28: Ang Nahaunane Daku nga Daya

Sa nahauna gid nga panag-on sang tawo, si Satanas nagpamuno man sang iya mga paninguha sa pagdaya sa aton kaliwatan. Yadtong nagpaukad sang rebok sa langit, naghandum sa pagtipon sang mga pumuluyo sang duta sa pagtingub sa iya sa iya pakig-away batok sa pagbulnt-an sang Dios. Si Adan kag si Eba may himpit nga pagkasadya sa pagtuman sang mga sugo sang Dios, kag ini nga kamatuuran amo ang c'ayon nga pamatuud batok sa buhat nga ginaangkon ni Satanas sa langit, nga ang kasugoan sang Dios mabug-at, kag batok sa kaayohan sang iya mga tinuga. Labut pa sini, .ang kahisa ni Satanas nagtubu sang magtamud sia sa labing maanyag nga puluy-an nga gin-aman sa walay sala nga minyo. Nagtapat sia sa pagpahulog sa ila, agud nga sang mabulag sila gikan sa Dios kag madala sa idalum sang iya kaugalingon nga gahum, maangkon niya ang duta, kag diri mapatindug niya ang iya ginharian, nga kasumpong sadtong Iya sang Labing Mataas.AP 393.1

Kon ginpahayag ni Satanas ang iya kaugalingon sa iya matuud nga ugali, natabla sia unta gilayon, tungud kay napaamanan nga daan si Adan kag si Eba batok sa sining katalagman nga kaaway; apang nagpanghikot sia sa kadudulman, ginlikman niya ang iya tinuyo, agud nga matuman niya sing maayo ang iya handum. Gingamit niya ang man-ug, isa anay ka tinuga nga nakatilingala sing dagway, nga nakighainbal sia kay Eba, “Gali, nagsiling ang Dios sa inyo: dili kamo magkaon sang tanan nga kahoy sang katamnan?” Genesis 3:1. Kon si Eba wala magsulud sa pagpakigbais sa manunulay, naluwas sia unta; apang kinahasan niya ang pagpakighambal sa iya, kag nahulog sia sa iya mga daya. Sa sini man nga bagay madamu nga mga katawohan ang pinandaug . Nagapalangduhaduha sila kag makigbais nahanungud sa mga kinahanglan sang Dios; kag sa baylo sang pagtuman sang langitnon nga sugo, magabaton sila sang mga tawohanon nga mga teorea, nga nagaputus lamang sang mga daya ni Satanas.AP 393.2

“Ang babae nagsabat sa man-ug; makakaon kami sang bunga sang kakahoyan sang katamnan; apang nahanungud sang bunga sang kahoy, nga vara sa tunga sang katamnan, nagsiling ang Dios; dili kamo magkaon sa iya kag dili ninyo pagtandugon, agud nga dili kamo mamatay. Kag ang manug nagsiling sa babae, dili kamo mamatay nga totoo; kay nakahibalo ang Dios, nga sa adlaw nga makakaon kamo sa iya, magamuluklat ang inyo mga mata, kag mangikaangay sang Dios kamo, nga nakahibalo sang maayo kag sang malain.” Genesis 3:2-5. Siningganan niya sila nga mangin-angay sila sa Dios, nga may lain pa ka daku nga kaalam sang sa una, kag mangintakus sila sang mataas pagid nga kahimtangan sang pangabuhi. Si Eba nanugyan sa panulay; kag bangud sa iya influensia, nadala si Adan sa pagpakasala. Gintoohan nila ang mga pulong sang manug, nga dili matuud ang pinamulong sang Dios; wala sila magtoo sa ila manunuga, kag naghulunahuna sila nga ginapunggan sang Dios ang ila kahilwayan, kag nga magadangat sila sing labi pa ka daku nga kaalam kag kadungganan kon ila malapas ang Iya mga sugo.AP 394.1

Apang anano ang nasapwan ni Adan, sa tapus sia makasala, nga kahulogan sang mga pulong, “Sa adlaw nga magkaon ka sa iya, mamatay ka nga totoo?” Nasapwan bala niya nga nagakahulogan subung sa sadtong ginsiling ni Satanas nga ila pagatoohan, nga pagabayawon sila sa mataas pagid nga pa-ngabuhi? Ti may daku gali nga kaayohan nga madangat sa paglapas, kag si Satanas namatud-an nga manug-apin sang mga katawohan? Apang nakit-an ni Adan nga dili amo ini ang kahulogan sang langitnon nga sentencia. Ang Dios naghambal nga ang tawo, sa silot sang iya pagpakasala, magabalik sa duta nga ginkuhaan sa Iya: “Yab-ok ka, kag sa yab-ok ikaw magabalik.” Genesis 3:19. Ang mga pulong ni Satanas, “magamuluklat ang inyo mga mata,” namatud-an nga matuud sa sini lamang nga bagay: Sa tapus malalis ni Adan kag ni Eba ang Dios, nagmuluklat ang ila mga mata sa paghibalo sang ila kabuangan; nahibaloan nila ang malain, kag natilawan nila ang mapait nga bunga sang ila pagkamalalison.AP 394.2

Sa tunga sang Eden nagatubu ang kahoy sang kabuhi, nga ang iya bunga may gahum sa pagpalawig sang kabuhi. kon nagpabilin si Adan nga matinumanon sa Dios, nakapadayon sia kunta sa pag-ambit sing hilway sini nga kahoy, kag nagkabuhi sing dayon. Apang sang makasala sia, gindumilian sia sa pagpakigambit sa kahoy sang kabuhi, kag nanginsinakup sia sang kamatayon. Ang langitnon nga paghukum, “kay yab-ok ka, sa yabok ikaw magabalik,” nagatudlo sa bug-os nga pagdula sang kabuhi.AP 395.1

Ang pagkadilimamalatyon, nga ginsaad sa tawo sa isa ka kondision nga magmatinumanon, nadula bangud sa pagkamalinapason. Dili mahatag ni Adan sa iya mga kaliwat ang butang nga wala sa iya; kag wala kunta sing paglaum sa mga nahulog nga kaliwatan kon wala ang Dios, bangud sa paghalad sang Iya kaugalingon nga Anak, magpapalapit sang pagkadilimamalatyon sa ila. Sang “Ang kamatayon naglaton sa tanan nga mga tawo, kay ang tanan nakasala,” si Kristo “nagdala sang kabi.hi kag pagkadimadinulunton sa kapawa tungud sang Maayong Balita.” Roma 5:12; 2 Tim. 1:10. Kag sa kay Kristo lamang madangat ang pagkadilimamalatyon. Si Jesus nagsiling, “Ang nagatoo sa Anak, may kabuhi nga walay katapusan apang ang wala magtoo sing matinumanon sa Anak, indi makakita sang kabuhi.” Juan 3:36. Ang bisaN sin-o makahuput sining walay bili nga pagpakamaayo kon magtuman lamang sia sang kondision. Ang tanan nga” nagapaladayon sing mapailubon sa maayo nga mga buHat, nga nagapalangita sang Himaya, kag sang dungug, kag sang pagka limadinulunton,” magabaton sang” pagkabuhi nga walay katapusan.“ Roma 2:7.AP 395.2

Ang isa lamang nga nagsaad sing kabuhi sa kay Adan bangud sa paglalis amo ang labing daku nga manugdaya. Kag ang mga pinamulong sang man-ug sa kay Eba sa Eden,—”Dili ka mamatay nga totoo,” — amo ang nahauna nga wali nga ginbantala nahanungud sa pagkadilimamalatyon sang kalag. Apang ini nga mga pinamulong, nga natukud tanan sa kagam-hanan ni Satanas, ginabantala gikan sa mga pulpito sang mga nagapakasumulonod kay Kristo, kag ginbaton sang kalabanan nga mga katawohan sing mahapus subung sang pagbaton sa iya sang aton nahauna nga mga ginikanan. Ang langitnon nga paghukum, “Ang kalag nga nagapakasala, ina mamatay,“ Esek. 18:20. ila ginabaliskad nga magakahulogan nga: Ang kalag nga nagapakasala, ina indi mamatay, kondi magakabuhi sing dayon. Magapatingala lang sa aton ang kabuangan nga naghimo sa tawo nga matinootoohan sing mahapus sa mga pulong ni Satanas, kag dili magtoo sa mga pulong sang Dios.AP 396.1

Kon ang tawo, sa tapus na sia makasala, gintugotan sa pag-ambit sing hilway sang kahoy sang kabuhi, nagkabuhi sia kunta sing dayon, kag niyan ang sala nahimo nga walay katubtuban. Apang ang kerubin kag ang nagabaga nga hinganiban nagbantay “sang dalan sa kahoy sang kabuhi,“8 kag wala sing isa sang panimalay ni Adan nga gintugutan sa pagligad sa ulot kag makig-ambit sang bunga sang kahoy nga manughatag sing kabuhi. Busa wala karon sing isa ka makasasala nga dili mamalatyon.AP 396.2

Apang sa tapus sang pagpakasala, ginsugo ni Satanas ang iya mga manugtunda sa paghimo sing mga pinasahi nga mga tinguha sa pagtanum sing pagtoo sa kinaugali nga pagkadilimamalatyon sang tawo; kag sang malikman nila ang mga tawo sa pagbaton sang sayup, magamandu sila sa ila agud nga ang makasasala magkabuhi sa pagkailo nga walay katubtuban. Karon ang principe sang kadudulman nga nagapangabudlay bangud sa iya mga galamiton, nagapahayag sa Dios subung nga isa ka mabangis nga manugtimalus, nga magasiling sia nga ihaboy sang Dios sa inpierno ang tanan nga wala nagapahamuut sa iya, kag nagapabatyag sa ila gihapon sang Iya kaakig; kag sila nagaalantus sang dili mamitlang nga mga kalisdanan, kag sa walay katubtuban nga kalayo, ang ila Manunuga nagatamud sa ila nga may kabusug.AP 396.3

Daw ano ini ka batok sa tagsatagsa ka balatiagon sang pap higugma kag paghikalooy, kag bisan sa aton na lamang balatiagon sang justicia, ang pagtolon-an nga ang mga malauton nga mga, minatay paeasilotan sa kalayo kag sa asupre sa inpierno nga nagadabdab sa gihapon; nga tungud sa mga sala sa malip-ot lamang nga pagkabuhi sa duta magabatas sila sing silot sa gihapon sa nagakabuhi ang Dios. Apang ini nga pagtolon-an ginapanudlo sing malapad, kag ginalamud gihapon sa madamu nga mga tolumanon sang mga Kristohanon. Ang siling sang isa ka mangin-alamon sa teologia, “Ang talan-awon sr. pagsilot sa inpierno magapataas sang kahamungayaan sang mga balaan sing walay katubtuban. Kon makit-an nila ang iban nga may amo man nga kinaugali kag natawo sa amo man nga bagay sa ila nga mahulog sa amo nga pagkailo, kag sila ila yara sa maayo nga kahimtangan, magapabatyag sa ila kon daw ano sa ila ka malipayon.” Ang isa pagid naggamit sini nga mga pulong: “Sang ang sugo sa pagsikway nagapanghikot sing dayon sa suludlan sang kaakig, ang aso sang pagsilot sa ila magasaka sing walay katubtuban sang ginatan-aw ang soludlan sang kalooy, nga sa baylo sang pagkuha sang bahin sining mga makalolooy, magasiling, Amen, Alleluya! Dalayawon ang Ginoo!” Sa diin nga pinanid sang mga pulong sang Dios, makita ang amo nga mga pagtolon-an? Madulaan bala ang mga tinubus sa langit sang tanan nga balatiagon sa pagkalooy kag paghigugma, kag bisan pa sang tinawohanon nga balatiagon? Pagapamaylohan bala ini sila sa mga walay balatiagon, mga mapintas nga mga tul'isan? Dili; dili amo ina ang pagtolon-an sang Tolon-an sang Dios. Yadtong nagapahayag sang mga talan-awon nga nasambit sa dinalan sa ibabaw ayhan mga mangin-mainalamon kag dili malimbongon nga mga tawo; apang ginalumus sila sa daya ni Satanas. Ginatuytuyan niya sila sa paghangup sing lain sang matuud nga pahayag sang Kasulatan, nga magalugum sang halambalanon sa kapaitan kag dumut nga nahanungud sa iya, apang dili natungud sa aton Manunuga. “Sang nagakabuhi ako, siling sang Ginoo nga si Jehoba; indi ako nagakahamuut sang kamatayon sang malauton, kondi nga ang malauton mag-isol sa iya dalanon kag nga magkabuhi sia. Mag-isol, mag-isol kamo sa inyo mga malain nga mga dalanon. Kag kay ngaa bala magakalamatay kamo?” Esek. 33:11.AP 397.1

Ano abi ang maangkon sang Dios kon pananglitan aton matud-on nga nagakalipay sia sa pagtan-aw sa walay katubtuban nga silot sa makasasala; nga nagakalipay sia sa mga pagpakho kag mga pagtangis kag mga pagsininggit sang mga nagaalantus nga mga tinuga nga iya pagahuptan sa dabdab sang inpierno? Mahimo bala ining makahaladluk nga tingug nga isa ka alambahanon sa idulungug sang Isa nga may walay katubtuban nga Gugma? Ginatudlo gihapon nga ang pagsakit nga walay katapusan sa mga malauton magapakita sang dumut sang Dios sa sala kaangay abi sang isa ka kalautan nga magalaglag sang paghidaet kag kahusayan sang kalibutan. Oh, kalahadlukan nga pasipla! Subung abi nga ang dumut sang Dios sa sala amo ang kabangdanan kon ngaa ginapadayon sia. Tungud kay sa mga pagtolon-an sini nga mga mangin-alamon, ang dayon nga pagsilot sa walay paglaum nga kalooy magapaakig sing tama sa mga kailo, kag sang magaula sila sang ila kaakig sa paghimalaut kag pagpasipala, ila nga ginapadaku sing dayon ang lulan sang sala. Ang himaya sang Dios wala nagadugang bangud sa pagpadayon sang nagatubu nga sala sa walay katubtuban nga panag-on.AP 398.1

Kapin sa hunahuna sang tawo ang pag-isip sang kalautan nga nadala bangud sang pagtolon-an sang walay katubtuban nga pagsilot. Ang religion sang Biblia nga puno sang paghigugma kag kaayo, kag bugana sa kalooy, ginadulman sang mga kababaylan kag ginapasaputan sang kahadluk. Kon pagtalupangdon naton kon sa ano nga butig nga lugum ginlugum ni Satanas ang karakter sang Dios, magakatingala pa bala kita nga ginakahadlukan ang maloloy-on nga Manunuga, ginakahangaw-an, kag ginakaakigan pagani? Ang makahaladluk nga pagtamud sa Dios nga naglapnag sa bug-os nga kalibutan gikan sa mga ginatudlo sa pulpito nakahimo sing linibo, boo, minilyon nga mga madinuhaduhaon kag mga infidel.AP 398.2

Aug pagtolon-an nga walay katubtuban nga silot amo ang isa sang mga butig nga pagtolon-an nga naghimo sang alak sang kalangil-aran sang Babilonia, nga iya ginpainum sa tanan nga mga naeion. Bugna 14:8; 17:2. Matuud, ginapanudlo sila sang mga dalagku kag mga maayo nga mga tawo; apang ang kapawa sini nga halambalanon wala magpawa sa ila subung sang ila pagpawa sa aton. May salabton lamang sila sang kapawa nga nagbanaag sa ila panag-on; kita man iya ang magasabat sang kapawa nga nagsilak sa aton mga adlaw. Kon mag-isol kita gikan sa pamatund sang pulong sang Dios, kag magbalaton sang mga butig nga mga pagtolon-an tungud kay ang aton mga ginikanan nagpanudlo sa ila, mahulog man kita sa amo man nga paghimalaut nga ginmitlang sa Babilonia; magailinum kita sang alak sang iya kangil-aran.AP 401.1

May isa ka daku nga bunghay nga sa ila ang pagtolon-an sang walay katubtuban nga silot nagarebok, ginpanabug sa pihak nga sayup. Nakit-an nila nga ang Kasulatan nagapahayag sa Dios subung nga isa ka tawo nga mahigugmaon kag mahinuklogon, kag dili sila magatoo nga igabilin niya ang Iya mga tinuga sa kalayo sang walay katubtuban nga inpierno nga nagadabdab. Apang ila ginabayaw nga ang kalag dili mamalatyon sa kinaugali, wala na sila sing katarungan nga liwan nga nakit-an kondi nga sa katapusan ang tanan nga mga tawo pagaluwason. Madamu ang nagakabig sang mga paaman sang Biblia nga gintuyo lamang sa pagpahadluk sa tawo agud nga magamatinumanon, kag dili sila pagtumanon sing binatobato. Hanti ang makasasala makakabuhi sa kahikaw sa mga kasadiahan nga kinaugalingon, makabutang sa likod nila sang mga ginapatuman sang Dios, apang makapaabut man nga makabaton sing kahamuut sa atubangan sang Dios. Ina nga pagtolon-an, nga nagasalig sa kalooy sang Dios, apang ila ginapanghiwala ang Iya katarungan, nagapahamuut sa kalibutanon nga tagiposoon, kag magapabaskug sa malauton sa paghimo sing mga kalautan.AP 401.2

Kon matuud abi nga ang mga kalag sang tanan nga mga tawo magadayon sa langit sa tapus sang iya pagkamatay, niyan labing maayo pa nga handumon naton ang kamatayon sa baylo sang magkabuhi. Madamu ang natuytuyan sini nga pagtoo sa pagtapus sang ila pagkabuhi. Kon ginalumsan na sila sang mga kagamu, mga kalisod, kag madulaan sing paglaum mahapus na lang sa ila ang magbugto sang hilo sang ila kabuhi, kag maglupad padayon sa kahimayaan sang walay katubtuban nga kalibutan.AP 402.1

Ang Dios naghatag sa Iya mga pulong sing maathag nga kasanagan nga pagasilotan Niya ang mga malinapason sang Iya kasugoan. Yadtong mga magaolog-olog sa ila kaugalingon nga ang Dios tama ka maloloy-on sa paghatag sing paghukum sa makasasala, magtamud na lamang sa kruz sa Kalbario. Ang ka-matayon sang walay dagta nga Anak sang Dios nagapamatuud nga “ang bayad sang sala amo ang kamatayon,” nga ang tasatagsa ka paglapas sang sugo sang Dios magabaton sang iya matarung nga balus. Si Kristo nga walay sala nahimo nga sala para sa tawo. Gindala Niya ang sayup sang pagkamalinapason sang mga makasasala, kag ang pagtago sang nawong sang Iya A may sa Iya tubtub nga nabuung ang Iya tagiposoon kag ang Iya kabuhi nawala. Tanan ini nga halad ginhimo agud mabawi ang mga makasasala. Sa wala na sing liwan nga paagi maluwas ang tawo sa silot sang sala. Kag ang tagsatagsa ka kalag nga magdumili sa pagkamanug-ambit sang katumbasan nga gin-aman sa amo nga bili, magapas-an sa iya kaugalingon nga lawas sang sayup kag sang silot sang pagkamalinapason.AP 402.2

“Walay bisan sin-o nga makihilahion. kon muhigku, kon mainut, mga diwatahan, nga may panublion sa ginharian ni Kristo kag sang Dios.” Epeso 5:5. “Paghingabuta ninyo ang paghidaet sa tanan kag ang pagkabalaan, nga kon wala sini, wala sing bisan sin-o nga makakita sa Ginoo.” Heb. 12:14. “Palaran ang nagatuman sang iya mga sugo, agud nga may kagamhanan sa kahoy sang kabuhi, kag nga makasulud sila sa mga gawang sang banwa. Sa gowa niya yara ang mga ido, kag ang mga babaylan, kag makilahion, kag ang mga mamomono kag ang mga diwatahan, kag ang tanan nga nagahigugma kag nagahimo sang butig.” Bugna 22:14, 15.AP 402.3

Ang Dios nagpahayag sa tawo sang iya karakter, kag sang iya paagi nga pagahimo-on sa makasasala. “Ang Ginoong Dios, maloloy-on kag mahinuklogon, inanay sa kaakig, kag bugana sa kalooy keg sa kamatuuran; nga nagatigana sing kalooy tubtub sa linibo ka kaliwatan, nga nagapatawad sang kalautan, kag sang pagkamalalison kag sang sala, kag nga indi magkabig sa malalison nga walay sala.” Exodo 34:6, 7. “Ang tanan nga mga madauton pagalaglagon.” “Ang mga malalison pagapanglaglagon sing dungan; ang palaabuton sang mga banyaga, pagagabuton.” Salmos 145: 20; 37: 38. Ang gahum kag ang kagamhanan sang langitnon nga pagbulut-an pagagamiton sa pagdula sang rebok batok sa iya; apang ang tanan nga igapakita nga balus sang katarungan manginhimpit gid nga suno sa karakter sang Dios subung nga isa ka mahinuklogon, mailubon kag mahigugmaon nga tawo.AP 403.1

Ang mga palatukuran sang pagkalolo, kalooy kag paghigugma, nga gintudlo kag gintuman sang aton Manluluwas, mga hinuwad nga kabubut-on kag karakter sang Dios. Si Kristo nagsiling nga wala sia magpanudlo sang luwas sadtong Iya nabaton gikan sa Iya Amay. Ang palatukuran sang langitnon nga pagbulut-an nagasuno gid sing himpit sa sugo sang Manluluwas, “Higugmaa ang imo kaaway.” Ang Dios magahimo sing katarungan sa mga malauton, sa kaayohan sang kalibutan, kag sa kaayohan man sadtong sa kay sin-o mahulog ang paghukum. Himoon niya sila nga mga malipayon kon sarang mahimo suno sa kasugoan sang Iya pagbulut-an kag sang katarung sang Iya karakter. Ginpalibutan Niya sila sang mga tandaan sang Iya paghigugma, ginpakilala sa ila ang kaalam sang Iya mga sugo, kag ginpaupdan sang pagtanyag sang Iya kalooy; apang ila gintamay ang Iya paghigugma, himoon nga walay kapuslanan ang Iya mga sugo, kag sikwayon ang Iya mga kalooy. Sang nagabalaton sila sing dayon sang Iya mga hias, ila man nga ginakuhaan sing dungug ang Manughatag; ginakaakigan nila ang Dios tungud kay ila nahibaloan nga nagahimalaut Sia sang ila mga sala. Ang Dios nagabatas sing mapailubon sang ila mga pagkamalalison; apang magaabut ang panag-on sa pagtapat, nga magatapat sang ila palaabnton. Niyan gapuson bala niya ining manugrebok kag ibutang sa Inyo niya? Pagapiliton bala Niya sila sa pagtuman sang Iya kabubut-on?AP 403.2

Yadtong nagpili sa kay Satanas subung nga ila manugdumala, kag magpagahum sa iya kabubut-on, dili mga handa sa pagsulud sa atubangan sang Dios. Ang bugal, ang mga daya, ang mga pagpatuyang, mga kapintas nalig-on na sa ila mga karakter. Makasulud bala sila sa langit sa pagpuyo sing walay katapusan kaupod sadtong mga ila gintamay kag mga gindumtan sa duta? Ang kamatuuran dili gid makapahamuut sa butigon; ang kahagup dili makabusug sa madinayawon sang kaugalingon kag sa bugalon; ang kaputli dili angay sa mga kahigkoan; ang paghigugma dili makalipay sa sadtong mga maiyaiyahon. Ano nga kalipayan ang mahatag sang langit sa sadtong mga nalatum sing bug-os sa mga dutan-on kag maiyaivahon nga mga butang?AP 404.1

Kon abi yadtong mga tawo nga ang ila kabuhi nauyang sa pagrebok batok sa Dios mapaliton sing hinali sa langit, kag makakita sang mataas kag balaan nga kahimtangan sang kahimpitan nga gibapon nagapadayon didto, nga ang tagsatagsa ka kalag puno sing paghigugma, ang tagsatagsa ka panguyahon naga ilidlak sing kalipay, ang mga mamingaw nga mga alambahanon nga nagabalayaw sa pagpadungug sa Dios kag sa Kordero, kag ang walay langan nga tubud sang kapawa nga nagailig gikan sa nawong sadtong Isa nga nagalingkod sa trono—yadtong mga tawo nga ang ila mga tagiposoon puno sing dumut sa Dios sang kamatuuran kag sang kabalaan, makaimpon bala sila sa langitnon nga mga kasoldadosan kag mga alambahanon sa pagdayaw? Mabatas bala nila ang himaya sang Dios kag sang Kordero? Dili, dili; tinuig sa pagaman ang ginhatag sa ila, agud nga makapatubu sila sing mga maayo nga mga karakter sa pagsulud sa langit; apang wala gid nila mahanas ang ila mga hunahuna sa paghigugma sang mga kaputlian; wala gid nila maton-i ang mga halambalanon sa langit; kag karon olihi na. Ang kabuhi sa pagrebok batok sa Dios nagpakadili takus sa ila sa pagsulud sa langit. Ang iya kaputli, ka balaan, kag paghidaet mangin isa ka silot sa ila; ang himaya sang Dios mangdu isa ka kalayo nga manugpapas sa ila. Magahandum sila sa pagpalagyo gikan sa balaan nga lugar. Magahandum sila sang pagkalaglag, agud nga malipdan sila gikan sa nawong sang Isa nga namatay sa pagtubus sa ila. Ang palaabuton sang malaut nalig-on sa ila kaugalingon nga pagpili. Ang pagsubul sa ila gikan sa langit ila kabubut-on, kag matarung kag buhat sa kalooy sa bahin sang Dios.AP 404.2

Kaangay sa mga tubig sang anaw, ang mga kalayo sang labing daku nga adlaw magapahayag sang paghukum sang Dios nga ang malauton dili na mabulong. Wala sila sing handum sa pagpasakup sa langitnon nga kagamhanan. Ang ila kabubut-on nahanas sa pagrebok; kag kon matapus ang kabuhi, tama na ka olihi ang pagpabalik sang ilig sang ila hunahuna sa isa ka direccion, tama na ka olihi ang pagpabalik sa ila gikan sa pagkamalinapason pakadto sa pagkamatinumanon, gikan sa pagdumut sa paghigugma.AP 405.1

Sa pagluwas sang kabuhi ni Kain nga mamumuno, ang Dios naghatag sa kalibutan sing isa ka huwaran kon ano ang pagapatubson sang pagtugot sa makasasala sa pagkabuhi, sa pagpadayon sa mga dalan sang kalautan. Bangud sa influensia sang mga pagtolon-an ni Kain kag iya mga buhat, kadamuan sang iya mga kaliwatan ang nadul-ong sa pagpakasala, tubtub “nga ang kalautan sang mga tawo madamu sa duta, kag ang tanan nga painoino sang mga panghunahuna sang tagiposoon nila sa gihapon mga kalainan lamang.” “Ang duta nadunut man sa atubangan sang Dios, kag ang duta napun-an sing kalugusan.” Genesis 6:5, 11.AP 405.2

Sa daku nga kalooy sa kalibutan ang Dios nagpapas sang mga malauton nga mga pumuluyo sa panag-on ni Noe. Sa daku nga kalooy iya ginlaglag ang dunut nga mga pumuluyo sa Sodoma. Bangud sa gahum sang manugdaya nga si Satanas, ang mga manughikot sang kalautan nakakuha sing mga pagkahanuklog kag pagdayaw, kag ila man nga gintuytuyan ang iban sa pagrebok. Amo man ini sa mga adlaw ni Kain, kag ni Noe, kag sa panag-on ni Abraham kag ni Lot; amo man karon sa aton panag-on. Sa daku nga kalooy sa kalibutan nga pagalaglagon sa katapusan ang mga manugsikway sang Iya bugay.AP 406.1

“Ang bayad sang sala amo ang kamatayon; apang ang hias sang Dios, ang pagkabuhi nga walay katapusan, kay Kristo Jesus nga aton Ginoo.” Roma 6:23. Sang ang kabuhi amo ang palanublion sang mga matarung, ang kamatayon bahin iya sang mga malauton. Si Moises naghambal sa Israel, “Ginabutang ko karon sa atubangan nimo ang kabuhi kag ang kaayohan, ang kamatayon kag ang kalainan.” Deut. 30:15. Ang kamatayon nga ginapahanungdan sa sini nga mga kasulatan dili amo yadtong ginhambal sa kay Adan, tungud kay ang tanan nga mga tawo nag-antus sang bayad sang ila pagkamalinapason. Ini amo ang “ikaduha nga kamatayon” nga ginapangay sa kabuhi nga walay katapusan.AP 406.2

Sa patubas sang sala ni Adan ang kamatayon nag-agi sa tanan nga mga katawohan. Ang tanan sing alangay magapalanaug sa lulubngan. Kag bangud sa gahum sang paagi sa pagpanluwas, ang tanan pagapamangonon gikan sa ila mga lulubngan. “May pagkabanhaw sa mga minatay, sa mga matarung kag sa mga dimatarung man.” Bin. 24:15. “Kay subung nga kay Adan ang tanan nagkalamatay, subung man kay Kristo ang tanan pagahatagan sing kabuhi.” 1 Kor. 15:22. Apang isa ka daku nga kalainan ang ginbutang sa tunga sining duha ka kabon nga pagapamangonon. “Ang tanan nga yara sa mga lulubngan magapalamati sang iya tingug. Kag magagolowa ang mga naghilimo sing maayo, sa pagkabanhaw nga sa kabuhi; kag ang mga naghilimo sing malaut sa pagkabanhaw nga sa katagudilian.” Juan 5:28, 29. Yadtong mga maisipan nga takus sa pagkabanhaw nga sa kabuhi, “mga pinakabulahan kag pinakabalaan.” “Wala sing kagamhanan sa ila sini ang ikaduha nga kamatayon.” Bugna 20:6. Apang yadtong mga wala makabaton sing kapatawaran bangud sa paghinulsul kag pagtoo, magabaton sang bayad sang pagkamalinapason,— “sang bayad sang sala.” Magaalantus sila sang silot nga magakalainlain ang iya kadugayon kag ka daku, “siling sang ila mga binuhatan,” apang sa katapusan magatapus sa ikaduha nga kamatayon. Sanglit dili mahimo sa Dios, suno sa Iya katarung kag kalooy, ang pagluwas sa makasasala sa iya sala, pagadumilian niya sia sang pagkabuhi nga ginwala sang iya pagkamalinapason, kag sia nakapamatuud nga dili sia takus sa iya. Siling sang isa ka magsusulat nga dinaldal sang espiritu, “Kay sa dili madugay, ang malaut mawala, kag usisaon mo sa iya duug, kag wala na.” Kag ang isa nagsiling, “Kag manginsubung sila sang wala anay sila.” Salmos 37:10; Abdias 16. Tinabunan sang mga kahuluy-an, nahulog sila sa walay paglaum, kag dayon nga kadudulman.AP 406.3

Niyan pagabutangan sing katapusan ang sala, kaupod sang tanan nga pagkailo kag mga kalaglagan nga naangot sa iya. Ang siling sang manugsalmo: “Ginpanlaglag mo ang malant. ginapanas mo ang ila ngalan sa gihapon kag sa walay katubtuban. Natapus sa gihapon ang mga pagpanghapay sang mga kaaway.” Salmos 9:5, 6. Si San Juan sa Bugna, nga nagatamud sa sadtong walay katubtuban nga kahimtangan, nakabati sang inambahanon sa pagdayaw, nga wala gid sing bisan isa nga nagalibag. Ang tagsatagsa ka tinuga sa langit kag sa duta mabatian nga nagahatag sing pagdayaw kag himaya sa Dios. Bugna 5:13. Didto wala nay makasasala nga kalag nga magapasipala sa Dios, sang sila na ang magalangoy sa walay katapusan nga silot; wala sing kailo nga tinuga didto sa inpierno nga magalamiul sang ila pagsininggit sa alambahanon sang mga tinubus.AP 407.1

Sa pamuno nga sayup sang kinaugali nga pagkadilimamalatyon natukud ang pagtolon-an nga ang tawo may kalibutan pa sa tapus sang kamatayon,—isa ka pagtolon-an, nga kaangay sang walay katapusan nga silot, nga nagalibag sa pagtolon-an sang mga Kasulatan, sa ginamandu sang konsiensia, kag sa aton balatiagon nga tinawohanon.AP 407.2

Anano ang ginasiling sang mga Kasulatan nahanungud sini nga mga butang? Si Dabid nagsiling nga ang tawo wala nay kalibutan sa tapus sang kamatayon. “Nagagowa ang iya espiritu, nagabalik sa iya duta; sa sadtong adlaw nagakadula ang iya mga hunahuna.” Salmos 146:4. Si Salomon naghatag sang kaagay man nga pamatuud: “Ang mga nagakalabuhi, nakahibalo nga magakalamatay sila; apang ang mga patay wala gid sing nahibaloan.” “Ang iya man gugma, subung sang iya dumut, subung sang iya kahisa, nawala na kag wala na gid sila sing bisan ano nga bahin sa tanan nga ginahimo sa idalum sang adlaw.” “Sa lulubngan, nga imo kadtoan, walay buluhaton, bisan painoino ‘ bisan kinaadman, bisan kaalam.” Manugwali 9:5, 6, 10.AP 408.1

Sang ginpalawig ang kabuhi ni Esekias sing napulo kag lima ka tuig sa sabat sang iya pangamuyo, ang mapinasalamaton nga hari naghatag sa Dios sing pagdayaw tungud sang Iya daku nga kalooy. Sa sini nga alambahanon ginasugid niya ang kabangdanan kon ngaa nagakalipay sia: “Kay ang lulubngan indi magadayaw sa imo, bisan mag-olog sa imo ang kamatayon. Ang mga nagapalanaug sa boho indi magahulat sa imo kamatuuran. Ang nagakabuhi, ang nagakabuhi, ini sia magadayaw sa imo, subung sa akon karon nga adlaw.” Isaias 38:18, 19. Ang lutaw nga pagtolon-an nagatudlo nga ang mga matarung nga mga minatay yadto sa langit, nga nagsululud na sa kahimayaan, nga nagadalayaw sa Dios sa mga dila nga dili mamalatyon; apang si Esekias wala makakita sang amo ka mahimayaon nga palaabuton sa kamatayon. Ini nga mga pulong ginapalig-on sang mga pamatuud sang manugsalmo: “Kay sa kamatayon wala na sing nagasambit sa imo; sin-o bala ang magadayaw sa imo sa lulubngan? Ang mga minatay indi nagadalayaw kay Jehoba, bisan sin-o pa sang mga nagapalanaug sa kahipusan.” Salmos 6:5; 115:17.AP 408.2

Si San Pedro, sang adlaw sang Penticostes, nagsiling nga si Patriarka'ng Dabid “napatay kag ginlubung, kag ang iya lulubngan yari sa aton tubtub karon nga adlaw.” “Kay si Dabid wala magsaka sa kalangitan.” Binuhatan 2:29, 24. Ang kamatuuran nga si Dabid nagapabilin sa lulubngan tubtub sa pagkabanhaw, nagapamatuud nga ang mga matarung wala nagakadto sa langit sa tapus sang kamatayon. Bangud lamang sa pagkabanhaw kag tungud sa pagkabanhaw ni Kristo, nga si Dabid makalingkod sa katapusan sa too sang Dios.AP 409.1

Kag si San Pablo nagsiling: “Kag kon ang mga minatay walay pagkabanhaw, si Kristo wala man mabanhaw; kag kon si Kristo wala mabanhaw, ang inyo pagtoo walay pulus: yara pa kamo sa inyo mga sala. Niyan ang mga nagakalatulog man kay Kristo, nagkalawala.” 1 Kor. 15:16-18. Kon sa sulud sang apat ka libo ka mga tuig ang mga matarung nagdayon gilayon sa langit sa mamatay sila, ano abi ang pagsiling ni San Pablo kon wala sing pagkabanhaw, “ang mga nagkalatulog man kay Kristo, nagkalawala?” Wala na sing pagkabanhaw nga kinahanglan unta.AP 409.2

Ang martir nga si Tyndale, nga nagapahanungud sa kahimtangan sang mga minatay nagsiling: “Ginapanuad ko sa dayag, nga dili ako magpati nga yari na sila (ang mga minatay) sa bug-os nga kahimayaan sa diin si Kristo, okon sang mga pinili nga mga manugtunda sang Dios. Kag dili man sia kabahin sang akon pagtoo; kay kon ina matuud niyan ang pagwali sang pagkabanhaw sang unod isa ka butang nga walay kapuslanan.”^{*Tyndale, Wm., Pauna sa “Eag-ong Katipan” (ed. 1534) Gin-imprenta liwan sa “British Reformers-Tindal, Frith, Barnes,”}AP 409.3

Ini kamatuuran nga dili mapanghiwala nga ang paglaum sang walay katubtuban nga pagkabulahan sa kamatayon nagdul-ong sa pagpabiya sa madamu nga mga tawo sang pagtolon-an sang Biblia nahanungud sa pagkabanhaw. Ini nga kahimtangan ginsabdong ni Dr. Adam Clarke, nga nagsiling: “Ang pagtolon-an nahanungud sa pagkabanhaw nagapahayag nga ginpanudlo sing labi sang mga una nga mga Kristohanonnga may daku nga kapuslanan sang sa Karon! Ngaa amo ini T Ang mga apostolos nagapanudlo sing dayon sa iya, kag pamaton ang mga sumulonod sang Dios sa pagkamapisanon, pagkamatinumanon kag pagkamalipayon bangud sa iya. Kag ang ila mga salili sa karon nga mga adlaw talagsa lamang nagasambit sa iya! Ini ginpangwali sang mga apostolos, kag ini gintoohan sang mga una nga mga Kristohanon; amo man ang amon ginawali, kag ginatoohan sang amon manugpalamati. Wala na sing pagtolon-an sa ebangholio nga ginapabaskug sing tama; apang wala man sing pagtolon-an sa karon nga mga paagi sa pagpanwali nga ginsikway sing labi!”^{*Commentary on the New Testament, Vol. II. General Comments on 1 Corinthians 15: par. 3.}AP 409.4

Ini ginpadayon tubtub nga ang mahimayaon nga kamatuuran sang pagkabanhaw daw nadulman sing bug-os, kag nalipdan sa mga Kristohanon sa kalibutan. Busa ang isa ka lutaw nga magsusulat sa religion sa paghambal sa mga pulong ni San Pablo sa 1 Tesalonika 4:13-18, nagsiling: “Kay ang. tanan nga mga katuyoan practiea sa paglipay, ang pagtolon-an sang pinakabulahan nga pagkadilimadinulonton sang mga matarung nagakuha sang lugar sa aton sang duluhaduhaan nga pagtolon-an sa ikaduha nga pagkari sang Ginoo. Sa aton pagkamatay ang Ginoo magakari tungud sa aton. Ina amo ang aton pagahulaton kag pagabantayan. Ang mga minatay nagalabut na sa kahimayaan. Wala sila nagahulat sa budyong sang Dios sa ila paghukum kag pagkabulahan.”AP 410.1

Apang sang buut na Sia sa pagbiya sa iya mga disipolos, si Jesus wala magsiling sa ila nga magakaladto sila sing madali sa Iya. “Ako magakadto sa pag-aman sa inyo sing lugar,” ang siling Niya. “Kag kon ako na ang makakadto kag makaaman sa inyo sing lugar, magakari ako liwan, kag pagadal-on ko kamo.” Juan 14:2, 3. Si San Pablo nagsugid sa aton pagid sang olihi, nga “Ang amo nga Ginoo, sa isa ka pagsinggit, sa isa ka tingug sang punoan sang mga manugtunda, kag sa budyong sang Dios,AP 410.2

magapanaug sa langit, kag ang mga nagkalamatay kay Kristo magakalabanhaw sing una. Sa ulihi kita nga mga buhi nga nagakalabilin, pagasagmiton kita pa ibabaw sing tingub sa ila sa mga gal-um sa hangin sa pagsugata sa Ginoo; kag sa sini magakaupod kita gihapon sang Ginoo.” Niyan nagdugang sia, “maglinipayay kamo ang isa kag isa sa sini nga mga pulong.” 1 Tesal. 4:16-18. Daw ano ka layo ang ginkalainan sini nga mga pulong sa paglipay kag sadtong iya sang mga Unibersalismo nga mga ministro nga aton na sambit. Ining unibersalismo nga mga minist.ro naglipay sa mga nagakalalisod nga mga abyan sang pagsalig, nga bisan kon daw ano ka makasasala anay sang minatay, kon magbulag na sa iya ang iya kabuhi diri pagabatonon man sia sa tunga sang mga manugtunda. Si San Pablo nagtudlo sa iya mga kautoran sa palaabuton nga pagkari sang Ginoo, nga ang gapus sang lulubngan pagapamugtoon, kag ang “mga minatay kay Kristo” pagapamanhawon sa pagkabuhi nga walay katapusan.AP 411.1

Sa wala pa ang isa makasulud sa mga puluy-anan sang kahimayaan, ang ila mga binuhatan paga-usisaon, kag ang ila mga karakter kag mga binuhaton magaagi sa pag-usisa sang Dios. Ang tanan pagahukman siling sang mga butang nga nasulat sa mga tolon-an, kag pagapamalosan siling sang ila mga binuhatan. Ini nga paghukum dili mahanabu sa pagkamatay sang isa ka tawo. Talupangda ang mga pulong ni San Pablo: “Gintangdu-an niya ang isa ka adlaw, nga pagahukman ang kalibutan sa katarungan, tungud sadtong lalaki nga iya gintandaan, nga nagahatag sing kaligonan sa tanan sang ginbanhaw. niya sa mga minatay.” Bin. 17:31. Diri ang apostol nagasaysay sing maathag nga may isa ka gintangdu nga dag-on, sa palaabuton, sa paghukum sang kalibutan.AP 411.2

Si San Judas nagpahanungud sa amo man nga dag-on: “Ang mga manugtunda nga wala maghuput sang ila nahauna nga kabtangan, kondi nga ginbayaan nila ang ila kaugalingon nga puluy-an, iya gintigana nga natalikalaan sing walay katapusan sa idalum sang kadudulman tubtub sa paghukum sang daku nga adlaw.” Kag sa liwan iya ginsulit ang mga pulong ni Enok: “Yari karon, nag-abut ang Ginoo kaupod sang mga linaksa niya nga mga balaan, sa paghukum batok sa tanan.” Judas 6, 14, 16. Si San Juan nagsiling nga iya nakit-an ang mga minatay, mga dalagku kag mga magamay, nga nagatilindug sa atubangan sang lingkoran nga harianon. Kag napanghumlad ang mga tolon-an; ... kag ginpanghukman ang mga minatay siling sang ila mga binuhatan, tungud sang mga butang nga napanulat sa mga tolon-an.” Bugna 20: 12.AP 411.3

Apang kon ang mga minatay nagaalagum na sang kahimayaan. sa langit okon nagabalatas na sa dabdab sang linaw nga kalayo sa inpierno, ano pang kinahanglan sang palaabuton nga paghukum? Ang mga pagtudlo sang mga pulong sang Dios sa sining importante nga butang dili man madulum kag wala man nagabatukay; sarang sila mahangup sang dili gid maalam nga painoino. Apang kay sin-o maminatud-on nga hunahuna ang makakita sing kaalam kon katarung sa nagalutaw karon nga pagtolon-an? Sa tapus ang pag-usisa sang ila mga binuhatan sa paghukum, magabaton pa bala ang mga matarung sang pagdayaw, “Maayo, ulipon nga maayo kag matutum, ... sulud ka sa kalipayan sang imo Agalon,“ Mateo 25:21, 41. sang sila na nakapuyo sa Iya atubangan, ayhan sing madamu na nga mga tuig? Pagapanawgon pa bala ang mga malauton gikan sa lugar nga ginasilotan sa ila sa pagbaton sang paghukum gikan sa Hukum sang bug-os nga duta, “Palayo kamo sa akon, mga pinapakamalaut, sa kalayo nga walay katapu-san?” Mateo 25:21, 41. Oh, solomne nga yagota! makahuluya nga pagbunkag sang kaalam kag katarung sang Dios!AP 412.1

Ang pagtolon-an nahanungud sa pagkadilimamalatyon sang kalag amo ang isa sang mga butig nga pagtolon-an nga hinulam sang Roma sa paganismo kag isal-ut sa religion Kristohanon. Si Martin Lutero nag-isip sa iya nga “isa ka daku nga fabula nga kal ahin sang madamu nga mga sugo nga Romanhon.”^{*Petavel, E., “The Problem of Immortality,” p. 255, (ed. 1829).} Sa pagsaysay sang mga polong ni Salomon sa mga Manugwali, nga wala sing nahibaloan ang mga minatay, angAP 412.2

Reformador nagsiling: “Isa ka lugar nga magapamatuud nga. ang mga minatay ... wala sing balatyagon. Wala na ang siling niya, sing katungdanan, sing siensia, sing ihibalo, sing kaalam didto. Si Salomon nagahukum nga ang mga minatay nagakalatulog, kag wala sing ginabatyag. Tungud kay ang: mga minatay nagahiligda didto, nga wala naga isip sang mga adlaw bisan sang mga tinuig, apang kon magmalata sila, kaangay lamang sang natulugan sila sing isa ka minuto.”^{*Luther's “Exposition of Solomon's Booke Called Ecclesiastes” p. 152. (ed. 1573, Londres).}AP 413.1

Dili makita sa Kasulatan ang mga pulong nga ang mga matarung nagakaladto sa pagbaton sang ila balus okon ang mga malauton sang ila silot sa kamatayon. Ang mga patriarkas kag ang mga profetas wala magbilin sang amo nga pagpasalig. Si Kristo kag ang iya mga apostoles wala magtudlo sini. Ang Biblia nagatudlo sing maathag nga ang mga minatay wala nagakaladto gilayon sa langit. Ginapahayag sila subung nga nagakalatulog tubtub sa pagkabanhaw. 1 Tesal. 4:14; Job 14:10-12. Sa amo gid nga adlaw sang mabugto ang talikala nga pilak kag maboong ang yahong nga bulawan, (Manugwali 12: 6) ang hunahuna sang tawo mawala. Ang mga nagpalanaug sa lulubngan yara sa kalinongan. Wala na sila sing nahibaloan sang bisan ano nga butang nga ginhimo sa idalum sang adlaw. 1 Kor. 15:52-55. Bulahan nga pagpahuway sa mga binudlay nga mga matarung! Ang panag-on, malawig okon malip-ot lamang sia, kaangay lamang sang isa ka tion sa ila. Nagakalatulug sila; pagapamat-on sila sang budyong sang Dios sa mahimayaon nga pagkadilimamalatyon. “Kay pagapatunggon ang budyong kag ang inga minatay pagapamangonon, nga mga dimadinulunton. ... Kag kon ini nga madinulunton, masukluban na sang dimadinulunton, kag ini nga mamalatyon, masukluban na sang pagkadimamalatyon, niyan matuman ang pulong nga nasulat: Ang kamatayon ginlamon sa pagdaug.” 1 Kor. 15:52-55. Sang pagapanawgon sila gikan sa ila mamook nga katulogon, magasugod sila sa pagpanumdum sa diin man anay sila magdulog. Ang katapusan nga balatiagon amo ang kasakit sang kamatayon, ang katapusan nga hunahuna nga sila nahulog sa idalum sang gahum sang lulubngan. Kon magbalangon sila gikan sa lulubngan, ang ila nahauna nga hunahuna mabatian sa paninggit sa pagdaug, “Oh, kamatayon, dina ang imo sudlot? Oh, lulubngan, dina ang imo pagdaug?” 1 Kor. 15:52-55.AP 413.2