Loading...
Larger font
Smaller font
Copy
Print
Contents
  • Results
  • Related
  • Featured
No results found for: "".
  • Weighted Relevancy
  • Content Sequence
  • Relevancy
  • Earliest First
  • Latest First
    Larger font
    Smaller font
    Copy
    Print
    Contents

    Khen 22—Genkholhnate T angtungzo

    Khalma 1844 kum, Topa’ kumkikding akilamet masak hun abei ciangin. kumkikding upna tawh angakte in tawlkhat sung patauhna leh telmun meel neilo in aom uh hi. Leitung mite in amaute khial takpi uh a, theikhial takpi uh hi, ci in atheih uh hangin, amaute in Pasian’ thu bek mah panin akihehnem zo uh hi. Mi tampite in Laisiangtho sittel kik uh a, amaute ‘ upna amaan leh amaanlo enkikkik uh hi. Khuavak amuhthak nadingin genkhollma akansut kik uh hi. Amaute dimnun Laisiangtho tawh akituak bangdingin amu uh hi. Kumkikna anaina lim kilangte kikhial theilo hi. Topa’ thupha tuam vilvel ahi mawlmei mite’ kiklielna leh Cliristian lakah khanlawhnate in Vantung panin thupuak ahilma akilangsak hi. Thu umte in amaute ‘ zahlatna agencian theihloh uh hangin. Pasianin abeisa athuaknate all makaih ahililam akithei uh hi.KL 291.1

    Genkhollma tawh akihual khawm dingin amaute in nihvei kumkikna thu abulh uh hi a, tuamahin amaute amkliamsak in lungheinei sakin. amaute ‘ theilma hunkhat ciangin hong kitelkheh ding hi, ci in upna tawh angak uh hi. (392)KL 291.2

    Hih genkholhnate lak panin Habakkuk 2:1-4 ah: “Ka kliuadakna tausang tungah kahto in. Topa in kei tungah bang honggen ding a, ka lungkimloh nateng bang hongci dawn hiam, kangak ding hi. Tuaciangin Topa in keimah hongdawng ding a, ‘Nang ka hong muhsak thute taikawmin asim nop dingin tungmanpek tungah gelhin. Banghang hiam, cihleh, hih thu atunding hun hinailo hi. Ahizongin atawpna ah hongkhemlo in. honggen takpi ding a, zekailo in konglah thute amaan takpiin hongtangtung ding hi. Atunghak ding tawh akibang klia ahizongin. ngak keikaai in. Kaseh hun acin ciangin atung takpi ding hi. En in, akiphasak mite in thumaanlo uh a, Pasian’ tungah athmnaan mi in upna tawh anungta ding uh hi,’ aci hi.”KL 291.3

    Kum 1842 masa lampekin, hih genkhollma in “Nang ka hongmulisak thute taikawmin akisim thei dingin tungmanpek tungali gelhin” acihin Charles Fitch in genkhollma lim suai sakin, Daniel leh Mangmuhna sungah pulaaknate agencian hi. Hih tellalmate akihawmkhiatna tawh Habakkuk tunga akipia thu atangtunna hi, ci in akingaihsun hi. Ahizongin kuamahin tua pulaakna in hizahta in azekai dingin kiselikhalo hi. Zahlatna atliuak khit uhciangin hih Laisiangtho mun athupi suah hi. “Kaseh hun acin ciangin atung takpi ding hi. En in. akiphasak mite in thumaanlo uh a, Pasian’ tungah athumaan mi in upna tawh anungta ding uh hi.”KL 291.4

    Ezekiel ie genkholhnate in hih thu uinte adingin hehnepna leh hanthotna ahi hi. “Topa’ thu hongpai in ageninah, milling’ Tapa aw, Israel’ leitangah akizang paunak in bang hiam, anite kisotto a, mangmuhna in akhial ahimah hiam? Tua ahilnnanin amaute gen in. Topa in ci hi. Tua nite in hongnai zo ta hi. Keimahin thu kagen ding a, kagen thute in atangtung takpi ding hi, azekai nawn keiding hi.” Israel innkuante in ageninah, amuh uh pulaakna in atungding ni tampi ading hi a, akigenkliol hunte inzong gamla lai malnnali hi. Tua ahihmanin amaute kiangah gen in. Topa in ageninah: Ka kammalte in zekai nawnlo ding hi, ahihhangin (393) kagensa thute in atangtung ding hi.” (Ezekiel 12:21-25, 27, 28).KL 292.1

    Angakte in alungnuam uh hi. Banghang hiam, cilileh akipatna panin amongdong ainu Pa in akhang kliangin ensuk a, amaute’ zahlatna mulikholhsak in, lametna leh hanthotna apia khol hi. Hihbang Laisiangtho mun aomlo hileh, lungduai takin ngakin. Topa’ kaimnalte muangin alenkip dingin. amaute’ upna in tua sittel hunin aguallel ding hi.KL 292.2

    Matte 25 sunga nungak 10 gentehnain kumkikna angakte telkhehna khat ahi hi. Matte 24 all, leitung beiding leh Christ akumkik nading limte dotna adawnna ah, Clirist in leitung tangthu sunga athupipen thupiangte nagen khia hi. Nihveina ahongkum kik ciangin pawlpi omzia ding alak ahi hi. Jerusalem akisuksiat nading, lawki leh papa bawlsiatna nuaiah pawlpi’ thuakding gentheilmate, ni leh kha ainialna. aksi akiatnate agen hi. Aina’ gam atun nading thu agen ciangin. tua kumkikna alamen mi pawl nihte agen hi. Alian 25 pen hihbangin akipan hi: “Tua hi a, vantunggamin nungak 10 tawh kibang hi,” ci hi. Matte 24 sung a aom nitawpni hun a a om pawlpi hongmusak hi. Hih gentelma sungah, amaute thuakna pen Nisualma lamte kiteenna tawh honglak hi.KL 292.3

    “Tua hi a, vantunggam in nungak 10 tawh kibang hi. Tuate in ameivak uh tawi in. mopipa amudingin apaikhia uli hi. Tuate lakah 5 te in pil uh a, 5 te ahai uh hi. Ahaite in a meivak uh la in. sathau puakbehlo uh hi. Apilte in thawl tawh sathau apuakbeh uh hi. Mopipa azekai hun sungin. avek un ailnnu uh hi. Zankim atun ciangin awkliat kiza a, En ini. mopipa ahongpai zo hi; amudingin paikhia un. aci hi.”KL 292.4

    Christ ahongpaina in vantungmi lna in atangko mahbangin. mopipa hongpaina tawh nakigenteh hi. (394) Nihvei kmnkikna tangkona liangin kipuahphatna nasia takin kinei a, tua pen nungak 10 apaikhiatna tawh kitelikak hi. Matte 24 sung a gentelma in mi pawl nih nagen hi. Avek un meivak neitek uh a, tua khuavak tawh mopipa amu dingin paikhia uh hi. Ahihhangin “ahai nungakte in ameivak uh tawi in. sathau puathuahlo uh hi. Apilte ahihleh thawl sungah sathau puathuah uh hi.” Anunung nungalte in Pasian’ hehpihna ngah uh a, pianthakna nei in. Khasiangtho luit honsakna ngah uh hi. Tua in alainpi uh adingin khuavak hi in. a khe uh adingin meivak ahi hi. Pasian akihtakna uh tawh amaute in thumaan asindingin Lasiangtho sim uh a, lungtang leh nuntak siangtho angah nadingun akankhia uh hi. Amaute in amimal in thuakna nei uh a, Pasian urn in, Ama’ kaimnal muangin, zalilatna leh zekaina tawh tuate kipaaithang theilo hi. Adangte in “a meivakte uh tawi in, sathau puakbehlo uh hi.” Amaute in siphut tungah kinga uh hi. Hill tliupuak thupina in amaute linglawngsak a alawmte ‘ upna tungah kingamin, thuakna nuam aneili uh khuavak kiaukiau tawh lungkim in, thumaan theitellopi in ahilikeileh hehpilina in amaute’ lungtang sungah nasepna aneilopi in, akikhin uli hi. Amaute zongin Topa mudingin tliakliat thu in angahding uh thaman ngaihsun sa in, vakuankhia uh a, zahlatna ding leh azekai nadingin kitliawina aneikei uh hi. A upna un amaute guallel sak a, ameivak uh zong amit hi.KL 292.5

    “Mopipa azekai hunsungin, amaute aihmu uh hi.” Mopipa azekaina in Topa ahongkumkik ding akilamet laitak auaikai laitak lim alak ahi hi. Zalilatna, leh azekaiding abat laitak agen ahi hi. Hibang mmnal aneihloh hun laitakin, apuatham bek leh lunghiang neite in alungka pah uh hi. Ahanciamna uh zong azawmpaih pah hi. Laisiangtho theilma in bulkip nei a, tua bulkip upna aneite in zahlatna hangin tuihualin taikhia zolo hi. “Amaute a ilnnu uh hi.” Pawl khatte in awlmawlilolma leh upna nungngatsanna tawh aom laitakin pawl kliat in khuavak siangtakin akipiak ding ngakin lungfuai takin aom uh hi. Ahihhangin, (395) zankim sittelna in hongnai ta a, aki apna ulileh acihtakna uh amansuah abang uh hi. Lunghiang neite leh apuatham tawh angakte in alawmte tungah kingam thei nawnlo uh hi. Mimalte in amau leh amau dingtawm ding hi, tia hikeileh apuk ding uh ahi hi.KL 293.1

    Hih hun laitakin, uangtat upna alangdingin akipan hi. Pawl khatte in thumaan ah acitak mahmah kineih uh hinapi, akhial thei ngeilo makailina ahi Pasian’ kaimnal nial uh a, Khasiangtho in kote hong makaih hi, ci uh a, amaute ‘ siphut, thuakna, leh ngaihsutna ie ukna nuaiah akipia uh hi. Tuate lakah zong pawl khatte in mittaw sialkliau-let cihtakna nei uh a, amaute deihdan a awi-amlote athalnial uh hi. Nihveikumkikna angakte in hih uangtat upna aneite ‘ ngaihsutna leh gamtatnate tung panin hehpilma ngali klialo uh hi. Ahizongin tuabang uangtat upna in thumaan azalipih dingin asosak hi.KL 293.2

    Hihbangin Satan in Pasian’ nasepna langpan leh asuksiat ding ahanciam hi. Mite in kumkikna thupuak hangin nakpi in kithalawp suah uh a, mawlmei mi tul tampite in kikhel in, mi thmnaante in hih thupuak atangko uh hi. Zekai hun nangawnin hihbangin khanlawhna aom hi. Siatna kumpipa in ama’ mite khahsuah a, Pasian’ nasepna abuaisak nadingin kumkikna aum ini pawlkliat upna uangtatna aneisak hi. Hih khutzatte in khiallina khat peuh, guallelhna kliat peuh, akilawmlo gamtatna khat peuli kawk khia in. inihonpite musak a, uanggenna tawh kuinkik angak mite leh amaute’ upna anamsia sak hi. Tuabangin kuinkikna alamen mihonte lakali atam theithei in upna anei akineih mite khutzat in, alungsim uli ukcip sakin, thu mn mite maiah makai bangin akilatsakna tawh anasepna atangzai sak hi.KL 293.3

    Satan in “sanggamte amawhsakpa hi” a, ama’ hmnopna tawh mite mawhna. khiallma. leh thanemnate midangte maiah akilangin akawk khiasak hi. Tua hinapi in, amaute’ mawlmate genlietlo sak hi. Amahin Pasianin mite’ kha gupkhiat nadingin ahanciam laitakin tangzang zawlai hi. Topa’ maiali Pasian’ tate ahong kikailikhop uliciangin (396) Satan zong tuate lakali akihel hi. Khanlawhna akibawlna munah Satanin lungsim siangtholo, thu asaikak kim theilo lungsimte hongpai pih zel hi. Tua mite in thumaan mongkhat sangdingin aom ciangun, thu umte tawh mun ngah khawm uh a, hih mite tungtawnin atlianemte akhemkhia hi. Pasian’ mite tawh kithuah ahilunanin milling kuamahin adik Christian suak khollo a, biakinn all aom man leh. Topa sabuai ah anek manin zong thu mn tang tuanlo uh hi. Hun thupi kikailikhopnate ah Satan zong kihel zel a, a zat theih mite tungtawnin na asem hi.KL 294.1

    Vantung lam manawhin Pasian’ mite masotna kalsuante khempeuh gilo kumpipa in nademden hi. Pawlpi tangthu sung khempeuhali, anasia dongtualma phuklialo in puahphatna kisem theilo hi. Paul’ hunin zong tuabangmah ahisem hi. Sawlktakpa in pawlpi aphuhna peulipeuli all, upna angah khin bangin akigen mite naom uh a, ahililiangin amaute in lampialna honglut pih uh hi. Amaute ‘ lampialna kisang kha leh, tua in thumaan itna dongtuaksak pah hi. Luther in zong lungbuaina tampi leh lungkiatna nathuak hi. Uangtat upna aneite in, Pasianin amaute tungali kimaingat in paupih khin a, Laisiangthosanginamaute’ ngaihsutnalelilunggeelnate asanglap zaw uh hi. Upna leh tliuakna aneilo mi tampite in kicintakna angalikhin bangin kigen uh a, amaute inzong za nuamin, thutliak zong gennuam uh hi. Thuhilhsia tliak bangin kineili uh a, Luther zangin Pasianin alamtoh nasepnate asusia dingin Satanin akhutzat dingin azang hi. Amaute ‘ huzaapna leh upna tawh leitung thupha apia John Wesley leh midangte zongin akalsuanna kliempeuh uhali Satan phialvatna phu uh hi. Tua khutzatte in, Pasian ading adeihsak malunah bangin nasem uh a, alungsimte uhin kikhaikim lo, siangtho lo a, uangtat upna namnam anei uh hi.KL 294.2

    Uangtat upna lam amanawhsak huzaapnate William Miller in maipha pia hetlo hi. Amahin Luther tawh akibangin. mihingte’ klia khempeuh Pasian’ kanunal tawh sittelding kisain hi, ci hi. Miller in, “Tu ni in Satanin ini tampite’ lungsim sungah thuneilina nei malunah hi (397) Amaute in bang kha nei uh hiam? Ih koici theihding hiam? Laisiangtho in, ‘Amaute gah tawh na theiding uh hi,’ ci hi. Kha tampite in leitungah akuankhia uh hi, Tua hi a, ihsittel ding honggen hi. Teitang tak, diktak, Pasian zahtaaktakin ahongnungta saklo klia in leitungah om a, tuate in Clirist ie kha hilo hi. Hihbang ngong hanciamnate in Satan’ klia ahihnakamu semsem hi. Eite’ lak a mi tampite in siangtho takin anungta uh akisak uliliangin amaute in pupa ngeina thuciinte zui uh a, kineilina aneilote tawh telikakna in amaute in thumaan thu ah hai malunah uh hi.” (Bliss, laimai 236, 237). “Khialhna kha in eite thmnaan panin hong makailikhia ding hi. Naci khading hi, mi khatin thmnaan nei ing, ci leh e? Kote’ dawnkikna in, Khasiangtho leh Thu kilem uh hi. Mi khat in amah leh amah Pasian’ thu tawh kikhen hileh, Pasian’ thu khempeuh tawh aki aihual lam amulileh thmnaan kanei hi, acih ki urn thei hi. Ahizongin amah amakaih klia in Laisiangtho bu sung a Pasian’ thukham ahilikeileh Pasian’ thubu tawh akituah keileh, dawi’ thangsialma ah a awkloh nadingin kidawm takin nungta hen.” ( The Advent Herald and the Signs ofthe Times Reporter , vol8, no. 23 (January 15, 1845). “Christian gamte panin aw nalzalzal tawh agamlumte laksangin Pasian’ kha makaihin sungtawng biakna panin ahong kilangkhia mittangcim, akho ah kliua- ulneel akai, leh thu agenciangin a awkgaihgaihte lakah kamu zaw hi.” (Bliss, laimai 282).KL 294.3

    Puahphate hun lai in, uangtat upna aneite in uangtatna ie siatnate apuahphate amawhsakzaw uli hi. Kumkikna alangpangte in zong tua mahbangin nihvei kmnkikna atangkote amawhsak uh hi. Uangtatte’ leh akhengval in agamtate khiallmate pehtawi in ahilikeileh gensia in aom uh tawh lungkim zolo in, thmnaan them zong avomlo dingin lai ahawmkhia lai uh hi. Hihbang mite in mudahna leh telkhiallma liangin alungham uh hi. Clirist in kongbiang dongin anai zo hi, ci-a tangkona-in amaute ngaihmuanna alinphawn hi. Agenbang un ahitakpi ahih khakding khalau uli hi. Hih thu liangin amaute in kumkikna atangkote leh a upna uh alangdo uh hi. (398)KL 295.1

    Paul leh Luther te’ hun lai-in uangtat upna leh zuauthu agen honkhat zong amaute lakah kihel uh ahihmanin amaute hanciamna in Pasian’ makaihna omlo hi, cih tlieih nading thu aomloh mahbangin, kumkikna angakte lakah uangtat upna anei aomna hangin hih tangkona mawhsak nading thu omlo hi. Pasian’ mite in ilnnutna panin khanglo unla, kisikna leh kipuahphatna tawh nakpi in nasep kipankik ta un. Jesu’ sungah aom thmnaan bang namuh nadingun Laisiangtho kantel un. Pasian’ tungali kipumpiakna nei unla, Satan in vilin tangzang lai hi, cih pulaakding zekai kei un. Satan in ahihtheih zah sitlo in klieinna nasep bawldingin a thuneihna zangding a, akiasa vantung mite’ huhna angending hi.KL 295.2

    Nihvei kuinkikna tangkona in uangtat upna leh kikhenkliapna apiangsak hilo hi. Hih thupiangte in 1844 khuakhal sunga apiangthu ahi hi. Kuinkikna angakte in amaute’ dimnun adingin lung patau-in. buai-in aom laitakun hihbang thu apiang ahi hi. Vantungini lna’ thuhillina leh “zankim tangkona” te in hih uangtat upna leh kikhenkliapna abuinleh dingin atangko hizaw hi. Hih kuinkikna atangko mite lakah kilemna om a, asawt lo-in amuh sawm uli Jesu leh khat leh kliat ki itna in amaute’ lungtang sungah aom hi. Amaute’ upna khat ahi kumkik lametna thupha in mihingte thuzekna in abat zawhlohna mun sangah om a, Satan’ galsimna panin amaute adal ahizaw hi.KL 296.1

    “Mopipa azekai laitakin. amaute lusu in ailnnu uh hi. Zankim ciangin awging khat in. mopipa ahongpai zo hi; Amah mudingin hongpai khia un, aci hi. Tuaciangin nungak 10 te tho in amei uh avak hi.” (Matte 25:5-7). Kmn 1844 khuakal hun sungin ni 2300 bei tading hi, cih akingaihsut masak panin alangbang abei khit ciangin, tua kmn plialma in kumkikna thupuak mah kitangko a, “En un, Mopipa ahongpai zo hi” ci in Laisiangtho bangin akitangko hi.”KL 296.2

    Hih hanciamna apiangsak thu in Jerusalem lamkik nadingin thupiakna agenkhia kumpi Artexerxes ahililam akimuh khiatna hang hi a, tua thupiak in ni 2300 akipat hun hipah hi. Tua ahihmanin, khalma B.C. 457 tawh kituak a, (399) acil in aki upbangin kmn kipat hun tawh kipanlo hi. Khalma B.C. 457 panin kmn 2300 akisimtoh ciangin klialma kmn 1844 in ni 2300 abei lian hi.KL 296.3

    Laisiangtho Lui sung a limcinna panin aki et ciangin zong kumsial “biakbuk siansuah pawi” zong khalma hunta in akibawl ahi hi. Kumkikna amasa leh hmcinna akituahdan aki et ciangin hih mulikhiatna in amaan ahililam akilangsak hi.KL 296.4

    Paisan Pawi Tuuno akithalma in Clirist’ sihna alimcing ahi hi. Paul in: “Christ, eite Paisan Pawi Tuuno in eite adingin akipiakhiazo hi” ci hi (1 Corin 5:7). Paisan Pawi hun sung mahin buhvuui Anpal lakna kinei a, Topa’ maiah kiveei a, tua in asi mi khempeuh lakpanin amasa penin thawlikikna angah Clirist ie thawlikikna lhn ahi hi. Topa’ thawlikikna thu leh amite thawlikikna agenna all Paul in, “Clirist, Anpal hi a, anungciangin Clirist ahong kumkik ciangin lakna aomding hi” naci hi (1 Corin 15:23). Anvui akivei mahbangin anlak ma-in gah pal khempeuh zong kikaikhawm masa hi. Tua in Christ Anpal in. asi thei nawnlo dingin gupsa khempeuh kikaikhawm ding a, Pasian’ ansaal sungah kiseng ding hi, cilina lim ahi hi.KL 296.5

    Hih limciinnate atangtung zo hi. A tliupiang bek hilo, aliun zong atungzo ahi hi. Judah mite klia masa ni 14 ni in, tua ni dong kum 1500 sung tawntung Christ, Paisan Pawi Tuuno in tuute tungtawnin gawlina nathuak hi. Anungzuite tawh Paisan Pawi an ne khawmin, “leitung’ mawlina apua khia, Pasian’ Tuuno” asihna phawk nadingin nekkhawm nabawlsak hi. Tua zan niahin. migilote khut in kliailup leh tliahdingin Amah aman uh hi. Topa in Anvei lim tawh akilimcin mahbangin, ani thmnni khit ciangin kithokiksak a, “a ilnnu mi khempeuh lak panin gah masa ahilma thawlikikna tawh lim nala hi. Asia pumpite kikhel ding a mintlianna puan bangin kibawlthak ding hi” (aneu 20; Philipian 3:21).KL 297.1

    Tua mahbangin, limciinnate in zong kumkikna vai ah limcinna tawh kituakin ani akha aliun in atangtung ding ahi hi. (400) Moses ngeina sungah, biakbuk siansualma ahilikeileh Siansuah ni (Day of Atonement) in Judah klia sagilma, ni 10 ni lianin akibawl ahi hi (Siampi 16:29-34). Tua hun ciangin siampi hanpa in Israel mite khempeuh adingin siansualma bawlkhin zo a, mawhna khempeuh biakbuk panin ahemkhia hi. Tua hi a, Christ, eite’ siampi lianpa in. mawhna leh mawhneite asuksiatna tawh leitung asiansuah dingin hong kilang ding hi. Amah angak amite thupha pia in. sihnawnlohna zong apiading hi. Kha sagih, ni 10 ni in. Siansuah ni hi a, biakbuk akisiansuah ni ahi hi. Tua hun pen kum 1844 in October 22 ni tawh akituak hi. Tua hun pen Topa kumkik ding hun, hiding hi, aci uh ahi hi. Hih thu in ni 2300 in phalma in tangtung ding cih kilaakna tawh kituakin khial theilo ding hi, aci uh hi.KL 297.2

    Matte 25 a gentelma ah, lusukna leh ihmutna kbit ciangin mopipa ahongpai ahi hi. Hih in ihkamkhiatna tawh kituakin amaan hi a, genkholhna leh limcinna tawh kisituah lian uh hi. Thumaan taktak ahihding kician a, “zankim awging” pen mi tul tampite in atangko uh hi.KL 297.3

    Tuihual bangin leitang kliempeuli atuam hi. Khuapi kliat pan khuapi khat, khuata pan khuata, lopang lakah kumkikna angakte akhanlawh dongin tangkona akithehthang hi. Ni asan tawh kituakin vukkhalte atuisuah mahbangin, uangtat upna inzong hih tangkona aneih ciangin abeimang hi. Thu umte in amaute pataulma leh buainate om nawnlo ahihlam muta uh a, lametna leh hansanna amaute lungtang sungah aom hi. Tua hanciamna in Pasian’ Laisiangtho leh Khasiangtho’ ukna aneilo mihingte kisatsuahna panin apusuak uangtatna panin asuakta sak hi. Pasian’ nasemte kiang panin hilhna leh taina atunciangin Israel mite kiniamkhiatna tawh Topa kiang azuat kik mah tawh tua hunte akibang hi. Akhangkhangin Pasian’ nasepdan lim ahi hi. Lawpna tawm bek om a, lungtang sittelna, mawlnnai nading ngetna, leh leitung nutsiatna aom zaw hi. (401) Topa mudingin kiginna in vangikpipen ahi hi. Thungetna leh kipumpiak a ki apna hun ahi hi.KL 297.4

    Hih nasepna thu Miller in agenna all, “kipak a pulaakna lianpi omlo a, acihnopna all, ahongtung ding mailam thu ngaihsutna in thudangdang nencip in, leitung leh Vantung in kipawl in kipak khawm ding leh genbeilo minthanna tawh kidimna thubek thu asa uh hi. Otkliaina zong omlo hi. Otkhai dingin vantung adingin kisiit tek hi. Lasate zong dai uh a, lapi asa vantungmite tawh kimuhding angak uh hi. . . . Lungsim kitullikallma omlo in. lungtang leh lungsim khat anei uh hi.” (Bliss, laimai 270, 271).KL 298.1

    Tua kumkikna tangkona ah akihel khatin agenna ah, “Asangna Vantung Pasian’ maiali lungsim kiniamkhiatna leh lungtang kisittelna aom kawikawi hi. Tua in leitung lunggulhnate kiamsak a, buainate leh kigalneihnate damna om in, khiallmate kipulaakin, Pasian’ maiah kitamkhamin, kisikna nei in, Pasian’ maiah mawlunaina leh kisanna ngah theidingin lungshn kitamkliamin ki apna anei hi. Hihin cikmah hunin akimulo ei leh ei kineu muhna. klia lam kiniamkhiatna apiangsak hi. Joel tungah Pasianin agen mahbangin, Pasian’ nilian ni in kongbiang dongin hongnai zo hi. Tua in puan balkekna hilo, lungtang balkckna. leh Topa kiangali antanna leh kalma leh dalina tawh hongciahsak hi. Topa in Zechariah tungah agenin, hehpilma leh ki apna kha atate’ tungah kabuaksuk ding a, amaute in teipi tawh adotpa uh en in, leitangah aliandalma atung hi. . . Topa alamente in Ama’ maiali a klia uh anasak uh hi.” (Bliss, in Advent Shield and Review, vol. vol 1, laimai 271 [January, 1845).KL 298.2

    Sawltakte hun khitzawh biakna khanlawlma leh hanciamna lakah phalma kum 1844 zahin Satan’ langpanna leh mihingte kicintaklolma panin suahtakna kingalizaw lo hi. Kmn tampi abei zawh, tu nangawnin, hih hanciamna ah kilielin, thumaan tau tungah kiptakin adingte in Pasian thupha piak nasep leh tetci panna kingah zaw lo hi. (402)KL 298.3

    “Mopipa hongpai zo hi, amudingin paikhia un” cihsapna ah angakte in “tho in leh ameivak uh vakin” acih ciangin amaute in a Laisiangtho uh simin kantel in, atlieih nailoh uh thute azongkhia uh hi. Vantung panin vantungmite kisawlin, alungkia mite phongkhia in, hih thupuak asang dingin akigingsak hi. Hih nasepna in leitung mihingte’ pilna leh sinna panin ahong mengkhia hilo, Pasian’ vanghatna panin apaikhia hizaw hi. Asiampente hilo, akiniamkhiat leh akipiakhia zote in amasapen in hih tangkona za in azuipahte ahi hi. Lokhote in anlak lohpi in lolai ah dingsak uh a, setsiamte in avanzatte uh khia in, khitui leh lungnopna tawh hih hillikhollina apiadingin akuankhia uh hi. Kuinkikna atangko masate in hih thupuakna ah vai nunungpente asuak uh hi. Pawlpite atamzaw in. hih thupuakna adingin akongte uh akhaksan uh hi. Mihon tampite in tuabang pawlpite panin pusuakin kuinkikna nasepna ah akihel uh hi. Pasian’ vaihawinna tawh hih tangkona in vantungini 2na tawh kipawl in, nasepna athahatsak hi.KL 298.4

    Thupuak “En un. Mopipa hongpai zo hi” in Laisiangtho in ciantakin len ahihmanin kinial ding thu hilo hi. Hih tangkona ah milling’ lungsim alawk vangliatna in apanpih ahi hi. Hih thu ah patauh ding leh dot ding omlo hi. Gualzawhna tawh Christ in Jerusalem alut laitakin ainu mihonte in gam tuamtuam panin Olive Mual tungah pawi simdingin ahong kikaituah hun ahi hi. Mihonte Mali lut in Jesu apaipih uh asuak hi. Mihonte lawpna leh otkhaina ahi, “Topa’ min tawh ahongpaipa in thupha angahpa ahi hi” acih ahull uh ahi hi (Matte 21:9). Nihvei kumkikna tangkona ah zong thu umlo, thu tliei nuam mawkmawk mi tampite in pawm uh a, aciamnuih bawl kawmkawm un, hih thupuak “En un, Mopipa hongpai zo hi” aompih vangliatna in amaute abilvuh hi.KL 299.1

    Tua hunin thungetnate angahsak ding upna nei uh a, thaman angahsak upna maiplia angah uli hi. Leikeu tungah gualizu bangin Khasiangtho’ hehpilma deihtakpi na tawh thukante tungah akumsuk hi. Gumpa tawh (403) maitang kimuh ding alamen mihonte in kam tawh genkhiat theihloh lungnopna angah uh hi. Anemsak, thu amangsak Khasiangtho’ vangliatna in acitak thu umte’ tungah Ama’ thupha tampi apiak mail bangin amaute’ lungtang atuisuak sak hi.KL 299.2

    Topa muhding lametna aneite in thupuak asan khit uhciangin kidawm tak leh ciliaphuai takin hong kalsuan khia uh hi. Zingsang sialin Topa’ sanna angahna uh kitelna aneiding uh atavuan masa asuaksak uh hi. Amaute lungtangin naitakin kikhih uh a, khat leh khat kisituahin thu angenkhawm uh hi. Pasian tawh akizomdingin mun simtham ah kikaihtuah uh a, singkung lak leh lopang lakah thungetna awgingte akahto sak uh hi. Nisim anneek tuidawn sangin Topa piak ngaihmuanna angahding uh kitangsam asazaw uh hi. Alungsim uh amial ciangin, lungsim sianthona angah donguh atawlnga kei uh hi. Mawhmaisakna hehpilma athuak kliakna uh tawh kituakin akhate un a it uh Pa amu nuam uh hi.KL 299.3

    Tua hinapi in azalila dingin amaute akithuaksak hi. Lamet hun in hongkhengta hi. Honpa hongpailo hi. Ahoi lo muanna tawh Ama’ kumkik ding angak veve uh hi. Hankliuk aliawm in amu Mary mahbangin athuak uh hi. Mary in kapkawmin. “Amaute in ka topa alakhia zo uh hi, ainaute in koi laiah koih uh Main, kathei kei M” (John 20:13) acih bang atuak uh hi.KL 299.4

    Alamdang thuakna, azak thu maan khading, cih laupipi in hun in thu uinlo mite akhih hi. Aliun akhen ciangin hih launa in thakhat in veng tuanlo hi. Zalilatna athuakte tungah gualzo kisa pak ngamlo uh hi. Pasian’ helma lim lah mulo uh a, alauna parnn khanglo in mawhsakna leh zahpilma akipan kik uh hi. Topa’ kmnkik ding amn honpi khatte in a upna uh anusia uh hi. Ngailunuang akisa malunahte ahilileh akiphatsakna hangun zalila in leitung parnn ataimang nuam uh hi. Jonali bangin. Pasian phunsan uh a, nuntak sangin asi nuamzaw uli hi. (404)KL 300.1

    Pasian’ kaimnal sangin midangte’ ngaihsutna tungah akingam mite ahilileh amuhna uh akheldingin akigingta uh hi. Azaliko theite in athanem leh ameeidawite amau’ lamah akaizota uh hi. Tu in lauding omlo, lamet ding omnawnlo hi, aci uh hi. Ahun hong tungta a, Topa hongkmn lo hi. Kmn 1000 sung leitungin angei in omkik khading hi.KL 300.2

    Alunglawp leh acitak thu umte ahilileh Clirist adingin na khempeuh nusia khin uh a, Aina’ ompihna nidang sangin angah zaw uh hi. A up mahbang un leitungah hillikliollma akhakbel piakhin uh a, vantungmite leh a Topa uh huang sungah atungdingin akilam en uh hi. Amaute in hih thupuak asang nuamlote lak panin zong akikhenkhia uh hi. Deilina takpi tawh amaute in thungen uh a, “Topa Jesu aw, hong kum in. manlang takin hongpai in.” aci uh hi. Hita leh hong kmnlo hi. Tu in nuntakna’ vangikte leh buainate puakik in. leitung mite ciamnuihna leh zahpilma athuakdingin akuankhia uh hi. Bangzali a lungduaina leh upna sittelna himawk hiam!KL 300.3

    Ahizongin. hih zalilatna in Jesu ahong pai masak lai a nungzuite thuakna sangin lian zawlo hi. Clirist in gualzo takin Jerusalem alut ciangin anungzuite in Amahin David tokhom tungah tu in. amaute anencipte khut sung panin suahtakna apiading hita hi, ci uh hi. Alian lametna leh kipakna tawh a Kmnpipa uh tungah pahtawina apia uh hi. Mi tampite in apuan tungsilh lai uh lampi ah phahin, Msuh hiangte apaai uh hi. Kipakna leh lawpna tawh, “Hasanna. David Tapa” aci uh hi. Pharisee te in amaute anawngkaisak, mihonte kipakna awte in amaute hehsak uh a, Jesu in anungzuite kham leh adeih uh hi. Ainahin. “Hih mihonte kikham uh hileli, suangtumte thakhat thu in awng ding uh hi” aci hi (Luke 19:40). Genkholhna atangtun kul hi. Nungzuite in Pasian’ ngimna atangtungsak uh ahi hi. Ahizongin, nasia takin azalila ding uh ahi hi. Ni tawm kliat hongbei to a a Honpa uli khuisa in asi hi. Tuaciangin han sungah akisial hi. Amaute’ thuakna in khatvei bek tawh (405) abeiding hilo hi. Amaute ‘ lametna in Jesu tawh asi khawm hi. A Topa uh hansung panin gualzo takin ahong thawhkik matengin genkholluia in agensa thute ainu zo kei uh hi. Tua in “Christ in thuaksia in silina panin athokik ding hi” cih ahi hi (Sawltak 17:3).KL 300.4

    Tuama kum 500 lai in. kamsang Zechariah tungtawnin Topa in agenkhiatna air “Lungdamin kipak un, Zion’ tanute aw, Jerusalem tanute aw, En un, Kumpipa note kiangah ahongpai ding hi: Amahin thumaan a, gupna anei hi; kiniamkhiat a, akisin ngei nailo lano tungah atuang hi.” (Zechariah 9:9). Christ thu kisit ding a, sihna thuakding ahililam anungzuite in theikha uh hileh amaute in hih genkholhna tangtungsak klialo ding uh hi.KL 301.1

    Tua mah bangin. Miller leh alawmte in genkhollmate tangtungsak a, tangkona apiakhia uh hi. Thalawpna apia genkhollma leitungah nakipia hi. Genkhollmate theicianin azalilat ding uh kithei kliol hileh tua thupuak mite tungali tangkolo ding uh hi. Topa ahongpai kuan ciangin adang thupuak kliat gamte tungah piakkhiat kisam ding hi. Vantung mi lna leh 2na thupuakte aliun lianin kipiakhia a, amaute tungtawnin Pasianin angimsa nasep atangcingsak ding hi.KL 301.2

    Leitung in amaute encik uh a ahun tungta in Clirist lah hong kilanglo hileh Kumkikna nasepna avekin akizunglawh ding hi, ci in alamen uh hi. Mitampite in sittelna nuaiah a upna uh apiakkhiat uh hangin tampi mahin kiptakin alen uh hi. Kumkikna tangkona nasepna hangin lungsim kiniamkhiatna leh lungsim kisittelna, leitung nialna leh nuntakna puahphatna metna apiang hi. Hih thuphate in hih nasepna zui uh a, tua in Pasian’ nasepna ahilma alak hi. Khasiangtho vangliatna in kumkikna thuhilhna ompih ahilma kuamahin nial ngamlo uh hi. Hunselma zong akhialhna kuamahin kawkkhia zolo hi. Genkhollma sutna tungtangah langpang lakah apil leh asiampenpa nangawnin akhialhna uh muhsak leh lmnletsak zolo hi. Laisiangtho lo tawh amaute mulikhiatnate lungkimsak zolo hi. Hanciamna, thungetna leh Laisiangtho simna tawh hih dimnun tung uh a, baihlam takin adimnun uh nusia theilo hi. Pasian’ Khasiangtho in amaute ‘ lungsim khuavaksak a, (406) anungta vangliatna tawh alungtang uh meikuangsak hi. Mawhsakna leh mawlizonna leh anangzosak hih dimnun in aminthang thuhilhsia leh leitung pilna anei sangsiate ie langpanna nangzosak hi. Pilnasang, thugensiamna, zahpilma leh pahtawina ahi a kosiatna ahizongin kigawmin ado uh hangin linglo uh hi.KL 301.3

    Hunselma amaan hangin a piangding thu genkhial mah uh hi. Tua nangawnin Pasian’ kaminal a upna uh kawlawk saklo hi. Jonah in Nineveh khua kongzingte ah atangko laitakin, ni 40 sungin khuapi kilumlet ding hi, acih zong Pasianin Nineveh kliuamite akiniamkhiatna sangin, hehpilma hun asotsak hi. Jonah thugente in Pasian’ kiangpanin apaikhia mah hi a, Topa’ deihna tawh kituakin Nineveh khuapi akisittel ahi hi. Kuinkikna angakte in zong tua mahbangin, Pasian in amaute thukhenna atungding tangkona ah ainakaih hi. Amaute in “Hih thu aza khempeulite Pasianin asittel hi. Topa’ kuinkikna mu nuam ahih keileh atangkote mulidalma Pasianin apiangsak hi. Lungsim asittelte leh asitte lote kikal ah kilialna Pasianin git a, Topa ahongkmn ciangin koi lamah amaute omding uh, cili akitheisak hi. “En un. hili in Pasian ahi hi. Amah sawtveipi tak ilmgak zo hi. Amah in eite hong honding hi” ci ding uh maw, ahilikeileh suangte leh mualte aw, ko tungah hong kia in, tokhom tungah atupa mai panin kote honglaih in, Tuuno helina panin hong dal in, acite hizaw ding uh hiam? Tuabangin Pasianin amite sittel a, a upna uh zia-et in, sittelna ah kia ding maw, ahilikei leh. Pasian’ kammalte pum muan in leitung nial zaw ding uh hiam?” ( The Advent Herald and signs of the Times Reporter, vol. 8, no. 14 [Nov 13, 1844]).KL 301.4

    Abeisa hun in Topa in hong makaih hi, cih upna leh thuakkliakna anei laite phutkhakna William Miller in, “A nungta kik ding hilengh, kaneih khit lahtelnate (407) ah Pasian leh mihingte’ tungah thumaanin, kabawlsa mahbangin ka semkhia ding hi.” “Mite tung a ka mawhpuaknate kasil siang zo hi, cih kathei hi. Kei tawh kisai in, mite tung a kabat sepding tangkona khinzo in kasuahta hi, kaci hi.” Pasian’ nasem ahilma tawh kituakin, “Keimahin nihvei tak kazahlat hangin, Lungkia in hong kipaailo hi. Clirist hongkmnkik ding ka lametna khauhtek tek hi. Kmn tampi kangailisut khit ciangin kasep ding tavuan asemkhia ka hi hi. Ka khialh khak zenzen lelizong, kapiakkhiatna. mihingte ka itna. Pasian’ tungah ka tavuan neilma bekali omding hi.” “Ka theih tliu khat in, ka up thu ka hillikhia hi. Pasian kei tawh omkhawm a, ka nasepna ah Aina’ vangliatnate akilangkhia hi. Thu hoih tampi apiangkhia hi.” “Mihingte’ mulma all, mi tul tampite in, hihbang hun a Laisiangtho panin thuhillma sim nuam uli a, upna lak khia in, Clirist ie ataak sisan umin, Pasian ah kithoihdam uh hi.” (Bliss, laimai 256, 255, 277, 280, 281). “Keimah in mi kiphasakte nuihmai kangah nadingin kamai vil tuankei a, leitung mite ciamnuili kathauk tuan kei hi. Amaute maipha kangah nadingin sum tawh lei lo in, amaute ‘ muhdalma alawh dingin ka tavuan banah kapai tuan kei hi. Amaute ‘ khut sungali ka nuntakna kazong keiding a, zong kamai et keiding hi. Amaute hulina ka suplawh leh zong Pasian’ vailiawmna kamuang ding hi.” (J. White, Life of William Miller, laimai 315).KL 302.1

    Pasianin amite nusialo hi. Angah uh khuavak leh kumkikna hanciamna thakhat thu in atlialniallote tungah a Khasiangtho ateengsak lai hi. Hihbang hun haksat laitakin sittelna athuakte’ tha ngah nadingin Hebia laibu in, “Na muanna paikhia kei in, tua in thaman ahongpia ahi hi. Nangmah in thuakzawlina na kisam a, Pasian’ deilina sem khin nahihinanin. ahong kainciam na ngah ding hi. Asawtlo, tawlno kliat sungin ahongpai dingpa aliongpai ding hi. A zekai keiding hi. Thuinaan mitein tu in, upna tawh anungta ding hi. Mi khat in anungtolh kliak leh, tua mipa tungah kalung dainlo ding hi. Eite in siatna sungah (408) anungtolhte ilihi kei a, klia gupna ah upna aneite ilihi hi.” (Hebia 10:35- 39).KL 302.2

    Hih thuhillina in nitawpni hun a pawlpi tungali akipia hi a, Clirist ahongkuin ding nai ahilina zong alak ahi hi. “Asawtlo in, ahongpai dingpa in ahongpai ding hi.” Topa hongpai ding a, ahongpai ciangin zekai ding bangin agen ahi hi. Hih tliuhilhnain hih hun a Kuinkikna athuak kliate adingin akizang thu ahi hi. Hih mite in a upna uh panin anungtolh ding alauhuai lam honggen hi. Khasiangtho makailina leh Laisiangtho hillina zui in Pasian’ deilma semkhia uh a, amaute ‘ abeisa thuaknate ie angimna muzolo uh hi. Amasuan uhah atotding uli lampi mu theilo uh hi. Topa in ahong makaih takpi mah hiam, ci in patau uh hi. Hihbang hunin hih kaimnalte in amaute tawh kibulh thei peulnnah hi. “Tu in. a tlimnaan mite in upna tawh anungta ding uh hi.” “Zankim tangkona” khuavak in amaute lampi ataangsak hi. Genkholhnate in kihongkhia in manlang takin atangtunnate in Topa hongkum ta ding ahilma amu thei uh hi. Aina’ muhna ah anungta abang uh hi. Tu in. zahlatnate hangin lametna bei in. Pasian leh a kaimnal muanna ah dingzolo uh hi. Mi zaliko theite in “Kliemna athuak nahi uh hi, na upna uh nusia ta un. Hih nihvei Kuinkikna upna in Satan hongpiak hi,” aci uh hi. Ahihhangin Pasian’ kaimnal in, “Mi kliat peuhin anungtolh leh, ama’ tungah kalungdam keiding hi,” ci hi. Tu in a upna uh nusia uh hileh, hih tangkona ah Khasiangtho makaihna nolh uh hileh. siatna sungah atum uh ahi hi. Paul ie hanthotna tawh tha aladingin amaute akigen hi, “Na muanna uh paai kei un”, “note in lungduaina nakisam uh hi” “ahongpai dingpa in ahongpai ding hi, azekai keiding hi.” Amaute adingin ngaihmuanna in angahsa uh Pasian’ kiang panin angah uh khuavak aiplah laiding uh ahi hi. Pasian’ kamciamte len in. Laisiangtho kantel bellin. lungduai takin ngakin. kliuavak thak angah nading un vilin. angakding uh ahi hi.KL 303.1

    Larger font
    Smaller font
    Copy
    Print
    Contents