38—Siem Mogik.

Naneno malaika machielo koa e polo. Ne en gi teko maduong’, kendo ler mare nomenyo piny. Nokok gi dwol maduong’ niya: “Bablon maduong osepodho! Osepodho! Osedoko kar dak mar jochiende, kendo gunda mar cliuny duto mochido. kod winy duto ma ok ler kendo ma kwero. Eka ne awinjo dwol machielo koa e polo, kowacho niya: “Auru kuome un joga; mondo kik uriwru e richone, kendo kik unwang’ masichene. Fweny 18:1. 2. 4. LM 556.1

Ndiko siemonwa nyime ka nyisowa kinde ma lendo mar podho mar Bablon kaka ne otim gi malaika mar ariyo mar Fweny 14 (wes 8) enonwoye ka imedo weche kuom mibadhi ma osebedo ka donjo e riwruoge mopogore opogore ma loso Bablon chakre ndalo mane okwong chiwie oteni e chwiri mar higa 1844. Okang’ ma kelo buok mar piny jolemo oler tiende ka. Paro mag ji biro medo bedo mold kaka gibiro kwedo adiera duto, kendo chunygi biro medo bedo matek nyaka chop gimoki e wich teko mar wacho ni Nyasaye ongee. Ka gichayo siem ma Nyasaye oseehiwo, gibiro medo dhiyo nyime ka ginyono achiel kuom buche mag chik nyaka chop gisand jogo ma orite maler. Kristo ogwe kucha, kuom ajara ma oket kuom wechene kod joge. Kaka puonj mag lamo jochiende kanise rwako, rageng’ mane oketi ne chuny ma pok olokore igolo, kendo luongruok gi nying mar lemo biro mana bedo onget miumogodo richo manono. Yie kuom nyisruok mag jochung yawo dhoot ne chunje ma sero ji kod puonj mag jochiende kendo kamano mbi mar malaike maricho ibiro winji ei kanise.LM 556.2

Kuom kinde ma oket ei wach mokorni. iwacho kuom Bablon niya: “Richone osebiwore mochopo nyaka ei polo, kendo Nyasaye oseparo richone.’ Fweny 18:5. Richone osebiwore nyaka ei polo, kendo kethruok ochiegni lor kuome. To Nyasaye pod nigi jomoko ei Bablon: kendo ka pok ochako ng’ado bura kata olo mirimbe. jonia karegi nyaka luongi mi wuog oko mondo kik giriwre kode e richone, kendo kik ginwang’ masichene. Mano e wuoth ma okel ranyisi mare gi malaika ma lor ka a ei polo ka nigiteko maduong’, ka ler mare menyo piny kendo okok gi dwol maduong’ kolando richo mag Bablon. Luong ma luwore kod oteno iwinjo niya: “Aum kuome un joga.” Lendogi eki ka oriwore gi ote mar ja malaika mar adek ema oting’o siem mogik ma ibiro chiw ne joma odak e piny.LM 556.3

Wach ma piny biro chopoe Iich kendo kelo luoro. Teko mag piny, ka oriwore rnondo oked gi chike mag Nyasaye, biro golo chik mondo joma tindo gi joma dongo, jomwandu gi jochan, joma otwe gi joma ni thuolo,wasumbini (Fweny 13:16) enowinjre gi kido mar kanisa kuom rito sabato mar miriambo. Jok ma otamore yie gi winjruok, ibiro ng’adnegi bura gi jo sirikal, kendo giko to ibi landi ni giromore gi tho. To e bat kumachielo, chik mar Nyasaye ma wuoyo kuom odiochieng yueyo mar Jachuech, chuno mondo wabolrene kendo bwogo ji duto ma oketho burano gi mirimb Nyasaye.LM 557.1

Ka en kod wachno, kendo oket e nyime e yo maler kamano. ng'ato ang’ata ma biro nyono chik Nyasaye piny ka omiyo chike ma dhano ogolo luor, enoyud kido mar ondiek; oserwako ranyisi mar lento mar teko ma oyiero mondo owinji kar luoro Nyasaye. Siem ma oa e polo en ni: “Ka ng’ato olanto ondiek kod ginta ket kode mi oyudo kido mare e lela wang’e kata e lwete; ng’atno nomadh divai mar mirimb Nyasaye ma ool e kikombe mar mirimbe to onge ginta oruwego.” Fweny 14: 9. 10. LM 557.2

To onge kata ng’ato achiel ma iketo winjo mirimb Nyasaye, nyaka chop kel adiera e pache kod chunye mi otamre. Nitiere ji mathoth ma pok ne obedo gi thuolo mar winjo adiera makende mag ndalowani, rito chik marang’wen pok ne oketi e nyirngi ei ler, mare adier. .la! ma somo chunje duto kendo temo paro duto, ok bi weyo ng'ato ma gontbo ng'eyo mar adier mondo owuonde ka luwore kod wach mar Iweny* maduong’. Chikno ok enogol ne ji ka wengegi odinore. Ng ato ka ng'ato nyaka bed gi ler moromo mar tinio yiero mare gi rieko.LM 557.3

Sabato ema biro bedo tent maduong’ mar bolruok, nikech en e migap adiera ma ji kedone. Ka tern mogik enokel mondo oti kuom ji, eka tol mar pogruok enogor e kind jok ma tiyo ne Nyasaye kod jok maok tine. Ka rito sabato mar miriambo. ka iluwruok gi chik mar piny, ma opogore gi chik mar ang’wen, biro bedo kuong’ruok mar bolruok ne loch ma piemore gi mar Nyasaye, rito Sabato mar adier ka ibolmok ne chik Nyasaye en ranyisi mar bolruok ne Jachwech. Ka kidieny achiel kuom rwako ranyisi mar bolruok ne loch mar piny, yudo kido mar ondiek, ka kidieny machielo ka yiero ranyisi mar bolruok ne loch mar polo yudo kido mar Nyasaye.LM 557.4

Nyaka e sechego, jogo mane chiwo adiera mag ote mar ja-malaika mar adek, ose mana bed ka ikwano kaka jogo ma bwogo ji. Kor mane gitimo ni sand mar lento ne biro tayo pinje mag Anterka moriwore, ni kanisa kod piny ne biro riwore mondo osand jogo ma rito chike mag Nyasaye osebed ka iluongo ni gino ma onge tiende kendo marach. Osebed ka ihulo gi chir ni pinyni ok nyal bedo gima opogore gi gitna osebedo - jal ma siro bedo thuolo e weche mag lento. To kaka penjo mar keto lento mar jumapil gi chik ntedo yukni ntalach, wachno ero nta ji osebedo ka medo gi kiawa kuom kinde malach kendo nta ji ok osebedo ka oyiegodo ineno ka biro, kendo ote ntar adek enobed gi dwoko ma dine ok obedo godo chien kacha.LM 558.1

E tieng’ ka tieng’, Nyasaye osebedo ka oro jotichne mondo okeg ne richo. e piny kod kanisa kanyakla. To gigombo mondo onyisgi gik ntayont, kendo adiera ntaliw ma ok leny nono ji ok onvako. Jotini lokruok mathoth, ka donjo e tichgi ne oramo mondo obed gi ritruok kuom monjo richo mag piny kod kanisa. Ne gigeno ni kokadho kuont ranyisi ntaliw mar ngima mag ja Kristo, ne ginyalo telo ne ji ka gidwoko chien ei puonj mag Biblos. To Roho ntar Nyasaye ne obiro kuonigi kaka ne obiro kuom Eli ja ka chore ntondo okeg ne richo ntag moth ma jaricho kod oganda mong’anjo; ne ok ginyal weyo mak giyalo weche ntoriere mag Biblos, puonj ntane gisebedo ka gidhi mos kuont chiwo. Ne ochun-gi ntondo gihul adiera kod ntasira ntane bwogo chunjegi gi ntiyumo. Weche ntane ruoth ontiyogi, ne giwacho, ka ok gidewo dwoko ntar wechego kendo ne ochuno ji mondo owinj siemgo.LM 558.2

Kamano e kaka ote ntar ja ntalaika ntar adek ibi yal. Ka saa enochopi ntondo ochiwe gi teko ntaduong’, Nyasaye biro tiyo kokadho kuont gi tich ma ntuol, ka otelo ne paro mag jogo ma osechiwore ne tichne. Jotich biro bedo gi lony kokadho kuom teko mar Roho maler, moloyo kuom yudo lony e kuonde tiegmok mag pinyka. Joma ni kod yie gi lemo enochun mondo owuogi odhiyo ka gin kod miyumo maler, ka gihulo weche ma Nyasaye osemiyogi. Richo mag Bablon, ibiro nyeny e lela. Duoko ma kelo luoro mar chuno lemo mai kanisa gi teko mar sirikal, ningu mag lamo jochiende, dongruok maling’ling’ mar loch mar papa ma medo mana dhiyo nyimeduto enoel. Kokadho kuom siemgieki ma onge tugo, ji biro rudore. Ji gana gi gana biro winjo, jogo mane pok owinjo weche makamago chien kacha, ka gin kod wuoro, giwmjo neno ni Bbablon en kanisa, ma opodho nikech both kod richo, mkech otamore yie gi adiera ma oorne koa e polo. Kaka ji dhi ir jopuonjgi machon ka gin kod kwayo ma gigombo ng'eyo dwoko mare ni: “Be wechegi gin adiera?” Joyalo chiwo negi sigendini manono. gikoro gik mayom, mondo gikwe luoro margi, ka giketo mondo chunjegi mochiew olingh To nikech ji mathoth ok bi romo gi dwoko ma gibiro chiwo, mana gi loch mar dhano kende, gimdwar githuon mondo onyisgi “gima Ruoth owacho” kendo jo kanisa ma ndhemndhem mana kaka jo-farisayo machon. enopong’ gi ichwang’ ka gineno ka ji medo loch margi kod kiawa. kendo ginikwed oteno. kaka mai Satan mi girud oganda ma ohero richo mondo oyany kendo osand jogo ma yalogo.LM 558.3

Kaka lweny biro medo yarore ka dhi e pewe manyien, kendo enoluong paro mag ji mondo oneye chik Nyasaye ma onyon piny - Satan biro bwok. Teko ma dhi kod oteno, biro mana loko jok ma piem kode joneko. Jopadri biro keto tekruok ma dwa loyo mar dhano. mondo gilor ne ler mita dipo korieny kuom kwethgi. Ka gitiyo gi yore duto ma ginyalo chiko, giniram mar thiro mbaka nugoyo kuom penjo mowinjoregi. Kanisa biro kwayo kony kuom bat ma mtego mar loch mar sirikal, kendo ei tijni, jo-papa kod jo oporo-stan biro riwore. Kaka wuoth mar keto lemo mar jumapil gi chik dhi medo bedo gi chir mang’eny kendo moyangore, ibi ng'ad ne joma rito chike mag Nyasaye bura. Ibi bwoggi gi faini, kod tw'ech e jela, to jornoko ibi chiwnegi migepe mag tjje mabeyo man kod mbi, kaachiel gi pok kod ber mamoko, kaka gigo ma iyondhogigodo mondo gikwed yie margi. To dwoko margi mongirore en ni: “Nyiswaum both marwa kokadho kuom wach Nyasaye. — mana kwayo achiel mane Luher okwayo kane en e okang’ ma kamano. Jogo ma biro chokore e nyim ute mag yalo bura biro chung’ motegno ne adiera, kendo jomoko ma owinjogi, ibi telnegi mondo okaw okang margi mai rito chike duto mag Nyasaye. Kamano ler enokel e nyim ji gana ma ka ok kamano to dine ok ong’eyo girnoro kuom adieragi eki.LM 559.1

Bedo gi chuny mar bolruok nc wach Nyasaye ibiro ti godo kaka ng anjo. Ka Satan oketogi muofni, janyuol biro bedo rnager kendo ma kwiny gi nyathine; moth ma dichwo kata ma dhako biro sando misumabane ma ornako chike Nyasaye. Hera ibi gol oko; nyithindo ibi ma pokgi kendo riernbo kigolo e mier. Weche mag Paulo biro chopo kare adimba ni: “Ji duto madwaro dak kodimbore kuom Kristo Yesu nosandi.” ITimotheo 3:12. Kaka jogo ma kedo ne adiera biro weyo ma ok omiyo sabato mar jumapil luor, moko kuomgi ibi ling’ ei ute mag tuech, moko biro lingo ka dhi dak e pinje man maboyo, to moko ibi ti godo kaka wasumbini. Kuom rieko mar dhano, magi duto sani nenore ka gima ok nyalre; to ka Roho mar Nyasaye ma siro wechegi mondo kik timre enogol oko kuom ji mi gidong e bwo loch mai Satan, marnon gi buche mag polo biro bedoe dongruok nragalagala. Chuny nyalo bedo rnager ka luoro kod hero Nyasaye ogol.LM 560.1

Kaka apaka biro medo chorore machiegni, kidieny maduong’ mane osewacho ni oyie kuom ote mar ja malaika mar adek, to ne pok oyudo walruok kokadho kuom bolruok ne adiera, jwang’o migepe mane gimako kendo riwore gi ngas mar ng’anjo. Kuom riwruok gi piny ka gikawo chuny mare, gisechopo e okang’ mar rango gik moko ei ler mana machiegni chalore; kendo ka tern ochopo, to giikore mar yiero karna yot kendo ma ji mathoth ohero. Jonta ni kod were, kod mago ma wechegi rnoro ji ma yande ne osebedo moil kuom adiera, tiyo gi tekregi duto mOndo omonj ji kendo owit chunjegi. Gin ema gisebedo jowasigu makech mag osiepegi machon. Ka joma rito Sabato okel e nvim ute mag ng’ado bura mondo giduok wach kuom yie margi, jok ma ong’anjogi ema bedo jochung’ mag Satan man kod lony mathoth ma chiwogi e yo rnarach kendo donjo negi, kendo kokadho kuom ripode maiicho licho kod wuondruok, gin ema girudo chuny jotelo mondo oked gi jok ma rito Sabato.LM 560.2

E kindeni mar sand, yie mar jotich Nyasaye enotem. Gisechiwo siem gi adiera, ka girango mana Nyasaye kod wachne kende. Roho mar Nyasaye ka wuotho e chunjegi, oseehunogi mondo giwuo. Ka gijing’ gi miyumo maler. kendo ka teko mar polo otegno kuomgi, ne gidonjo e timo tichgi ma ok gigoyo kwan ma ng’ich ng’ich kuom dwoko mar wacho ne ji wach mane Nyasaye osemiyogi. Ne ok gisepenjo dwaro mar ngimagi wach, bende ne ok gidwaro mar siro humbgi kata ngimagi. To pod kane apaka mar piemruok kod seyo omuoch kuomgi, jomoko ma bwok ohewo, biro ikore mar wacho niya: “tong’ dine wang’e d.woko mag wechewa, to dine waling’.” Ochielgi gi pek. Satan monjogi gi tembe mager. Tich mane gisekawo chal ka gima ni mabor gi nyalo margi mar tieko. Kethruok ema bwogogi. Miyumo mane ni kodgi koro oseweyogi: to pod ok ginyal dok chien. Ka gisewinjo ni gionge kod konyruok ahinya, to giringo ir jal man kod tekruok maduong'. Giparo ni weche mane gisewacho ne ok margi, to mag jal mane onyisogi mondo gichiw siem - Nyasaye ne oketo adiera ei chunygi, kendo ne ok ginyal weyo mak gihulogo.LM 561.1

Tembe makamago osebed ka ikadhoe gi jo Nyasaye e tienge mosekadho. Wycliff, Huss, Luther, Tyndale, Baxter, Wesley,'ne ochuno mondo puonj duto okel e bwo penj mar Biblojs kendo ne gihulo ni ne gibiro kwedo gimoro amora ma Biblos ong'adone bura. Sand ne oruto kuom jogo gi mwamba mathoth; to pod ne ok giweyo hulo adiera. Kinde mopogore ei sigand kanisa, rnoro ka moro osekiew gi dongniok mag adiera ma kende ma luwore kod dwaro mar jo Nyasaye man e ndalono. Adiera duto manyien osebedo ka wuotho e kind monruok kod piemruok; jogo mane ogwedhi gi ler ne itemo kendo ipimo. Ruoth chiwo adiera ma kende ne ji e saa ma gin kod dwaro. Ere ng’ama hedhore mar tamruok ndikogo. Ochiko jotichne mondo ochiw gwel mogik mar ng’wono ne piny. Ok ginyal dong’ ka giling’, to mana mondo chunygi obed e masira. Jombetre mag Kristo ok dew duoko. Nyaka gitim tichgi kaayeto giwe dwoko ne Nyasaye.LM 561.2

Kaka piemmok biro medo chungo malo mabor kendo mager, jotich Nyasaye biro chako dhier nono kendo; nikech chalonegi mana ka gima gin ema gikelo tnngnino. To chunygi kod wach Nyasaye singonegi ni yorgi ni kare; kendo kata obedo ni tembe medo dhiyo nyime, gibedo gi teko mar ting’ogi. Piemruok medo bedo machiegni kendo ma bith, to yie margi kod chir chungo malo kode. Neno margi en ni: “Ok wanyal hedhore mar tugo gi wach Nyasaye, ka wapogo chik mare maler; ka waluongo migape moro ni mowinjore, to machielo ma ok owinjore. mondo wayud ber mar piny. Ruoth ma watiyone ni kod nyalo mar resowa. Kristo oseloyo teko mag piny; omiyo ere kaka wanaluor piny ma oselo?LM 562.1

Sand kuom kidienjene mopogore en dongruok mar kido ma biro medo betie ka pod Satan nitie to lemo ni kod teko. Onge ng’ama nyalo tiyo ne Nyasaye ma ok oluongo kuome piemruok mag lang mudho. Malaike maricho biro rnonje ka giluor ni mbi mare golo dek oko e lwetgi. Joma richo maranyisi mare kego negi, biro riwore kodgi ka gidwaro mondo gipoge oa kuom Nyasaye ka giyanye gi tembe. To ka magi ok dhi maber, eka itiyo gi agoko mondo ochun godo chuny.LM 562.2

To ka pod Yesu en Jagach mar dhano e hekalu man e polo. malo. to Roho maler mar Nyasaye matamo mondo kik gigo timre iwinjo gi jotelo kod oganda. Pod ochiko chike mag piny e rang’iny moro. Tong’ da ni ok chikegi eki, okang’ mar piny di koro rach moloyo ma entire sani. E seche ma thoth jotendwa gin jochung’ mag Satan ma tiyone, Nyasaye bende ni kod jochung’ mage e dier jotelo mag piny. Jasigu donjo e chuny jotichne mondo ogol chike moko ma biro ketho tich Nyasaye maduong’; to jopiny moluoro Ruoth Nyasaye, iketo kuomgi mbi gi malaike maler mondo gipiem gi chike ma kamago ka gin kod rnbekni ma ok nyal dwoki. Kamano ji manok, biro siro ohula ma ratego mar richo. Piemruok mar jowasik adiera, ibi sir, nyaka chop ote mar jamalaika mar adek tint tich mare. Ka siem mogik enochiw, obiro mako paro mag jotelogi eki ma sani koro Ruoth tiyo godo, kendo moko kuomgi biro rwakogo, kendo biro chung’ gi jo-Nyasaye e ndalo mag chandruok.LM 562.3

Maiaika ma riwore e yalo ote mar jo maiaika mar adek biro menyo piny duto gi duong’ne. tick ma timore e piny duto, kendo man gi teko ma ok dog chien, ema iwuoyo kuome kaeni. Wuoth mar jo Adwen mane otimore e higa mar 1844, ne en nyisruok man gi duong’ mar teko mar Nyasaye; ote mar jamalaika mokwongo ne oting’ ma oter kuonde mane joote ogoyoe tach e piny, kendo e pinje rnoko, ne nitiere chiewo mag lerno madongo mane pok obedoe e piny rnoro amora nyaka ne lokruok chakre e higa mar 1600; to magi ibi kadhi gi wuoth maduong’ madhi timore e bwo siem mogik mar jamalaika mar adek.LM 563.1

Tijno biro bedo machal gi mano mane otimore chieng’ Pentekost. Kaka ne ochiw koth mokwongo, kuom olo Roho maler, kane injili ochakore, rnondo kodhi manengone tekno otwi, e kaka koth ma achien ibiro chiw e giko mare mondo keyo ochiegi. “Mondo wabed kwang’eyo, kendo warned dhi nyime mar ng’eyo Jehova; kar wuokne ni adier kaka ru piny; mi nobinwa kaka koth mar opon ma miyo piny ng’ich.” Hoseah 6:3. “Moruru koro tin nyithind Zayun, kendo iluru kuom Jehova Nyasachu; nikech omiyou koth mar chwiri rnopor kare, kendo omiyo koth ochwenu koth mokwongo gi koth ma achien.” Joel 2:23. Nyasaye owacho ni: “To e ndalo giko, anaol Roho mara kuom ji duto, kendo ng’ato ka ng’ato ma noluong nying Jehova nokwo.” Tich-Joote 2:17. 21. LM 563.2

Tich maduong’ mar injili, ok bi gik gi nyisruok matin mar teko mar Nyasaye moloyo kaka ne obedo kochakore. Kor mane ochopo kare kane ool koth mokwongo kane injili ochakore enochop kare kendo e koth ma achien ka orumo. Magi e kinde mag duogo chuny ma jaote Petro ne orango kane owacho ni; “Emomiyo lokuru chunyu kendo lokreuru ne Nyasaye mondo richou owany. Mondo Ruoth oornu ndalo mag duogo chuny kendo mondo oor Kristo mowalnu en Yesu.” Tich-Joote 3:19, 20. LM 563.3

Jotich Nyasaye, ka wengegi liel, kendo rieny gi chiwmok maler, biro reto piyo ka eka dhi kacha mondo giyal ote moa e polo. Gi dwonde gana gi gana e wang’ piny duto, siemno ibiro chiw. Honni ibiro tim, joma tuo biro chango, kendo ranyisi kod gik miwuoro biro luwo bang’ jomoyie. Satan bende biro tiyo gi yore mag miriasia, kendo obiro kata mana rniyo mach lor a e polo ka ji neno. Fweny 13:13. Kamano joma odak e piny ibiro kel mondo okaw okang’ margi.LM 563.4

Oteno ibiro ting’ ok mathoth gi mbaka, to mana gi teko mar Roho maler. Mbekni osebed ka ichiwo. Kodhi ne osechwo, kendo koro obiro twi kendo nyago olemo. Gik mondiki ma osepogi gi joote ma jotich osebedo gi mbi margi, to pod ji mathoth mane wechego odhianyore e pachgi ne ogeng’ negi mondo kik winj tiend adiera kata mondo kik gibolrene. To koro nyiriri mag ler tucho kamoro amora. Adiera nenore ei liw mare, kendo nyithind Nyasaye ma jo adiera ochodo tonde ma osebedo kotweyogi. Tudinok mag joot, ng’iyo mag kanisa, onge kod teko mar sirogf koro. Adiera ni kod nengo moloyo duto man bathe. Ka ok gidewo jochung’ ma oriw mondo oked gi adiera, kwan madpong’ kawo okang’ margi e bath Ruoth.LM 564.1