Sulod sa katapusan nga paghusay ni Pablo sa atubangan ni Nero, hilabihan nga pagkaimpresar sa emperador sa gahum sa mga pulong sa apostol nga iyang gilangan ang pagpakanaug sa hukom, nga wala maghukom nga walay sala o naghukom nga sad-an ang sinumbong nga ulipon sa Dios. Apan sa wala madugay ningbalik ang daotan nga tuyo sa emperador batok ni Pablo. Sa kapungot wala siya makapugong sa pagkaylap sa tinohoan nga Cristohanon, bisan diha sa panimalay sa emperador, gitinguha niya nga sa dihadiha nga adunay usa ka daw makatarunganon nga pasumangil nga makaplagan, ang apostol kinahanglan pagapatyon. Sa wala madugay sa ulahi gipakanaug ni Nero ang hukom nga si Pablo pagapatyon sa kamatayon sa usa ka martir. Tungod kay dili man mahimo nga saldton ang usa ka Romanhon nga lungsoranon, siya gihukman nga punggutan sa ulo. ABA 434.1
Sa usa ka sekreto nga paagi si Pablo gidala ngadto sa dapit diin siya pagapunggutan sa ulo. Pipila lamang ka mga tumatan-aw ang gitugotan sa pagsaksi, kay ang iyang mga manlulutos nga nahadlok sa gidak-on sa iyang inpluwensya, nangahadlok nga may mga kinabig pa nga madaug ngadto sa Cristiyanismo pinaagi sa mga talan-awon sa iyang kamatayon. Apan bisan pa sa pating nga mga sundalo nga nagtambong ug nag-atiman kaniya nagpatalinghug sa iyang mga pulong ug uban sa katingala nakakita kaniya nga malipayon ug nagmaya pa diha sa pagpaabut sa kamatayon. Ngadto sa uban nga nakasaksi sa iyang kamatayon nga gimartir, ang iyang espiritu sa pagpasaylo ngadto sa mga magpapatay kaniya ug ang iyang walay pagduhaduha nga pagsalig kang Cristo hangtud sa iyang katapusan, nagmatuod sa usa ka alimyun sa kinabuhi ngadto sa kinabuhi. Daghan ang mingdawat sa Manluluwas sa giwalihan ni Pablo, ug sa wala madugay sa walay kahadlok nagsilyo sa ilang pagtoo sa ilang dugo. ABA 434.2
Hangtud sa iyang katapusang takna ang kinabuhi ni Pablo nagpanghimatuod ngadto sa kamatuoran sa iyang mga pulong ngadto sa mga taga-Corinto nga nagingon: “Ang Dios, nga nagsugo sa kahayag sa pagsidlak gikan sa kangitngit, nagasidlak dinhi sa among mga kasingkasing aron sa paghatag sa kahayag sa kahibalo mahitungod sa himaya sa Dios nga anaa sa nawong ni Jesu-Cristo. Apan ania kanamo kining maong bahandi diha sa yutaon nga mga sudlanan, aron sa pagpadayag nga ang labawng gahum iya sa Dios, ug dili gikan sa among kaugalingon. Kami ginasakit sa tanang paagi, apan wala manghiubos; nangalibog, apan wala kawad-i sa paglaum; ginalutos, apan wala ikapanugyan; gipamunalan hangtud sa pagkapukan, apan wala mangalaglag; sa kanunay ginasagukom namo dinhi sa lawas ang kamatayon ni Jesus, aron ang kinabuhi ni Jesus magadayag usab dinhi sa among mga lawas.” 2 Corinto 4:6-10. Ang iyang katakus wala diha sa iyang kaugalingon, apan diha sa presensya ug sa ahensya sa langitnong Espiritu nga nagpuno sa iyang kalag ug nagdala sa matag hunahuna ngadto sa pagpasakop sa kabubut-on ni Cristo. Ang manalagna nagpahayag nga nagingon: “Pagabantayan Mo siya diha sa pakigdait nga hingpit, kansang hunahuna sa kanunay anaa Kanimo: tungod kay siya nagasalig Kanimo.” Isaias 26:3. Ang pakigdait nga natawo sa langit nga nakita diha sa nawong ni Pablo nakadaug ug daghang mga kalag ngadto sa maayong balita. ABA 434.3
Gidala ni Pablo uban kaniya ang kinaiya sa langit. Ang tanan nga nakauban niya nagbati sa inpluwensya sa iyang paghiusa ni Cristo. Ang kamatuoran nga ang iyang kaugalingon nga kinabuhi naghulagway sa kamatuoran nga gimantala niya naghatag ug madanihong gahum sa iyang giwali. Ania dinhi ang gahum sa kamatuoran. Ang wala tun-i, ug wala tuyoa nga inpluwensya sa usa ka balaan nga kinabuhi mao ang labing makadadani nga sermon nga ikahatag uyon sa Cristianismo. Ang pangatarungan, bisan sa diha nga kini dili malilwat, magahagit lamang sa pagsupak; apan ang usa ka diosnon nga panig-ingnan may gahum nga dili mahimo ang pagsupak sa kinatibuk-an. ABA 435.1
Ang apostol nawad-an sa paghunahuna sa iyang kaugalingon nga nagkahaduul nga mga pag-antos diha sa iyang kahingawa alang kanila nga hapit na niya biyai nga makasagubang sa mga pag-ayad, sa pagdumot, ug sa panglutos. Ang pipila ka mga Cristohanon nga ningkuyog kaniya ngadto sa dapit nga patyanan, iyang gipaning- kamutan sa pagpalig-on ug sa pagpadasig pinaagi sa pagsublisubli sa mga saad nga gihatag alang kanila nga ginalutos tungod ug alang sa pagkamatarung. Iyang gipasaligan sila nga walay mapakyas sa tanan nga gisulti sa Ginoo mahitungod sa Iyang ginalutos ug matinumanong mga anak. Sulod sa usa ka panahon tingali sila anaa sa kabug-at pinaagi sa daghang mga panulay; tingali sila mahimong mga hangol sa yutan-on nga mga kahayahay; apan mapadasig nila ang ilang mga kasingkasing sa kasigurohan sa pagkamatinumanon, nga magaingon, “Ako nakaila Kaniya nga akong gituohan ug ako nadani sa pagtoo nga Siya takus makabantay sa butang nga akong gitugyan nganha Kaniya.” 2 Timoteo 1:12. Sa dili madugay ang gabii sa pagsulay ug sa pag-antos matapus na, ug unya mobanagbanag ang malipayon nga kabuntagon sa kalinaw ug sa hingpit nga adlaw. ABA 435.2
Ang apostol nagalantaw ngadto sa dakung unahan, dili inubanan sa pagkawalay kasigurohan o sa kahadlok, kondili sa malipayong paglaum ug sa gipangandoy nga pagpaabut. Samtang siya nagtindog didto sa dapit pagakamatyan ingon nga usa ka martir iyang nakita dili ang espada sa birdugo o sa yuta nga dili madugay magadawat sa iyang dugo; siya nagtutok sa itaas lusot sa malinawong asul nga langit niadtong adlawa sa ting-init ngadto sa trono sa Dios. ABA 436.1
Kining maong tawo sa pagtoo nagatutok sa hagdanan sa panan- awon ni Jacob, nga nagpresentar ni Cristo, nga nagdugtong sa yuta ngadto sa langit, ug sa tawo nga may katapusan ngadto sa Dios nga walay katapusan. Nalig-on ang iyang pagtoo samtang iyang gihinumduman ang pagsalig sa mga patriarka ug sa mga manalagna ngadto sa Usa nga mao ang iyang suportar ug kalipay, alang Kaniya nga gitugyan niya ang iyang kinabuhi. Gikan niining balaang mga tawo kinsa, nga sa nagkahubadhubad ang mga kasiglohan nakapanghimatuod alang sa ilang pagtoo, iyang nadungog ang pasalig nga ang Dios matinuoron. Ang iyang mga masigka-apostol, kinsa, nga aron sa pagwali sa maayong balita m Cristo, nanglakaw sa pagtagbo sa relihiyosong mga panatiko ug sa paganong pagpatuotoo, sa panglutos, ug sa pagtamay, nga wala mag-isip nga mahal kanila ang ilang mga kinabuhi aron ilang ikapabansiwag sa itaas ang kahayag sa krus sa taliwala sa mangitngit nga mga kalibugan sa pagkawalay pagtoo kini sila iyang nadunggan nga nagasaksi kang Jesus ingon nga Anak sa Dios, ang Manluluwas sa kalibutan. Gikan sa sakitanan sa mga sinakit, gikan sa mga usok-sunoganan, sa atub, gikan sa mga lungib ug sa mga langub sa yuta, dihay iyang nadungog nga singgit sa kadaugan sa martir. Iyang nadungog ang pagsaksi sa malahutayon nga mga kalag, kinsa, bisan kabus, hinampak, sinakit, apan bisan pa niini nagpaldta sa walay kahadlok ug solemni nga pagpanghimatuod alang sa pagtoo, nga nagpahayag, “Nakaila ako sa akong gitoohan.” Kini sila, nga nagtugyan sa ilang mga kinabuhi alang sa pagtoo, nagpahibalo ngadto sa kalibutan nga Siya nga ilang ginatoohan takus makaluwas kutob sa maabut. ABA 436.2
Sa nalukat pinaagi sa paghalad ni Cristo, sa nahugasan gikan sa sala diha sa Iyang dugo, ug sa nasul-oban sa Iyang pagkamatarung, si Pablo may pagsaksi diha sa iyang kaugalingon nga ang iyang kalag bililhon diha sa panan-aw sa iyang Manunubos. Ang iyang kinabuhi natago uban ni Cristo diha sa Dios, ug siya nakabig sa pagtoo nga Siya nga nakabuntog sa kamatayon takus sa pagbantay sa natugyan sa gipiyal Kaniya. Ang iyang kaisipan makasabut sa saad sa Manluluwas nga nagaingon, “Pagabanhawon ko siya sa kaulahian nga adlaw.” Juan 6:40. Ang iyang mga hunahuna ug mga paglaum nasentro diha sa ikaduhang pag-anhi sa iyang Ginoo. Ug sa gihuyad sa birdugo ang espada ug ang mga landong sa kamatayon mitikyop sa martir, ang iyang kinatapusang hunahuna ninglukso sa unahan, sama sa iyang kinaunhang pagahimoon diha sa dakung pagpangbanhaw, aron sa pagsugat sa Maghahatag-sa-kinabuhi, nga maoy moabiabi kaniya aron sa pagpahimulos sa kalipay sa mga pinanalanginan. ABA 437.1
Hapit sa kaluhaan ka mga siglo ang nakalabay sukad naula ni Pablo ang iyang dugo ingon nga usa ka saksi alang sa pulong sa Dios ug sa pagpanghimatuod ni Jesu-Cristo. Walay matinumanon nga mga kamot ang nagtala alang sa mga kaliwatan nga umalabut sa katapusan nga mga hugna sa kinabuhi mining balaan nga tawo, apan ang Tuga sa Espiritu Santo maoy nagpreserbar alang kanato sa iyang himalatyon nga pagpanghimatuod. Sama sa usa ka ganay sa trumpeta ang iyang tingog milanog latas sa tanan nga mga katuigan sukad niadtong higayona, nga nagapasibut pinaagi sa iyang kaugalingong kaisug sa linibo nga mga saksi alang kang Cristo ug nagahumpay sa linibo nga nasubo nga mga kasingkasing sa lanog sa iyang kaugalingong madaugon nga kalipay nga nagaingon: “Ako andam na nga igahalad, ang panahon sa akong paggikan nahiabut na. Gibugno ko na ang maayong pakigbugnoay, natapus ko na ang akong pagdalagan sa lumba, gikabantayan ko ang pagtoo, sukad karon adunay gitagana alang kanako nga purongpurong sa pagkamatarung nga niadto unyang adlawa iganti kanako sa Ginoo, ang matarung nga maghuhukom, ug dili lamang kanako ra kondili usab sa tanang mga nagahigugma sa iyang pagpadayag.” 2 Timoteo 4:6-8. ABA 437.2