Loading...
Larger font
Smaller font
Copy
Print
Contents

Katchinikgiparang Aro Rajarang

 - Contents
  • Results
  • Related
  • Featured
No results found for: "".
  • Weighted Relevancy
  • Content Sequence
  • Relevancy
  • Earliest First
  • Latest First
    Larger font
    Smaller font
    Copy
    Print
    Contents

    50. Ezra, Kamal Aro Serikgipa

    Rim·gittanga man·gipa skanggipa dolni Zerubbabel aro Joshua baksa re·angpilani bilsi sotsni jamano, Artaxerxes Longimanus Medo-Persia songnokni raja ong·aha. Ia rajani bimung a·songrangni rongtalgipa itihasko serikanio nangrimani dongaha. Ian uni sason ka·ani somoio Ezra aro Nehemia donge kamko ka·aha. 457 B.C o uan Jerusalemko rikpiltaichina gittamgipa changna bon·chote ge·etaniko dakaha. Uni sason ka·ani somoion Ezra baksa Jihudirang a·songtangona pil·angaha, Nehemia aro uni manderangchi Jerusalemni pakmarangko rikpiltaiaha, torom nokni kamrangko ka·piltaiaha, aro dal·gipa toromni gita gital daktaianirangko Ezra aro Nehemiachi a·bachengataha. Uni ru·ute sason ka·ani somoio ua pangnan Isolni manderangna aro an·tangni ka·dongchakna man·gipa aro ka·sabegipa Jihudi ripengrang, chong·motan Ezra aro Nehemiana ka·sachakaniko mesokaha, ua dingtangmanchagipa kamko ka·na Isolni seokgimin manderangko chong·motgipa ong·a ine ra·chakaha.KR 430.1

    Ezrani Babylono Jihudirangni gisepo dongmiting somoio janggi tanganiara ong·ronggijani ong·aha je ian Artaxerxes rajako dingtangmancha dake ka·sachakaniko ong·ataha, je baksan ua salgini Isolni bilko, aro Jerusalemko Jihudirangna Uni on·piltaiani miksonganiko jakgitele agananiko dakaha.KR 430.2

    Aaronni nokdango atchigipa ong·e, Ezra kamalni kamrangna skianiko man·aha; aro unbaksana Medo-Persiani songnoko gisik seng·gipa sapgiparangni, montol pelekki dakgiparangni seanirang, askirangko nie katchi nike agangiparangni gimin ma·sigipa ong·achim. Indiba ua an·tangni gisikni janggi tanganiko chu·ongnikjaha. Ua Isol baksa chu·gimik apsan ong·na sikaha; ua Isolni namnikako dakna gisik gnanganiko man·na nangnikaha. Indake ua “niam seanirangko aro bichalrangko skina Ezra katongtango mangsongaha.” Ezra 7:10. Ian Isolni manderangni itihasko katchinikgiparang aro rajarangni serikahani gita uarangko gisiko nange poraina uko dakchakaha. Maina Jihovara Jerusalemko nisiatna aro An·tangni manderangko songsarek a·songona rim·gittanganiko dakna on·ahachim uko Sastroni itihasko serikgipa ki·taprang aro peoetryoniko skie ra·na ua sandianiko dakaha. {PK 608.1}KR 430.3

    Abrahamna ku·rachakako dakani somoioni Israelni janggi tangani salrangona, Ezra dingtangmancha gisiko nange chanchianiko dakaha. Ua Sinai A·brio on·gipa skianiko aro bakrao ru·uta somoina songreaniko poraiaha. Isol An·tangni manderang baksa kam ka·ani gimin bate bate skie ra·aniko dakon, aro Sinaio rongtalgipa niamko on·ani gimin chanchibewalaniko dakon, Ezrani ka·tong ding·chaotaniko man·ahachim. Ua gitalgipa aro chu·gimik dingtanganiko nikna gita man·ahachim aro rongtalgipa itihasni serikaniko chu·gimik ma·sisrangna mangsongaha, jedakode ua ia u·ianio patianirangko aro an·tangni manderangna seng·aniko ra·bana jakkalna man·gen. {PK 608.2}KR 431.1

    Ezra an·tangni mikkango donggipa kamko ka·na gisik ka·tong gimikchi an·tangko tarina joton ka·aha. Ua Isolko gisiko nangen am·aha, jedakode ua Israelo gisik gnanggipa skigipa ong·gen. Ua gisikko bamatna skie ra·ahaon aro Isolni sasono an·tangni skako donon, chong·motgipa rongtalaniko an·tangni janggi tanganio nikna man·aha, jean ja·manni salrango dingtangatani bilko ong·ataha, ian uni skianiko ja·rikna am·gipa chadamberangosan ong·aijaha, indiba pilak gipin unbaksa bakrimgiparangnaba ong·aha. Isol Ezrako Israelna namgipa ostro ong·china seokaha, jedakode Ua mande ra·aniko kamal ong·ani kosako donna man·gen, je rasongkon rimgittangani somoio nikna man·jaha. Ezra dingtangmanchagipa skie ra·gipa mande ong·aha aro “Moseni niamo changgipa serikgipa ongachim.” Pod 6. Ia kamna kragipa ong·anirangan Medo-Persia songnoko uko niksenggipa mande ong·ataha. {PK 609.1}KR 431.2

    Ezra Isolna agantimgipa ong·aha, an·tangni manderangna salgiko sason ka·gipa niamrango pangchake skie on·aniko dakaha. Uni janggi tangani dongpitigipa bilsirango, Medo-Persiani bichal karamni sepango ba Jerusalemo ong·ja maina, uni mongsonggipa kamara skigipani kaman ong·achim. An·tangni skia man·gimin bebe ong·anirangko sakgipinrangna agane on·engon, uni kamko ka·na changaniara barikrikaha. Ua saksa toromigipa aro gisiko nanggipa mande ong·aha. Ua salanti janggi tanganio chu·sokataniko man·na, Sastroni chong·mot ong·ani bilko a·gilsakna u·iatna Jihovani sakki ong·ahachim. {PK 609.2}KR 431.3

    Ezrani kamrang Sastrorangko poraina gisiko nanganiko tangchaataniara uko baikamgipa ong·ataha jean uni duk chake, Rongtalgipa Seanirangko janggi tanga gimiko ripinganichi aro giproroatanichi ong·aha. Ua am·e nikgipa Niamni pilak seanirangko chimongaha aro uarangko seskae sualskaha. Rongtalgipa katta, indake pilakchinan giproroaha aro bang·a manderangni jako ong·aha, jean tosokna amgijagipa gamchatgipa u·ianiko on·aha.KR 432.1

    Isol An·tangni manderangna bilakgipa kamko ka·gen ine Ezrani bebera·anian an·tangni Jerusalemona re·angpilna skaniko Artaxerxes rajana agane on·na dakchakaha chong·motan IsolniKR 432.2

    kattako poraina gisiko nangataniko dakna aro an·tangni manderangko Rongtalgipa Songjinmako rikpiltaianio dakchakna ine miksonganian ong·achim. Jensalo Ezra Israelni Isolo chu·gimik ka·donganiko chong·motan An·tangni manderangko chel·chakgipa aro simsakgipa ong·a ine parakahaon, raja namen gisiko nangataniko man·aha. Ua namedaken ma·siaha je Israelrang Jerusalemona bilakgipa Jihovana dangdike on·nasa re·angpilenga; Ezrani kakket ong·anio raja inditan ka·dongchakaha je ua una ka·sachakaniko mesokaha, uni mol·molaniko dakna on·aha aro torom noko dangndike on·na gamchatgipa on·anirangko una on·aha. Ua uko Medo-Persia songnokni palo dingtangmancha dake watatgipa mande dakaha aro an·tangni ka·tongo donggipa miksonganirangko dakna una chu·gimik bilko on·aha. {PK 609.4}KR 432.3

    Artaxerxes Longimanusni Jerusalem torom nokko rikpiltaichina ge·etaniko dakani, chong·motan rim·gittangni bilsi sotsni matchotani ja·mano gittamgipa changna ge·etaniko dakaniara salgini Isolni gimin talataniko dakanio gisik ra·na dingtangmanchagipa ong·aha, ian Ezrani kam ka·anio chu·sokgipa ong·aniko aro Isolni dongpitigipa manderangna jakgitel ong·aniko ra·baani ine ra·chakani ong·aha. Artaxerxes Ezrako “kamal, serikgipana, chong·motan, Jihovani geetgimin katarangko serikgipa, aro uni Israelrangna niamrangko serikgipana;” “salgini Isolni niamko serikgipa” ine talataha. Raja an·tangni ku·patigiparang baksa skatang “Jeruasalemo dongkamgipa Israelni Isolna” on·anirangko on·aha, aro un baksanaba ua Isolni nokna nangengpitigiparangna on·na nanggnirangko “rajani gam donchakram nokoniko” on·china cholko dake on·aha. Pod 11, 12, 15, 20.KR 432.4

    “Na·a raja aro una ku·patigipa saksnini mikkangoni watatako man·aha” “Juda aro Jerusalemni gimin sandina, nangni jako donggipa nangni Isolni niam gita” ine Artaxerxes Ezrana aganaha. Aro ua bil gnange ge·etaniko daktaiaha: “Salgini Isolni geeta jeba ongbo ukon salgini Isolni nokna tiktak dakbo; maina rajani aro uni depanterangni songnokni kosako maini gimin kaonangani donggen?” Pod 14, 23. {PK 610.2}KR 433.1

    Israelrangna re·pilangchina hukumko on·anio, Artaxerxes uamangni skangni gitan torom nokni kamalni kamrangko ka·piltaina man·na gita tik dake donaha. “Aroba chinga nasimangko uiata,” ine ua aganaha, kamalrang aro Levirang, git ring·giparang aro dogachol dongtimgiparang, Nethinrang aro ia Isolni nokni nokolrangoniko, aani, ra·napani, aro bhara ra·ani kajinako ra·maljawa.” Ua Jihudirangni niam retio pangchake manderangko bichal ka·na bichal ka·giparangkoba donaha. “Aro na·a Ezra, nangni jako donggipa Isolni uiani gita, chibimani nalsachi donggipa pilak manderangko bichal ka·na manna gita nangni Isolni niamko uigipa ra·e on·gipa aro bichal ka·giparangko donbo; aro uarangko uigijagiparangna nasimang skibo. Aro nangni Isolni aro rajani niamko dakgijagipako siatanina, ba arike galatanina, ba gamrangko jorimana ongatanina ba patoko donatanina ongoba gisik nange uko bichal ka·ani ongchina.” Pod 24-26.KR 433.2

    Indake, “uni kosako uni Isolni namgipa jakni kri,” Ezra Medo-Persia songnoko donggipa pilak Israelni manderang aro kamalrang aro Levirangni re·pilanganina bang·en dakchakaniko on·china mol·molaniko dakaha, chong·motan jerangan gisiksan ong·e “Jerusalemona skatang rena sikgipa” manderangna ong·a. Pod 9, 13. Indake chang·satai piprae donggipa dedrangrangna Isaraelni nokna ku·rachakgipa man·kamani a·songona re·angpilna cholko on·taiaha. Ia ge·etani Ezra baksa ku·cholsan ong·e bakrime Isol An·tangni manderangna miksonganiko poraigiparangna dal·gipa katchaaniko ra·baaha. “Jerusalemo donggipa Jihovani nokko nitoatna, indaka chanchianirangko rajani katongo dongipa, aro rajani aro una kupatigipa, aro rajani pilak bilakgipa pamongrangni mikkango angnakasachakaniko on·gipa anchingni pagiparangni Isol namchina.” Pod 27, 28. {PK 611.2}KR 433.3

    Ia ge·etaniko Artaxerxeschi on·anio, mandena Isolni simsakaniko mesokachim. Mitamrang iani gimin ma·sichakaha aro ka·sachakanio re·angpilna namgniko dake on·gipa cholna katchaaha. Jinmana tom·dake grongram biapko donaha, aro somoiko kapaha jeonin re·pilna sikenggiparang Jerusalemona bakrobegipa songreaniko dakna man·gen. “Aro anga uamangko Ahavaona jokgipa chibimaona chimongaha, aro chinga uano sal gitamna atip dake dongaha” ine Ezra aganaha. Ezra 8:15. {PK 612.1}KR 433.4

    Ezra Jerusalemona bang·en re·pilaniko dakgen ine ka·dongahachim, indiba bang·gijasan okamanina aganchakaniko dakaha. Bang·an jerangan nokrangko aro a·arangko man·ahachim uamangde ia man·kamanirangko man·na duk chakna sikjaha. Uamang neng·nikani gri dongtoaniko namnikaha aro dongriknan namnikbataiaha. Uamangni dakmesokaniara sakgipinrangna jagitdotaniko on·aha jerangan ong·jagenchimode bebera·anio bilakgiparang baksa baseaniko dakgnokchim. {PK 612.2}KR 434.1

    Ezra tom·dakgipa dolko niatahaon, ua Levini depanterangoni saksaba donggijako nike aiao inmanaha. Torom nokni rongtalgipa kamna dingtangmancha dake dongipa ma·chongni manderang bano ong·engachim? Sawarang Jihovachipak ong·a? ine okamanina, Levirangan skanggipa aganchakchenganiko dakna nangahachim. Rim·gittanganiko dakani aro uni jamano, uamangna bang·a cholrangko dake on·aha. Gipin a·songo dongmiting somoio an·tangtangni jongadaskarangna gisikni nanganirangko dakchakaniko on·na uamang chu·gimik jakgitelaniko man·ahachim. Synagoguerangko rikaha, jeon kamalrang Isolko olakkianiko dakdilaha aro manderangna skianiko on·aha. Neng·takani salko maniani, aro rongtalgipa hom bolirangko on·ani jean Jihudini bebera·anio dingtangmanchagipa ong·aha, jekon jakgitele manina gita on·aha.KR 434.2

    Indiba bilsirang re·angahaon rim·gittangako dakani matchotahaon, obostarang dingtangha, aro bang·a gitalgipa kamrangko Israelni dilgiparangni kosako donaha. Jerusalemo torom nokko rikpiltaiaha aro on·kanganiko dakaha, aro dangdike on·ani kamrangko ka·na bang·a kamalrangko nangaha. Manderangni skigiparang ong·e kamko ka·na Isolni manderangko nangaha. Aro ian baksana, je Jihudirangan Babylono dongrikaha uamangna toromna jakgitel ong·anio champengani dongani gimin kenanio ong·engahachim. Zekaria katchinikgipachi, aro Esther aro Mordekaini ru·utgija somoiosan ong·anggimin obostarangchi, Medo- Persiao donggipa Jihudirangna an·tangtangni a·songtangona re·angpilchina rongtalbeen mikrakataniko on·ahachim. Somoi sokbaaha jensalo uamangni songsarek grimo donganiara uamangna kenbeanio ong·aha. Ia obostarangni dingtangengahani gimin Babylono donggipa kamalrang ma·sichake uamangko Jerusalemona re·angpilchina dingtangmanchagipa ge·etaniko dakna nangahachim.KR 434.3

    Raja aro uni pamongrang re·angpilchina ramako oe on·anio uamangni dakna nanganina bate dakaha. Uamang pilakkon chu·ongen on·aha, indiba manderang bano ong·engachim? Levini depanterang chu·sokgijanio ong·aha, an·tangtangni jongadarang baksa re·rimna chanchianio gisik nanggenchimode sakgipinrangko an·tangtangko ja·rikchina dakmesokani ong·gnokchim. Isolni An·tangni manderangna miksonganiko Babylono donggipa Israelrangni gisiko nanggijanian uamangni dukni obostako parakatani gita ong·aha.KR 435.1

    Chang·satai Ezra Levirangna mol·molaniko dakaha, chong·motan uamangko an·tangni dol baksa bakrimchina bakbak dakchina okamaniko dakaha. Ta·raken kam ka·na nangani nangchongmotaniko u·iatna, an·tangni segimin mol·molaniko “skotonggipa manderangna” aro skigiparangna” watataha. Ezra :28, 8:16.KR 435.2

    Songrena tarigiparang Ezra baksa senge dongengon, ia ka·dongchakna man·gipa kobor ra·timgiparang mol·molani baksa, chong·motan “Isolni nokna dangdike on·giparangko rimbachina,” Ezra 8:17 ine agane re·bapilaha. Ia mol·molanina knachakaha; Mitamrang jerangan jajae dondikaha, bon·kame re·angpilna chanchianiko dakaha. Gimikde, sak sotbri mangni gita kamalrang, aro sakritchagni kolgrik Nethinrang ong·a — jeon Ezra gisik seng·gipa pamongrang aro namgipa skigiparang aro dakchakgiparang ong·e ka·dongchakna man·aha — uamang pilakkon a·tipona rimbaaha.KR 435.3

    Da·ode pilakan re·chakatna tariaha. Uamang adita jarangna songrena gita nanggenchim. Ia manderang torom nokna aro dangdike on·anina bang·a gamrang baksa an·tangtangni jikgiparangko aro dedrangko rime re·angna nangengachim. Ezra rama a·chango bobilrangchi time, uko aro an·tangni dolko ra·sekna aro nisiatna miksonganikoba u·isoaha; indioba ua chel·chakanina rajaoniko darang sipai dolkoba bi·jaha. “Maina ramadilo bobilrangoniko chingko chelchakna sipai aro gureo gakatgipani tokko rajaoniko bina “anga kratchaachim” ine ua talataha, “maina namana uko am·giparang pilakni kosako chingni Isolni jak gnang, indiba uko watgalgipa pilakni kosako uni bil aro kaonangani gnang ine chinga rajana aganmanaha.” Pod 22.KR 435.4

    Iani bidingo, Ezra aro uni dolrang songsarekni mikkango Isolni bimungko dal·atna cholko nikaha. Israelrang an·tangtangko Dilgipa Isolo kenchakani grigipa bebera·aniko mesokgechimode tanggipa Isolni bilo uamangni bebera·ani bilakataniko man·gnokchim. Uni gimin uamang an·tangtangni panchakaniko Uo chu·gimik donna miksonganiko dakaha. Uamang chel·chakna sipai kotokko am·na nangjawa. Uamang songsarekna mandeni bilakanio rasong de·na talataniko dakna cholko on·jaha jean Isolni mangmangsan ong·achim. Uamang Uni manderang ong·e uamangni songsarek ripengrangni gisikrango uamangni Isolo ka·dongchakgijaniko mesokjaha. Bilko gamchi man·na gita amja, mite olakkigipa manderangni bilchi aro gisikko salachi ong·ja, indiba Isolni ka·sachakanichisa ong·aha. Jihovani niamko rakkiani mangmangsan aro uko manina jotking dakanichisan mangmang, uamang chel·chakaniko man·gen. {PK 615.2}KR 435.5

    Ia obostarangko u·iani jeon uamang Isolni silroroatenggipa jako tom·tome dongangkugen, Ezra aro uni bebegipa dolchi uamangni re·chakatna skang on·kange kam ka·anina ian gisiko nangbatatani ong·aha. “Unon anga uano Ahava chibimao okumu chakaniko aganprakataha,” ine Ezra ia obostani gimin aganaha, “maikai chinga chingna, aro chingni chonchongiparangna, aro chingni pilak gnangrangna sronggipa ramako uoni am·na chingni Isolni mikkango antangtangko onatna mangen.” “Uni gimin chinga iani gimin okumu chake chingni Isolo molmolaha; aro ua chingko knachakaha.” Pod 21, 23.KR 436.1

    Jeba ong·bo, Isolni patianiko, niksamsoe aro chanchisamsoe dakanio indin ong·aijaha. Gamna dingtangmancha simsakaniko dakna, Ezra, “kamalni skotonggiparangoni sakchigniko dingtangataha”- je manderangon kakket bebe ong·ani donga ine nikna man·aha- “aro uno donggipa pilak Isaraelrangni on·gimin rupa, aro sona, aro jakkalanirangko, Isolni nokna on·giminrangko, uamangna toe on·aha.” Ia manderang gisiko nange gamrangko nirokgipa ong·e kamko ka·na nangaha jekon uamangni simsakanio donaha. “Nasimanga Jihovana rongtala,” ine Ezra aganaha; “ua jakkalaniranga rongtala; aro ua sona aro ruparanga nasimangni pagiparangni Isol Jihovana skatang on·gimin onga. Jerusalemo Jihovani nokni nokdringo kamalni skotonggiparang, Levirang, aro Israelni pagiparangni nokrangni pamongrangni mikkango nasimang uarangko tojana kingking nasimang gisik rakbo aro uarangko rakibo.” Pod 24, 25, 28, 29.KR 436.2

    Jihovani gamrangko naljoke ra·angna Ezrani kam ka·aniara gamchatgipa chanchina nanggipa skianiko on·aha. Jerangni kakket ong·aniko dake nianio bebe ong·a ine nikgiparangkosan seokaha, aro uamangna uamangni kosako dongipa dakna nangani kamko rongtalbeen skianiko on·aha. Jihovani gamko simsakna kakketgipa pamongrangko seokaniko dakon, Ezra Isolni kamni bidingo tiktak dakna nanganiko nikna man·aha.KR 436.3

    Adita salrangna Israelrang chibamani sepango senge dongengon, uamangni bakrobegipa songreaniko dakna pilak nanganirangko daksamsoaha. “Skanggipa jani chignigipa salo Jerusalemona rena” “Chinga rechakataha” ine Ezra seaha. “Aro chingni Isolni jak chingo gnangchim, aro ua chingni bobilrangni jakoniko aro ramadilo timgipa dolni jakoniko chingko jokataha.” Pod 31. Jabri mangni gita songreaniko dakna nangahachim, Ezra baksa re·anggipa manderang, gimikde adita hajalrang ong·aha jeon me·chikrang aro bi·sarangba man·chapaha, uni gimin ka·sinesa re·na gita nangaha. Indiba pilakkon naljoke rakiaha. Uamangna saknaaniko on·jana gita bobilrangko champengaha. Uamangni songreani chu·sokgipa ong·aha, Artaxerxesni sason ka·ani snigipa bilsini, bongagipa jani skanggipa salo, uamang Jerusalemona sokeaha.KR 437.1

    Larger font
    Smaller font
    Copy
    Print
    Contents