ΚΕΦΆΛΑΙΟ 41—ΤΟ ΦΛΕΓΟΜΕΝΟ ΚΑΜΙΝΙ
(Βασίζεται στο βιβλίο Δανιήλ, κεφ. 3:)PG 345.1
Το όνειρο της μεγάλης εικόνας του είχε δοθεί για να καταλάβει το ρόλο που αυτός έμελλε να παίξει στην ιστορία του κόσμου και τη σχέση που το βασίλειό του έπρεπε να διατηρεί με το βασίλειο του ουρανού. Σε αυτό του είχανπαρουσιαστεί στο Ναβουχοδονόσορ γεγονότα του τέλους του κόσμου. Με την ερμηνεία του ονείρου είχε σαφώς οδηγηθεί να κατανοήσει την εγκαθίδρυση της αιώνιας βασιλείας του Θεού. Ο Δανιήλ είχε δηλώσει:PG 345.2
“Εν ταις ημέραις των βασιλέων εκείνων, θέλει αναστήσει ο Θεός του ουρανού βασιλείαν, ήτις εις τον αιώνα δεν θέλει φθαρή. Και η βασιλεία αύτη δεν θέλει περάσει εις άλλον λαόν. Θέλει κατασυντρίψει και συντελέσει πάσας ταύτας τας βασιλείας, αυτή δε θέλει μείνει εις τον αιώνα ... Και αληθινόν είναι το ενύπνιον, και πιστή η ερμηνεία αυτού.”PG 345.3
Ο βασιλιάς είχε αναγνωρίσει τη δύναμη του Θεού όταν είπε στο Δανιήλ: “Επ’αλήθειας ο Θεός σας, Αυτός είναι Θεός θεών . . . όστις αποκαλύπτει μυστήρια.” Μετά από αυτό, ο Ναβουχοδονόσορ είχε επηρεασθεί για ένα διάστημα από το φόβο του Θεού Η καρδιά του όμως δεν είχε ακόμη καθαρισθεί από την κοσμική φιλοδοξία και την επιθυμία για αυτοεξύψωση. Η ευημερία την οποία α-πολάμβανε το βασίλειό του, τον γέμιζε περηφάνια. Σε λίγο έπαψε να τιμάει το Θεό και επιδόθηκε ξανά στην ειδωλολατρία με αυξημένο ζήλο και μισαλλοδοξία.PG 345.4
Τα λόγια “συ είσαι η κεφαλή εκείνη η χρυσή”, έκαναν βαθιά εντύπωση στο νου του ηγεμόνα. Οι σοφοί του βασιλείου του επωφελούμενοι από αυτό και από την επιστροφή του στην ειδωλολατρία, πρότειναν να κατασκευάσει μια εικόνα όμοια με εκείνη που είχε δει στο όνειρό του. Στη συνεχεια επρεπε να στήθει εκεί όπου όλοι μπορούσαν να δουν το χρυσό κεφάλι, το οποίο σύμφωνα με την ερμηνεία παρίστανε το βασίλειό του.PG 345.5
Ευχαριστημένος από την κολακευτική αυτή πρόταση, αποφάσισε να την εκτελέσει και να πάει ακόμη μακρύτερα. Αντί να παραστήσει την εικόνα όπως την είχε δει, θα την έκανε έτσι που να ξεπεράσει το πρωτότυπο. Η εικόνα του δε θα έπεφτε σε αξία ονταε εξολοκλήρουχρυσόαπό το κεφάλι έωςτα πόδια. Με αυτό συμβολιζότανη Βαβυλώνα ως ένα αιώνιο, ακατάλυτο, πανίσχυρο,παντοτινό βασίλειο, το οποίο θα καταθρυμμάτιζε όλα τα άλλα βασίλεια.PG 346.1
Η ιδέα της εγκαθίδρυσης μιας αυτοκρατορίας και δυναστείας που θα διαρκούσε αιώνια και ο φόβοςεξαιτίας των στρατευμάτων της σε όλα κράτη της Γης, καταγοήτευσε τον άρχοντα. Με ενθουσιασμό γεννημένο από απέραντη φιλοδοξία και εγωκεντρική περηφάνια, συσκέφθηκε με τους σοφούς του πώς θα πραγματοποιούσαν αυτό το σχέδιο.PG 346.2
Λησμονώντας τις υπέροχες αποκαλύψεις σχετικά με το όνειρο της μεγάλης εικόνας, λησμονώντας επίσης ότι ο Θεός του Ισραήλ μέσω του δούλου Του Δανιήλ είχε εξηγήσει καθαρά τη σημασία της εικόνας και ότι χάρη στην ερμηνεία αυτή οι διασημότητες του βασιλείου είχαν σωθεί από έναν επαίσχυντο θάνατο. Λησμονώντας τα πάντα εκτός από την επιθυμία τους να εμπεδώσουν τη δική τους δύναμη και κυριαρχία, ο βασιλιάς και οι κυβερνητικοί του σύμβουλοι αποφάσισαν ότι έπρεπε με κάθε εφικτό μέσο να προσπαθήσουν να εξυψώσουν τη Βαβυλώνα ως υπέρτατη εξουσία, άξια μιας παγκόσμιας υποταγής προς αυτή.PG 346.3
Η συμβολική παράσταση με την οποία ο Θεός είχε αποκαλύψει την πρόθεσή Του στο βασιλιά και στο λαό του για όλα τα έθνη του κόσμου, επρόκειτο τώρα να αντιστραφεί προκειμένου να χρησιμεύσει για το δοξασμό της ανθρώπινης δύναμης. Η ερμηνεία του Δανιήλ θα απορριπτόταν και θα περνούσε στη λήθη. Η αλήθεια θα παρερμηνευόταν και θα γινόταν κακή χρήση αυτής. Το σύμβολο που ο ουρανός προόριζε για να αποκαλύψει στο νου των ανθρώπων μελλοντικά γεγονότα, θα χρησιμοποιείτο για να παρεμποδίσει τη διάδοση της γνώσης που ο Θεός επιθυμούσε να αποκτήσει ο κόσμος. Έτσι, με τα επινοήματα φιλόδοξων ανθρώπων, ο Σατανάς προσπαθούσε να ματαιώσει τη θεϊκή πρόθεση για την ανθρώπινη φυλή. Ο εχθρός της ανθρωπότητας ήξερε ότι αμιγής η αλήθεια, χωρίς πλάνη, αποτελεί μεγάλη σωτήρια δύναμη. Όταν όμως χρησιμοποιείται για την αυτοεξύψωση και την περαιτέρω διάδοση των ανθρώπινων σκοπών, γίνεται δύναμη για το κακό.PG 346.4
Από το πλούσιο θησαυροφυλάκιό του ο Ναβουχοδονόσορ έδωσε εντολή να κατασκευασθεί μια μεγάλη ολόχρυση εικόνα, όμοια σε γενικές γραμμές με εκείνη που είχε ονειρευθεί, με τη μοναδική εξαίρεση την ύλη της κατασκευής της. Μολονότι εξοικειωμένοι με τις παραστάσεις των ειδωλολατρικών τους θεοτήτων, οι Χαλδαίοι δεν είχαν ποτέ δημιουργήσει κάτι το τόσο επιβλητικό και μεγαλόπρεπο, όσο αυτό το αστραποβόλο άγαλμα ύψους εξήντα πηχών και πλάτους έξι πηχών. Και δεν είναι παράξενο ότι σε μια χώρα όπου επικρατούσε η λατρεία των ειδώλων, η όμορφη, ανυπολόγιστης αξίας εικόνα της πεδιάδας του Δουρά θα καθιερωνόταν σαν αντικείμενο λατρείας και θασυμβόλιζε την δόξα της Βαβυλώνας, την μεγαλοπρέπεια και την δύναμή της,. Πάρθηκαν κατάλληλα μέτρα για αυτό με την έκδοση διατάγματος, με βάση του οποίου την ημέρα του εγκαινιασμού όλοι έπρεπε να δείξουν την υπέρτατη αφοσίωσή τους στη βαβυλωνιακή δύναμη, προσκυνώντας την εικόνα.PG 347.1
Η καθορισμένη μέρα έφθασε και μια μεγάλη κοσμοσυρροή - “οι λαοί, τα έθνη και αι γλώσσαι” - συγκεντρώθηκε στην πεδιάδα του Δουρά. Σύμφωνα με τη βασιλική προσταγή, όταν ο ήχος της μουσικής ακούσθηκε, ολόκληρη αυτή η ανθρωποθάλασσα, “έπεσαν και προσκύνησαν την εικόνα την χρυσήν”. Τη βαρυσήμαντη εκείνη ημέρα οι δυνάμεις του σκότους φαίνονταν να κερδίζουν σημαντικό θρίαμβο. Η προσκύνηση της χρυσής εικόνας παρουσίαζε μεγάλες πιθανότητες να προσκυρωθεί μόνιμα στις καθιερωμένες φάσεις της ειδωλολατρίας, της αναγνωρισμένης θρησκείας από τον κυβερνήτη της χώρας. Με αυτό ο Σατανάς έλπιζε να εκμηδενίσει το σκοπό του Θεού όπως κάνει την παρουσία του αιχμάλωτου Ισραήλ στη Βαβυλώνα ένα μέσο ευλογίας σε όλα τα ειδωλολατρικά έθνη.PG 347.2
Ο Θεός όμως αποφάσισε διαφορετικά. Δενγονάτισανόλοι μπροστά στο ειδωλολατρικό σύμβολο της ανθρώπινης δύναμης. Ανάμεσα στα πλήθη των προσκυνητών βρίσκονταν τρεις άνδρες που ήταν αμετάκλητα αποφασισμένοι να μη προσβάλουν κατ’ αυτόν τον τρόπο το Θεό του Ουρανού. Ο Θεός τους ήταν ο Βασιλεύς των βασιλέων και Κύριος των κυρίων. Δε θα υποκλίνονταν μπροστά σε κανέναν άλλον.PG 347.3
Στον εξημμένο από το θρίαμβο, Ναβουχοδονόσορ μεταφέρθηκε η είδηση ότι ανάμεσα στους υπηκόους του υπήρχαν μερικοί που τόλμησαν να παραβούν την προσταγή του. Μερικοί από τους σοφούς, από φθόνο για τις τιμές που είχαν απονεμηθεί στους πιστούς συντρόφους του Δανιήλ, ανάφεραν τότε στο βασιλιά την κατάφωρη παραβίαση των επιθυμιών του. “Βασιλεύ, ζήθι εις τον αιώνα”, φώ-ναξαν. “Είναι άνδρες τινές Ιουδαίοι, τους οποίους κατέστησας επί τας υποθέσεις της επαρχίας της Βαβυλώνος, ο Σεδράχ, ο Μισάχ και ο Αβδε-νεγώ. Ούτοι οι άνθρωποι, βασιλεύ, δεν σε εσεβάσθησαν, τους θεούς σου δεν λατρεύουσι και την εικόνα την χρυσήν, την οποίαν έστησας, δεν προσκυνούσι.”PG 347.4
Ο βασιλιάς διέταξε να φερθούν οι άνδρες μπροστά του. Τους ρώτησε: “Τωόντι, Σεδράχ, Μισάχ και Αβδενεγώ, τους θεούς μου δεν λατρεύετε και την εικόνα την χρυσήν, την οποίαν έστησα, δεν προσκυνείτε;” Προσπάθησε απειλώντας τους να τους εξωθήσει να ενωθούν με τα πλήθη (των προσκυνητών). Δείχνοντας το καιγόμενο καμίνι, τους υπενθύμισε την τιμωρία που τους περίμενε, αν επέμεναν στην άρνησή τους να υπακούσουν στο θέλημά του. Με σταθερότητα όμως οι Εβραίοι εξέφρασαν την αφοσίωσή τους στο Θεό του ουρανού και την πίστη τους στην απελευθερωτική Του δύναμη.PG 348.1
Το να πέσουν μπροστά στην εικόνα, θεωρείτο από όλους σαν προσκύνηση. Την τιμή αυτή μόνο στο Θεό μπορούσαν να την αποδώσουν. Καθώς οι τρεις Εβραίοι στέκονταν μπροστά στο βασιλιά, αυτός ήταν πεπεισμένος ότι κάτι το διαφορετικό είχαν εκείνοι που οι άλλοι δεν το είχαν. Υπήρξαν πιστοί στην εκτέλεση όλων των καθηκόντων. Θα τους έδινε ακόμη μια ευκαιρία. Αν μόνο έδειχναν τη θέληση να ενωθούν με τα πλήθη προσκυνώντας την εικόνα, όλα θα πήγαιναν καλά για αυτούς. “Εάν όμως δεν προσκυνήσητε”, πρόσθεσε, “θέλετε ριφθή την αυτήν ώραν εις το μέσον της καμίνου του πυρός της καιομένης.” Τότε υψώνοντας το χέρι περιφρονητικά, ρώτησε: “Τίς είναι εκείνος ο Θεός, όστις θέλει σας ε-λευθερώσει εκ των χειρών μου; ”PG 348.2
Μάταιες ήταν οι απειλές του βασιλιά. Δεν μπορούσε να αποτρέψει τους άνδρες από την αφοσίωσή τους στον Άρχοντα του σύμπαντος. Από την ιστορία των πατέρων τους είχαν διδαχθεί ότι η παρακοή στο Θεό καταλήγει στο όνειδος, στη συμφορά και στο θάνατο, και ότι ο φόβος του Κυρίου είναι η αρχή της σοφίας, η βάση κάθε πραγματικής ευτυχίας. Κοιτάζοντας με ηρεμία το καμίνι, απάντησαν στο Ναβουχοδονόσορ:PG 348.3
“Ημείς δεν έχομεν χρείαν να σοι αποκριθώμεν περί του πράγματος τούτου. Εάν ήναι ούτως, ο Θεός ημών, τον οποίον ημείς λατρεύομεν, είναι δυνατός να μας ελευθερώση εκ της καμίνου του πυρός της καιομένης. Και εκ της χειρός σου, βασιλεύ, θέλει μας ελευθερώσει. Αλλά και αν ουχί, ας ήναι γνωστόν εις σε, βασιλεύ, ότι τους θεούς σου δεν λατρεύομεν και την εικόνα την χρυσήν, την οποίαν έστησας, δεν προσκυνούμεν.”PG 348.4
Η οργή του βασιλιά δε γνώριζε όρια. “Επλήσθη θυμού, και η όψις του προσώπου αυτού ηλλοιώθη κατά του Σεδράχ, του Μισάχ, και του Αβδενεγώ” - τους αντιπροσώπους μιας καταφρονεμένης αιχμάλωτης φυλής. Δίνοντας οδηγίες να κάψουν το καμίνι επτά φορές περισσότερο από το συνηθισμένο, πρόσταξε τους χειροδύναμους άνδρες του στρατεύματός του να δέσουν τους λατρευτές του Θεού του Ισραήλ, ετοιμάζοντάς τους έτσι για ομαδική εκτέλεση.PG 349.1
“Τότε οι άνδρες εκείνοι εδέθησαν μετά των σαλβαρίων αυτών, των τιαρών αυτών, και των περικνημίδων αυτών, και των άλλων ενδυμάτων αυτών, και ερρίφθησαν εις το μέσον της καμίνου του πυρός της καιομένης. Επειδή δε η προσταγή του βασιλέως ήτο κατεπείγουσα, και η κάμινος εξεκαύθη καθ’υπερβολήν, η φλοξ του πυρός εθανάτωσε τους άνδρας εκείνους οίτινες εσήκωσαν τον Σεδράχ, Μισάχ, και Αβδενεγώ.”PG 349.2
Αλλά ο Κύριος δε λησμόνησε τους δούλους Του. Όταν οι μάρτυρές Του ρίχθηκαν μέσα στο καμίνι, ο Σωτήρας ο ίδιος τους παρουσιάσθηκε προσωπικά και μαζί περπάτησαν στη μέση της φωτιάς. Στην παρουσία του Άρχοντα της ζέστης και του κρύου, οι φλόγες έχασαν την καταναλωτική τους δύναμη.PG 349.3
Από το βασιλικό θρόνο παρακολουθούσε ο βασιλιάς, περιμένοντας να δει τον ολοκληρωτικό αφανισμό των ανθρώπων, οι οποίοι τον είχαν περιφρονήσει. Τα αισθήματά του όμως του θριάμβου ξαφνικά άλλαξαν. Οι ηγεμόνες γύρω του είδαν το πρόσωπό του να χλομιάζει καθώς αναπήδησε από το θρόνο του και παρατηρούσε με έντονη προσοχή τις αδηφάγες φλόγες. Κατειλημμένος από αιφ-νίδιο φόβο, στράφηκε στους μεγιστάνες του και ρώτησε: “Δεν ερρίψαμεν τρεις άνδρας δεδεμένους εις το μέσον του πυρός; . . . Ιδού, εγώ βλέπω τέσσαρας άνδρας λελυμένους, περιπατούντας εν τω μέσω του πυρός, και βλάβη δεν είναι εις αυτούς, και η όψις του τετάρτου είναι ομοία με υιόν Θεού. ”PG 349.4
Πώς ήξερε ο ειδωλολάτρης εκείνος βασιλιάς με τι έμοιαζε ο Υιός του Θεού; Οι Εβραίοι αιχμάλωτοι που κατείχαν εμπιστευτικές θέσεις στη Βαβυλώνα, είχαν παρουσιάσει την αλήθεια με τη ζωή και το χαρακτήρα τους. Όταν τους ζήτησαν το λόγο για την πίστη τους, τον έδωσαν χωρίς δισταγμό. Με σαφήνεια και απλότητα είχαν παρουσιάσει τις αρχές της δικαιοσύνης, διδάσκοντας έτσι αυτούς που ήταν γύρω τους για το Θεό τον οποίο λάτρευαν. Είχαν μιλήσει για το Χριστό, τον αναμενόμενο Λυτρωτή. Και στη μορφή του τέταρτου ατόμου στη μέση της φωτιάς, ο βασιλιάς αναγνώρισε τον Υιό του Θεού.PG 349.5
Τώρα, λησμονώντας το δικό του μεγαλείο και το αξίωμά του, ο Ναβουχοδονόσορ κατέβηκε από το θρόνο και κατευθυνόμενος προς το στόμιο της καμίνου, κραύγασε: “Δούλοι του Θεού του Υψίστου, εξέλθετε και έλθετε.”PG 350.1
Τότε ο Σεδράχ, ο Μισάχ και ο Αβδενεγώ εμφανίσθηκαν μπροστά στο πελώριο πλήθος εντελώς άθικτοι. Η παρουσία του Σωτήρα τους. τούς είχε διαφυλάξει από του να πάθουν βλάβη και μόνο τα δεσμά τους είχαν καεί.PG 350.2
“Και συναχθέντες οι σατράπαι, οι διοικηταί, και οι τοπάρχαι, και οι μεγιστάνες του βασιλέως, είδον τους άνδρας τούτους, ότι επί των σωμάτων αυτών το πυρ δεν ίσχυσε, και θριξ της κεφαλής αυτών δεν εκάη, και τα σαλβάρια αυτών δεν παρήλλαξαν, ουδέ οσμή πυρός επέρασεν επ’αυτούς.”PG 350.3
Ξεχάσθηκε η μεγάλη χρυσή εικόνα που είχε στηθεί με τόση επιμέλεια. Στην παρουσία του ζώντος Θεού οι άνθρωποι φοβήθηκαν και έτρεμαν. Ο βασιλιάς ταπεινωμένος αναγκάσθηκε να ομολογήσει:PG 350.4
“Ευλογητός ο Θεός του Σεδράχ, Μισάχ και Αβδενεγώ, όστις απέστειλε τον άγγελον Αυτού και ηλευθέρωσε τους δούλους Αυτού, οίτινες ήλπισαν επ’Αυτόν, και παρήκουσαν τον λόγον του βασιλέως, και παρέδωκαν τα σώματα αυτών, διά να μη λατρεύσωσιν άλλον θεόν, εκτός του Θεού αυτών.”PG 350.5
Η πείρα της ημέρας εκείνης έκανε το Ναβουχοδονόσορ να εκδώσει ένα διάταγμα:PG 350.6
“Πας λαός, έθνος, και γλώσσα, ήτις λαλήσει κακόν εναντίον του Θεού του Σεδράχ, Μισάχ και Αβδενεγώ, θέλει καταμελισθή και αι οικίαι αυτών θέλουσι γείνει κοπρώνες. Διότι άλλος θεός δεν είναι δυνάμενος να ελευθερώση ούτω.”PG 350.7
Με αυτά και με άλλα παρόμοια λόγια ο βασιλιάς επιδίωξε να διαδώσει παντού σε όλους τους λαούς της Γης ότι η δύναμη και η εξουσία του Θεού των Εβραίων άξιζε την ανώτερη λατρεία. Και ο Θεός ευαρεστήθηκε με την προσπάθεια του βασιλιά να Τον σεβασθεί και να διακηρύξει τη βασιλική μαρτυρία του για αφοσίωση, τόσο εκτεταμένα όσο ήταν η βαβυλωνιακή αυτοκρατορία.PG 350.8
Σωστό ήταν να κάνει ο βασιλιάς τη δημόσια αυτή ομολογία και να εξάρει το Θεό του ουρανού πάνω από όλους τους άλλους θεούς. Αλλά να προσπαθήσει να επιβάλει στους υπηκόους του να κάνουν μια παρόμοια ομολογία πίστης και να δείξουν τον ίδιο σεβασμό, υπερέβαινε τα όρια της επίγειας δικαιοδοσίας του Ναβουχοδονόσορ. Δεν είχε κανένα τέτοιο δικαίωμα ούτε ηθικό ούτε κοινωνικό, να απειλεί τώρα τους ανθρώπους με θάνατο αν δεν προ σκυνούσαν το Θεό.Όταν εξέδωσε το πρόσταγμα,όλοι όσοι ηρνούντο να προσκυνήσουν τη χρυσή εικόνα παραδιδόνταν στις φλόγες. Ο Θεός ποτέ δεν εξαναγκάζει τους ανθρώπους να υπακούσουν. Αφήνει όλους τους ανθρώπουςελεύθερους να εκλέξουν ποιον θέλουν να λατρεύσουν.PG 350.9
Με την απελευθέρωση των πιστών Του δούλων, ο Κύριος διακήρυξε ότι βρίσκεται στο πλευρό των καταδυναστευομένων όλων τωνκοσμικών δυνάμεων που αποστατούν από την εξουσία του Ουρανού. Οι τρεις Εβραίοι διακήρυξαν σε ολόκληρο το βαβυλωνιακό έθνος την πίστη τους σε Εκείνον τον οποίο λάτρευαν. Στηρίζονταν στο Θεό. Στην ώρα της δοκιμασίας τους θυμήθηκαν την υπόσχεση:PG 351.1
“Όταν διαβαίνης διά των υδάτων, μετά σου θέλω είσθαι, και όταν διά των ποταμών, δεν θέλουσι πλημμυρίσει επί σε. Όταν περιπατής διά πυρός, δεν θέλεις καή, ουδέ θέλει εξαφθή η φλοξ επί σε.” (Ησ. 43:2)PG 351.2
Και με ένα αξιοθαύμαστο τρόπο η πίστη τους στο ζώντα Λόγο του Θεού είχε τιμηθεί μπροστά σε όλους. Η είδηση της θαυματουργικής απελευθέρωσής τους μεταδόθηκε σε πολλές χώρες από τους εκπροσώπους των διαφόρων εθνών, τους οποίους ο Ναβουχοδονόσορ είχε προσκαλέσει στα εγκαίνια. Με την πιστότητα των παιδιών Του, ο Θεός δοξάσθηκε σε όλη τη Γη.PG 351.3
Σημαντικά μαθήματα μπορούν να εξαχθούν από την πείρα των Εβραιοπαίδων στην πεδιάδα του Δουρά. Στις σημερινές ημέρες πολλοί από τους υπηρέτες του Κυρίου, μολονότι αθώοι, από κακοπραγίες θα παραδοθούν να υποστούν ταπείνωση και κακομεταχείριση από εκείνους οι οποίοι εμπνεόμενοι από το Σατανά, είναι φθονεροί και αδιάλλακτοι. Η οργή των ανθρώπων θα στραφεί ι-διαίτερα εναντίον εκείνων που αγιάζουν το Σάββατο της τετάρτης εντολήςκαι στο τέλος ένα παγκόσμιο διάταγμα θα τους κατηγορήσει έντονα ως άξιους θανάτου.PG 351.4
Ο επικείμενος καιρός της θλίψης για το λαό του Θεού θα απαιτήσει τέτοια πίστη που να μην ταλαντεύεται. Τα παιδιά Του οφείλουν να φανερώσουν ότι Αυτός είναι το μόνο αντικείμενο της λατρείας τους και ότι κανένα απολύτως τίμημα, ούτε ακόμη αυτό της ίδιας της ζωής, θα μπορέσει να τους παρασύρει να κάνουν την παραμικρή παραχώρηση στην εσφαλμένη λατρεία. Για την αφοσιωμένη ψυχή, τα εντάλματα των αμαρτωλών θνητών ανθρώπων θα φαίνονται ασήμαντα, όταν αυτά συγκρίνονται με το λόγο του αιώνιου Θεού. Θα υπακούσουν στην αλήθεια και αν ακόμη το αποτέλεσμα θα είναι η φυλάκιση, ή η εξορία, ή ο θάνατος.PG 351.5
Όπως στις ημέρες του Σεδράχ, του Μισάχ και του Αβδενεγώ, έτσι και στην τελευταία περίοδο της ιστορίας της Γης ο Κύριος θα ενεργήσει θαυμάσια για το καλό εκείνων που εμμένουν σταθερά με το μέρος του δικαίου. Εκείνος που βάδισε μαζί με τους αξιέπαινους Εβραίους στο φλογισμένο καμίνι, θα βαδίσει με τους οπαδούς Του οπουδήποτε αυτοί βρίσκονται. Η ενοικούσα παρουσία Του θα παρηγορεί και θα υποβαστάζει. Στον καιρό της θλίψης, ακριβώς τέτοιας θλίψης που δεν έγινε αφότου υπήρξε έθνος - οι εκλεκτοί Του θα σταθούν ακλόνητοι. Ο Σατανάς μαζί με όλες τις καταχθόνιες δυνάμεις του δε θα μπορέσει να καταστρέψει ούτε τον πιο αδύνατο από τους αγίους του Θεού. Άγγελοι που υπερέχουν σε δύναμη θα τους προστατέψουν και ο Κύριος θα τους αποκαλυφθεί ως “Θεός των θεών”, δυνάμενος να σώζει εντελώς εκείνους που εμπιστεύονται σε Αυτόν.PG 352.1