ΚΕΦΆΛΑΙΟ 54—ΕΠΙΠΛΗΞΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΕΚΒΙΑΣΜΟΥ
(Βασίζεται στο βιβλίο Νεεμία, κεφ. 5:)PG 449.1
Το τείχος της Ιερουσαλήμ δεν είχε ακόμη τελειώσει, όταν η προσοχή του Νεεμία στράφηκε στις θλιβερές συνθήκες των φτωχότερων τάξεων του λαού. Στην ασταθή κατάσταση που βρισκόταν η χώρα, η καλλιέργεια είχε κάπως παραμεληθεί. Επιπλέον, εξαιτίας της φίλαυτης συμπεριφοράς μερικών από εκείνους που είχαν επαναπατρισθεί στην Ιουδαία, η ευλογία του Κυρίου κατακρατείτο από τη γη τους και παρατηρήθηκε έλλειψη σιτηρών.PG 449.2
Προκειμένου να εξασφαλίσουν τροφή για την οικογένειά τους, οι φτωχοί ήταν αναγκασμένοι να αγοράζουν με πίστωση και σε υπερβολικές τιμές. Ήταν ακόμη υποχρεωμένοι να συγκεντρώνουν χρήματα, συνάπτοντας δάνεια με τόκο για να πληρώσουν τη βαριά φορολογία που τους επέβαλαν οι βασιλείς της Περσίας. Και κάνοντας τη θλίψη των φτωχών ακόμη μεγαλύτερη, οι πλουσιότεροι από τους Ιουδαίους είχαν εκμεταλλευθεί την ένδειά τους, αυξάνοντας με τον τρόπο αυτό τα πλούτη τους.PG 449.3
Ο Κύριος είχε διατάξει με το Μωυσή τον Ισραήλ ότι κάθε τρίτο χρόνο έπρεπε να προσφέρεται το ένα δέκατο για την ανακούφιση των φτωχών. Άλλη μια πρόνοια είχε ληφθεί με την αναστολή της γεωργικής καλλιέργειας κάθε έβδομο χρόνο, ώστε τα αυτοφυή προϊόντα της αγραναπαυμένης γης να αφήνονται για τους ενδεείς.PG 449.4
Η πιστότητα στην αφιέρωση των προσφορών αυτών για την ανακούφιση των φτωχών και για άλλους φιλανθρωπικούς σκοπούς θα βοηθούσε στο να διατηρείται νωπή στη σκέψη του λαού η αλήθεια ότι πραγματικός ιδιοκτήτης είναι μόνο ο Θεός, και ότι δική τους ήταν η ευκαιρία να γίνουν κανάλια ευλογίας. Η πρόθεση του Θεού ήταν να αποκτήσουν οι Ισραηλίτες μια εκπαίδευση που θα ξερίζωνε τη φιλαυτία και θα σχημάτιζε γενναίους και ευγενικούς χαρακτήρες.PG 449.5
Ο Θεός τους είχε επίσης νουθετήσει μέσο του Μωυσή:PG 450.1
“Εάν δανείσης αργύριον εις τον πτωχόν γείτονά σου μεταξύ του λαού Μου, δεν θέλεις φερθή προς αυτόν ως τοκιστής, δεν θέλεις επιβάλει επ’αυτόν τόκον.” (Έξ. 22:25).PG 450.2
“Δεν θέλεις δανείζει εις τον αδελφόν σου χρήματα επί τόκω, τροφάς επί τόκω, ουδέν πραγμα δανειζόμενον επί τόκω.” (Δευτ. 23:19).PG 450.3
“Εάν ήναι εν μέσω σου πτωχός εκ των αδελφών σου εντός τινός των πυλών σου, εν τη γη σου την οποίαν Κύριος ο Θεός σου δίδει εις σε, δεν θέλεις σκληρύνει την καρδίαν σου, ουδέ θέλεις κλείσει την χείρα σου από του πτωχού αδελφού σου. Αλλ’εξάπαντος θέλεις ανοίξει την χείρα σου προς αυτόν, και ε-ξάπαντος θέλεις δανείσει εις αυτόν ικανά διά την χρείαν αυτού, εις ό,τι χρειάζεται.” “Διότι δεν θέλει λείψει πτωχός εκ μέσου της γης σου, διά τούτο Εγώ προστάζω εις σε, λέγων, Θέλεις εξάπαντος ανοίγει την χείρα σου προς τον αδελφόν σου, προς τον πτωχόν σου, και προς τον ενδεή σου επί της γης.” (Δευτ. 15:7,8,11).PG 450.4
Συνέβηκε με την επιστροφή των εξόριστων από τη Βαβυλώνα, οι πλούσιοι Ιουδαίοι να κάνουν εντελώς το αντίθετο από τις εντολές αυτές. Όταν οι φτωχοί αναγκάζονταν να δανεισθούν χρήματα για να πληρώσουν τους φόρους στο βασιλιά, οι πλούσιοι τους δάνειζαν τα ποσά, αλλά ζητούσαν υπέρογκους τόκους για αυτά. Υποθηκεύοντας τα χωράφια των φτωχών, είχαν οδηγήσει τους κακόμοιρους χρεώστες στην έσχατη πενία.PG 450.5
Πολλοί αναγκάσθηκαν να πουλήσουν τους γιους τους και τις κόρες τους για σκλάβους. Και όπως φαινόταν, δεν υπήρχε καμιά ελπίδα για τη βελτίωση της κατάστασής τους, καμιά προοπτική για αυτούς, εκτός από τη συνεχώς αυξανόμενη κατάθλιψη με μόνιμη συντροφιά την ένδεια και τη σκλαβιά. Και όμως, αυτοί ανήκαν στο ίδιο έθνος, όντας παιδιά της ίδιας διαθήκης, όπως τα πιο ευνοούμενα από την τύχη αδέλφια τους.PG 450.6
Τελικά, ο λαός παρουσίασε την υπόθεση στο Νεεμία, λέγοντας: “Ιδού, ημείς καθυποβάλλομεν εις δουλείαν τους υιούς ημών και τας θυγατέρας ημών διά να ήναι δούλοι, και τινές εκ των θυγατέρων ημών εφέρθησαν ήδη εις δουλείαν, και δεν είναι ουδέν εις την εξουσίαν ημών, διότι άλλοι έχουσι τους αγρούς και τους αμπελώνας ημών.”PG 450.7
Όταν ο Νεεμίας άκουσε για την απάνθρωπη αυτή καταδυνάστευση, η καρδιά του επαναστάτησε, και είπε: “Ηγανάκτησα σφόδρα, ακούσας την κραυγήν αυτών και τους λόγους τούτους ” Κατάλαβε ότι για να κατορθώσει να κόψει την καταδυναστική συνήθεια του εκβιασμού, έπρεπε να λάβει αποφασιστική στάση υπέρ του δικαίου. Με χαρακτηριστική δραστηριότητα και αποφασιστικότητα βάλθηκε να εργασθεί για να ανακουφίσει τα αδέλφια του.PG 450.8
Το γεγονός ότι οι καταπιεστές ήταν άνθρωποι πλούσιοι, των οποίων η υποστήριξη ήταν αναγκαία για την αναστήλωση της πόλης, δεν επηρέασε ούτε στιγμή το Νεεμία. Επέπληξε με δριμύτητα τους προεστώτες και τους αρχηγούς, και όταν σύναξε ένα μεγάλο μέρος του λαού, τους εξέθεσε τις απαιτήσεις του Θεού σχετικά με την υπόθεση αυτή.PG 451.1
Επέστησε την προσοχή τους σε γεγονότα που είχαν συμβεί στο διάστημα της ηγεμονίας του βασιλιά Άχαζ. Επανέλαβε το μήνυμα που ο Θεός είχε στείλει στην περίπτωση εκείνη στον Ισραήλ για να επιτιμήσει τη σκληρότητά τους και την καταπίεση. Εξαιτίας της ειδωλολατρίας τους ο λαός του Ιούδα είχε παραδοθεί στα χέρια των χειρότερων ειδωλολατρών αδελφών τους που ήταν ο λαός του Ισραήλ. Οι τελευταίοι αυτοί ικανοποίησαν την εχθρότητά τους φονεύοντας στη μάχη χιλιάδες Ιουδαίους, και αφού αιχμαλώτισαν όλες τις γυναίκες και τα παιδιά, σκόπευαν να τους κρατήσουν για δούλους και να τους πουλήσουν για σκλάβους στους ειδωλολάτρες.PG 451.2
Εξαιτίας των αμαρτιών του Ιούδα, ο Κύριος δεν είχε επέμβει για να εμποδίσει τον πόλεμο. Αλλά μέσο του προφήτη Ωβήδ κατέκρινε το απάνθρωπο σχέδιο του νικηφόρου στρατού. “Λέγετε να υποτάξητε εις εαυτούς τους υιούς Ιούδα και της Ιερουσαλήμ διά δούλους και δούλας. Δεν είναι με σας, με σας μάλιστα, αμαρτίαι εναντίον Κυρίου του Θεού σας;” (Β.',Χρον. 28:10).PG 451.3
Ο Ωβήδ ειδοποίησε το λαό Ισραήλ ότι ο θυμός του Κυρίου είχε εξαφθεί εναντίον τους και ότι για την άδικη και τυραννική διαγωγή τους θα τους έστελνε τις τιμωρίες Του. Όταν άκουσαν τα λόγια αυτά, οι ένοπλοι άνδρες άφησαν τους αιχμαλώτους και τα λάφυρα μπροστά στους άρχοντες του λαού και σε ολόκληρη τη σύναξη. Τότε μερικοί από τους ηγήτορες της φυλής του Εφραΐμ “έλαβον τους αιχμαλώτους και πάντας τους γυμνούς αυτών ενέδυσαν εκ των λαφύρων. Και αφού ενέδυσαν αυτούς, και υπεδημάτωσαν αυτούς, και έδωκαν εις αυτούς να φάγωσι και να πίωσι, και ήλειψαν αυτούς, και πάντας τους αδυνάτους εξ αυτών, μετεκόμισαν επί όνους, και έφεραν αυτούς εις Ιεριχώ, την πόλιν των φοινίκων, προς τους αδελφούς αυτών.” (Β.',Χρον, 28:15).PG 451.4
Ο Νεεμίας και οι άλλοι είχαν εξαγοράσει μερικούς από τους Ιουδαίους που είχαν πουληθεί στους ειδωλολάτρες, και τώρα παρουσίασε την αντίθεσή της διαγωγής αυτής και της διαγωγής εκείνων οι οποίοι χάρη πρόσκαιρου κέρδους σκλάβωναν τους αδελφούς τους, λέγοντας: “Δεν είναι καλόν το πράγμα το οποίον σεις κάμνετε. Δεν πρέπει να περιπατήτε εν τω φόβω του Θεού ημών, διά να μη ονειδίζωσιν ημάς τα έθνη, οι εχθροί ημών;”PG 451.5
Ο Νεεμίας απέδειξε ότι αυτός ο ίδιος, με την χορηγημένη από τον Πέρση βασιλιά εξουσία, μπορούσε να έχει απαιτήσει μεγάλες συνεισφορές για προσωπικό του συμφέρον. Αλλά όχι μόνο δεν είχε δεχθεί αυτό που του ανήκε ακριβώς, αλλά πρόσφερε και από πάνω με γενναιοδωρία για να ανακουφίσει τους φτωχούς στην ένδειά τους. Πρότρεψε εκείνους από τους Ιουδαίους άρχοντες που ενοχοποιούντο για την κατατυράννηση, να σταματήσουν την κακοήθεια αυτή, να αποδώσουν τα χωράφια στους φτωχούς, καθώς και τα επιπλέον χρηματικά ποσά που είχαν αποσπάσει εκβιαστικά από αυτούς, και να τους δανείζουν χωρίς τόκους και χρεόγραφα.PG 452.1
Τα λόγια αυτά τα είπε μπροστά σε ολόκληρη τη συναγωγή. Αν ήθελαν οι αρχηγοί να δικαιολογηθούν, είχαν την ευκαιρία να το κάνουν. Αλλά δεν πρόβαλαν καμιά δικαιολογία. Δήλωσαν μόνο: “Θέλομεν αποδώσει ταύτα, και δεν θέλομεν ζητήσει ουδέν παρ’ αυτών. Ούτω θέλομεν κάμει καθώς συ λέγεις.”PG 452.2
Αυτό το καταχωρημένο περιστατικό διδάσκει ένα σημαντικό μάθημα: “Ρίζα πάντων των κακών είναι η φιλαργυρία.” (Α.',Τιμ. 6:10). Στη σημερινή γενεά η επιθυμία του κέρδους είναι ένα απορροφητικό πάθος. Συχνά ο πλούτος κατακτάται με εξαπάτηση. Πλήθη ανθρώπων παλεύουν με τη φτώχια, αναγκασμένοι να εργάζονται σκληρά, ανήμποροι να εξασφαλίσουν και αυτές τις απαραίτητες ακόμη ανάγκες της ζωής. Ο μόχθος και η στέρηση, χωρίς καμιά ελπίδα για βελτίωση, κάνουν το φορτίο τους βαρύ. Αποκαμωμένοι από τις φροντίδες και καταβασανισμένοι, δεν ξέρουν πού να στραφούν για βοήθεια. Και όλα αυτά, για να μπορούν οι πλούσιοι να επιδοτούν την εξωφρενική σπατάλη τους ή να ικανοποιούν την επιθυμία τους για τον αποθησαυρισμό.PG 452.3
Η φιλοχρηματία και η επιδεικτικότατα του πλούτου κατάντησαν αυτόν τον κόσμο σπήλαιο ληστών. Η Βίβλος περιγράφει τη λαιμαργία και την καταπίεση που θα επικρατούν λίγο πριν από τη δευτέρα παοουσία του Χριστού.PG 452.4
“Έλθετε τώρα οι πλούσιοι,” γράφει ο Ιάκωβος, “εθησαυρίσατε διά τας εσχάτας ημέρας. Ιδού, ο μισθός των εργατών των θερισάντων τα χωράφια σας, τον οποίον εστερήθησαν από σας, κράζει. Και αι κραυγαί των θερισάντων εισήλθον εις τα ώτα Κυρίου Σαβαώθ. Ετρυφήσατε επί της γης, και εσπαταλήσατε.PG 452.5
Εθρέψατε τας καρδίας σας ως εν ημέρα σφαγής. Κατεδικάσατε,εφονεύσατε τον δίκαιον, δεν σας αντιστέκεται.” (Ιακ. 5:1,3-6).PG 453.1
Και μεταξύ ακόμη αυτών που παριστάνουν ότι βαδίζουν σύμφωνα με το φόβο του Κυρίου, υπάρχουν μερικοί οι οποίοι επαναλαμβάνουν τη στάση που ακολούθησαν οι αρχηγοί του Ισραήλ. Επειδή έχουν δύναμη να το κάνουν, απαιτούν περισσότερο από ότι έχουν δίκαιο, και έτσι γίνονται δυνάστες.PG 453.2
Και επειδή η φιλαργυρία και η εξαπάτηση παρουσιάζονται στη ζωή εκείνων που αποκαλούνται με το όνομα του Χριστού, επειδή η εκκλησία διατηρεί στα βιβλία της τα ονόματα αυτών που απέκτησαν την περιουσία τους με αδικία, η θρησκεία του Χριστού δυσφημείται. Η σπατάλη, η απάτη, ο εκβιασμός διαφθείρουν την πίστη πολλών και καταστρέφουν την πνευματικότητά τους. Η εκκλησία ευθύνεται μέχρι ένα βαθμό για τις αμαρτίες των μελών της. Ενθαρρύνει το κακό αν δεν υψώνει τη φωνή εναντίον του.PG 453.3
Οι συνήθειες του κόσμου δεν αποτελούν γνώμονα για το Χριστιανό. Αυτός δεν πρέπει να μιμείται τις ανέντιμες πράξεις του κόσμου, τις εξαπατήσεις του, τους εκβιασμούς του. Κάθε αδικοπραγία σε βάρος ενός συνανθρώπου αποτελεί παράβαση του χρυσού κανόνα. Κάθε αδίκημα που γίνεται στα τέκνα του Θεού, γίνεται στον ίδιο το Χριστό, ο οποίος εκπροσωπείται με τους αγίους Του.PG 453.4
Κάθε προσπάθεια για να επωφεληθεί κανείς από την άγνοια, την αδυναμία ή την ατυχία κάποιου άλλου, καταχωρείται σαν απάτη στο βιβλίο του ουρανού. Όποιος φοβάται το Θεό, θα προτιμήσει να μοχθεί μέρα-νύχτα για να τρώει το ψωμί της φτώχιας, παρά να υποθάλπει το πάθος του κέρδους που κατατυραννάει τη χήρα και το ορφανό, ή αποστερεί τον ξένο από τα δικαιώματά του.PG 453.5
Η παραμικρή απόκλιση από την ακεραιότητα καταρρίπτει τους φραγμούς και προετοιμάζει την καρδιά για μεγαλύτερη αδικία. Το γεγονός και μόνο ότι ένας άνθρωπος μπορεί να επωφεληθεί από την αδυναμία κάποιου άλλου, αναισθητοποιεί την ψυχή του στην επιρροή του Αγίου Πνεύματος. Κέρδος που αποκτάται με αυτή την τιμή, είναι μια τρομερή απώλεια.PG 453.6
Όλοι μας ήμασταν χρεώστες στη θεϊκή δικαιοσύνη, αλλά δεν είχαμε τίποτε με το οποίο να πληρώσουμε το χρέος μας. Τότε ο Υιός του Θεού που μας λυπήθηκε, πλήρωσε την τιμή της απολύτρωσής μας. Φτώχεψε για να πλουτίσουμε εμείς με τη δική Του φτώχια.PG 453.7
Με πράξεις γενναιόδωρες για τους φτωχούς Του μπορούμε να αποδείξουμε τη γνησιότητα της ευγνωμοσύνης μας για τη χάρη που μας χορηγήθηκε. Ο απόστολος Παύλος παραγγέλλει:PG 453.8
“Ας εργαζώμεθα το καλόν προς πάντας, μάλιστα δε προς τους οικείους της πίστεως.” Και τα λόγια του συμφωνούν με τα λόγια του Σωτήρα: “Τους πτωχούς πάντοτε έχετε μεθ’εαυτών, και όταν θελήσητε, δύνασθε να ευεργετήσητε αυτούς.” “Λοιπόν, πάντα όσα αν θέλητε να κάμνωσιν οι άνθρωποι εις εσάς, ούτω και σεις κάμνετε εις αυτούς. Διότι ούτος είναι ο νόμος και οι προφήται.” (Γαλ. 6:10, Μάρκ. 14:7, Ματθ. 7:12).PG 454.1