Luther Kumpela Ambungano

Kwa ciindi cilamfu Luther wakaimikila kumpela ambungano. Mwami wakalikede mu cuuno. Wakalizingulukidwe a bantu balemekwa ba mu bulelo bwakwe. Kunyina umwi muntu wakazingulukidwe bantu balemekwa basongo mbuli bantu bakazinguluka Martin Luther ku ciindi eeco, wakaimikila kuti alikananine akaambo ka lusyomo ndwakali kukondwa.KKP 365.3

Lino kubungana ooku nkukona kwakacitwa, kwakali kutondezya kuti kasimpe kakali kunga kalaba mu ciimo ca kukoma. Lino ooku kubetekwa kwa muntu poopo ngwaakazulide, ngwakacita kuti uleelede kuti abetekwe ku muntu, cakali cintu citondezya kuti nguzu zya mupailizyi teezyakali ziyumu. Ooyu Mubukulusyi, mbuli mbwaakabikwa kumpela a bantu, mbuli mbwaakaambilwa kuti uya kuzwisyigwa mu kuswaangana a beenzinyina, wakaambiIwa kuti uya kubambwa, alimwi wakaambilwa kuti uya kuteelelwa abantu bapati bacisi ku ciindi caka- salidwe kuti akakanane. Bulelo bwa Looma bwakali mwaambide kuti uleelede kuti aumune, pesi ku ciindi eeco wakali libambide kuti akanane kumpela abantu bali zyuulu zyuulu bakazwa mu mabazu a nyika ooko nkobakali kukondwa Klistu. Mu nzila ya kuumuna, alimwi yakukanana kabotu kabotu, pesi mu nzila ya kuba a camba, alimwi akulemeka, Luther kamboni wa Leza mupati wakaimikila kumpela a bantu bapati ba nyika. Luther wakakanana mu nzila ya kulitolaansi, kakunyina akunyema. Kulilemeka kwakwe, alimwi akulemeka kwakwe teekwakali kwakusyoma mu nguzu zya muntu, pesi wakatondezya lusyomo alimwi akukomana zyakacita bantu bakabungene kuti bakankamane.KKP 365.4

Aabo batakali kuyanda kuteelela mulumbe wakusalala, bakakanza kwaamba kuti kunyina nobaya kusandulwa a kasimpe, bakanyema akaambo ka majwi a Luther akajisi nguzu. Lino ku ciindi ncaakaleka kukanana, aabo bakali bapati ku muswaangano ooyu bakaamba kuti, cabukali, “Mubuzyo ngo buzyigwa touyingula pe. Waambilwa kuti upe kwiingula kuteeleleka alimwi kufwaafwi. Hena tokaleki mulimo ngocita ooyu, Naa uya kuleka?”KKP 366.1

Mubukulusyi wakati: “Mbuli mbo ndalombwa a basumpukide ba bulelo kuti, njingule mu majwi masyoonto, ikuti nkanane majwi ateeleleka, alimwi mafwaafwi, lino nja kumupa kwiingula kufwaafwi, ooku kwiingula nkooku: Nsekonzyi kululeka lusyomo Iwangu kumpela a poopo, nakuba kulutama kumpela a bantu bambungano yakwe, nkaambo cilasalala mbuli zuba kuti ziindi zinjaanji bakali kulubizya, alimwi akuzwangana kuli umwi aumwi. Cita kuti ndazulwa kwiinda mu kukanana kwa Mangwalo, nakuba kuzulwa kwiinda mukukanana kubotu, alimwi cita kuti ndazulwa kwiinda mu makani ngindaamba, alimwi cita kuti bazumina muzeezo wangu uwangidwe a Jwi lya Leza, nsekonzyi, alimwi nsekaleki, nkaambo ncintu cibyaabi ku Muklistu kulwana cintu ncakondwa. Lino mpaano ndiimvwi, kunyina cimbi cintu ncenga ndacita; inga Leza ulandigwasya. Mbokabede. (Ameni).”KKP 366.2

Eelyo mu majwi ali boobu, ooyu muntu ululemo wakaimikila amatalisyo asinizizye a Jwi lya Leza. Kusalala kwa ku julu kwalibonya ku busyu bwakwe. Bupati bwakwe alimwi akusalala kwakwe kwa ciimo, kuumuna kwakwe alimwi akukomana kwakwe mu moyo, zyakatondezyegwa ku bantu boonse mbuli mbwakali kukanana kulwana nguzu zyakali kucita milimo ilubide, wakakanana mu nzila iya bukamboni bwa lusyomo lusumpukide ilukoma nyika.KKP 366.3

Wakaima mbuli bbwe, ku ciindi mapenzi a nguzu zya munyika naakali kuuma ali nguwe, pesi kunyina ncaakacita. Nguzu zisyoonto zya majwi aakwe, alimwi mbuli mbwaakali kukanana kabotu kabotu, alimwi abukanze mbwaakali kwaamba mu majwi oonse ngakali kukanana, alimwi a mu milimo yoonse njaakali kucita zyakabika muzeezo mupati ku bantu bakabungene. Eezi zyoonse zyakali kutondezya kuti tanaakali kukonzya kuleka lusyomo lwakwe, tanaakali kukonzya kululeka lusyomo lwakwe nakuba kuti bakali kunga balamukonga mu zintu zimwi, tanaakali kukonzya kuti alemeke nguzu zya Looma.KKP 367.1

Luther wakali kukanana kajisi anguzu zyakazwa kuli Klistu, eelyo ku ciindi eeco ncaakali kukanana beenzinyina alimwi abasinkondonyina bakatalika kumulemeka kabajisi akuyoowa alimwi akukankamana. Moza wa Leza wakaliko mu mbungano eeyo njo bakabungene, wakali kutyankilila myoyo ya bami ba bulelo. Bana ba bami banji banji bakazumina kuti mulimo wa Luther wakaliluleme. Banji banji kasimpe kakabazula, pesi bamwi aaya makani ayoosya ngo bakatambula teebakaayeeya kwa ciindi cilamfu. Kwakali bamwi ku ciindi Luther ncaakali kukanana batakayanda kwaamba kuti bakondwa kuti ncakali kukanana cili kasimpe, pesi nobakamana kuyandaula Mangwalo lwabo beni, mu mazuba akacilila bakaamba, kabajisi a camba cipati, mulimo wakubukulusya.KKP 367.2

Musololi Frederick wakali kuyandisisya kapati kuti akabone Luther kaimvwi kumpela ambungano, eelyo kajisi a kuyandisisya kupati wakakonzya kuteelela makani akali kwaamba Luther. Wakakomana naakabona camba ca musilisi wa busongo ooyu, alimwi naakabona kuzumanana nkwaakajisi, alimwi akulitabilila lwakwe mwini, eelyo wakakomana nkaa- mbo nguwakali kumuvuna. Lino wakatalika kwandaanya bantu boonse bakabungene, wakabona kuti busongo bwa poopo, alimwi abusongo bwa bami, alimwi abapailizyi zyoonse zyakaba biyo akaambo ka nguzu zya mulumbe. Nguzu zya Poopo zyakatondezya kukomwa kwakali kunga kuya kuteelelwa akati ka misyobo yoonse alimwi a mu misela yoonse.KKP 367.3

Nakuti ooyu Mubukulusyi naakazumina kuleka mu nzila imwi, Satani alimwi abantu bakwe nobakamukoma. Pesi camba cakwe, alimwi akuyuma kwakwe, zyakali nze zintu zyakaimika nkamu alimwi akutalika lusyomo lupya luyumu. Lino buumi bwa muntu ooyu omwe, walo iwakali kuyanda kuti uleelede kuti ayeeye lwakwe mwini, alimwi akuti asebenze lwakwe mwini mu zintu zyakali kwaamba lukondo, bwakalwana nkamu ya mu nyika, takuli kuti eeci cakacitika mu mazuba akupona kwakwe kulike pe, pesi a mu misela yoonse ya kacilila. Kuyuma kwakwe alimwi a lusyomo lwakwe zyakali kukonzya kuyumya bantu boonse, kusikila ku masimpilo a ciindi, aabo bakali kukonzya kupona mbuli mbwaakapona walo. Nguzu a bulemu bwa Leza ziliimvwi kwiinda kulaya kwa bantu, alimwi ziliimvwi kwiinda nguzu zipati zya Satani.KKP 368.1

Ndakabona kuti Luther wakali kuyandisisya alimwi wakali munkutwe, wakali muntu utayoowi, alimwi wakali muntu ujisi camba, mu kukanana cinyonyoono alimwi amu kusumpula kasimpe. Wakanyina makani a bantu babyaabi, nakuba kuti abadyabooli; wakalizyi kuti kwakali umwi muntu iwakali munsi lyakwe iwakali ku mugwasya, iwakajisi nguzu kwiinda bantu boonse. Luther wakalijisi bunkutwe, wakalijisi camba, alimwi akuyandisisya, ku ziindi zinjaanji wakali mu zilijazyo zipati. Pesi Leza wakabusya muntu umwi wakali kutegwa Melanchthon, iwatakajisi ciimo cili mbuli cakali ca Luther, ooyu muntu Leza wakamubusya nkaambo wakali kuyanda kuti agwasye Luther mu kutola mulimo wakabukulusya. Melanchthon, wakali muntu mukandu, wakali kuyoowa, wakali muntu uyoowa zimwi zintu zyakali kujaya, alimwi wakalijisi kubikilila kupati. Ooyu muntu wakali kuyandwa kapati a Leza. Mangwalo wakalaazyi kapati, kuyeeya kwakwe alimwi a busongo bwakwe zyakali zibotu. Luyando lwakwe ndwaakajisi mu kuyanda mulimo wa Leza lwakaleelene alwa Luther. Myoyo ya bantu aaba Mwami wakaiswaanganya antoomwe; bakali kuyandana kapati. Luther wakali mugwasyi mupati wa Melancthon, ku ciindi Melancthon nakali kunga waba mu zilijazyo, ku ciindi ncaakali kunga wayoowa, alimwi akumuka kucita mulimo; awalo Melanchthon wakali mugwasyi mupati wa Luther, ku ciindi Luther ncakali kucita zintu mu nzila iya kufwambaana.KKP 368.2

Kulangisisya kwa Melancthon kwakuyoowa zintu zyakali kumpela kwakacita kuti mapenzi akali kunga alasika ku mulimo atasiki, nkaambo naakuti mulimo nowakalekelwa Luther alike, nokwakali kunga kwasika mapenzi. Ndakatondezyegwa busongo bwa Leza mu kusala bantu aaba kuti bacite mulimo wakubukulusya.KKP 369.1