2— جفا در قرون اولیه

وقتی که عیسی سرنوشت اورشلیم و صحنه های ظهور دوباره اش را به شاگردانش آشکار ساخت او همچنین سرگذشت قوم خود از زمانیکه آنها را ترک خواهد نمود تا وقت برگشتش در ج ال و قوت بخاطر نجاتشان را نیز پیشگویی نمود. نجات دهنده بر دامنه کوه زیتون شاهد طوفانی شد که نزدیک بود بر سر کلیسای اولیه فرود آید و با رسوخ عمیق تر در آینده چشمان او بحران شدید و مخربی را دید که در دوران آينده تاریکی و جفا بر سر پیروانش خواهد آورد. او با اشاراتی کوتاه و ترسناک صدماتی را پیش بینی کرد که حاکمان این دنیا بر سر کلیسای خدا وارد خواهند آورد. انجیل متی فصل ۲۴ آیه های ۹، ۲۱ و ۲۲ . پیروان مسیح همان راه تحقیر و سرزنش و محنتی را باید بپیمایند که سرورشان پیمود. عداوتی که بر ضد نجات دهنده ی عالم پدیدار گشت دوباره بر علیه همه کسانی که به اسم او ایمان آورده اند پدیدار خواهد شد.NA 39.1

تاریخ کلیسای اولیه بر تحقق کلام نجات دهنده شهادت می دهد. قدرت های زمین و جهنم بر ضد مسیح در وجود پیروانش صف آرایی نمودند. آیین بت پرستی میدانست که اگر انجیل پیروز شود معابد و مزبح هایشان به کنار خواهند رفت؛ بدین سبب قوایش را برای نابود کردن مسیحیت فراخواند. آتش های جفا شعله ور شدند. مسیحیان از دارایی خود محروم و از خانه هایشان رانده شدند. آنها « متحمل مجاهده ای عظیم » شدند. رساله به عبرانیان فصل ۱۰ آیه ۳۲ . آنها « با استهزاها و تازیانه ها حتی بندها و زندان آزموده شدند. » رساله به عبرانیان فصل ۱۱ آیه ۳۶ . عده زیادی شهادتشان را با خون خود ممهور کردند. اشرافزاده و برده، غنی و فقیر، با سواد و بیسواد به یک نحو بدون ترحم به قتل رسیدند. NA 39.2

این جفاها تحت حکومت نِرون همزمان با شهادت پولس برای قرن ها با شدت کمتر یا بیشتر ادامه یافت. مسیحیان به دروغ متهم به وحشتناک ترین جنایات شدند و مسبب بلایای عظیم چون قحطی، وبا و زمین لرزه معرفی می شدند. وقتی آماج تنفر و سوءظن عام شدند، خبرچینان به خاطر سود شخصی آماده بودند تا در مقابل دریافت منافع مالی افراد بی گناه را لو بدهند. آنها به عنوان توطئه چینان بر ضد امپراتوری، دشمنان مذهب و آفت های اجتماع قلمداد شدند. تعداد زیادی در برابر حیوانات درنده انداخته شدند و یا زنده زنده در آمفی تئاترها سوزانده شدند. بعضیها به صلیب کشیده شدند و عده ای دیگر با پوست حیوانات وحشی پوشانده شده در میدان در برابر سگ ها انداخته شدند تا توسط آنها دریده شوند. غالباً مجازات آنها تفریح و تفنن اعیاد عمومی می شد. گروه بزرگی برای لذت از صحنه جمع می شدند و ضجه و ناله های مشرف به مرگ آنها را با خنده و کف زدن استقبال می کردند.NA 40.1

هرجا پیروان مسیح سراغ پناهگاهی را می گرفتند چون حیوانات برای شکار تعقیب می شدند. مجبور بودند در اماکن دور افتاده و ویران مخفی شوند. « تهی دست، محنت زده، معذب) آنانی که جهان لایق ایشان نبود (در صحراها و کوه ها و غارها و شکاف های زمین پراکنده گشتند. » آیه های ۳ و ۳۷ . ۶ دخمه ها برای هزاران نفر پناهگاه شده بودند. زیر تپه های بیرون شهر روم دالان های تونل مانند در خاک و صخره حفر شده بودند. این شبکه راهروهای تاریک و تو در تو کیلومترها خارج از دیوار شهر امتداد داشتند. در این عزلت گاه های زیرزمینی پیروان مسیح مردههایشان را دفن می کردند و همین جا نیز در صورت سوء ظن و تبعید آنها خانه می گزیدند. وقتی حیات دهنده، آنهایی را که جنگ نیکو را جنگیده اند از مردگان برخیزاند بسیاری از کسانی که بخاطر مسیح شهید شده اند از این دخمه های تاریک بیرون خواهند آمد.NA 40.2

این شاهدان در طول سخت ترین جفاها بخاطر مسیح ایمان خود را عاری از آلودگی نگه داشتند. گرچه از هرگونه رفاه و نور آفتاب محروم بودند و پناهگاه شان آغوش تاریک ولی دوستانه زمین بود هیچ شکایتی ننمودند. با گفتار حاکی از ایمان، صبر و امید یکدیگر را برای تحمل فقر و پریشانی تشویق می نمودند. از دست دادن هر برکت دنیوی نمی توانست آنها را مجبور به انکار ایمان در مسیح بنماید. جفاها و مشکلات قدم هایی برای نزدیک کردن آنان به صلح و آرامش و پاداش شان بود.NA 40.3

مانند خدمت گزاران قدیم خدا عده زیادی « معذب شدند و خلاصی را قبول نکردند تا به قیامت نیکوتر برسند. » آیه ۳۵ . آنها سخنان استادشان را به یاد آوردند که هرگاه به خاطر مسیح جفا می یابند باید بسیار خوشحال باشند زیرا اجر آنها در آسمان عظیم خواهد بود زیرا به همین منوال انبیاء قبل از آنها زجر و آزار دیده بودند. آنها خوشحال بودند که به خاطر حقیقت لایق عذاب کشیدن شناخته شده بودند و سرودهای پیروزی از میان شعلههای پر سر و صدا برمی خاست. آنان با نگاهی همراه با ایمان رو به سوی آسمان نموده مسیح و فرشتگان را دیدند که خم شده ورای کنگره های آسمان با توجهی عمیق و با تأیید به مقاومت و استواری آنها چشم دوخته اند. صدایی از تخت خدا پایین آمد: « تا به مرگ امین باش تا تاج حیات را به تو دهم. » مکاشفه فصل ۲ آیه ۱۰ .NA 41.1

ت ش های شیطان برای نابود کردن کلیسای مسیح بواسطه خشونت بی ا نتیجه بوده است. نبرد عظیمی که در آن پرچمداران مسیح جان خود را از دست دادند متوقف نشد. آنها با شکست شان پیروز شدند. خدمتگزاران خدا کشته شدند ولی کار او با قدرت پیش رفت. انتشار انجیل ادامه یافت و پیروان آن به تدریج زیاد شدند. این خبر خوش به منطقه هایی رسوخ کرد که حتی برای عقاب های روم غیرقابل رسوخ بود. یک مسیحی در تعرض دوستانه اش به حکام بت پرست که اصرار به ادامه تحقیقات داشتند گفت: شما ممکن است « ما را بکشید، شکنجه بدهید و محکوم بکنید ... ظلم شما گواه بی گناهی ماست... و بی رحمی شما سودی برای شما ندارد » بلکه دعوتی قویتر، برای تشویق و ترغیب دیگران به ایمان خواهد بود. « هرچه بیشتر ما را از بین ببرید تعدادمان فزونی می یابد؛ خون مسیحیان چون بذر است. ^{1Tertullian, Apology, paragraph 50.} »NA 41.2

هزاران نفر زندانی و کشته شدند ولی دیگران برای پر کردن جای خالی آنان بپا خاستند؛ و آنهایی که برای ایمانشان شهید شدند در مسیح قائم گشتند و چون فاتحان محسوب شدند. آنها جنگ نیکو را جنگیدند و در زمان ظهور مسیح بناست تاج ج ل را دریافت نمایند و عذابی که متحمل شدند ا مسیحیان را به یکدیگر و به نجات دهنده شان نزدیک تر کرد. الگوی زنده شان و شهادت مرگ شان برای حقیقت شاهدی دائمی بود و جاهایی غیرمنتظره پیروان شیطان خدمت او را ترک کرده تحت لوای مسیح در می آمدند. NA 41.3

بنابراین شیطان نقشه ی جنگ موفق تری بر ضد حکومت خدا با برافراشتن پرچم خود در کلیسا کشید. اگر ممکن باشد که پیروان مسیح فریب بخورند و به ناراضی ساختن خدا هدایت شوند آنگاه قدرت و بردباری و استحکام شان سقوط خواهد نمود و به طعمه ای آسان تبدیل خواهند شد.NA 42.1

دشمن بزرگ اکنون سعی نمود تا آنچه را با قدرت بدست نیاورده بود با نیرنگ به دست آورد. جفا متوقف شد و جای آن را جاذبه های خطرناک موفقیت موقتی و افتخار دنیوی گرفت. بت پرستان به قبول شمه ای از ایمان مسیحی هدایت شدند در حالیکه حقایق اساسی دیگر را رد نمودند. آنها مدعی پذیرش عیسی بعنوان پسر خدا و ایمان به مرگ و قیام او بودند در حالیکه اعتقادی به گناه نداشتند و احتیاجی به توبه و یا تغییر قلب احساس نمی نمودند. با گذشت در بعضی نکات پیشنهاد کردند که مسیحیان نیز باید گذشت هایی بکنند تا همه بر مبنای ایمان به مسیح متحد گردند.NA 42.2

اکنون کلیسا در مخاطره ترسناکی قرار داشت. زندان، شکنجه، آتش و شمشیر در مقایسه با آن برکت بودند. بعضی از مسیحیان پابرجا ماندند و اع م نمودند که مصالحه نخواهند کرد. دیگران موافق با تسلیم و تغییر برخی ا از خصایص ایمانشان و اتحاد با کسانی شدند که قسمتی از مسیحیت را پذیرفته بودند با اصرار به اینکه این وسیله تبدیل کامل آنها خواهد بود. این زمان اضطراب عمیقی برای پیروان ایماندار مسیح بود. شیطان تحت نقاب مسیحیت دروغین خود را داخل کلیسا می نمود تا ایمان آنها را فاسد و ذهن شان را از کلام حقیقت منحرف سازد.NA 42.3

اکثر مسیحیان توافق نمودند تا معیارهای خود را پایین بیاورند و اتحادی بین بت پرستی و مسیحیت بوجود آمد. گرچه بت پرستان مدعی به بازگشت بوده و با کلیسا متحد شده بودند ولی کماکان به بت پرستی شان پایبند بودند و فقط اشیاء مورد پرستش خود را با تصاویری از عیسی و حتی مریم و قدیسان عوض نمودند. خمیرمایه زشت بت پرستی که به کلیسا آورده شد کار مصیبت بار خود را ادامه داد. تعالیم غلط، رسوم خرافاتی و آیین های بت پرستی با ایمان و عبادت کلیسا ترکیب شد. وقتی پیروان مسیح با بت پرستان متحد شدند دیانت مسیحی به تباهی کشیده شد و کلیسا پاکی و قدرت خود را از دست داد. ولی هنوز بعضی از آنان بودند که با این اغفال ها گمراه نشدند. آنها همچنان نسبت به مولف حقیقت وفادار بوده تنها خدا را پرستش می نمودند. NA 42.4

همیشه دو طبقه میان مدعیان پیروی مسیح وجود داشته اند. در حالیکه یک گروه زندگی نجات دهنده را مطالعه نموده و جداً سعی به تصحیح معایب خود نموده اند و خود را با الگوی مسیح تطبیق می نمایند گروه دیگر از حقایق ساده و عملی که اشتباهات آنها را برم می کند دوری می جویند. کلیسا ا حتی در بهترین اوضاع کام متشکل از افراد صادق، پاک و بی ریا نبوده ا است. نجات دهندهمان تعلیم داد که آنهایی که با اراده آزاد در گناه شرکت می نمایند نباید در کلیسا پذیرفته شوند؛ با وجود این او با کسانی ارتباط داشت که در سیرت معیوب بودند و مزایای تعالیم و نمونه خود را به آنها ارایه داد تا فرصت دیدن معایب خود و تصحیح آنها را داشته باشند. در میان دوازده رسول، خائنی وجود داشت. یهودا پذیرفته شد نه به خاطر معایب سیرتش ولی با وجود آنها. او با شاگردان در ارتباط بود تا توسط تعالیم و الگوی مسیح ماهیت سیرت مسیحی را یاد بیگرد و بدین ترتیب به اشتباهات خود پی برده توبه کند و به کمک فیض الهی نفس خود را « در اطاعت از حقیقت » پاک نماید. ولی یهودا در نوری که از روی فیض اجازه داده شده بود که بر او بتابد راه نرفت. او با تسلیم به گناه آزمایش های شیطان را طلبید. صفت مشخصه شریر بر او حکمفرما شد و او ذهن خود را به کنترل قوای تاریکی تسلیم نمود و زمانی که بخاطر اشتباهاتش سرزنش شد عصبانی گشت و بدین ترتیب به ارتکاب جنایت خوف ناک خیانت به استادش هدایت گردید. بنابراین همه کسانی که تحت ظاهری خداپرست به شرارت عشق می ورزند و از کسانی که آرامش آنها را با سرزنش مسیر گناه آلودشان مختل می کنند نیز نفرت دارند. آنها وقتی فرصت مساعدی پیش می آید مانند یهودا بر ضد کسانی که به خاطر خیریت شان سعی به سرزنش آنها نموده اند خیانت می کنند.NA 43.1

رسولان در کلیسا با کسانی مواجه شدند که مدعی خداشناسی بودند در حالیکه در خفا شرارت را گرامی می داشتند. حنانیا و سفیره با ایفای نقش اغواکننده وانمود نمودند که ایثار کاملی برای خدا می نمایند در حالیکه قسمتی از مبلغ را طمع کارانه برای خود نگه داشته بودند. روح راستی به حواریون سیرت واقعی این متقلبان را نشان داد و قصاص خدا کلیسا را از این لکه ننگِ وارد آمده بر روی پاکی خود پاک ساخت. این نشان بارز روح تمیز دهنده مسیح در کلیسا تمامی ریاکاران و شریران را وحشت زده کرد. آنها دیگر نمی توانستند با کسانی که در عادات و سیرت، نمایندگان صادق و مداوم مسیح بودند ارتباط داشته باشند و وقتی مصیبت ها و جفا بر پیروانش فرود آمدند فقط کسانی که آماده بودند همه چیز را به خاطر حقیقت ترک کنند اشتیاق پیروی از او را داشتند. بدین ترتیب تا مدتی که جفا ادامه یافت کلیسا نسبتاً پاک ماند. ولی وقتی جفا متوقف شد نوایمانانی به کلیسا اضافه شدند که صداقت و وفاداری کمتری داشتند و راه برای دستیابی پایگاهی در کلیسا برای شیطان باز شد.NA 43.2

ولی اتحادی بین شاهزاده نور و سرور تاریکی وجود ندارد و بالطبع بین پیروان آنان نیز اتحادی نمی تواند باشد. وقتی مسیحیان موافقت نمودند که با نو ایمانان نیمه برگشته از بت پرستی متحد شوند در واقع به راهی داخل شدند که آنها را از حقیقت دور و دورتر نمود. شیطان از اینکه موفق شده بود چنین عده کثیری از پیروان مسیح را اغوا کند شادمان بود. پس قدرت خود را به درجه بیشتری بر آنها تحمیل نمود و آنها را الهام بخشید تا کسانی را که وفادار به خدا مانده اند جفا برسانند. بدین ترتیب نحوه ضدیت به ایمان حقیقی مسیحیت را کسی جز آنانی که زمانی مدافع آن بودند نمی توانست به آن خوبی بفهمند؛ و این مسیحیان مرتد با اتحاد با همراهان نیمه بت پرست شان نبرد خود را بر ضد اساسی ترین جنبه های تعالیم مسیح هدایت نمودند.NA 44.1

وفادار ماندن برای ایستادگی محکم بر ضد فریب ها و نجاست هایی که زیر هیئت مبدل لباسهای کشیشی به کلیسا ارایه شدند مستلزم تق ی ا نومیدانه بود. کتاب مقدس به عنوان معیار ایمان پذیرفته نشده بود. تعلیم آزادی مذهب بدعت خوانده شده بود و معتقدان به آن مورد تنفر قرار گرفته، تبعید شده بودند.NA 44.2

پس از یک کشمکش طولانی و سخت ایمانداران معدودی تمامی اتحاد با کلیسای مرتد را اگر هنوز هم از آزاد شدن از کذب و بت پرستی ممانعت میکرد لغو نمودند. آنها معتقد بودند که جدایی از آن یک احتیاج مطلق بود اگر بنا بود از کلام خدا اطاعت کنند. آنها جرأت تحمل اشتباهاتی که برای جانشان مرگ آور بود نداشتند و سرمشقی شدند که ایمان فرزندان و نوه های آنها را به خطر می انداخت. برای تأمین صلح و اتحاد آماده هر نوع گذشتی بودند که موافق با وفاداری به خدا بود؛ ولی حس کردند صلح و آرامش اگر با قربانی کردن اصول بدست بیاید بسیار بی ارزش است. اگر اتحاد فقط توسط سازش کردن در مورد حقیقت و عدالت بدست بیاید بگذارید اخت ف و حتی جنگ ادامه بیابد. ا NA 44.3

برای خیریت و ص ح کلیسا و دنیا خواهد بود اگر اصولی که آن جان ا های ثابت قدم و راسخ را به حرکت در آورد در قلب پیروان مدعی خدا احیاء می گشت. یک بی تفاوتی هراس انگیز نسبت به تعالیمی که ستونهای ایمان مسیحی هستند وجود دارد. این ایده تقویت می شود که در هر صورت اینهااز اهمیت حیاتی برخوردار نیستند. این فسادگرایی دست عوامل شیطان را تقویت می کند، به حدی که تئوری های کاذب و تصمیم های مرگبار که ایمانداران قرون گذشته جان خود را به خاطر مقاومت در برابرشان و آشکار نمودنشان به خطر انداختند اکنون توسط هزاران نفر که مدعی پیروی مسیح هستند با نظر موافق نگریسته می شوند.NA 45.1

مسیحیان اولیه در واقع مردمی خاص بودند. رفتار بی نقص و ایمان ثابت شان سرزنشی دائمی بود که آرامش گناهکار را آشفته می نمود. گرچه تعدادشان محدود بود ولی بدون ثروت و مقام و القاب افتخاری برای شریران هرجا که تعلیم و سیرتشان شناخته می شد وحشت زا بودند. بنابراین مورد نفرت شریران بودند همانطور که هابیل مورد تنفر قائن خدانشناس بود. به همان بهانه ای که قائن هابیل را کشت کسانی که سعی به بی اثر کردن اثر بازدارنده روح القدس دارند پیروان خدا را به قتل می رساندند. به همان سبب بود که قوم یهود نجات دهنده را رد نموده و مصلوب کرد چون قدوسیت و پاکی سیرتش سرزنش دائمی برای خودخواهی و فسادشان بود. از زمان مسیح تابکنون شاگردان وفادار او تنفر و ضدیت کسانی که دوستار راه های گناه هستند و از آن پیروی می کنند را برانگیخته اند.NA 45.2

پس چگونه میتوان انجیل را پیام س متی خواند؟ وقتی اشعیاء تولد مسیح ا موعود را پیشگویی نمود او را « سرور س متی » خواند. وقتی فرشتگان ا تولد مسیح را به شبانان اع م نمودند بر فراز دشت های بیت لحم اینچنین ا خواندند: « ج ل بر خدا در عرش برین و صلح و س متی بر مردمانی که ا ا بر زمین مورد لطف اویند! » انجیل لوقا فصل ۲ آیه ۱۴ . یک تضاد ظاهری بین این بیانیه های نبوی و کلمات مسیح وجود دارد که گفت: « نیامده ام تا صلح بیاورم، بلکه تا شمشیر بیاورم! » انجیل متی فصل ۱۰ آیه ۳۴ .ولی در درک صحیح این دو گفته کام با هم هماهنگ هستند. انجیل پیام ا صلح و س متی است. مسیحیت نظامی است که اگر پذیرفته و اطاعت ا شود س متی، هماهنگی و شادمانی را در سرتاسر زمین منتشر خواهد نمود. ا دیانت مسیح همه کسانی را که تعالیم آن را بپذیرند در برادری متحد خواهد نمود. مأموریت عیسی آشتی انسان با خدا و در نتیجه با یکدیگر بود. ولی دنیا بطور کلی تحت کنترل شیطان، دشمن سرسخت مسیح است. انجیل اصول زندگی را به آنها ارایه می نماید که کام مخالف عادات و علایق آنهاست و ا مردم بر علیه آنها شورش می کنند. آنها از پاکی که گناهان شان را برم نموده ا و محکوم می کند نفرت دارند و کسانی را که خواستههای بر حق و مقدس آن را بر آنها اصرار می ورزند شکنجه کرده نابود می کنند. در این مفهوم بخاطر حقایق متعال که مسبب نفرت و کشمکش می شود بدین سبب است که انجیل شمشیر خوانده شده است.NA 45.3

مشیّت اسرارآمیزی که اجازه می دهد عادلان از جفارسانی به دست اشرار معذب شوند مایه ی اضطراب کسانی شده است که در ایمان ضعیف اند. بعضی حتی حاضرند که از اعتمادشان به خدا دست بکشند چون اجازه می دهد رذل ترین افراد پیشرفت نمایند درحالیکه بهترین و پاکترین مردم بدست قدرت بی رحمانه شریران متحمل جفا و آزار می شوند. می پرسند چگونه ممکن است که کسی عادل و رحیم باشد و در قدرت لایتناهی ولی چنین ظلم و تعدی را روا بدارد؟ این سوالی است که ما کاری با آن نداریم. خدا شواهد کافی برای محبتش به ما داده است و ما نباید بخاطر درک نکردن مشیت او نسبت به نیکویی وی شک و تردید کنیم. نجات دهنده با پیش بینی شکی که در دوران مصیبت و تاریکی بر نفس آنها فشار خواهد آورد فرمود: « کلامی را که به شما گفتم، به یاد داشته باشید: بنده از ارباب خود بزرگ تر نیست. اگر مرا آزار رسانیدند، با شما نیز چنین خواهند کرد؛ » انجیل یوحنا فصل ۱۵ آیه ۲۰ . عیسی بیش از آنچه که پیروانش مورد زحمت قرار خواهند گرفت بواسطه قساوت افراد شریر بخاطر ما رنج کشید. آنهایی که برای تحمل شکنجه و شهادت فرا خوانده شده اند از پسر عزیز خدا پیروی می کنند.NA 46.1

« خداوند در وعده ی خود تأخیر نمی نماید. » رساله دوم پطرس فصل ۳ آیه . او فرزندان خود را نه فراموش کرده و نه از آنها غافل است بلکه اجازه ۹ می دهد شریران سیرت واقعی خود را آشکار کنند تا کسی که علاقه به انجام اراده او دارد نسبت به آنها اغوا نشود. باز هم عادلان در کوره ناملایمات قرار می گیرند تا خودشان پاک شوند و سرگذشت شان دیگران را متقاعد به حقیقت ایمان و خداپرستی بنماید؛ و همچنین روش ثابت آنها بی ایمانان و خدا ناشناسان را محکوم نماید.NA 47.1

خدا به شریران اجازه کامیابی می دهد تا خصومت خود را بر علیه خدا آشکار سازند تا وقتی که پیمانه شرارت شان لبریز گردد و همه عدالت و رحمت خدا را در نابودی کامل شان ببینند. روز انتقام او به سرعت نزدیک می شود وقتی همه کسانی که احکام او را نقض نموده اند و پیروان او را مورد ستم قرار داده اند مکافات عادلانه اعمال شان را دریافت خواهند نمود؛ وقتی که هر عمل بی رحمانه و ظالمانه انجام شده بر علیه ایمانداران خدا به عنوان اینکه بر ضد مسیح انجام داده شده مجازات خواهد نمود.NA 47.2

سئوال مهمتر دیگری وجود دارد که باید توجه کلیساهای امروزی را به خود جلب کند. پولس رسول اع م کرد که « همه کسانی که می خواهند ا در مسیح عیسی به دینداری زیست کنند زحمت خواهند کشید. » رساله دوم تیموتائوس فصل ۳ آیه ۱۲ . پس چرا جفا به درجه نسبتاً زیادی ظاهراً خوابیده است؟ تنها دلیلش این است که کلیسا با معیارهای دنیا همرنگ شده است و بدین سبب هیچ مخالفتی را برنمی انگیزد. دینی که امروز متداول است از سیرت پاک و مقدس دینی که شاخص دیانت زمان مسیح و شاگردانش بود برخوردار نیست. این موضوع تنها به خاطر روح سازش با گناه، بی تفاوتی نسبت به حقایق عظیم کلام خدا و دینداری حیاتی بسیار اندک در کلیساست که مسیحیت ظاهراً در دنیا بسیار محبوب شده است. بگذارید احیای ایمان و قدرت کلیسای اولیه به وجود بیاید و آن موقع روحیه جفا احیاء خواهد شد و آتش جفا شعله ور خواهد گردید.NA 47.3