Rozdział 41 — Sposób odżywiania a umysł
Mózg musi być zdrowy — Mózg jest organem oraz narzędziem umysłu i kontroluje całe ciało. Aby inne części organizmu były zdrowe, mózg musi być zdrowy. Aby z kolei mózg był zdrowy, krew musi być czysta. Jeśli dzięki właściwym nawykom żywieniowym krew jest czysta, to i mózg będzie odpowiednio odżywiony. — Special Testimonies, seria B XV, 18 (13 kwiecień 1900); Medyczna praca misyjna 275.UCO2 29.1
Mózg pełen życia i siły — Ludzki organizm to wspaniała maszyneria, ale łatwo ją nadwerężyć. (...). Przemiana pokarmu w dobrą krew jest cudownym procesem, toteż wszyscy powinni być z tą tematyką zaznajomieni. (...).UCO2 29.2
Każdy organ ciała, aby móc działać, pobiera pokarm. Mózg musi otrzymać swoją część, kości swoją. Wielki Arcybudowniczy stale działa, dostarczając życie i siłę mięśniom i tkankom, począwszy od mózgu aż po koniuszki palców. — Letter 17, 1895.UCO2 29.3
Skutki lekceważenia praw przyrody — Bóg dał swojemu ludowi wielkie światło, ale nikt z nas nie znajduje się poza zasięgiem pokusy. (...). Schorowany człowiek — na pozór posiadający sumienie, ale w gruncie rzeczy fanatyczny i samowystarczalny — swobodnie wyraża pogardę dla praw rządzących zdrowiem i życiem, które to zasady Bóg w swym miłosierdziu wskazał naszemu ludowi. Jadło takiego człowieka musi być przygotowane tak, by zaspokoić spaczony apetyt. Zamiast zasiąść do stołu zastawionego pożywnym, zdrowym pokarmem, idzie do restauracji, bo tam może w nieograniczony sposób dogadzać apetytowi. Choć w teorii jest świetnym rzecznikiem wstrzemięźliwości, sam lekceważy jej podstawowe zasady. Pragnie zdrowia, ale nie za cenę wyrzeczeń.UCO2 29.4
Taki człowiek jest wyznawcą spaczonego apetytu, bałwochwalcą. Siły, które uświęcone i uszlachetnione, mogłyby zostać zaangażowane w przynoszenie chwały Bogu, słabną i na niewiele się zdają. Drażliwy temperament, mętlik w głowie i nieopanowane nerwy to tylko niektóre skutki lekceważenia praw przyrody. Taki człowiek jest niewydajny i niegodny zaufania. — Testimonies for the Church V, 196-197 (1882).UCO2 29.5
Ścisłe powiązanie jedzenia z umysłem — W związku z radą Piotra, że do naszych zalet powinniśmy dodać “powściągliwość”, odniosłam się [] do błogosławieństwa reformy zdrowia oraz do korzyści, które można uzyskać dzięki spożywaniu prostych, odżywczych pokarmów. Mówiłam o ścisłym powiązaniu między jedzeniem i piciem a stanem umysłu i usposobieniem człowieka. Nie wolno nam dopuszczać do rozwijania złego usposobienia wskutek złych nawyków życiowych. — The Review and Herald, 12 lipiec 1906.UCO2 30.1
Dogadzanie apetytowi główną przyczyną umysłowego osłabienia — Dogadzanie apetytowi jest główną przyczyną fizycznego i umysłowego osłabienia oraz leży u podstaw niemocy, której przejawy widać na każdym kroku. — Testimonies for the Church III, 487 (1875).UCO2 30.2
Mętlik w głowie wskutek niewłaściwego odżywiania — Nie powinniśmy przygotowywać na szabat większych porcji ani bardziej różnorodnego jedzenia niż w inne dni tygodnia. Przeciwnie, pokarm powinien być prostszy, a porcje mniejsze, tak aby jasny, pełen wigoru umysł mógł pojmować duchowe rzeczy. Przejadanie się przytępia umysł. Najcenniejsze słowa mogą być usłyszane, a przy tym niedocenione, bo wskutek niewłaściwego odżywiania w głowie panuje mętlik. Przejadając się w szabat, wielu znieważyło Boga bardziej, niż im się wydaje. — Testimonies for the Church VI, 357 (1900).UCO2 30.3
Przez apetyt szatan panuje nad umysłem — Przez apetyt szatan panuje nad umysłem i całym człowiekiem. Tysiące tych, którzy mogliby nadal żyć, zeszło do grobu jako fizyczne, umysłowe i moralne wraki, bo wszystkie siły poświęciło dogadzaniu apetytowi. — Christian Temperance and Bible Hygiene 37 (1890); Counsels on Diet and Foods 167.UCO2 30.4
Organy trawienne wpływają na poczucie szczęścia — Organy trawienne odgrywają wielką rolę w naszym szczęściu życiowym. Bóg dał nam rozsądek, abyśmy poznali, co mamy używać jako pokarm. Czy my, jako pojętni mężowie i niewiasty, nie powinniśmy sprawdzić, czy pokarmy, które jemy, są odpowiednie, czy też powodują problemy? Ludzie, którzy cierpią na nadkwasotę, są często kwaśnego usposobienia. Zdaje się im, że wszystko jest przeciwko nim, są skłonni do kapryszenia i irytacji. Jeśli chcemy mieć pokój między sobą, musimy więcej niż dotychczas starać się o spokojny żołądek. — Manuscript 41, 1908; Chrześcijanin a dieta 77.UCO2 30.5
Żywotność umysłu zależy od stanu organizmu (rada dla pisarzy i kaznodziejów) — Należy być posłusznym zasadom zdrowia i uczyć tego samego innych. Zdrowie umysłu jest w znacznym stopniu zależne od zdrowia ciała, które z kolei zależy od sposobu, w jaki traktujemy żywą maszynerię naszego organizmu. Jedz tylko taki pokarm, który utrzyma Twój żołądek w najzdrowszym stanie.UCO2 31.1
Musisz lepiej poznać, na czym polega właściwa troska o siebie w kwestii odżywiania. Planuj swoją pracę tak, aby spożywać posiłki o stałych porach. Musisz dołożyć szczególnych starań w tej sprawie. Pamiętaj, że życie zgodnie z prawdą, która jest w Jezusie, wymaga dużo samodyscypliny. — Letter 297, 1904.UCO2 31.2
Nieregularny plan dnia i bagatelizowanie praw rządzących zdrowiem — Umysł rzadziej męczy się lub szwankuje pod wpływem ciężkiej pracy czy intensywnego uczenia się, częściej natomiast wskutek niewłaściwego odżywiania, nieregularnego spożywania posiłków i bagatelizowania praw rządzących zdrowiem. (...). Nieregularne pory posiłków i snu podkopują siły umysłu. Apostoł Paweł oświadczył, że kto pragnie osiągnąć wysoki standard pobożności, musi być we wszystkim wstrzemięźliwy. Sposób odżywiania, picia i ubierania się ma bezpośredni wpływ na rozwój duchowy. — The Youth's Instructor, 31 maj 1894.UCO2 31.3
Przeciążenie żołądka osłabia umysł — Należy się wystrzegać przejadania, choćby najzdrowszym pożywieniem. Natura nie potrzebuje więcej ponad to, co jest jej potrzebne do budowy organów. Nadmiar blokuje pracę organizmu. W wielu przypadkach wyczerpanie ucznia przypisuje się przepracowaniu, a tak naprawdę przyczyną jest przejadanie się. Jeżeli z należytą troską podchodzi się do zasad zdrowia, istnieje niewielkie ryzyko nadwerężenia sił umysłowych. W wielu jednak przypadkach przyczyną tzw. umysłowej niewydolności jest przeciążenie żołądka, które męczy ciało i osłabia umysł. — Education 205 (1903).UCO2 31.4
Przejadanie się przytępia wrażliwość umysłu — Dogadzanie apetytowi co do ilości pożywienia nie jest niczym innym jak obżarstwem. Duża różnorodność pokarmu spożywanego często w jednym posiłku wystarczy, aby spowodować rozstrój żołądka i rozdrażnienie. Bóg wymaga więc, by każdy człowiek współdziałał z Nim, by nikt nie przekraczał granic, przejadając się czy spożywając niewłaściwe pokarmy. Przejadanie się umacnia zwierzęce skłonności i przytępia wrażliwość umysłu. Wskutek dogadzania sobie i folgowania niskim, zmysłowym namiętnościom cały człowiek ulega degradacji i staje się niewolnikiem apetytu. — Manuscript 113, 1898.UCO2 31.5
Przejadanie się osłabia pamięć (rada dla osoby przejadajacej się) — Przy stole jesteś obżartuchem. Głównie przez to masz słabą pamięć. Mówisz pewne rzeczy, a potem zaprzeczasz, twierdząc, że z Twoich ust wyszło coś zupełnie innego. Wiedziałam o tym, lecz pominęłam tę sprawę jako pewny skutek przejadania się. Bo i cóż by mówienie o tym dało? I tak by nie usunęło tego zła. — Letter 17, 1895; Counsels on Diet and Foods 138.UCO2 32.1
Przejadanie się przytępia emocje — Brak wstrzemięźliwości w jedzeniu, nawet pożywienia dobrego jakościowo, paraliżuje organizm, przytępiając najwznioślejsze i najświętsze uczucia. Ścisła wstrzemięźliwość w jedzeniu i piciu jest zdecydowanie niezbędna do zachowania zdrowia i sprawnego działania całego organizmu.UCO2 32.2
Ściśle wstrzemięźliwe nawyki w połączeniu z ćwiczeniem umysłu i mięśni pozwolą zachować żywotność zarówno umysłową, jak i fizyczną. Dadzą też wytrwałość osobom zajmującym się służbą kaznodziejską, pracą wydawniczą oraz wszystkim innym, którzy prowadzą siedzący tryb pracy. Jako ludzie wyznający zasady reformy zdrowia, jemy za dużo. Dogadzanie apetytowi jest główną przyczyną fizycznego i umysłowego osłabienia oraz leży u podstaw niemocy, której przejawy widać na każdym kroku. — Testimonies for the Church III, 487 (1875).UCO2 32.3
Ograniczyć różnorodność pokarmów — Musimy troszczyć się o narządy trawienne i nie narzucać im wielkiej różnorodności pokarmu. Kto opycha się wieloma rodzajami pokarmu przy jednym posiłku, wyrządza sobie szkodę. Ważniejszą rzeczą jest to, byśmy jedli to, co nam służy, niż byśmy kosztowali każdej potrawy, jaką przed nami postawią. Nie ma drzwi w naszym żołądku, przez które moglibyśmy zajrzeć i zobaczyć, co się tam dzieje. Dlatego musimy używać naszego umysłu i rozumować od przyczyny do skutku. Jeżeli czujesz się wyczerpany i wszystko zdaje się iść źle, to być może dzieje się tak dlatego, że ponosisz skutki jedzenia zbyt wielu różnych rodzajów pokarmów. — Manuscript 41, 1908; Chrześcijanin a dieta 76-77.UCO2 32.4
Boży plan dla nas — Bóg pragnie, byśmy dzięki ścisłej wstrzemięźliwości zachowywali czysty i bystry umysł, zdolny rozróżniać między tym, co święte, a tym, co pospolite. Powinniśmy dążyć do zrozumienia wspaniałej nauki o niezrównanym współczuciu i łaskawości Boga. Ci, którzy jadają zbyt dużo i niezdrowo, sami ściągają na siebie problemy, czyniąc się niezdolnymi do służby Bożej. Niebezpiecznie jest spożywać mięso, gdyż zwierzęta cierpią na wiele śmiertelnych chorób. Ci, którzy upierają się przy jedzeniu mięsa, poświęcają uduchowienie na ołtarzu spaczonego apetytu. Z czasem chorują coraz bardziej. — Manuscript 66, 1901.UCO2 33.1
Ciężka dieta mięsna osłabia aktywność intelektualną — Jadanie mięsa podkopuje siły intelektualne, moralne i fizyczne: zakłóca funkcjonowanie organizmu, przytępia intelekt i tłumi moralną wrażliwość. — Testimonies for the Church II, 64 (1900).UCO2 33.2
Jedzenie zmniejsza aktywność umysłową — Nasze ciało składa się z tego, co jemy, a spożywanie dużych ilości mięsa zmniejsza aktywność umysłową człowieka. Uczniowie osiągaliby znacznie lepsze wyniki w nauce, gdyby nigdy mięsa nie skosztowali. Gdy wskutek jedzenia mięsa zwierzęca część ludzkiej natury umacnia się, nasze zdolności intelektualne proporcjonalnie słabną.UCO2 33.3
Życie religijne człowieka rozwija się i toczy lepiej, gdy odrzuci się mięso, ponieważ właśnie dieta mięsna pobudza do wzmożonej aktywności, nasila lubieżne skłonności oraz osłabia sferę moralną i duchową. “Albowiem ciało pożąda przeciwko duchowi, a duch przeciwko ciału”. Ga 5,17 (BG).UCO2 33.4
Bardzo potrzeba nam pielęgnować czyste myśli oraz umacniać siły moralne zamiast wzmacniać to, co niskie i cielesne. Oby Bóg dopomógł nam zaniechać dogadzania naszym apetytom! — Letter 72, 1896; Medical Ministry 277-278.UCO2 33.5
Spożywanie mięsa a usposobienie — Bóg na ogół nie zaopatrywał swego ludu na pustyni w pokarm mięsny, gdyż wiedział, że stosowanie takiej diety spowodowałoby choroby i nieposłuszeństwo. Aby zmienić usposobienie i pobudzić do działania szlachetniejsze siły umysłowe, wyeliminował mięso z jadłospisu Izraela. — Manuscript 38, 1898; Counsels on Diet and Foods 375.UCO2 33.6
Skutki spożywania wieprzowiny — Spożywanie wieprzowiny szkodzi nie tylko zdrowiu fizycznemu. Jedzenie tego wstrętnego pokarmu odbija się także na umyśle oraz przytępia wrażliwość. — Health, or How to Live I, 58 (1865); Counsels on Diet and Foods 393.UCO2 34.1
Żarłok nie nadaje się na doradcę — Cukier nie służy żołądkowi. Powoduje fermentację, co przytępia mózg i wywołuje rozdrażnienie. Zostało nadto dowiedzione, że dwa posiłki dziennie lepiej służą zdrowiu niż trzy.UCO2 34.2
Niestety, często gdy potrzebne jest największe wyrzeczenie, żołądek pełen jest niezdrowego pokarmu, który zalega tam i się rozkłada. Niedyspozycja żołądka oddziałuje na mózg. Żarłok nie zdaje sobie sprawy, że czyni się niezdolnym do udzielania mądrych rad, do układania planów optymalnego rozwoju dzieła Bożego. Oto jak się mają sprawy. Człowiek taki nie potrafi dostrzec duchowych kwestii, a na posiedzeniu rady zboru, gdy powinien powiedzieć: tak, amen, mówi: nie oraz przedstawia bardzo chybione propozycje. A to wszystko dlatego, że pokarm, który spożył, osłabił siłę jego umysłu.UCO2 34.3
Dogadzanie apetytowi czyni człowieka niezdolnym do świadczenia o prawdzie. Wdzięczność, którą okazujemy Bogu za Jego błogosławieństwa, w znacznym stopniu zależy od tego, jakim pokarmem napełniamy żołądek. Dogadzanie apetytowi powoduje niezgodę, spory, rozdźwięki i wiele innego zła. Niecierpliwe słowa, nieuprzejmość, nieuczciwość, złe pragnienia — wszystko to jest skutkiem chorobliwego stanu nerwów mózgowych, spowodowanego przeciążeniem żołądka. — Manuscript 93, 1901.UCO2 34.4
Kawa źle wpływa na umysł i moralność — Picie kawy to szkodliwy nałóg. Kawa chwilowo pobudza umysł (...) ale później następuje wyczerpanie, osłabienie, paraliż sił umysłowych, moralnych i fizycznych. Umysł więdnie i jeśli zdecydowanym wysiłkiem nie pokona się tego nałogu, aktywność mózgu osłabnie na stałe. — Christian Temperance and Bible Hygiene 34 (1890); Counsels on Diet and Foods 421.UCO2 34.5
Złe jedzenie prowadzi do złego myślenia — Zdrowie ciała powinno być uważane za niezbędne do wzrastania w łasce i nabycia zrównoważonego charakteru. Jeśli nie dbamy należycie o żołądek, to kształtowanie prawego, szlachetnego charakteru będzie napotykać przeszkody. Mózg i nerwy są zależne od żołądka. Złe jedzenie i picie prowadzi do złego myślenia i działania. — Testimonies for the Church IX, 160 (1909).UCO2 35.1
Niedocenianie odkupienia — Gdy postępujemy w sposób osłabiający umysłową i fizyczną żywotność — czy to przez niewłaściwie jedzenie i picie, czy też przez inne nawyki — wówczas znieważamy Boga, gdyż ograbiamy Go ze służby, której od nas oczekuje. Gdy dogadzamy apetytowi kosztem zdrowia albo mamy nałogi osłabiające naszą witalność i umysłowy wigor, nie potrafimy należycie docenić odkupienia i właściwie oszacować znaczenia rzeczy wiecznych. Gdy nasz umysł jest przyćmiony i osłabiony przez chorobę, łatwo padamy ofiarą szatańskich pokus. — Letter 27, 1872.UCO2 35.2
Zbyt dużo myślenia o jedzeniu — Niepodobna określić wagowo, ile należy spożywać pokarmu. Nie należy robić czegoś takiego, bo wtedy człowiek przesadnie skupia się na samym sobie. Jedzeniu i piciu poświęca się ogólnie zbyt wiele uwagi. Ci, dla których brzuch nie jest bogiem, będą uważnie kontrolować swój apetyt. Będą spożywali prosty, odżywczy pokarm. (...). Będą jeść wolno, starannie przeżuwając pożywienie. Po jedzeniu będą spędzać odpowiednio dużo czasu na świeżym powietrzu, pracując fizycznie. Takie osoby nie muszą się martwić o wymierzanie precyzyjnych porcji żywieniowych.UCO2 35.3
Wielu przywiązuje ogromną wagę do ilości i jakości pożywienia. Niektórzy, zwłaszcza osoby cierpiące na niestrawność, tak bardzo martwili się o swój jadłospis, że doprowadzili się do niedożywienia. Wyrządzili przy tym wielką szkodę domownikom, a ponadto, obawiam się, bezpowrotnie utracili zdrowie. — Letter 142, 1900.UCO2 35.4
Jeść według swego najlepszego osądu i o nic się nie martwić — Niektórzy bez przerwy zamartwiają się, że pokarm, choćby nie wiem jak prosty i zdrowy, zaszkodzi im. Tym powiadam: Nie myślcie, że jedzenie nie pójdzie wam na zdrowie. W ogóle o tym nie myślcie. Jedzcie według swego najlepszego osądu. A kiedy prosicie Pana o pobłogosławienie pokarmu, tak aby wzmocnił wasze ciała, wierzcie, że wysłucha tej modlitwy, i o nic się nie martwcie. — The Ministry of Healing 321 (1905).UCO2 35.5
Brak wstrzemięźliwości powoduje niecierpliwość — Istnieje wystarczająco dużo powodów, dla których na świecie jest tak wiele nerwowych kobiet, skarżących się na niestrawność i dolegliwości, które ona powoduje. Przyczyna ma swoje skutki. Niewstrzemięźliwe osoby nie mogą być cierpliwe. Najpierw muszą zreformować złe nawyki, nauczyć się żyć zdrowo, a wtedy nie będzie dla nich trudne okazać cierpliwość.UCO2 36.1
Wielu najwyraźniej nie rozumie zależności umysłu od ciała. Jeśli organizm jest rozstrojony przez niewłaściwy pokarm, odbija się to na mózgu i nerwach, tak że człowieka irytują drobnostki. Niewielkie trudności urastają do niebotycznych rozmiarów. Osoby takie nie potrafią należycie wychowywać swoich dzieci, bo popadają w skrajności: czasami okazują zbytnią pobłażliwość, innym razem surowość, karcąc za niewarte uwagi błahostki. — Health, or How to Live II, 41 (1865); Selected Messages II, 434.UCO2 36.2
Niestrawność prowadzi do rozdrażnienia — Gdy żołądek nie trawi należycie, zawsze objawia się to rozdrażnieniem. Nadkwasota prowadzi do kwaśnego usposobienia. Musisz panować nad ciałem, jeśli ma być odpowiednią świątynią do zamieszkania przez Ducha Świętego. (...). Nawet zdrowy pokarm jedz w umiarkowanych ilościach. Przeznacz czas na nieco aktywności fizycznej, a Twoje życie nabierze kolorów. — Letter 27, 1872.UCO2 36.3
Niezdrowy pokarm otępia sumienie — Nasz lud uwstecznia się w kwestii reformy zdrowotnej. Szatan wie, że gdy ludzie kontrolują apetyt, nie może z taką siłą panować nad ich umysłami jak wtedy, gdy spełniają wszystkie zachcianki podniebienia. Bez przerwy więc stara się prowadzić ludzi do niewstrzemięźliwości. Pod wpływem niezdrowego pożywienia sumienie ulega otępieniu, umysł zaciemnieniu, a wrażliwość na bodźce osłabieniu. (...).UCO2 36.4
Czy nasz lud dostrzeże i odczuje grzeszność wypaczania apetytu? Czy odrzuci wszelkie szkodliwe dogadzanie sobie, a zaoszczędzone dzięki temu środki przeznaczy na głoszenie prawdy? — Manuscript 5, 1875.UCO2 36.5
Definicja wstrzemięźliwości w jedzeniu — Wstrzemięźliwość to coś znacznie więcej niż samo powstrzymywanie się od napojów alkoholowych. Spożywanie pobudzających, ciężko strawnych pokarmów jest często nie mniej szkodliwe dla zdrowia, ba, nieraz prowadzi do pijaństwa. Prawdziwa wstrzemięźliwość uczy nas powstrzymywać się całkowicie od wszystkiego, co szkodliwe, oraz rozsądnie spożywać to, co zdrowe. Niewielu zdaje sobie sprawę, jak bardzo nawyki żywieniowe wpływają na ich zdrowie, charakter, użyteczność dla bliźnich i wieczny los. Apetyt zawsze winien być podporządkowany moralności i intelektowi. Ciało ma być sługą umysłu, nie odwrotnie. — Patriarchs and Prophets 562 (1890).UCO2 37.1
Unikanie skrajności — Osoby rozumiejące zasady zdrowia będą unikać skrajności zarówno dogadzania sobie, jak i zbytniego ograniczania się. Jadłospis, który wybrały, służy nie tyle zaspokojeniu apetytu, ile odbudowie organizmu. Starają się utrzymać siły w optymalnym stanie, tak aby jak najlepiej służyć Bogu i bliźniemu. Utrzymują apetyt pod kontrolą rozsądku i sumienia, za co w nagrodę cieszą się zdrowiem fizycznym i umysłowym. Choć nie narzucają innym swych poglądów, dają swoim przykładem świadectwo skutków stosowania właściwych zasad. Takie osoby wywierają duży wpływ ku dobremu. — The Ministry of Healing 319 (1905).UCO2 37.2