ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΡΙΑ

ΚΕΦΆΛΑΙΟ 45—Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΕΞΟΡΙΣΤΩΝ

Η παρουσία του στρατεύματος του Κύρου μπροστά στα τείχη της Βαβυλώνας για τους Ιουδαίους ήταν σημάδι ότι η απελευθέρωσή τους από την αιχμαλωσία πλησίαζε. Περισσότερο από έναν αιώνα πριν γεννηθεί ο Κύρος, η Θεοπνευστία τον είχε αναφέρει με το όνομά του και είχε καταχωρήσει μια περιγραφή του έργου. Στην ακριβήπεριγραφή αυτή αναφέρεταιτι ακριβώς θα έκανε για να καταλάβει αιφνιδιαστικά την πόλη της Βαβυλώνας και να προετοιμάσει το δρόμο για την απελευθέρωση του λαού της αιχμαλωσίας. Ο λόγος είχε ειπωθεί από τον Ησαΐα:PG 379.1

“Ούτω λέγει Κύριος προς τον κεχρισμένον Αυτού τον Κύρον, του οποίου την δεξιάν χείρα εκράτησα, διά να υποτάξω τα έθνη έμπροσθεν αυτού, και θέλω λύσει την οσφύν των βασιλέων, διά να ανοίξω τα δίθυρα έμπροσθεν αυτού, και αι πύλαι δεν θέλουσι κλεισθή. Εγώ θέλω υπάγει έμπροσθέν σου, και εξομαλίσει τας σκολιάς οδούς, θέλω συντρίψει τας χαλκίνας θύρας, και κόψει τους σιδηρούς μοχλούς. Και θέλω σοι δώσει θησαυρούς φυλασσομένους εν σκότει, και πλούτη κεκρυμμένα εν αποκρύφοις, διά να γνωρίσης ότι Εγώ είμαι ο Κύριος, ο καλών σε κατ’όνομα, ο Θεός του Ισραήλ.” (Ησ. 45:1-3).PG 379.2

.Οι Ιουδαίοι ήτανεφοδιασμένοι με άφθονα τεκμήρια για την κατά γράμμα εκπλήρωση της προφητείας του Ησαΐα σχετικά με την ξαφνική ανατροπή των καταδυναστών τους. Κατά την αιφνιδιαστική εισβολή του στρατού του Πέρση κατακτητή μέσα στην καρδιά της βαβυλωνιακής πρωτεύουσας, ακολούθησαν το κανάλι του ποταμού που είχε αλλάξει ροή, ενώ οι εσωτερικές πύλες είχαν αφεθεί ανοιχτές και απροστάτευτες. Και αυτό έπρεπε να τους είναι ένα αλάθητο σημείο ότι ο Θεός διαμόρφωνε τις υποθέσεις των εθνών για λογαριασμό τους.Αναπόσπαστα συνδεδεμένα με την προφητεία που σκιαγραφούσε τον τρόπο της κατάληψης της Βαβυλώνας ήταν τα επόμενα λόγια:PG 379.3

“Ο λέγων προς τον Κύρον, Ούτος είναι ο βοσκός Μου και θέλει εκπληρώσει πάντα τα θελήματά Μου, και ο λέγων προς την Ιερουσαλήμ, Θέλεις ανακτισθή, και προς τον ναόν, Θέλουσι τεθή τα θεμέλιά σου.” “Εγώ εξήγγειλα εκείνον εις δικαιοσύνην, και θέλω διευθύνει πάσας τας οδούς αυτού. Αυτός θέλει οικοδομήσει την πόλιν Μου και θέλει επιστρέφει τους αιχμαλώτους μου, ουχί με λύτρον, ουδέ με δώρα, λέγει ο Κύριος των δυνάμεων.” (Ησ. 44:28, 45:13).PG 379.4

Και αυτές δεν ήταν οι μόνες προφητείες επάνω στις οποίες οι εξόριστοι είχαν τη δυνατότητα να στηρίξουν τις ελπίδες τους για τη σύντομη απελευθέρωσή τους. Τα γραπτά του Ιερεμία ήταν στη διάθεσή τους. Σε αυτά αναφερόταν με σαφήνεια η διάρκεια του καιρού που μεσολαβούσε πριν την παλιννόστηση του Ισραήλ από τη Βαβυλώνα. Ο Κύριος προείπε μέσο του απεσταλμένου Του: “Και όταν συμπληρωθώσι τα εβδομήκοντα έτη, θέλω ανταποδώσει επί τον βασιλέα της Βαβυλώνος, και επί το έθνος εκείνο, λέγει Κύριος διά την ανομίαν αυτών, και επί την γην των Χαλδαίων, και θέλω καταστήσει αυτήν ερήμωσιν αιώνιον.” Εύνοια επρόκειτο να δειχθεί στο υπόλοιπο του Ιούδα σε απάντηση ένθερμης προσευχής: “Και θέλω ευρεθή από σας, λέγει Κύριος, και θέλω αποτρέψει την αιχμαλωσίαν σας, και θέλω σας συνάξει εκ πάντων των εθνών και εκ πάντων των τόπων όπου σας εδίωξα, λέγει Κύριος, και θέλω σας επαναφέρει εις τον τόπον όθεν σας έκαμον να φερθήτε αιχμάλωτοι.” (Ιερ. 25:12, 29:14).PG 380.1

Συχνά ο Δανιήλ και οι σύντροφοί του είχαν εξετάσει αυτές και άλλες προφητείες που περιέγραφαν το σκοπό του Θεού για το λαό Του. Και τώρα που η ταχεία εξέλιξη των πραγμάτων αποδείκνυε τον ισχυρό βραχίονα του Θεού καθώς εργαζόταν στα διάφορα έθνη, ο Δανιήλ έστρεψε ιδιαίτερα την προσοχή στις υποσχέσεις που αφορούσαν τον Ισραήλ. Η πίστη του στον προφητικό λόγο τον ο-δήγησε σε περιστατικά που είχαν αναφερθεί εκ των προτέρων από τους ιερούς συγγραφείς. Ο Κύριος είχε δηλώσει:PG 380.2

“Αφού συμπληρωθώσι τα εβδομήκοντα έτη εν Βαβυλώνι, θέλω επισκεφθή υμάς, και θέλω εκτελέσει προς υμάς τον λόγον Μου τον αγαθόν, να επαναφέρω υμάς εις τον τόπον τούτον. Διότι Εγώ γνωρίζω τας βουλάς τας οποίας βουλεύομαι περί υμών, λέγει Κύριος, βουλάς ειρήνης και ουχί κακού, διά να δώσω εις υμάς το προσδοκώμενον τέλος. Τότε θέλετε κράξει προς Εμέ, και θέλετε υπάγει και προσευχηθή εις Εμέ, και θέλω σας εισακούσει. Και θέλετε Με ζητήσει, και ευρεί, όταν θέλετε Με εκζητήσει εξ όλης της καρδίας.” (Ιερ, 29:10-13).PG 380.3

Λίγο πριν από την πτώση της Βαβυλώνας, όταν ο Δανιήλ συλλογιζόταν τις προφητείες αυτές και ικέτευε το Θεό να τον διαφωτίσει, του παρουσιάσθηκε μια διαδοχική σειρά οράσεων σχετική με την έγερση και πτώση των βασιλειών. Με το πρώτο όραμα, όπως καταχωρείται στο έβδομο κεφάλαιο του βιβλίου του Δανιήλ, δόθηκε μια ερμηνεία. Δεν είχαν όμως όλα διασαφισθεί για τον προφήτη. Έγραψε τότε για την εμπειρία του αυτή: “Οι διαλογισμοί μου πολύ με ετάραττον, και η όψις μου ηλλοιώθη εν εμοί, πλην συνετήρησα το πράγμα εν τη καρδία μου.” (Δαν. 7:28).PG 381.1

Με ένα άλλο όραμα πρόσθετο φως χύθηκε επάνω στα γεγονότα του μέλλοντος. Ήταν στο τέλος αυτού του οράματος που ο Δανιήλ άκουσε “αγίου τινός λαλούντος, και άλλος άγιος έλεγε προς τον δείνα λαλούντα, έως πότε θέλει διαρκεί η όρασις;” Η απάντηση που δόθηκε, “έως δύο χιλιάδων και τριακοσίων ημερονυκτίων, τότε το αγιαστήριον θέλει καθαρισθή”, τον γέμισε απορία. Ζήτησε ε-πίμονα να μάθει την εξήγηση του οράματος. Δεν μπορούσε να καταλάβει τι σχέση είχαν οι εβδομήντα εβδομάδες της αιχμαλωσίας που προείπε ο Ιερεμίας, με τα δύο χιλιάδες τριακόσια χρόνια που στο όραμα άκουσε να λέει ο ουράνιος επισκέπτης ότι θα περνούσαν πριν καθαρισθεί το αγιαστήριο του Θεού. Ο άγγελος Γαβριήλ του έδωσε μερική μόνο εξήγηση. Όταν ο προφήτης άκουσε τα λόγια ότι η μεγάλη όραση “είναι διά ημέρας πολλάς”, αφηγείται: “Και εγώ ο Δανιήλ ελειποθύμησα, και ήμουν ασθενής ημέρας τινάς. Μετά ταύτα εσηκώθην και έκαμνον τα έργα του βασιλέως, εθαύμαζα δε δια την όρασιν και δεν υπήρχεν ο εννοών.” (Δαν. 8:13,14, 26, 27).PG 381.2

Νιώθοντας ακόμη να πιέζεται από την έγνοια για τον λαό του Ισραήλ, ο Δανιήλ ξαναμελέτησε τις προφητείες του Ιερεμία. Αυτές ήταν τόσο σαφείς, που κατάλαβε από τις καταχωρημένες στα βιβλία μαρτυρίες “τον αριθμό των ετών περί των οποίων ο λόγος του Κυρίου έγεινε προς Ιερεμίαν τον προφήτην, ότι ήθελον συμπληρωθή εβδομήκοντα έτη εις τας ερημώσεις της Ιερουσαλήμ.” (Δαν. 9:2).PG 381.3

Με πίστη στηριγμένη στο βέβαιο λόγο της προφητείας, ο Δανιήλ ικέτευε τον Κύριο για την ταχεία εκπλήρωση των υποσχέσεων αυτών. Ικέτευε για τη διατήρηση της τιμής του Θεού. Στην παράκλησή αυτή συνταύτισε τελείως τον εαυτό του με εκείνους που δεν είχαν φανεί συνεπείς στο σκοπό του Θεού, εξομολογούμενος τις αμαρτίες εκείνων ως δικές του.PG 381.4

Ο προφήτης είπε: “Έστρεψα το πρόσωπόν μου προς Κύριον τον Θεόν, διά να κάμω προσευχήν και δεήσεις εν νηστεία, και σάκκω και σποδώ, και εδεήθην προς Κύριον το Θεόν μου, και εξομολογήθην.” (Δαν. 9:3,4). Αν και ο Δανιήλ βρισκόταν από πολύν καιρό στην υπηρεσία του Θεού και είχε ονομασθεί από τον ουρανό “σφόδρα αγαπητός”, τώρα θα παρουσιαζόταν μπροστά στο Θεό σαν αμαρτωλός, δείχνοντας έντονα τη μεγάλη ανάγκη του λαού που αγαπούσε. Η προσευχή του ήταν εύγλωττη παρά την απλότητά της, και εξαιρετικά ένθερμη. Ακούστε τον να ικετεύει:PG 381.5

“Ω Κύριε, ο μέγας και φοβερός Θεός, ο φυλάττων την διαθήκην και το έλεος προς τους αγαπώντας Αυτόν, και τιμώντας τας εντολάς Αυτού! Ημαρτήσαμεν, και ηνομήσαμεν, και ησεβήσαμεν, και απεστατήσαμεν και εξεκλίναμεν από των εντολών Σου, και από τον κρίσεών Σου. Και δεν υπηκούσαμεν εις τους δούλους Σου τους προφήτας, οίτινες ελάλουν εν τω ονόματί Σου προς τους βασιλείς ημών και τους πατέρας ημών, και προς πά-ντα τον λαόν της γης. Εις Σε, Κύριε, είναι η δικαιοσύνη, εις ημάς δε η αισχύνη του προσώπου, ως εν τη ημέρα ταύτη, εις τους άνδρας του Ιούδα και τους κατοίκους της Ιερουσαλήμ, και εις πάντα τον Ισραήλ, τους εγγύς και τους μακράν, κατά πάντας τους τόπους όπου εδίωξας αυτούς, διά την παράβασιν αυτών, την οποίαν περέβησαν εις Σε. . . Εις Κύριον τον Θεόν ημών οι οικτιρμοί και αι αφέσεις, διότι απεστατήσαμεν απ’Αυτού.”PG 382.1

“Κύριε, κατά πάσας τας δικαιοσύνας Σου ας αποστραφή, δέομαι, ο θυμός Σου και η οργή Σου από της πόλεώς Σου Ιερουσαλήμ, του όρους του αγίου Σου, διότι διά τας αμαρτίας ημών και διά τας ανομίας των πατέρων ημών, η Ιερουσαλήμ και ο λαός Σου κατεστάθημεν όνειδος εις πάντας τους πέριξ ημών. Τώρα λοιπόν εισάκουσον, Θεέ ημών, την προσευχήν του δούλου Σου, και τας δεήσεις αυτού, ένεκεν του Κυρίου επί το ηρημωμένον αγιαστήριόν Σου. Κλίνον, Θεέ μου, το ωτίον Σου και άκουσον. Άνοιξον τους οφθαλμούς Σου και ιδέ τας ερημώσεις ημών, και την πόλιν επί την οποίαν εκλήθη το όνομά Σου. Διότι ημείς δεν προσφέραμεν τας ικεσίας ημών ενώπιόν Σου διά τας δικαιοσύνας ημών, αλλά διά τους πολλούς οικτιρμούς Σου. Κύριε, εισάκουσον, Κύριε, συγχώρησον, Κύριε, ακοράσθητι και κάμε. Μη χρονίσης ένεκέν Σου, Θεέ μου, διότι το όνομά Σου εκλήθη επί την πόλιν Σου και επί τον λαόν Σου.” (Δαν. 9:4-9,16-19). Ο ουρανός έσκυψε χαμηλά για να ακούσει την ένθερμη παράκληση του προφήτη. Πριν προλάβει ακόμη να τελειώσει την προσευχή του για συγχώρηση και αποκατάσταση, ο ισχυρός Γαβριήλ παρουσιάσθηκε πάλι σε αυτόν και επέστησε την προσοχή του στο όραμα που είχε δει πριν από την πτώση της Βαβυλώνας και το θάνατο του Βαλτάσαρ. Και τότε ο άγγελος σκιαγράφησε μπροστά του λεπτομερώς την περίοδο των εβδομήντα εβδομάδων, η οποία επρόκειτο να αρχίσει από τη χρονολογία “της προσταγής του να ανοικοδομηθή η Ιερουσαλήμ.” (Δαν. 9:25).PG 382.2

Ο Δανιήλ είχε κάνει αυτή την προσευχή “εν τω πρώτω έτει του Δαρείου”, του Μήδου μονάρχη, του οποίου ο στρατηγός Κύρος είχε αποσπάσει από τη Βαβυλώνα το σκήπτρο της κοσμοκρατορίας. Η βασιλεία του Δαρείου είχε τιμηθεί από το Θεό. Σε αυτόν είχε σταλεί ο άγγελος Γαβριήλ (όπως εξήγησε), “διά να κραταιώσω και να ενδυναμώσω αυτόν”. (Δαν. 9:1, 11:1). Με το θάνατό του που ε-πήλθε δύο περίπου χρόνια μετά την πτώση της Βαβυλώνας, ο Κύρος τον διαδέχθηκε στο θρόνο. Η αφετηρία της βασιλείας του δηλώνει τη συμπλήρωση των εβδομήντα εβδομάδων αφότου η πρώτη ομάδα των Εβραίων είχε απαχθεί από τα ιουδαϊκά τους σπίτια και μεταφέρθηκε στη Βαβυλώνα, με εντολή του Ναβουχοδο-νόσορ.PG 383.1

Η απελευθέρωση του Δανιήλ από το λάκκο των λιονταριών είχε χρησιμοποιηθεί από το Θεό με σκοπό να προξενήσει ευνοϊκή εντύπωση στον Κύρο το Μεγάλο. Τα εξαιρετικά προσόντα του ανθρώπου του Θεού ως πολιτικού με διορατική ικανότητα έκαναν τον Πέρση ηγεμόνα να του δείξει μεγάλο σεβασμό και να τιμήσει την κρίση του. Και τώρα, ακριβώς τον καιρό που ο Θεός είχε πει ότι θα φρόντιζε ώστε να ανοικοδομηθεί ο ναός Του στα Ιεροσόλυμα, παρακίνησε τον Κύρο να διακρίνει ό,τι ανέφεραν γι’ αυτόν οι προφητείες. Σύμφωνα με αυτές, ο Δανιήλ ήταν τόσο εξοικειωμένος καικατάλληλος να αποδώσει στους Ιουδαίους την ελευθερία τους.PG 383.2

Όταν ο βασιλιάς είδε λόγια εκατό χρόνων πριν γεννηθεί να προλέγουν τον τρόπο με τον οποίο θα γινόταν η κατάληψη της Βαβυλώνας. Διάβασε το απευθυνόμενο σε αυτόν άγγελμα από τον Άρχοντα του σύμπαντος, “Εγώ σε περιεζωσα, αν και δεν Με εγνώρισας, διά να γνωρίσωσιν από ανατολών ηλίου και από δυσμών, ότι εκτός Εμού δεν υπάρχει ουδείς”, όταν είδε μπροστά στα μάτια του τη διακήρυξη του αιώνιου Θεού, “διά τον Ιακώβ τον δούλον Μου και διά τον Ισραήλ τον εκλεκτόν Μου, σε εκάλεσα μάλιστα με το όνομά σου, σε επωνόμασα, αν και δεν Με εγνώρισας”, όταν εξίχνιασε το εμπνευσμένο μητρώο, “Εγώ εξήγειρα εκείνον εις δικαιοσύνην και θέλω διευθύνει πάσας τας οδούς αυτού, αυτός θέλει οικοδομήσει την πόλιν Μου, και θέλει επιστρέφει τους αιχμαλώτους Μου, ουχί με λύτρον ουδέ με δώρα” (Ησ. 45:5,6,4,13), η καρδιά του συγκινήθηκε βαθιά και αποφάσισε να εκπληρώσει την αποστολή την εντεταλμένη από το Θεό. Θα ελευθέρωνε τους Ιουδαίους αιχμαλώτους και θα τους βοηθούσε να αναστηλώσουν το ναό του Κυρίου.PG 383.3

Με έγγραφη διακήρυξη την οποία “διεκήρυξε δι’όλου του βασιλείου αυτού”, ο Κύρος γνωστοποίησε την επιθυμία του να μεριμνήσει για την επιστροφή των Εβραίων και για την ανοικοδόμηση του ναού τους. Με ευγνωμοσύνη αναγνώρισε ο βασιλιάς στη δημόσια διακήρυξή του:PG 384.1

“Πάντα τα βασίλεια της γης έδωκεν εις εμέ Κύριος ο Θεός του ουρανού και Αυτός προσέταξεν εις εμέ να οικοδομήσω εις Αυτόν οίκον εν Ιερουσαλήμ, ήτις είναι εν τη Ιουδαία. Τίς εξ υμών είναι εκ παντός του λαού Αυτού; Ο Θεός αυτού έστω μετ’αυτού, και ας αναβή εις Ιερουσαλήμ, ήτις είναι εν τη Ιουδαία, και ας οικοδομήση τον οίκον Κυρίου του Θεού του Ισραήλ. Αυτός είναι ο Θεός ο εν Ιερουσαλήμ. Πάντα δε απολειπόμενον, εκ πάντων των τόπων όπου παροικεί, ας βοηθήσωσιν αυτόν οι άνδρες του τόπου αυτού με αργύριον, και με χρυσίον, και με αγαθά, και με κτήνη, εκτός της προαιρετικής προσφοράς.” (Έσδρ. 1:1-4). Επιπλέον, σχετικά με το οικοδόμημα του ναού διέταξε:PG 384.2

“Ας οικοδομηθή ο οίκος, ο τόπος εις τον οποίον προσφέρονται αι θυσίαι και ας τεθώσι τα θεμέλιά του δυνατά. Το ύψος αυτού εξήκοντα πήχαι, και το πλάτος αυτού εξήκοντα πήχαι, τρεις σειραί μεγάλων λίθων και μία σειρά ξύλων νέων, και τα αναλώματα ας δοθώσιν εκ του οίκου του βασιλέως. Τα χρυσά έτι και τα αργυρά σκεύη του οίκου του Θεού τα οποία ο Ναβουχοδονόσορ έλαβεν εκ του ναού του εν Ιερουσαλήμ ας αποδοθώσι και ας επανέλθωσιν εις τον ναόν τον εν Ιερουσαλήμ.”(Εσδρ.6:3-5). Τα νέα της διακήρυξης αυτής έφθασαν στις πιο απόμακρες επαρχίες της επικράτειας του βασιλιά, και παντού κυριαρχούσε μεγάλη χαρά ανάμεσα στο διασπαρμένο λαό. Πολλοί, όπως ο Δανιήλ, είχαν μελετήσει τις προφητείες και ικέτευαν το Θεό να επέμβει για χάρη της Σιών, σύμφωνα με την υπόσχεσή Του. Τώρα οι προσευχές τους είχαν εισακουσθεί και με τις καρδιές τους ξέχειλες από χαρά, μπορούσαν να ψάλλουν όλοι μαζί:PG 384.3

“Όταν ο Κύριος επανέφερε τους αιχμαλώτους της Σιών,
Ήμεθα ως οι ονειρευόμενοι.
Τότε ενεπλήσθη το στόμα ημών από γέλωτος
Και η γλώσσα ημών από αγαλλιάσεως.
Τότε έλεγον μεταξύ των εθνών,
Μεγαλεία έκαμε δι’αυτούς ο Κύριος,
Μεγαλεία έκαμεν ο Κύριος δι’ημάς,PG 384.4

Ενεπλήσθημεν χαράς. Ψαλμ. 126:1-3PG 385.1

“Οι αρχηγοί των πατριών του Ιούδα και του Βενιαμίν, και οι ιερείς και οι Λευίται, μετά πάντων όσων το πνεύμα διήγειρεν ο Θεός” - πενήντα περίπου χιλιάδες, αυτοί ήταν το πιστό υπόλοιπο των Ιουδαίων από τις διάφορες χώρες της εξορίας, οι οποίοι αποφάσισαν να επωφεληθούν από την προσφερόμενη αυτή θαυμάσια ευκαιρία - “εις το να αναβώσι διά να οικοδομήσωσι τον οίκον του Κυ-ρίου, τον εν Ιερουσαλήμ.” Οι φίλοι τους δεν τους άφησαν να φύγουν με τα χέρια άδεια. “Πάντες οι πέριξ αυτών εβοήθησαν αυτούς με σκεύη αργυρά, με χρυσίον, με αγαθά, και με κτήνη, και με πολύτιμα πράγματα.” Και σ’αυτά και σε άλλες προαιρετικές προσφορές προστέθηκαν “τα σκεύη του οίκου του Κυρίου, τα οποία ο Ναβουχοδονόσορ είχε φέρει από Ιερουσαλήμ ... και εξήγαγε ταύτα Κύρος ο βασιλεύς της Περσίας διά χειρός Μιθρεδάθ του θησαυροφύλακος . . . πεντακισχίλια και τετρακόσια” τον αριθμό για να χρησιμοποιηθούν στο μέλλοντα να ανεγερθεί ναό. (Έσδρ. 1:5-11).PG 385.2

Υπεύθυνο διοικητή της ομάδας η οποία επέστρεφε στην Ιουδαία, ο Κύρος κατέστησε το Ζοροβάβελ (γνωστό και ως Σασαβασσάρ), έναν απόγονο του βασιλιά Δαβίδ και μαζί με αυτόν επίσης τον αρχιερέα Ιησού. Το μακρινό ταξίδι, περνώντας από αχανείς ερημότοπους, πραγματοποιήθηκε με ασφάλεια. Ο χαρούμενος όμιλος με ευγνωμοσύνη στο Θεό για τα πολλαπλά ελέη Του, άρχισε αμέσως το έργο της αναστήλωσης εκείνων τα οποία είχαν γκρεμισθεί και ρημαχτεί. “Οι αρχηγοί των πατριών” πρώτοι προσέφεραν από τα υπάρχοντά τους για να βοηθήσουν στην κάλυψη της δαπάνης για την ανέγερση του ναού. Και ο λαός, μιμούμενος το παράδειγμά τους, πρόσφεραν και εκείνοι αυτοπροαίρετα από τα πενιχρά τους αποθέματα. (Δείτε Έσδρ. 2:64-70).PG 385.3

Όσο γινόταν σύντομα, έστησαν ένα θυσιαστήριο στη θέση του παλιού θυσιαστηρίου, στην αυλή του ναού. Στην ενάσκηση των καθηκόντων που σχετίζονταν με την καθιέρωση του θυσιαστηρίου αυτού “συνηθροίσθη ο λαός ως είς άνθρωπος”, και εκεί ενωμένοι επανασυνέστησαν την όσια λειτουργία που είχε διακοπεί τον καιρό της καταστροφής της Ιερουσαλήμ από το Ναβουχοδονόσορ. Πριν χωρισθούν για να κατοικήσουν στα σπίτια που σκόπευαν να επανορθώσουν, “έκαμον την εορτήν των σκηνών” (Σκηνοπηγίας). (Έσδρ. 3:1-6).PG 385.4

Η ανέγερση του θυσιαστηρίου των καθημερινών ολοκαυτωμάτων προξένησε μεγάλη χαρά στο πιστό υπόλοιπο. Με την καρδιά τους ανέλαβαν τις απαραίτητες προετοιμασίες για την ανοικοδόμηση του ναού, παίρνοντας θάρρος με την πρόοδο που σημείωναν οι προετοιμασίες αυτές από μήνα σε μήνα. Για πολλά χρόνια είχαν στερηθεί τα ορατά σύμβολα της παρουσίας του Θεού. Και τώρα, τριγυρισμένοι όπως ήταν από τις πολλές θλιβερές αναμνήσεις της αποστασίας των πατέρων τους, λαχταρούσαν για κάποιο μόνιμο αποδεικτικό της θεϊκής συγχώρησης και εύνοιας. Μεγαλύτερη αξία από την επανάκτηση της ατομικής περιουσίας και των παλαιών προνομίων απέδιδαν στην επιδοκιμασία του Θεού. Είχε κάνει θαυμάσια πράγματα για το καλό τους και ένιωθαν τη σιγουριά της παρουσίας Του μαζί τους. Περίμεναν όμως μεγαλύτερες ακόμη ευλογίες. Προ-σδοκούσαν με χαρά τον καιρό όταν θα μπορούσαν να αντικρίσουν τη λάμψη της δόξας Του να διαχέεται στο εσωτερικό του, με το ναό ξανακτισμένο, PG 385.5

Οι εργάτες που καταγίνονταν με την προετοιμασία των υλικών οικοδομής, βρήκαν μέσα στα ερείπια μερικές από τις πελώριες πέτρες που είχαν φερθεί στο χώρο του ναού στις ημέρες του Σολομώντα. Αυτές τις ετοίμασαν για να τις χρησιμοποιήσουν μαζί με πολλάνέα, συγκεντρωμένα υλικά. Σε λίγο είχαν προχωρήσει στο σημείο όπου έπρεπε να κατατεθεί ο θεμέλιος λίθος. Αυτό έγινε παρουσία χιλιάδων ανθρώπων που είχαν συγκεντρωθεί για να παρακολουθήσουν την πρόοδο του έργου και να εκφράσουν τη χαρά τους για τη συμμετοχή τους σε αυτό. Την ώρα της κατάθεσης του θεμέλιου λίθου, ο λαός συνοδευόμενος από τις σάλπιγγες των ιερέων και τα κύμβαλα των γιων Ασάφ, “έψαλλον αμοιβαίως υμνούντες και ευχαριστούντες τον Κύριον, Ότι αγαθός, ότι εις τον αιώνα το έλεος Αυτού επί τον Ισραήλ.” (Έσδρ. 3:11).PG 386.1

Ο οίκος που επρόκειτο να οικοδομηθεί, υπήρξε αντικείμενο πολλών προφητειών που αφορούσαν την εύνοια την οποία ο Θεός επιθυμούσε να δείξει στη Σιών. Όλοι όσοι ήταν παρόντες στην εναπόθεση του θεμέλιου λίθου όφειλαν να επηρεασθούν βαθιά από την πνευματική ατμόσφαιρα της ώρας εκείνης. Ανάμεικτη όμως με τη μουσική και τους δοξαστικούς αλαλαγμούς που ακούγονταν τη χαρμόσυνη εκείνη ημέρα, εμφανίσθηκε και μια παραφωνία.PG 386.2

“Πολλοί εκ των ιερέων και λευιτών και των αρχηγών των πατριών, γέροντες, οίτινες είχον ιδεί τον πρότερον οίκον, ενώ ο οίκος ούτος εθεμελιούτο ενώπιον των οφθαλμών αυτών, έκλαιον μετά φωνής μεγάλης.” (Έσδρ. 3:12).PG 386.3

Ήταν φυσικό να καταληφθούν από λύπη οι καρδιές των ηλικιωμένων εκείνων ανδρών, επειδή σκέπτονταν τα αποτελέσματα της μακρόχρονης αμετανοησίας. Αν αυτοί οι άνθρωποι της γενεάς τους είχαν υπακούσει στο Θεό και εκτελέσει το σκοπό Του για τον Ισραήλ, ο ναός που οικοδόμησε ο Σολομών δε θα καταστρεφόταν και ούτε θα υπήρχε ανάγκη για αιχμαλωσία. Εξαιτίας της αγνωμοσύνης και της ανυπακοής τους είχαν διασκορπισθεί ανάμεσα στους ειδωλολάτρες.PG 386.4

Τώρα οι συνθήκες άλλαξαν. Με στοργική ευσπλαχνία ο Κύριος είχε ξαναεπισκεφτεί το λαό Του και τους είχε επιτρέψει να ξαναγυρίσουν στην πατρίδα τους. Η λύπη για τα σφάλματα του παρελθόντος θα έπρεπε να έχει υποχωρήσει μπροστά στα συναισθήματα της μεγάλης χαράς. Ο Θεός είχε παρακινήσει την καρδιά του Κύρου να τους βοηθήσει να ξανακτίσουν το ναό και αυτό έπρεπε να προξενήσει εκφράσεις βαθιάς ευγνωμοσύνης. Αλλά μερικοί δεν κατόρθωσαν να διακρίνουν τις παρουσιαζόμενες προνοητικές ευκαιρίες του Θεού. Αντί να χαίρονται, υπέθαλπαν δυσάρεστες και αποθαρρυντικές σκέψεις. Είχαν δει τη δόξα του ναού του Σολομώντα και θρηνούσαν για την κατωτερότητα του τωρινού ανεγειρόμενου οικοδομήματος.PG 387.1

Οι γογγυσμοί, τα παράπονα και τα δυσμενή συγκριτικά σχόλια επέδρασαν καταθλιπτικά στη σκέψη πολλών και εξασθένησαν τα χέρια των οικοδομούντων. Οι εργάτες έφθασαν να αναρωτιούνται αν θα έπρεπε να συνεχίσουν την ανέγερση του κτιρίου που από μιας αρχής επικρίνονταν τόσο πολύ και γίνονταν αφορμή για τόσο μεγάλη θρηνωδία.PG 387.2

Υπήρχαν μολαταύτα και άλλοι στη σύναξη, των οποίων η μεγάλη πίστη και η πλατιά διορατικότητα, δεν τους άφηνε να δουν την κατώτερη αυτή δόξα με τέτοια δυσαρέσκεια.PG 387.3

“Πολλοί δε ηλάλαξαν εν φωνή μεγάλη μετ’ευφροσύνης. Και δεν διέκρινεν ο λαός την φωνήν του αλαλαγμού της ευφροσύνης από της φωνής του κλαυθμού του λαού, διότι ο λαός ηλάλαζεν αλαλαγμόν μέγαν, και η βοή ηκούετο από μακρόθεν.” (Έσδρ. 3:12,13).PG 387.4

Αν εκείνοι που δε χάρηκαν με την κατάθεση του θεμέλιου λίθου του ναού, μπορούσαν να δουν εκ των προτέρων τα αποτελέσματα της έλλειψης της πίστης τους εκείνη την ημέρα θα είχαν τρομάξει. Ελάχιστα σκέπτονταν το βάρος των αποδοκιμαστικών και απογοητευτικών λόγων τους. Ελάχιστα γνώριζαν πόσο πολύ η εκφραζόμενη δυσαρέσκειά τους θα παρακώλυε την ολοκλήρωση του οίκου του Κυρίου.PG 387.5

Η μεγαλοπρέπεια του πρώτου ναού και οι επιβλητικές ιεροτελεστίες της θρησκευτικής λειτουργίας, αποτελούσαν πηγή περηφάνιας για τον λαό του Ισραήλ πριν την αιχμαλωσία του. Συχνά όμως η λατρεία τους υστερούσε στις ιδιότητες εκείνες τις οποίες ο Θεός θεω ρεί σπουδαιότερες. Η δόξα του πρώτου ναού, η λαμπρότητα της υπηρεσίας του, δεν μπορούσαν να τους συστήσουν στο Θεό, επειδή το μοναδικό κατ’Αυτόν αξιόλογο πράγμα δεν το προσέφεραν. Δεν Του προσέφεραν τη θυσία μιας ταπεινής και συντριμμένης ψυχής.PG 387.6

Όταν οι βασικές αρχές της βασιλείας του Θεού λησμονούνται, τότε είναι που οι ιεροτελεστίες πολλαπλασιάζονται και γίνονται δαπανηρότερες. Και όταν ο σχηματισμός του χαρακτήρα παραμελείται, όταν ο στολισμός της ψυχής υστερεί, όταν η απλότητα της θεοσέβειας περιφρονείται, τότε η περηφάνια και η αγάπη της επίδειξης απαιτούν μεγαλόπρεπα εκκλησιαστικά κτίρια, περίλαμπρη διακόσμηση και επιβλητικές ιεροτελεστίες.PG 388.1

Με όλα αυτά όμως δε δοξάζεται ο Θεός. Εκτιμά την εκκλησία Του όχι για τα εξωτερικά προσόντα της, αλλά για τη γνήσια ευσέβεια που την ξεχωρίζει από τον κόσμο. Την εκτιμάει σύμφωνα με την αύξηση των μελών της στην επίγνωση του Χριστού, σύμφωνα με την πρόοδό τους στη θρησκευτική εμπειρία. Ενδιαφέρεται για τις αρχές της αγάπης και της καλοσύνης. Στην ολότητά της, η ομορφιά της τέχνης δεν μπορεί ποτέ να συγκριθεί με την ομορφιά της ψυχικής διάθεσης και τα χαρακτηριστικά που παρουσιάζουν εκείνοι οι οποίοι είναι εκπρόσωποι του Χριστού.PG 388.2

Μια εκκλησιαστική κοινότητα μπορεί να είναι η φτωχότερη στη Γη. Μπορεί να υστερεί στη γοητεία της εξωτερικής επίδειξης. Αν όμως τα μέλη της κατέχουν τις αρχές του χαρακτήρα του Χριστού, άγγελοι θα ενωθούν μαζί τους στη λατρεία τους. Η δοξολογία και η ευχαριστία που προέρχονται από ευγνώμονες καρδιές θα ανεβούν στο Θεό σαν πρόσφορο γλυκό.PG 388.3

Δοξολογείτε τον Κύριον, διότι είναι αγαθός,
Διότι το έλεος Αυτού μένει εις τον αιώνα.
Ας λέγωσιν ούτως οι λελυτρωμένοι του Κυρίου,
Τους οποίους ελύτρωσεν εκ χειρός του εχθρού.”
“Ψάλατε εις Αυτόν, ψαλμωδείτε εις Αυτόν,
Λαλείτε περί πάντων των θαυμασίων Αυτού.
Καυχάσθε εις το άγιον Αυτού όνομα,
Ας ευφραίνεται η καρδία των εκζητούντων τον Κύριον.”
“Διότι εχόρτασε ψυχήν διψώσαν,
Και ψυχήν πεινώσα ενέπλησεν από αγαθών.” Ψαλμ. 107:1,2, 105:2,3, 107:9PG 388.4