Ang Pagexkomulgar

Ina amo ang makangilidlis nga kapiotan sa Reformasion. Sa madamu nga mga siglos ang sentensia sang Roma sa pag-exkomulgar nagahatag sing kahadluk sa labing makagagahum nga monarka; pinun-an niya ang mga maisug nga mga ginharian sing pagkailo kag pagkahublas. Yadtong mga mahulogan sang iya paghimalaut, ginakabig sa bug-os nga nasion nga kalahadlukan kag katalagman; ginabulag sila sa pagpakighisayo sa ila masigkatawo, kag kabigon nga mga tulisan, mga alayamon kag palatyon.AP 131.3

Si Lutero wala mabulag sa bagyo nga daw sa mahampak na sa iya; apang nagtindug sia sing malig-on, nga nagasalig sa kay Kristo nga mangin-iya kabaskug kag taming. Upod sang pagtoo kag kabaskug sang isa ka martir sia nagsulat. “Kon ano ang daw matabu wala ako makahibalo, ni nagatinguha ako sa paghibalo ... Patup-a ang iya hampak sa bisan diin lamang, wala gid ako sing kahadluk. Wala gid nga maglabi sang sa pagkahulog sang isa ka dahon, sa dili kabubut-on sang aton Amay. Daw ano pagid ka daku ang iya pagtatap sa aton! Diutay lamang nga butang ina ang magpanginmatay tungud sa Pulong, tungud kay ang Pulong nga nanginunod sa Iya kaugalingon namatay. Kon mamatay kita upod sa Iya, magakabuhi kita upod sa Iya; kag sa aton pag-agi sa iya mga gin-agihan, mangin didto kita sa diin na Sia kag magakabuhi upod sa Iya sing dayon.”^{*D'Aubigne, lib. 6, cap. 3.}AP 131.4

Sang mag-abut ang sugo sang papa sa kay Lutero, sia nagsiling: “Ginatamay ko kag ginasumpong ina, subung nga mapasipalahon, butigon ... Si Kristo sa Iya kaugalingon ang ginahimalaut diri ... nagakalipay ako sa pag-antus sang amo nga kasakitan tungud sa kaayohan sang buluhaton. Karon nagabatyag na ako sing daku nga kahilway sa tagiposoon; tungud kay sa katapusan ako nakahibalo nga ang papa amo ang anti-Kristo, kag nga ang iya trono trono ni Satanas sa iya kaugalingon.”^{*D'Aubigne, lib. 6, cap. 9.}AP 132.1

Apang bisan pa ang sugo sang Roma dili kay wala pinatubas. Ang bilanggoan, ang silot, ang kampilan amo ang mga hinganiban sa pagpatuman. Ang mga maluya kag ang mga babaylanon nagakulurug sa atubangan sang sugo sang papa; kag sang may yara nga daku nga kahanuklog sa kay Lutero, madamu ang nagabalatyag nga mahal ang kabuhi nga pag-ihalad sa buluhaton sa pagliwan. Ang tanan daw nagapahayag nga ang buluhaton sang reformador madali na lang mata pus.AP 132.2

Apang ang pagtapat ni Lutero sa pagbulag sing dayon sa iglesia dili masiling nga wala niya maagum ang mapait nga pagsumpong batok sa iya kaugalingon. Sa sini nga dag-on amo kag magsulat sia: “Ginabatyag ko sing labi sa kada adlaw kon daw ano ka iwat ang pagbiya sang mga duhaduha nga nainum sang isa kutub pa sa iya pagkabata. O, isa ka ano nga kasakit ang iya mahatag sa akon, bisan nga yara ang Kasulatan sa luyo nakon, sa pagpakamatarung sa akon kaugalingon nga magpangahas ako sa pagtindug nga isa lamang batok sa papa, kag bayawon sia nga anti-kristo! Ano lang nga kangitngitan ang wala maagihi sang akon tagiposoon! Kapid-an ko lamang ipamangkot sa akon kaugalingon nga may kapait inang pakiana nga madali sa mga bibig sang Romano Katoliko: ‘Ikaw lamang ang maalam? Sayup bala ang tanan luwas sa imo? Daw ano abi, nga, sa katapusan, ikaw amo ang sayup, kag nagaka-umid sa imo kasaypanan ang madamu nga mga kalag, nga niyan magamanginmalaut sing dayon?’ Ini amo ang akon pagpakig-away batok sa akon kaugalingon kag sa kay Satanas, tubtub nga si Kristo, sa Iya dili masinalaypon nga pulong, nagpabakud sang akon tagiposoon batok sa sini nga mga pangduhaduha.”^{*Martyn, “Life and Times of Luther,” pp. 372, 373.}AP 132.3

Ang papa nagpahadluk sa kay Lutero nga paga-exkomulgahon sia kon dili sia magpamawi, kag ang amo nga pahadluk sa karon natuman. Ang isa ka bag-o nga sugo naggowa, nga nagahambal sang katapusan nga pagbulag ni Lutero sa iglesia Romana, nga nagasikway sa iya subung nga pinakamalaut sang Langit, lakip ang tanan nga magabaton sang iya pagtolon-an. Ang labing daku nga paindis-indis nasudlan na sing bug-os.AP 133.1

Ang mga pamatok amo ang kapalaran sang tanan nga ginagamit sang Dios sa pagpahayag sang kamatuuran nga nagakaigo sing pinasahi sa ila panag-on. May yara nga pinasahi nga kamatuuran sa mga adlaw ni Lutero,—isa ka kamatuuran nga pinasahi sa sadtong importante nga panag-on; may yara man nga pinasahi nga kamatuuran nga sa iglesia sa sini nga adlaw. Yadtong nagahimo sang tanan nga butang suno sa paglaygay sang Iya kabubut-on, nahamuut sa pagbutang sa tawo sa idalum sang nagkalainlain nga mga hitabu, kag hatagan sila sing mga katungdanan nga pinasahi sa panag-on nga ila ginakabuhian, kag sa kahimtangan nga ginbutangan sa ila. Kon ila nga pagpakamahalon ang kapawa nga ginhatag sa ila, ang malapad nga palanan-awon sang kamatuuran mabuksan sa atubangan nila. Apang ang kamatuuran wala ginahanduma sang kalabanan sa karon kaangay sang sa sadtong mga sumulonod sang papa nga nagbatok sa kay Lutero. May yara nga amo man nga kaduyugan sa pagbaton sang mga teorea kag mga tradision sang mga tawo sa baylo sang sa mga pulong sang Dos kaangay sa sadtong una nga mga dagon. Yadtong magapalahayag sang kamatuuran sa karon nga mga adlaw dili magpaabut nga sila pagabatonon upod sang labing daku nga kahamuut sang sadtong mga una nga mga reformador. Ang labing daku nga pagsumponganay sa tunga sang kamatuuran kag kasaypanan, sa tunga ni Kristo kag ni Satanas, magadugang pagid ang iya kapiot sang nagaabut ang pagtakup sang istoria sang kalibutan.AP 133.2

Si Jesus nagasiling sa iya mga pinadala: “Kon kamo iya sang kalibutan, ang kalibutan magahigugma sang iya; apang kay kamo indi iya sang kalibutan, kondi pinili ko kamo sa kalibutan, tungud sini ang kalibutan magadumut sa inyo. Magpanumdum kamo sang pulong, nga akon ginsiling sa inyo: Ang ulipon dili labi sa iya Ginoo. Kon ginhingabut ako nila. pagahingabutcn man nila kamo; kon sila nagbantav sang akon pulong, ang inyo pagbantayan man nila.” Juan 15:19, 20. Kag sa isa ka luyo ang Ginoo naghambal sing maathag: “Kailo kamo, kon ang tanan nga mga tawo maghambal sing maayo sa inyo! Kay amo man ining ginhimo sang ila mga ginikanan sa mga butig nga manalagna.” Lukas 6:26. Ang Espiritu sang kalibutan wala na nagakasinanto sa espiritu ni Kristo sa karon subung sang sa sadtong una nga mga dag-on; kay yadtong mga nagbantala sang pulong sang Dios sa iya kaput li pagabatonon upod sang dili daku nga kahamuut sa karon subung sang sa sadtong una. Ang dagway sang sumpong sa kamatuuran magabaylo, ang kaawayon magabuhin ang iya pagkadayag tungud kay magalabi pagid sia sa ka lalang; apang ang amo man nga dumut magapadayon, kag magapahayag sang nagahingapus ang panag-on.AP 134.1