Nữ thần Lý trí
“Trên khắp cả nước, bất cứ nơi nào dân chúng muốn thể hiện mình như có dính dáng đến cuộc Cải cách, thì người ta đều bắt chước lễ nhậm chức cho Nữ thần Lý trí giống như vậy”. Scott, volume 1, chapter 17 TTL 125.3
Khi “nữ thần” được đưa vào phòng Hội nghị, người dẫn chương trình nắm lấy tay cô, quay mặt về hội chúng, tuyên bố: “Hỡi loài người, đừng run rẩy trước cơn thạnh nộ không có quyền phép của một Đức Chúa Trời mà nỗi lo sợ của quý vị tự nghĩ ra. Từ nay trở đi, hãy hiểu rằng không có thần nào khác ngoài Lý trí. Tôi xin giới thiệu với quý vị hình ảnh cao thượng và trong sạch nhất của thần đó. Nếu quý vị phải thờ thần tượng thì chỉ nên dâng hiến cho thần này mà thôi...”.TTL 125.4
“Chủ tịch ôm choàng lấy nữ thần, rồi cô lên một chiếc xe lộng lẫy đưa đến Vương cung thánh đường Notre Dame để ngồi vào vị trí như một vị Thần. Nơi đó, cô được ngự trên một bàn thờ cao và nhận sự tôn sùng của tất cả những người hiện diện”. (M. A. Thiers, History of the French Revolution, volume 2, pages 370, 371 )TTL 125.5
Đám vô thần đang hoàn tất công việc mà giáo hội đã khởi sự, đẩy nước Pháp nhanh chóng đến tình trạng hư mất. Đề cập đến sự khủng hoảng của cuộc Cách mạng, các nhà văn nói rằng những chuyện vượt quá giới hạn này là sai lầm của các vua và giáo hội, (xem Phụ lục 17). Nhưng công bằng mà nói thì sự thái quá đó là lỗi của giáo hội. Hệ thống giáo hoàng đã đầu độc suy nghĩ các vua chống lại phong trào Cải Chánh. Tinh thần của La Mã khiến vua nghĩ ra những ý tưởng độc ác và áp bức.TTL 125.6
Bất cứ nơi nào người ta đón nhận phúc âm thì trí óc họ được thức tỉnh. Họ bắt đầu ném bỏ những thứ xiềng xích lôi kéo họ làm nô lệ cho sự ngu dốt và mê tín dị đoan. Còn các vua nhìn thấy điều đó nên lo lắng cho quyền lực của mình.TTL 126.1
La Mã không chậm trễ trong chuyện kích động lòng ghen ghét lo sợ của họ. Năm 1525, giáo hoàng nói với quan nhiếp chính nước Pháp rằng: “Đám gàn dở này (phái Cải Chánh) chẳng những gây rối loạn và hủy diệt tôn giáo, mà còn lật đổ các chính quyền, địa vị quý tộc, luật pháp, trật tự xã hội và các tầng lớp kế cạnh”. Một đặc sứ của giáo hoàng đã cảnh báo vua: “Những người Cải Chánh làm xáo trộn mọi trật tự hành chính cũng như tôn giáo... Ngai vàng cũng như bàn thờ đều lâm nguy”. (D’ Aubigné, History of the Reformation in Europe in the Times of Calvin, book 2, chapter 36 ). La Mã đã thành công trong việc đổi hướng nước Pháp sang chống nghịch giáo phái Cải Chánh.TTL 126.2
Sự dạy dỗ của Kinh Thánh ghi tạc vào lòng người những nguyên tắc công bình, tiết độ và lẽ thật, là những nguyên tắc căn bản xây dựng một đất nước giàu mạnh. “Sự công bình làm cho nước cao trọng”, “Vì nhờ công bình mà ngôi nước được lập vững bền” (Châm ngôn 14:34; 16:12, xem thêm Ê-sai 32:17). Người nào vâng theo luật pháp của Đức Chúa Trời sẽ tôn trọng và gìn giữ luật pháp đất nước mình. Tiếc thay nước Pháp đã cấm đọc Kinh Thánh. Trải qua hàng thế kỷ, những Cơ Đốc nhân liêm chính, có tri thức và sống đạo đức, trung thành với đức tin mà phải chịu khổ ải, làm việc như nô lệ trên các tàu thuyền, chết trên giàn hỏa hoặc chết dần chết mòn trong các hầm ngục tối tăm. Suốt 250 năm sau khi phong trào Cải Chánh giáo khởi sự, hàng ngàn người phải rời bỏ nước Pháp để tìm sự bình yên.TTL 126.3
“Suốt giai đoạn dài đằng đẵng ấy, không một thế hệ người Pháp nào mà không chứng kiến những tín đồ của phúc âm phải tháo chạy khỏi sự điên cuồng của những kẻ bắt bớ, họ đem theo tính thông minh, sáng tạo, cần cù, kỷ luật, là những thứ đặc trưng tốt nhất của đất nước họ để làm giàu cho những xứ sở mà họ được sống tỵ nạn... Giá như nước Pháp giữ lại hết những người bị săn đuổi này, thì... nó sẽ là một đất nước vĩ đại, thịnh vượng và hạnh phúc biết bao — một đất nước kiểu mẫu cho mọi nước! Nhưng vì sự mù quáng và thói cố chấp độc ác mà nó đã đuổi khỏi đất mình những người thầy đức hạnh, những anh hùng có kỷ luật, những người bảo vệ trung thành cho ngôi vua... Cuối cùng, tình trạng hư hoại của đất nước cũng chấm hết”. (Wylie, book 13, chapter 20 ). Phong trào Cách Mạng quật khởi từ tất cả lòng căm hận sâu sắc là hậu quả tất yếu phải xảy đến.TTL 126.4