. Τα γεγονότα αυτά τους έπεισε ότι ήταν αδύνατο να συνεχίσουν την ανοικοδόμηση του ιερού. Έλεγαν «ο καιρός δεν ήλθε να οικοδομηθή ο οίκος του Κυρίου».ΠΠ 515.3
Αλλά τους ήρθε ένα μήνυμα από τον προφήτη του Κυρίου: «Είναι καιρός εις εσάς να κατοικήτε σεις εν τοις φατνωτοίς οίκοις σας, ο δε οίκος ούτος να ήναι έρημος: Τώρα λοιπόν ούτω λέγει ο Κύριος των δυνάμεων, Συλλογίσθητε τας οδούς σας. Εσπείρατε πολύ και εισωδεύσατε ολίγον, τρώγετε και δεν χορταίνετε, πίνετε και δεν ευχαριστείσθε, ενδύεσθε και δεν θερμαίνεσθε. Ο μισθοδοτούμενος μισθοδοτείται διά βαλάντιον τετρυπημένον.»ΠΠ 515.4
Και τότε δίνεται η εξήγηση:ΠΠ 515.5
«Εττιβλέψατε εις πολύ και έγινεν ολίγον, και εφέρατε τούτο εις τον οίκον, και Εγώ απεφύσησα αυτό. Διά τί; λέγει ο Κύριος των δυνάμεων. Εξ αιτίας του οίκου Μου, όστις είναι έρημος, ενώ σεις τρέχετε έκαστος εις τον οίκον αυτού. Διά τούτο ο ουρανός απέκλεισε την δρόσον αυτού, και η γη απέκλεισε τον καρπόν αυτής. Και εκάλεσα ανομβρίαν επί την γην, και επί τα όρη, επί τον σίτον, και επί το γλεύκος, και επί το έλαιον, εφ’ όσα εκφέρει η γη, και επί τους ανθρώπους, και επί τα κτήνη, και επί πάντας τους κόπους των χειρών αυτών.» «Επορεύετο τις εις σωρόν είκοσι μέτρων, και ήσαν δέκα. Επορεύετο εις τον ληνόν διά να εξαντλήση πεντήκοντα μέτρα από του ληνού, και ήσαν είκοσι. Σας επάταξα με ανεμοφθορίαν, και με ερυσίβην, και με χάλαζαν εν πάσι τοις έργοις των χειρών σας.» (Αγγ. 1:2-6, 912, 2:16,17).ΠΠ 516.1
Επηρεασμένος από τα μηνύματα αυτά, ο λαός ξανάρχισε να οικοδομεί τον οίκο του Θεού. Τότε τους απεύθυνε αυτό το λόγο:ΠΠ 516.2
«Συλλογίσθητε τώρα, από της ημέρας ταύτης και επέκεινα, από της τετάρτης και εικοστής ημέρας του εννάτου μηνός, από της ημέρας καθ’ην εθεμελιώθη ο ναός του Κυρίου, . . . από της ημέρας εκείνης θέλω ευλογήσει αυτά.» (Αγγ. 2:18,19).ΠΠ 516.3
Λέγει ο σοφός Σολομών:ΠΠ 516.4
«Οι μεν σκορπίζουσι και όμως περισσεύονται, οι δε παρά το δέον φείδονται και όμως έρχονται εις ένδειαν.» (Παρ. 11:24).ΠΠ 516.5
Το ίδιο μάθημα διδάσκεται και στην Καινή Διαθήκη από τον απόστολο Παύλο:ΠΠ 516.6
«Ο σπείρων με φειδωλίαν και με φειδωλίαν θέλει θερίσει, και ο σπείρων με αφθονίαν και με αφθονίαν θέλει θερίσει.» «Δυνατός δε είναι ο Θεός να περισσεύσει πάσαν χάριν εις εσάς, ώστε έχοντες πάντοτε εν παντί πάσαν αυτάρκειαν, να περισσεύητε εις παν έργον αγαθόν.» (Β', Κορ. 9:6,8).ΠΠ 516.7
Ο σκοπός του Θεού ήταν να γίνει ο λαός του Ισραήλ φως για όλους του κατοίκους της Γης. Εφαρμόζοντας τη δημόσια λατρεία Του, έδιναν μαρτυρία για την ύπαρξη και την κυριαρχική εξουσία του Θεού. Τη λατρεία αυτή είχαν το προνόμιο να τη διατηρούν σαν έκφραση της αφοσίωσης και της αγάπης τους για Αυτόν.ΠΠ 516.8
Ο Κύριος διέταξε η διάδοση του φωτός και της αλήθειας επάνω στη Γη να εξαρτάται από τις προσπάθειες και τις προσφορές όσων που είναι μέτοχοι της ουράνιας δωρεάς. Θα μπορούσε να κάνει τους αγγέλους πρεσβευτές της αλήθειας. Θα μπορούσε να έχει γνωστοποιήσει το θέλημά Του όπως διακήρυξε το νόμο από το Σινά με την ίδια τη φωνή Του. Με την άπειρη αγάπη και σοφία Του όμως κάλεσε τους ανθρώπους να γίνουν συνεργάτες Του, εκλέγοντας αυτούς να κάνουν το έργο.ΠΠ 516.9
Στην εποχή του Ισραήλ, τα δέκατα και οι αυτοπροαίρετες προσφορές χρειάζονταν για τη συντήρηση των ιεροτελεστιών της θεϊκής λατρείας. Πρέπει ο λαός του Θεού να προσφέρει λιγότερο στην εποχή μας; Η αρχή που έθεσε ο Χριστός, λέει ότι οι προσφορές μας στο Θεό πρέπει να είναι ανάλογες με το φως και τα προνόμια που απολαμβάνουμε. «Εις πάντα εις τον οποίον εδόθη πολύ, πολύ θέλει ζητηθή παρ’αυτού.» Αποστέλλοντας τους μαθητές Του, ο Χριστός τους είπε: «Δωρεάν ελάβατε, δωρεάν δότε.» (Λουκά 12: 48, Ματθ. 10:8). Με την αύξηση των ευλογιών και των προνομίων μας και πάνω από όλα έχοντας κατά νου την ασύγκριτη θυσία του ένδοξου Υιού του Θεού, δε θα έπρεπε να εκδηλώνουμε την ευγνω-μοσύνη μας με αφθονότερες δωρεές προκειμένου να διαδοθεί και σε άλλους το άγγελμα της σωτηρίας;ΠΠ 517.1
Καθώς διευρύνεται το έργο του Ευαγγελίου, απαιτείται μεγαλύτερη προμήθεια μέσων από ότι χρειαζόταν στην παλαιά εποχή. Αυτό καθιστά το νόμο των δεκάτων και προσφορών περισσότερο αναγκαίο τώρα από ότι στο εβραϊκό σύστημα. Αν ο λαός Του υποστήριζε γενναιόδωρα το έργο Του με τα εθελοντικά του δώρα, ο Θεός θα είχε τιμηθεί και πολύ περισσότερες ψυχές θα είχαν κερδηθεί στο Χριστό. Αντ’ αυτού το εκκλησιαστικό ταμείο καταφεύγει σε μη χριστιανικές και μη καθαγιασμένες μεδόθους για να τροφοδοτηθείΠΠ 517.2
Το σχέδιο του Μωυσή να εξευρεθούν πόροι για την κατασκευή του αγιαστηρίου ήταν πολύ επιτυχημένο. Και δε χρειάστηκε πίεση. Ούτε και χρησιμοποίησε κανένα από τα τεχνάσματα στα οποία τόσο συχνά οι σημερινές εκκλησίες καταφεύγουν. Δεν έκανε καμιά μεγάλη γιορτή. Δεν κάλεσε τους ανθρώπους σε πανηγύρια, σε χορούς και διασκεδάσεις. Ούτε έστησε λοταρίες, ούτε έκανε τίποτε άλλο της ίδιας ανόσιας κατηγορίας για να εξασφαλίσει τα μέσα να κατασκευάσει το αγιαστήριο για τον Κύριο.ΠΠ 517.3
Ο Θεός έδωσε την οδηγία στο Μωυσή να καλέσει το λαό του Ισραήλ να φέρουν τις προσφορές τους. Θα δεχόταν τα δώρα όλων εκείνων που πρόσφεραν εθελοντικά, με την καρδιά τους. Οι προσφορές συγκεντρώθηκαν σε τέτοια αφθονία που ο Μωυσής ζήτησε από το λαό να σταματήσουν να φέρνουν άλλο, επειδή είχαν φέρει περισσότερα από ότι χρειαζόταν.ΠΠ 517.4
Ο Θεός έκανε τους ανθρώπους οικονόμους Του. Τα αγαθά που τοποθέτησε στα χέρια τους είναι τα μέσα που χρειάζονταν για την εξάπλωση του Ευαγγελίου. Σε εκείνους οι οποίοι δείχνουν πιστοί οικονόμοι, θα εμπιστευθεί περισσότερα αγαθά. Λέει ο Κύριος: «Τους δοξάζοντάς Με θέλω δοξάσει.» «Τον ιλαρόν δότην αγαπά ο Θεός.» Και όταν ο λαός Του Τού παρουσιάζει τα δώρα και τις προσφορές του με ευγνωμονούσα καρδιά «ουχί με λύπην ή εξ ανάγκης», τότε θα τους συνοδεύει η ευλογία Του όπως το έχει υποσχεθεί.ΠΠ 517.5
«Φέρετε πάντα τα δέκατα εις την αποθήκην, διά να ήναι τροφή εις τον οίκον Μου. Και δοκιμάσατέ Με τώρα εις τούτο, λέγει ο Κύριος των δυνάμεων, εάν δεν σας ανοίξω τους καταρράκτας του ουρανού, και εκχέω την ευλογίαν Μου εις εσάς, ώστε να μη αρκή τόπος δι’αυτήν.» (Α', Σαμ. 2:30, Β', Κορ. 9:7, Μαλ. 3:10).ΠΠ 518.1