Rozdział 13 — Pożywka dla umysłu
Mądre i złe używanie talentów — Bóg obdarza nas talentami, abyśmy robili z nich mądry użytek, udoskonalając je. Wykształcenie jest przygotowaniem fizycznych, intelektualnych i moralnych sił do jak najlepszego wykonywania wszystkich obowiązków życiowych. Nieodpowiednia lektura daje nieodpowiednie wykształcenie. Wytrzymałość, siła i aktywność mózgu mogą wzrosnąć lub zmaleć w zależności od sposobu, w jaki się je wykorzystuje. — Testimonies for the Church IV, 498 (1880).UCO1 97.1
Zdrowa pożywka dla umysłu — Czysta, zdrowa lektura będzie dla umysłu tym, czym zdrowe pożywienie dla ciała. Będziecie dzięki temu mieć więcej sił do odparcia pokusy, wyrobienia dobrych nawyków i postępowania według prawych zasad. — The Review and Herald, 26 grudzień 1882; Sons and Daughters of God 178.UCO1 97.2
Strzec duszy — Aby oprzeć się pokusie, musimy działać. Ci, którzy nie chcą paść ofiarą knowań szatana, muszą dobrze strzec dróg duszy, unikając czytania, oglądania i słuchania tego, co może budzić nieczyste myśli.UCO1 97.3
Umysł nie może być pozostawiony bez opieki, aby zajmować się byle tematem, jaki podsunie mu wróg ludzkości. Serca należy wiernie strzec, bo inaczej zło z zewnątrz obudzi zło wewnątrz, a dusza zacznie się błąkać w ciemnościach. “Okiełzajcie umysły wasze — mówi apostoł Piotr — i trzeźwymi będąc (...) nie kierujcie się pożądliwościami, jakie poprzednio wami władały w czasie nieświadomości waszej, lecz za przykładem świętego, który was powołał, sami też bądźcie świętymi we wszelkim postępowaniu waszym”. 1 Piotra 1,13-15.UCO1 97.4
Apostoł Paweł zaleca: “Myślcie tylko o tym, co prawdziwe, co poczciwe, co sprawiedliwe, co czyste, co miłe, co chwalebne, co jest cnotą i godne pochwały”. Filipian 4,8. Będzie to wymagać gorliwej modlitwy i nieustannej czujności. Musi nas wspierać stały wpływ Ducha Świętego, który zwróci nasz umysł ku górze i przyzwyczai go do skupiania się na czystych, świętych rzeczach. Musimy też pilnie studiować Słowo Boże. “Jak zachowa młodzieniec w czystości życie swoje? Gdy przestrzegać będzie słów twoich. (...). W sercu moim — rzecze psalmista — przechowuję słowo twoje, abym nie zgrzeszył przeciwko tobie”. Psalmów 119,9.11. — Patriarchs and Prophets 460 (1890).UCO1 97.5
Dobór lektury świadczy o charakterze czytelnika — O charakterze doświadczenia religijnego człowieka świadczy rodzaj książek, które wybiera do czytania w wolnych chwilach. Aby mieć zdrowe nastawienie umysłu i właściwe religijne zasady, młodzi muszą żyć w łączności z Bogiem przez Jego Słowo. Wskazując drogę zbawienia w Chrystusie, Biblia jest naszym przewodnikiem do wyższego i lepszego życia. Zawiera najbardziej interesujące i najbardziej pouczające historie i życiorysy, jakie kiedykolwiek zostały spisane. Dla tych, których wyobraźnia nie została wypaczona wskutek czytania powieści, Biblia będzie bardziej interesująca niż wszelkie inne książki. — The Youth's Instructor, 9 październik 1902; Poselstwo do młodzieży 203-204.UCO1 98.1
Niektóre książki robią w głowie mętlik — Wiele książek, które zalegają na półkach wielkich bibliotek na świecie, raczej robi w głowie mętlik, niż daje mądrość. Mimo to ludzie wydają ogromne sumy na ich zakup i marnotrawią całe lata na ich studiowanie, podczas gdy w zasięgu ręki mają Księgę zawierającą słowa Tego, który jest Alfą i Omegą mądrości. Zamiast spędzać czas na studiowaniu tamtych książek, można by go o wiele pożyteczniej wykorzystać, zdobywając wiedzę o Tym, którego właściwe poznanie daje życie wieczne. Tylko ci, którzy zdobywają tę wiedzę, usłyszą kiedyś słowa: “Macie pełnię w nim”. Kolosan 2,10. — Words of Counsel, broszura, 1903; Counsels on Health 369.UCO1 98.2
Książki mogą utrudniać zrozumienie zasad nieba — Gdy Słowo Boże zostaje odłożone na bok, a zamiast niego czyta się książki, które odwodzą od Boga i utrudniają zrozumienie zasad królestwa niebieskiego, takie wykształcenie nie jest godne swego miana. Jeżeli uczeń nie będzie karmił umysłu czystym pokarmem duchowym, oczyszczonym z tzw. wyższego wykształcenia, które przemieszane jest z niewiarą, to nie będzie w stanie naprawdę poznać Boga. Tylko ci, którzy współpracują z niebem w planie zbawienia, wiedzą, na czym polega prawdziwe, proste wykształcenie. — Counsels to Parents, Teachers, and Students 15 (1913).UCO1 98.3
Despotyczna władza niewierzących autorów (słowa przekazane przez anioła) — Ludzkie umysły łatwo ulegają fascynacji kłamstwami szatana, te zaś powodują awersję do rozmyślania o Słowie Bożym, które, gdyby zostało przyjęte i zaakceptowane, zapewniłoby człowiekowi życie wieczne. Przyzwyczajenie jest naszą drugą naturą, toteż powinniśmy pamiętać, że dobre nawyki są błogosławieństwem z powodu wpływu zarówno na nasz charakter, jak i na innych. Z kolei złe przyzwyczajenia, gdy zostają w nas ugruntowane, sprawują despotyczną władzę i zniewalają nasze umysły. Jeśli nigdy nie czytaliście ani jednego słowa z tych książek [], będziecie w stanie lepiej zrozumieć Księgę, która jak żadna inna jest warta studiowania i zawiera tylko prawdziwe koncepcje dotyczące wyższego wykształcenia. — Testimonies for the Church VI, 162 (1900).UCO1 99.1
Płytkie książki wypaczają wyobraźnię — Wielu młodych ludzi Bóg wyposażył w niepospolite zdolności. Dał im same najlepsze talenty, ale ich zdolności skurczyły się, a umysły uległy dezorientacji i osłabieniu. Przez lata nie odnotowali żadnego wzrostu w łasce ani w znajomości zasad naszej wiary, bo zaspokajali apetyt na lekturę różnych opowieści. Tak samo trudno im powstrzymać się od takich płytkich książek, jak pijakowi trudno pohamować się od picia trucizny.UCO1 99.2
Mogliby przystąpić do pracy w naszych wydawnictwach i stać się wydajnymi pracownikami w sprzedawaniu książek, przygotowaniu ich do druku lub pracy korektorskiej. Ale ich talenty zostały wypaczone, aż nabawili się umysłowej niestrawności i co za tym idzie — stali się niezdatni do podjęcia jakiejkolwiek odpowiedzialnej pracy. Ich wyobraźnia uległa wypaczeniu. Żyją w nierealnym świecie. Nie są przygotowani do spełniania obowiązków życiowych, a najbardziej smutne i zniechęcające jest to, że stracili wszelkie upodobanie do porządnej lektury.UCO1 99.3
Oczarowały ich ekscytujące książki w rodzaju Chaty wuja Toma. Książki takie pomogły swego czasu tym, którzy potrzebowali przebudzenia z fałszywych idei na temat niewolnictwa, ale teraz, gdy stoimy u bram życia wiecznego, takie historie nie są potrzebne do przygotowania się do wieczności. — Testimonies for the Church V, 518-519 (1889).UCO1 99.4
Książki, które osłabiają umysł — Miłosne, błahe i podniecające historie to jeszcze inny rodzaj książek, które są przekleństwem dla każdego czytelnika. Autor może zawrzeć dobry morał i wszyscy w jego dziele mogą odnaleźć wątek religijny, ale w większości przypadków szatan odziany jest w szaty anielskie, aby jeszcze skuteczniej zwodzić i mamić. Na umysł w znacznym stopniu oddziałuje to, czym się karmi. Czytelnicy niepoważnych, ekscytujących opowieści nie nadają się do pełnienia obowiązków, które przed nimi stoją. Żyją w nierealnym świecie i nie mają pragnienia zgłębiania Pisma Świętego, aby się żywić manną z nieba. Umysł słabnie i traci moc potrzebną do rozmyślania nad wielkimi kwestiami dotyczącymi powinności i przyszłego losu człowieka. — Testimonies for the Church VII, 165 (1902).UCO1 99.5
Powieści a zmysłowe myśli — Duchowy pokarm, który [] sobie upodobali, jest trujący w skutkach i prowadzi do nieczystych, zmysłowych myśli. Czuję szczerą litość nad tymi duszami, gdy pomyślę, jak wiele tracą, zaniedbując okazje do poznawania Chrystusa, wokół którego skupiają się nasze nadzieje na życie wieczne. Ileż traci się cennego czasu, który można by przeznaczyć na studiowanie Wzorca prawdziwej dobroci! — Christian Temperance and Bible Hygiene 123 (1890); Messages to Young People 280.UCO1 100.1
Umysł ogarnia niemoc (słowa ostrzeżenia skierowane do schorowanej gospodyni domowej) — Twój umysł przez lata przypominał szemrzący strumień, niemal całkowicie wypełniony kamieniami i wodorostami, którego woda płynie na marne. Gdyby Twoje siły poddane były wyższym celom, nie byłabyś tak schorowana jak teraz. Twoja wyobraźnia ulega kaprysom pożądliwego, nadmiernego czytania.UCO1 100.2
Widziałam o północy palącą się lampę w Twoim pokoju, podczas gdy Ty zagłębiałaś się w jakąś fascynującą historię, która pobudzała już i tak nazbyt podekscytowany mózg. Takie postępowanie osłabia w Tobie kontrolę nad życiem i osłabia Cię fizycznie, umysłowo i moralnie. Ta nieprawidłowość wywołała bałagan w Twoim domu i jeśli nic się w tej kwestii nie zmieni, Twój umysł ogarnie niemoc. Marnujesz dany Ci przez Boga czas. — Testimonies for the Church IV, 498 (1889).UCO1 100.3
Umysłowe opoje — Czytelnicy niepoważnych, podniecających opowieści nie nadają się do spełniania obowiązków życiowych. Żyją w nierealnym świecie. Obserwowałam dzieci, którym pozwalano na czytanie takich historii. Czy to w domu, czy poza domem były niespokojne, chodziły z głową w chmurach i potrafiły rozmawiać tylko na najbardziej powszednie tematy. Myśli i rozmowy na tematy religijne były im całkowicie obce. W miarę rozczytywania się w sensacyjnych historiach gust ulega spaczeniu, a umysł nasyca się dopiero wtedy, gdy nakarmi się tym niezdrowym pożywieniem. Nie potrafię znaleźć odpowiedniejszej nazwy dla tych, którzy oddają się tego rodzaju czytaniu, jak umysłowe opoje. Brak umiaru w czytaniu odbija się na umyśle, podobnie jak brak umiaru w jedzeniu i piciu odbija się na ciele. — Counsels to Parents, Teachers, and Students 134-135 (1913).UCO1 100.4
Nieumiarkowana pobłażliwość, która jest grzechem — Nieumiarkowane dogadzanie sobie w jedzeniu, piciu, spaniu lub oglądaniu jest grzechem. Harmonijne, zdrowe funkcjonowanie wszystkich zdolności ciała i umysłu daje szczęście. (...). Zdolności umysłu należy wykorzystywać do spraw związanych z życiem wiecznym. Będzie to korzystne zdrowotnie dla ciała i umysłu. — Testimonies for the Church IV, 417 (1880). UCO1 101.1
Przemęczenie umysłu — Uczeń, który w jednym roku chce opanować materiał przeznaczony na dwa lata, nie powinien otrzymać na to pozwolenia. Wykonanie podwójnej pracy prowadzi wielu do przemęczenia umysłu i zaniedbania wysiłku fizycznego. Nie jest rzeczą rozsądną przypuszczać, że umysł może przyswoić nadmiar intelektualnej strawy. Wielkim grzechem jest przeciążanie umysłu, podobnie jak przeciążanie narządów trawiennych. — Counsels to Parents, Teachers, and Students 296 (1913).UCO1 101.2
Kontrolować pokarm pochodzący z rozmów — Każdy powinien dokładnie kontrolować pokarm umysłowy, który jest mu podawany. Gdy przychodzą do nas ludzie, aby porozmawiać, ale nastawieni są jedynie na plotkowanie, zastanówmy się, czy rozmowa przyniesie jakiś pożytek duchowy, tak żebyśmy w duchowej łączności mogli spożywać ciało i krew Syna Bożego. “Przystąpcie do niego, do kamienia żywego, przez ludzi wprawdzie odrzuconego, lecz przez Boga wybranego jako kosztowny”. 1 Piotra 2,4. Te słowa mówią bardzo wiele. Nie powinniśmy być gadułami, plotkarzami, roznosicielami nowinek, nie powinniśmy mówić fałszywego świadectwa. Bóg zakazał nam prowadzenia głupich, niemądrych rozmów, strojenia sobie żartów, opowiadania kawałów, wypowiadania słów bez pokrycia. Musimy zdać sprawozdanie przed Bogiem z tego, co mówimy. Zostaniemy osądzeni z powodu pochopnie wypowiedzianych słów, które nie dają nic dobrego ani nam, ani słuchającej nas osobie. A zatem mówmy to, co duchowo buduje. Pamiętajmy, że przedstawiamy w oczach Boga wielką wartość. Nie pozwalajmy sobie w chrześcijańskim doświadczeniu na małowartościowe, głupie rozmowy ani niewłaściwe zasady. — Manuscript 68, 1897; Fundamentals of Christian Education 458.UCO1 101.3
Kobieta, której oczy zepsuły serce — Siostra (...) chociaż ma znakomite cechy wrodzone, jest odciągana od Boga przez niewierzących znajomych i krewnych. Nie kochają oni prawdy i nie mają chęci wykazać się ofiarnością ani samozaparciem, które ze względu na prawdę powinny być praktykowane. Siostra (...) nie odczuwa potrzeby zerwania ze światem, jak doradza przykazanie Boże. To, co oglądają jej oczy i słuchają uszy, zepsuło jej serce. — Testimonies for the Church IV, 108 (1876).UCO1 102.1
Demoralizujące wpływy — Macie powody, by wykazywać głęboką troskę o swoje dzieci, które na każdym kroku spotykają się z pokusami. Nie sposób całkowicie ochronić je od kontaktu ze złym towarzystwem. (...). Będą widzieć i słyszeć różne rzeczy oraz podlegać demoralizującym wpływom. Jeśli więc nie będą w pełni strzeżone, zły wpływ niepostrzeżenie, ale niechybnie zepsuje serce i zniekształci ich charakter. — Pacific Health Journal, czerwiec 1890; The Adventist Home 406.UCO1 102.2
Towarzysze przypominają czasem wolno działającą truciznę — Gdyby tak mój głos mógł dotrzeć do rodziców w całym kraju, ostrzegłabym ich, aby nie ustępowali pragnieniom dzieci w doborze towarzystwa. Jakże mało rodziców zdaje sobie sprawę, że młodzież chętniej przyjmuje wpływy szkodliwe aniżeli Boże. Dlatego też towarzystwo młodzieży powinno być takie, aby korzystnie wpływało na wzrost w łasce i utwierdzanie się w sercu objawionych prawd Słowa Bożego.UCO1 102.3
Jeśli dzieci spędzają czas z osobami, które mówią tylko o sprawach przyziemnych i błahych, to ich umysły nie wzniosą się wyżej. Jeśli będą słyszeć, jak poniża się zasady religii i wyśmiewa naszą wiarę, jeśli będą słyszeć sprytnie podsuwane zastrzeżenia względem prawdy, wszystko to zostanie w ich głowach i ukształtuje ich charaktery.UCO1 102.4
Jeżeli ich umysły są wypełnione historiami, prawdziwymi czy zmyślonymi, to nie ma już miejsca na użyteczne informacje ani naukową wiedzę, która powinna się tam znaleźć. Jakże wielkie spustoszenie w wielu umysłach uczyniło to zamiłowanie do rozrywkowej lektury! Jakże zniszczyło zasady szczerości i prawdziwej pobożności, które leżą u podstaw harmonijnego rozwoju! Przypomina to wolno działającą truciznę, która, wprowadzona do organizmu, prędzej czy później objawi swoje zgubne skutki. Złe wpływy oddziałujące na młode umysły są niczym znak odciśnięty nie na piasku, lecz na twardej skale. — Testimonies for the Church V, 544-545 (1889).UCO1 102.5
Wzrok skoncentrowany na Chrystusie — Gdy Chrystus przyjął na siebie ludzką naturę, połączył z sobą ludzkość więzami miłości, które nie mogą być rozerwane żadną mocą, chyba że mocą ludzkiego wyboru. Szatan stale będzie przedstawiał nam ponętne propozycje, aby skłonić nas do zerwania tej więzi, ponieważ chce, abyśmy oddzielili się od Chrystusa. W tym względzie musimy być szczególnie czujni, dołożyć wszelkich starań i modlić się, aby nic nie skusiło nas do wybrania innego pana. Zawsze mamy możliwość wolnego wyboru. Skoncentrujmy nasz wzrok na Jezusie, a On nas uratuje. Patrząc na Chrystusa, jesteśmy bezpieczni. Nic nie może nas wyrwać z Jego dłoni. Patrząc stale na Niego, “zostajemy przemienieni w ten sam obraz, z chwały w chwałę, jak to sprawia Pan, który jest Duchem”. 2 Koryntian 3,18. — Pokój za którym tęsknisz 71 (1892).UCO1 103.1