Lynnong 3 - “Nyngkong U Speh Hadien Ka Kop”
Na U Markos 4:26-29.
Ka pharshi jong u nongbet ka la pynkhih shibun ka jingiakren bad kaba kylli jingkylli. Katto-katne ki nongsngap ki la lum jingmut na ka ba U Khrist Un ym pynieng ia ka hima kaba kynja pyrthei, bad shibun ki la lyngngoh bad shaiong jingmut. Haba la iohi ia ka jingshaiong jingmut jong ki, U Khrist U la pyndonkam da kiwei pat ki jingpyni-nuksa, U dang wad lad hi ban pynphai ia ki jingpyrkhat jong ki na ka jingkyrmen ia ka hima kaba kynja pyrthei sha ka kam ka jingai- ei jong U Blei hapoh ka mynsiem.DJK 48.1
“U la ong ruh, Kumta long ka hima U Blei, kumba u briew un bet ia u symbai ha ka khyndew; bad ba un iohthiah, bad ba un khie ruh mynmiet bad mynsngi, bad uta u symbai un mih bad un nangsan, kumno, u um tip shuh. Naba ka khyndew na lade hi ka sei soh; kaba nyngkong u speh, hadien ka kop, hadien kata pat u soh kew ba la met ha ka kop. Hynrei haba la ih uta u soh, kumne-kumne ruh u sei ia ka rashi, naba ka aiom ot ka la poi.”DJK 48.2
U nongrep uba “sei ia ka rashi; naba ka aiom ot ka la poi,” um lah ban dei da uwei pat lait na U Khrist hi. Dei ma U ha ka sngi bakhraw kaba khadduh Uban ot ia u kew jong ka khyndew. Hynrei u nongbet ia u symbai u iengpli ia kito kiba trei ha ka jaka jong U Khrist. La ong ba u symbai “u mih bad u nangsan, kumno, u um tip shuh,” bad kane kam lah ban long kaba shisha ia U Khun jong U Blei. U Khrist Um thiah ruh halor ka jingkit khlieh ka kam-ka jingtrei jong U, hynrei U ap- sharai bha mynsngi bad mynmiet. Um sah ha ka jingbymtip kumno u symbai u san.DJK 49.1
Ka pharshi jong u symbai ka pynpaw ba U Blei U trei ha ka mariang. U symbai u don ha lade ia ka ain-tynrai ban sei- ban mih, ka ain-tynrai kaba U Blei hi U la buh; pynban lada ieh ia u ha lade hi, u symbai un ym don bor ban mih-ban sei. U briew u don ia ka bynta ban leh ban pynlong ia u symbai ban mih ban san. U dei ban pynkhreh bad pynsboh bha ia ka khyndew bad hadien kata ban bet-ban thung ia u symbai. U dei ban puh ia ki lyngkha. Hynrei ka don u pud uba sha lyndet uta um lah ban leh ei-ei shuh. Ym don ka bor lane ka jingstad jong u briew kaba lah ban pynmih na u symbai ia u jingthung uba im. Ai ba u briew un trei shitom haduh kaba kut ka bor jong u, halor kata u dang dei ban shaniah ha Uta Uba la pyniasoh ia ka jingbet bad ka jingot da ki jingiasoh kiba phylla jong ka bor bakhlain tam jong U hi.DJK 49.2
Don ka jingim hapoh u symbai, don ka bor ha ka khyndew; hynrei lymda ia ka bor bymkut la pyntrei-kam mynsngi bad mynmiet, u symbai un ym pynmih soh ei-ei. Ia u slap dei ban phah ban pynjem ia ki lyngkha basliang, ka sngi ka dei ban ai ia ka jingshit, ia ka bor elektrik dei ban ai ha u symbai ia uba la tep. Ia ka jingim kaba U Nongthaw U la buh, tang ma U hi Uba lah ban khot ia ka ban mih. Uwei-pa-uwei u symbai u san, uwei-pa-uwei u jingthung u iaisei-bad san pura, kata baroh dei da ka bor jong U Blei.DJK 49.3
“Namar kumba ka khyndew ka sei noh ia la ka shylluit, bad kumba ka kper ka pynmih ia kiei-kiei ba la bet ha ka, kumta ruh U Trai U Blei un pynmih ia ka hok bad ka jingiaroh ha khmat ka jaidbynriew baroh.” Isaiah 61:11. Kum ha ka mariang, kumta ruh ha ka jingbet bakynja mynsiem; u nonghikai jong ka jingshisha u dei ban pynkhreh ia ka khyndew jong ka dohnud; u dei ban bet ia u symbai; hynrei ka bor ban ai jingim ka long tang na U Blei. U don u pud uba sha lyndet jong u ka jingleh jong u briew ka long lehnoh-ei. Katba ngi dei ban ialap ia ka ktien, ngim lah pat ban ai ia ka bor kaban pynim ia ka mynsiem, bad pynmih ia ka hok bad ia ka jingiaroh. Ha ka jingialap ia ka ktien dei ban don ka jingtrei jong u nongtalbikam sha lyndet jong kano-kano ka bor bakynja briew. Tang lyngba U Mynsiem bakynja-blei ba ka ktien kan khie im bad khlain bor ban pynthymmai ia ka mynsiem sha ka jingim bymjukut. Dei ia kane ba U Khrist U la pyrshang ban shonjur ha ki synran jong U. U la hikai ba ym dei ha kaei-kaei kaba ki don ha lade hi kaban ai ka jingjop ha ki jingtrei jong ki, hynrei ba ka dei ka bor leh kambah jong U Blei kaba pyntrei kam shisha ia ka ktien ka jong U hi.DJK 50.1
Ka kam jong u nongbet ka long ka jingtrei jong ka jingngeit. Ia ka jingmaian jong ka jingspeh-jingsei bad ka jingsan jong u symbai um lah ban sngewthuh. Hynrei u don ka jingkyrmen skhem ha ki lad da kiba U Blei U pynmih-pynsan bha ia ki jingthung-jingtep. Ha kaba bet ia u symbai jong u ha ka khyndew, ka paw kumba u bret kai ia u symbai bakordor uban jin da la long ka jingbam ia ka long-ing jong u. Hynrei u shu kheinduh ia ka jingbha kaba mynta na ka bynta ka jingiohnong kaba kham khraw. U bret noh ia u symbai, u da khmih lynti ban ioh lum pat ia u bunshah ha ka jingot kaba kyrhai. Kumta ruh ki shakri jong U Khrist ki dei ban trei, ki da khmih lynti ia ka jingot-jinglum na u symbai uba ki bet.DJK 50.2
Ia u symbai babha lah ban ym iohi katto-katne por ba u don hapoh ka khyndew bakhriat, bakhwan lade jong ka dohnud bakynja pyrthei, khlem da ai dak ei-ei ba u la suhthied; hynrei hadien, katba U Mynsiem jong U Blei U pyrsad mynsiem hapoh ka dohnud-ka mynsiem, uta u symbai barieh u mih noh, bad ha kaba khadduh u sei soh na ka bynta ka burom jong U Blei. Ha ka jingtrei jong ngi ha ka jingim ngim tip satia uno uban manbha, une ne utai. Kane kam dei ka jingkylli ia ngi ban rai ne ban jubab. Ngi dei ban trei ia ka kam jong ngi, bad ban ieh ia ka jingmih ha U Blei. “Mynstep bet ia u symbai, bad la janmiet wat pynsangeh ia la ka kti.” Eklesiastis 11:6. Ka jutang bakhraw jong U Blei ka ong ba “katba dang sah kane ka pyrthei, ka aiom bet bad kaba ot . . . kin ym pep shuh.” Jenesis 8:22. Da ka jingsngewskhem ha kane ka jingkular u nongrep u rep bad u bet. Ym dei ia ngi ban kham duna ka jingsngew skhem ha ka jingbet bakynja mynsiem, ngin iai trei lem bad ka jingshaniah ha ka jingkular skhem jong U, “Kumta kan long kata ka ktien kaba mih noh na ka shyntur jong nga; kan ym phai suda ha nga, hynrei kan pyndep ia kata kaba nga sngewbha, kan roi ruh ha kaba nga la phah ia ka.” Isaiah 55:11. “Kita kiba bet ha ka jingjaw ummat, kin ioh ot ha ka jingkmen. La u nang leit la ka jingleit u da iam, haba u rah lem ia u symbai; un wanphai pat ha ka jingkmen, u da wallam lem ia la ki song kba.” Salm 126:5,6.DJK 51.1
Ka jingspeh jong u symbai ka iengpli ia ka jingsdang jong ka jingim bakynja mynsiem, bad ka jingsan jong u jingthung ka long ka pharshi kaba itynnad eh ia ka jingsan jong u Khristan. U jingthung la u dei ban san lane ban iap. Kumba ka jingsan jong u ka long kaba jar-jar bad kabym lah ban iohi, hynrei ka long kaba iaibteng, kumta ruh ka jingsan jong ka jingim Khristan. Ha kawei-pa-kawei ka bynta jong ka jingsan ka jingim jong ngi ka lah ban long kaba janai; pynban lada ia ka jingthmu jong U Blei na ka bynta jong ngi la pyndep, yn don ka jingsan bad ka jingiaid shaphrang kaba khlem kut. Ka jingpynkyntang ka long ka kam kaba shi lynter ka jingim. Katba ki lad-ki kabu jong ngi ki nangbun, ka jingiashem jong ngi kan iar, bad ka jingtip jong ngi kan nang roi. Ngin kylla long kiba khlain ban bah ia ka jingkitkhlieh, bad ka jingsan bapura jong ngi kan long katkum ki lad-ki kabu jong ngi.DJK 51.2
U jingthung u san da kaba pdiang ia kata kaba U Blei U la pyndap-pynbiang ban kyrshan ia ka jingim jong u. U pynhiar ia la ki thied shapoh ka khyndew. U dih ia ka jingshai sngi, ia ka umjer, bad ia u slap. U iohpdiang ia ki jor-tynrai kiba ai jingim na ka lyer. Kumta ruh u Khristan u dei ban san da kaba ia trei lang bad ki lad bakynja-blei. Da kaba sngewthuh ia la ka jinglong tlot bad bakhlem jingiarap, ngi dei ban pyndonkam bha ia baroh ki lad kiba la ai ha ngi ban ioh ia ka jingiashem kaba kham dap-biang. Kumba u jingthung u suhthied ha ka khyndew, kumta ruh ngi dei ban suhthied jylliew ha U Khrist. Kumba u jingthung u iohpdiang ia ka jingshai sngi, ia ka umjer, bad ia u slap, ngi dei ban plie ia ki dohnud jong ngi sha U Mynsiem Bakhuid. Ia ka kam-ka jingtrei dei ban leh “ym da u paid’ iapom, lymne da ka bor, hynrei da U Mynsiem jong nga, ong U Trai ki paid.” Sekharaiah 4:6. Lada ngi pynneh ia ki jingmut jong ngi ha U Khrist, Un wan ha ngi “kum u slap, kum u ‘lap khadduh bad uba shuwa uba ai um ia ka khyndew.” Hosia 6:3. Kum U Sngi ka Hok, Un wan mih ha ngi “bad ka jingpynkhiah ha ki thapniang jong U.” Malakhi 4:2. Ngin san bad phuh “kum u ‘tiew lili.” Ngin “im pat kum u kew, bad phuh kum u diengwain.” Hosia 14:5,7. Da kaba shaniah khlem kut ha U Khrist kum U Nongpynim jong ngi marwei-marwei, ngin san ha kiei-kiei baroh haduh ka jingthew ka rynieng jong U Uba long u khlieh jong ngi.DJK 52.1
U kew u san “nyngkong u speh, hadien ka kop, hadien kata pat u soh kew ba la met ha ka kop.” Ka jingthmu jong u nongrep ha kaba bet ia u symbai bad ka jinglong tynrai jong u jingthung uba iai-san ka long ka jingpynmih-jingsei ia u soh. U kwah ban long u kpu ia kiba thngan, bad u symbai na ka bynta ki jingot-jinglum ha ka lawei. Kumta U Nongsumar-bri bakynja-blei U peit khmih lynti na ka bynta ka jingot kum ka bainong ia ka jingtrei bad ka jingkheinduh jong U. U Khrist U iaiwad ban pynmih ia ka jinglong jong U hi ha ki dohnud jong ki briew; bad U leh ia kane lyngba kito kiba ngeit ha U. Ka jingthmu jong ka jingim Khristan ka long ka jingsei ia u soh ka jingpynmih ia ka jinglong jong U Khrist ha uba ngeit, khnang ba yn pynmih ia ka sa ha kiwei pat.DJK 52.2
U jingthung um sei, um san, lane sei ia u soh na ka bynta ia lade hi, hynrei ban “ai symbai ha uba bet bad kpu ha uba bam.” Isaiah 55:10. Kumta ruh ym dei ia uno-uno u briew ban im tang na ka bynta ia lade. U Khristan u don ha ka pyrthei kum u nongmih-khmat jong U Khrist, na ka bynta ka jingpynim jong kiwei pat ki mynsiem.DJK 53.1
Ym lah ban don ka jingsan lane ka jingsei-soh ha ka jingim kaba pyrkhat tang ia ka lade. Lada phi la pdiang ia U Khrist kum la ujong U Nongpynim, phi dei ban klet ia lade, bad pyrshang ban iarap ia kiwei pat. To kren shaphang ka jingieit jong U Khrist, iathuh ia ka jingbha jong U. To leh ia kawei-pa- kawei ka kamram kaba wan. Kit ia ka jingkit jong ki mynsiem ha ka dohnud jong phi, bad da kawei-pa-kawei ka lad kaba phi ioh to iaiwad ban pynim ia kiba la jah. Katba phi pdiang ia U Mynsiem jong U Khrist U Mynsiem Uba ieit bad trei khlem ka jingkwan-lade na ka bynta kiwei pat phin san bad pynmih soh ruh. Ki jinglong ba-itynnad jong U Mynsiem kin pynih ia ka jinglong jong phi. Ka jingngeit jong phi kan manroi, ka jingkynduh mynsiem jong phi kan ngam jylliew skhem, ia ka jingieit jong phi yn pynjanai. Phin nang pynphalang shuh-shuh ia ka dur jong U Khrist ha kiei-kiei kiba khuid, kiba donburom, bad kiba itynnad.DJK 53.2
“Hynrei u soh jong U Mynsiem u long ka jingieit, ka jingkmen, ka jingsuk, ka jingshah-slem, ka jinglehsbun, ka jingbha, ka jingiaineh, ka jingjemnud, ka bor halor lade.” Galatia 5:22. Une u soh um lah satia ban duh noh, hynrei un iai pynmih soh ha la ka jaid ha kata ka jingot kaba sha ka jingim kaba bymjukut.DJK 53.3
“Hynrei haba la ih uta u soh, kumne-kumne ruh u sei ia ka rashi, naba ka aiom ot ka la poi.” U Khrist U dang ap da ka jingkwah sliang na ka bynta ka jingpynpaw ia U hi hapoh ka balang jong U. Ynda ia ka jinglong jong U Khrist yn pynpaw janai ha ki briew jong U, te hangta Un wan ban kam-kynti ia ki kum la kijong hi.DJK 54.1
Ka dei ka kabu jong uwei-pa-uwei u Khristan ym tang ban ap khmih lynti hynrei ban pynkloi ruh ia ka jingwan jong U Trai Jisu Khrist jong ngi, (2 Petros 3:12, ba la batai shai). Lada baroh kiba phla ia ka kyrteng jong U ki sei soh na ka bynta ka burom jong U, katno kan long kaba kloi ban bet ia u symbai jong ka gospel. Kloi eh ia ka jingot bakhadduh bad bakhraw yn pynih bha, bad U Khrist Un wan ban lum ia u soh kew bakordor.DJK 54.2