Reki Vua Na Turaga

Ko ira na luve ni Kalou era sa kacivi me matataki Karisito, me ra vakatakila na vinaka kei na yalololoma hi Turaga. Me vaka na Nona sa vakaraitaka vei keda ko Jisu na i valavala nei Tamana me da sa vakaraitaki Karisito vakakina ki vuravura. “Me'u tu vei ira ka mo ni tu vei au, ... me kila kina ko vuravura ni kemuni a talai au mai.” Joni 17:18, 23. A kaya ko Paula me baleti ratou na tisaipeli, “sa vakaraitaki ga ni dou sa i vola i Karisito,” “era sa kila ka wilika ko ira na tamata kecega.” 2 Koronica 3:2, 3. Na nodra bula na tamata lotu sa vaka edua nai vola sa vakauta tiko ki vuravura ko Jisu.KK 115.1

Kevaka ko lotu va-Karisito, sa vakauti iko me vaka nai vola ki na matavuvale, na koro, kei na vanua ko tiko kina. Ko Jisu, ka tiko e na lomamu, e gadreva me vosa ki na lomadra era sega ni kilai Koya. Era sega beka ni wilika nai Vola Tabu, se sega ga ni rogoca na domo ka vosa tiko mai kina vei ira. Era sega ni raica na loloma ni Kalou e na veika e cakava. Ia kevaka ko sai sosomi kei Jisu, e na rawa me ra raica na Nona vinaka e na vukumu, ka rawai me ra lomani Koya ka qaravi Koya.KK 115.2

Ko ira na lotu va-Karisito era sa dau ni tutuvaki cina e na sala ki lomalagi. Sa nodra i tavi me vota ki vuravura na rarama era rawata mai vei Karisito. Na nodra bula kei na nodra i tovo sa dodonu me vinaka, me rawa kina vei ira na tani me ra kilai Karisito dina kei na Nona cakacaka.KK 115.3

Kevaka eda sa sosomitaki Karisito, eda na cakava me taleitaki na Nona cakacaka, ni vaka dina kina. Na tamata lotu era dau lomabibi ka rarawa, ka vosa kudrukudru, era vakatakila tiko vei ira na tani e dua nai tukutuku lasu me baleta na Kalou kei na bula va-Karisito. Era vakaraitaka ni Kalou e sega ni taleitaka me ra marau na luvena, ka lasu kina nai vakadinadina era solia e na vukuna na Tamada vakalomalagi.KK 115.4

Sa dau qaqa ko Setani ni sa vagolei ira ki na tawa vakabauta kei na yalolailai na luve ni Kalou. E daumarau me raici keda ni da sega ni nuitaka na Kalou, ka vakatitiqataka na Nona gadreva ka rawata me vakabulai keda. E vinakata meda nanuma ni da na ca e na veituberi ni Kalou. Sa cakacaka nei Setani me vakatakila ni vaka e sega ni dauloloma ka veinanumi na Turaga. E dauvakatanitaka na ka dina e baleti Koya. Sa dauvakasinaita na vakasama e na veika lasu ka baleta na Kalou. E na so na gauna eda sa vakadinata na nona lasu, ka sega ni taura matua na ka dina baleta na Tamada vakalomalagi. Sa beci na Kalou ni da sa sega ni nuitaki Koya tu ka vosa kudrukudru tiko. E sagata tiko ko Setani me cakava ni vaka e ka ni rarawa na lotu, me ka ni oca ka dredre. Ia ni sa vakaoqo na nona i tovo ni lotu e dua, sa tokona tiko na lasu nei Setani.KK 116.1

Lewe vuqa era vakasinaita na lomadra e na rarawa kei na yalolailai e na nodra daunanuma tikoga na nodra cala, na malumalumu kei na nodra leqa. Ni'u a tiko mai Europe a kere veivuke vei au e dua na marama ka tiko vua na leqa oqo. Au a tadra e na bogi au taura kina na nona i vola ka raica ni a vakasarasarataki au tiko e na nona loga ni senikau na kena i taukei. Au a betia eso na senikau ka marautaka na kedra i boi, a qai vagolei au na marama ko ya ki na soni ka latia tu na nona sala. Au a raici koya ni tagi tiko ka rarawa. A sega. ni muri koya tiko nai taukei ni were, ka butuka kina na soni e na dua na sala tani. “Sobo,” a kailavaka, “sa ca sara na loga senikau oqo ni mai tu kina na soni.” A qai kaya nai taukei ni were, “Laivi ira na soni, de ra vakamavoataki iko. Beti ira ga na rosi, na viavia kei na senikau.”KK 116.2

E sega beka na veika vinaka e na nomu bula? Ko sega beka ni marautaka na Nona vakauqeta na lomamu e na dua na gauna na Yalo Tabu? Ni ko cereka lesu nai vola ni nomu bula, ko sega ni bau kunea eso na tabana vinaka? Era sega li ni vaka na senikau boi vinaka na vosa ni yalayala ni ni Kalou, era tubu e na yasa kecega ni nomu sala? Ko na sega li ni laiva na kedra totoka kei na kedra kamikamica me vakamarautaka na lomamu?KK 117.1

Na wa vakavotona kei na soni ko na mavoa ka rarawa kina. Ia kevaka ko na dau tukuna walega na veika oqo vei ira na tani, ko sega beka ni cakitaka tiko na vinaka ni Kalou, ka tarovi ira kina era tiko tikivi iko mai na nodra muria na sala ni bula?KK 117.2

E sega ni vinaka na daunanumi tiko ni ka ca era yaco - na i valavala ca kei na leqa, me ka ni rarawa ka veivaka- yalolailaitaki. Na tamata sa yalolailai sa sinai e na buto- buto, ka sogota na rarama ni Kalou mai na lomana, ka vakabutobutotaka na nodra gaunisala na tani.KK 117.3

Me vakavinavinakataki na Kalou e na yaloyalo rarama sa solia vei keda. Me da kumuna vata na i vakadinadina ni Nona loloma, ka dauvakaraica tikoga: Na Luve ni Kalou sa biuta mai na i tutu vakaturaga nei Tamana, vakasulumi Koya e na yago vakatamata, me vakabula na tamata mai vei Setani. Na Nona qaqa e na vukuda sa dolavi lomalagi vei keda, ka dolava na matada me raica na lagilagi ni Kalou. Na kawa sa bale sa vueti cake mai na qara ni valavala ca, ka vakaduavatataki tale kei na Kalou. Eda na vorata na vei- vakatovolei e na Vakabauti ni Vakabula, ka da na vakauti e na yalododonu i Karisito, ka laveti cake ki na Nona i tiko- tiko vakaturaga - oqo na veika e vinakata na Kalou me da dauvakananuma.KK 117.4

Kevaka eda vakatitiqataka na loloma ni Kalou, kei na Nona vosa hi yalayala, eda sa beci Koya ka vakararawa-taka na Nona Yalo Tabu. E na vakacava na lomana e dua na tina era dauvakacauoca na luvena, me vaka beka ni a sega ni vinakati ira, ia sa i colacola taudua ga ni nona bula na nodra vinaka kei na nodra vakacegu? Vakacava kevaka era vakatitiqataka na nona loloma; e na voroka na utona. E na vakacava na lomana na i tubutubu ka ra vakaoqo na luvena? Ia ka qai vakaevei na lomana na Tamada vakalomalagi vei keda, kevaka eda sega ni nuitaka na Nona loloma, o koya ka solia kina na Luvena e dua bauga me da bula?KK 117.5

E vola na i apositolo, “E na vakaevei ko koya sa sega ni bureitaka na Luvena dina, ia sa soli koya yani me keda i sosomi kecega, e na dredre vakacava vua me solia vei keda na ka kecega vata kaya.” Roma 8:32. Ia lewe levu era kaya tiko e na vosa se na cakacaka, “Na Turaga e sega ni okati au. E rairai lomani ira beka na tani, ia e sega ni lomani au.”KK 118.1

Na veika oqo sa vakacacana tiko na yalomu. Na vosa yadua ni vakatitiqa ko cavuta e sureta na veivakatovolei nei Setani. Sa vakaukauwataka na vakatitiqa e lomamu, ka vakararawataki ira na agilosi dauveiqaravi. Ni sa temaki iko ko Setani, kakua ni cavuta e dua na vosa ni vakatitiqa. Kevaka e lomamu mo vakarogoca na nona vosa, e na sinai na nomu vakasama e na tawa veivakadinati kei na vakatorotoro ni veileti. Na vosa ni vakatitiqa yadua ko cavuta e sega walega ni ko ca kina, e na kune talega na vuana e na nodra bula na tani, ka na sega beka ni rawa me vakavinakataki na ca e vu mai na nomu vosa. Ko na vorata beka ko iko na veivakatovolei nei Setani, ia ko ira era rogoca na nomu vosa ni vakatitiqa era na sega beka ni dro bula mai vua. Sa dodonu kina me da vosataka duadua ga na ka e na solia na kaukauwa vakayalo kei na bula.KK 118.2

Na agilosi era dauvakarogoca tiko se i tukutuku cava ko tukuna tiko ki vuravura me baleta na nomu Turaga vakalomalagi. Dauveivosakitaki Koya ka bula tiko me sorovaki iko e na mata i Tamana. Ni drau lululu kei na wekamu cavuta na vakavinavinaka Vua na Kalou. Na ka oqo e na vagolea na nona vakasama vei Jisu.KK 118.3

Eda sa dauvakatovolei kecega; eda dau sotava na rarawa kei na leqa. Kakua ni tukuna na veika oqo vua e dua tale na tamata. Kauta kece Vua na Kalou e na masu. Nakita mo kakua ni cavuta e dua na vosa ni vakatitiqa se yalolailai. Ko na vukei ira cake vakalevu na tani ka vakaukauwataki ira e na nomu vosa ni nuinui kei na marau.KK 118.4

Lewe vuqa na tamata qaqa era bikai tu e na veivaka- tovolei, ka sa voleka me ra soro e na nodra valuta na lo- madra kei na tevoro. Kakua ni vakayalolailaitaki ira oqo e na nodra sasaga. Vakayaloqaqataki ira e na vosa ni bolebole kei na i nuinui. Sa na qai cila mai vei iko na rarama i Karisito.KK 119.1

“Ni sa sega e dua vei keda sa bula e na vukuna ga.” Roma 14:7. Na ka eda cakava sa rawa me vakaukauwataki ira se vakadatuvutaki ira na tani, ka vuki tani mai vei Karisito kei na dina.KK 119.2

Eso e cala tu na nodra nanuma me baleta na bula kei na i tovo nei Karisito. Era nanuma ni sega ni dauveilasamaki, yalodredre, lewa kaukauwa, ka sega ni daumarau. Vakavuqa na kena daunanumi vakaoqo na lotu.KK 119.3

Sa tukuni vakawasoma ni a tagi ko Jisu, ka sega ni bau kilai me dredre. A dau kila ka rarawa dina na noda i Vaka- bula, ni a dolava na lomana ki na nodra vutugu kecega na tamata. Ia e dina ga ni a bikai na Nona bula e na i colacola ni rarawa, na yalona e a sega ni malumalumu. Na matana e sega ni laurai kina na vutugu kei na soreva, ia na vakacegu dinaga. Na lomana sa i vurevure ni bula: na veivanua kecega e lakova e kauta kina na marau kei na vakacegu.KK 119.4

Na noda i Vakabula a Turaga bibi, ia e sega ga ni dau- yaloca se cudrucudru. E na sinai e na veika vinaka na nodra bula ko ira era muri Koya; era na dau qarauna na nodra i tavi. Na veiwali e na tabaki sobu; e na sega na dredre vakasausa, sega na veivakacacani. Ia na lotu nei Jisu Karisito e na solia na vakacegu e vaka na uciwai. E sega ni bokoca na rarama ni marau; e sega ni tarova na yalomarau, ka sega ni tabonaka na serau ni mata mamarau. A sega ni lako mai ko Karisito me qaravi, a mai dauveiqaravi ga. Ia ni sa tiko e na lomada na Nona loloma, eda na muria na Nona i valavala.KK 119.5

Kevaka eda daunanuma tiko na veika ca era kitaka vei keda na tani; e na dredre me da lomani ira me vaka na Nona lomani keda ko Karisito. Ia kevaka eda daunanuma ga na Nona kauwaitaki keda ka lomani keda ko Karisito, e na qai drodrovi ira na tani na yalo vaka ko ya mai vei keda. Sa dodonu me da veilomani ka veidokai vakataki keda, ka kakua ni kauwaitaka na malumalumu eda raica Me da vakatubura na yalomalua kei na yalomalumalumu, kei na vosoti ni nodra cala na tani. Na ka oqo e na vakamatea laivi kece na yalo qiqo ni kocokoco ka dolava na lomada me da dauloloma.KK 120.1

E kaya na dauvola Same, “Vakararavi vei Jiova, ka caka vinaka; o na qai tikoga e na vanua, ka vakani e na ka vakaidina.” Same 37:3. “Vakararavi vei Jiova.” Na siga yadua sa tu na kena ogaoga kei na kena ca; ia ni da sota, eda sa tukuna ga na noda leqa. Sa rui levu na leqa eda vakavuna ga, sa rui levu na rere eda vakabekabea, kei na lomaocaoca eda tusanaka, me vaka e sega beka na noda i Vakabula dauloloma, ka vinakata me rogoca kece na noda kerekere, ka vukei keda e na gauna kecega ni leqa.KK 120.2

Eso era sa daurere tikoga, ka dausureta na leqa. Sa tu e yasadra e na veisiga na i vakadinadina ni loloma ni Kalou; era marautaka tiko e na veisiga na Nona veivakalougatataki; ia era dau guilecava tikoga. E tikoga e na nodra vakasama eso na vakanananu ca, ka ra rerevaka ni na yaco mai. Sa dau tiko eso na leqa lalai sa vakamatabokotaki ira ka ra sega kina ni raica e levu na ka e dodonu me ra dau vakavinavinakataka. Na nodra leqa sa tawasei ira tani mai Vua na Kalou e na vuku ni nodra yaloca.KK 120.3

E dodonu li meda tawa vakabauta vakaoqo? A cava me da tawa vakavinavinaka ka tawa veinuitaki kina? Sa wekada tu ko Jisu; ko lomalagi taucoko e taleitaka na ka e baleti keda. Meda kakua ni laiva na leqa ni veisiga me vakacacana na noda vakasama. Eda na tikoga vakaca keva- ka eda dau vakananuma vaka ko ya. Meda kakua ni vaka- bekabea na vakasama e na vakasosataki keda walega, ka na sega ni vukei keda ni da sa vakatovolei.KK 120.4

Ko veilecayaki tiko beka e na qara i lavo; e na vaka me butobuto beka na nomu gaunisala, ka rairai ni ko na sega ni rawata na i lavo; ia kakua ni yalolailai, vakararavi ga Vua na Kalou, vakacegu ka marau tiko. Masuta na vuku mo lewa kina vakavinaka na nomu cakacaka. Cakava na ka kece ko rawata me yaga kina na nomu sasaga. Sa yalataka ko Jisu me vukei keda ni da sa cakacaka. Ni ko sa nuitaki Koya, ka solia taucoko na nomu i gu, marautaka na ka ko sa rawata.KK 121.1

E sega ni naki ni Kalou me ra bikai e na leqa na Nona tamata. Ia e sega ni vakaisini keda na noda Turaga. Sa sega ni kaya, “Dou kakua ni rere, e sega na leqa e na nomudou sala.” Sa kila ni tu na veika dredre kei na leqa, ka sa tukuna vei keda. Sa sega ni Nona i naki me kauti ira tani mai vura- vura na Nona tamata. Ia sa dusimaka ga vei ira na i drodro tudei. Na nona masu e na vukudra na Nona tisaipeli sa vakaoqo, “Au sa sega ni masu mo ni kauti ira tani e vuravura, mo ni maroroi ira ga mai na vu ni ca.” “Dou na kunea e vuravura na rarawa, ia mo dou vakacegu; au sa vakamalumalumutaki vuravura.” Joni 17:15; 16:33.KK 121.2

Na Nona vunau mai na ulunivanua a dusimaka kina vei ira na Nona tisaipeli ko Jisu na yaga ni vakararavi Vua na Kalou. A nakiti na lesoni oqo me yaga kece vei ira na luve ni Kalou, ka yacovi keda sara mai na kena veivakacegui. Nai Vakabula a dusivaki ira na manumanu vuka vei iratou, e na nodra lagasere voli ni vakavinavinaka, ka sega ni bau lomaocaoca, “ni ra sega ni kakaburaki, ka sega talega ni tatamusuki”. Ia na Tamadra sa qaravi ira. A taroga na i Vakabula, “Dou sa sega beka ni yaga vakalevu cake vei ira?” Maciu 6:26.KK 121.3

Na Dausolisoli levu ni tamata kei na manumanu sa dolava na ligana me solia na ka era gadreva na i bulibuli ni ligana. Ko ira na manumanu vuka era sega ni yali e matana. E sega ni vakalutuma sara ki gusudra na kakana, ia sa vakaceguya kece na nodra gagadre. Sa nodra i tavi me tomika na ka sa kaburaka tu me kedra; me tara na nodra sova; me vakania na luvedra. Era lagalaga sere ni ra cakacaka, “ni sa vakani ira na Tamamudou vakalomalagi.” Ia “Dou sa sega beka ni yaga vakalevu cake mai vei ira? Dou sa sega beka ni yaga vakalevu cake mai vei ira na manumanu koi kemudou na vuku ka dau lotu? E na sega li ni solia na ka e rauti keda ko Koya na noda vu ni bula, na noda Dauveimaroroi kevaka eda vakararavi Vua?”KK 121.4

Ko Karisito a dusivaka na senikau vei iratou na Nona tisaipeli, e na kedra bulabula ka totoka ka solia na Tamada vakalomalagi me i vakaraitaki ni Nona lomana na tamata. A kaya ko Koya, “Dou vakananumi ira na viavia ni veikau, se ra sa tubu vakaevei.” Na kedra totoka na senikau oqo e uasivi cake mai na i ukuuku nei Solomoni. Na i sulu caka vakamaqosa taudua e sega ni yacova rawa na daumaka ni kedra i rairai na senikau a bulia na Kalou. E taroga ko Jisu, “Ia kevaka sa vakasuluma vakaoqo na Kalou na co ni veikau, ka tu edaidai, a sa biu ki na lovo ni mataka e na sega li ni gu vakalevu cake me vakasulumi kemudou, koi kemudou sa lailai na nomudou vakabauta?” Maciu 6:28, 30. Na lesoni oqo nei Karisito sa nakiti me vunauca na lomaocaoca, na lomaleqa, kei na tawa vakabauta.KK 122.1

Sa gadreva na Turaga me ra marau, vakacegu ka talai- rawarawa na luvena. E kaya ko Jisu, “Au sa laiva vei kemu- dou na vakacegu, au sa solia vei kemudou na noqu vaka- cegu; au sa sega ni solia vei kemudou me vaka sa solia ko vuravura. Me kakua ni rarawa na yalomudou se rere.” “Au sa vosataka na veika oqo veikemudou me'u sa marau tiko e na vukumudou; ka me sinai na nomudou marau.” Joni 14:27; 15:11.KK 122.2

Na marau e qarai e na yalo kocokoco, ka sega ni tiko e na qaravi ni tavi, e ca ka sega ni tudei. Sa na yali ka daurarawa kina na yalo. Ia na marau kei na vakacegu dina e tiko e na cakacaka ni Kalou; na lotu va-Karisito e sega ni lakova tiko e dua na sala veilecayaki, me rarawa kina na lomada. Kevaka eda sega ni marautaka na bula oqo, eda rawa ni namaka e na vakacegu na bula ka bera mai.KK 122.3

Ia na lotu va-Karisito e rawa sara ga ni kunea na marau ni tiko vata kei Jisu eke; sa rawa me tu vei ira na rarama ni Nona loloma. Na i kalawa yadua sa rawa me kauti keda yani vei Karisito, ka solia na kilai vakatitobu ni Nona loloma, ka kauti keda vakavoleka sara yani ki na vanua ni vakacegu. Meda kakua kina ni biuta tani na noda vakanui- nui, ia meda tudei tikoga. “Sa vukei keda ko Jiova ka yacova na siga oqo,” 1 Samuela 7:12, ka na vukei keda tikoga. Meda raica na i vakananumi ni Nona vakabulai keda na Kalou mai na ligana na dauveivakarusai. Me da vakavouya tiko e lomada na veicakacaka ni loloma sa cakava vei keda, - na wai ni mata sa qusia, na vutu sa walia, na nuiqawaqawa sa vakaotia, na rere sa vakayalia, na gagadre sa vakaceguya, na veivakalougatataki sa solia - me da kaukauwa kina e na veika sa tu ki liu.KK 123.1

Eda na sotava na leqa kei na veisaqasaqa, ia mai na veika sa yaco oti, eda rawa ga ni kaya, “Sa vukei keda ko Jiova ka yacova na siga oqo.” “Ia e na rauta na nomuni siga na nomuni kaukauwa.” Vakarua 33:25. Na leqa e na sega ni sivia na noda kaukauwa, me da qarava rawa kina vaka- vinaka. Me da cakacaka me vaka eda sa kacivi kina, ka vakabauta ni na veirauti ga na noda kaukauwa kei na leqa e na yaco mai.KK 123.2

Ni sa dolavi na matamata kei lomalagi vei ira na luve ni Kalou, na Nona vosa ni veivakalougatataki na Tui e na vaka na i vakatagi ki na daligadra, “Ni lako mai, koi kemuni sa vakalougatataki vei Tamaqu, mo ni rawata na matanitu sa vakarautaki me nomuni mai na i vakatekivu kei vuravura.” Maciu 25:34.KK 123.3

Era sa na qai kau na vakabulai ki na vanua sa vakarautaka tu ko Jisu me nodra. Era na sega ni la'ki tiko vata mai kea kei ira na tamata ca e vuravura; ia era na tiko vata kei ira era sa vakamalumalumutaki Setani, ka sa vinaka sara na nodra i tovo e na loloma ni Kalou. Na gagadre ni valavala ca kei na dukadukali ka dau vakaleqai ira sa kau laivi e na dra i Karisito. Sa qai votai vei ira na Nona i serau lagilagi, ka rarama cake mai na matanisiga. Na nona yalododonu sa serau e lomadra. Sa sega na nodra i valavala ca e na mata ni tikotiko vakaturaga, ka ra sa yaco me nuitaki ka dokai me vakataki ira na agilosi.KK 123.4

Ni sa vaka tu oqo na lagilagi ni ka me taukena, “a cava e na solia na tamata me i sau ni yalona?” Maciu 16:26. E dravudravua beka, ia e taukena tu e na nona bula na i yau kei na dokai e na sega ni solia rawa ko vuravura. Na tamata sa vakabulai ka vakasavasavataki mai na i valavala ca, ka sa sorovaki taucoko tu na nona kaukauwa ki na cakacaka ni Kalou, sa yaga vakalevu sara. Sa yaco na marau e na mata ni Kalou mai lomalagi kei ira na agilosi yalosavasava e na vukuna e dua sa vakabulai, na marau ka lagati e na sere ni qaqa vakayalo. KK 124.1

“JISU NA I VAKABULA”KK 125.1

Nona mai Sucu e vakaloloma dina
Sega na tikina me bau davo kina;
Vale ni manumanu era la'ki raica,
Me vakayacori na vosa ni parofita.KK 125.2

Tubu cake me tamata bula mai,
Tubu vata kei na Nona veikilai;
Yalomatua, vuku, kei na talairawarawa,
Sa i divi ni noda Turaga.KK 125.3

Tekivu me sa cakacaka,
Sega e dua me rau lewe rua Kaya;
Vuniwai, Qasenivuli, Loya, se tabana cava
Uasivi duadua ga na Nona i vakasala.KK 125.4

Nodra tauvimate era dui kauta mai,
Sega e dua me bau yalolailai,
Rai na mataboko, ka rogo na didivara,
Ka ra vakabulai ko ira era sa mate sara.KK 125.5

Nona loloma e uasivi duadua,
Mate e na kau me noda i Vakabula,
Na ka oqo era lecava na lewe i vuravura;
Vakaevei, me nomu Tui e na siga ni kua?KK 125.6