Ang Pagbaligya sang Indulgensia

Ang iglesia Romana nagbaligya sang bugay sang Dios. Ang latok sang manugbaylo sang kuarta (Mateo 21:12) ginpatindng sa luyo sang iya mga altar, kag ang mga kahanginan ginapuno sang tingug sang manugbakal kag manugbaligya. Sa idalum sang pangabay sa pagtipon sing kuarta nga igapatindug sang iglesia ni San Pedro sa Roma, ang mga indulgensia sa sala ginabaligya sa kadam-an sa gahum sang papa. Sa bili sang sala ang simbahan pagapatindugon nga palangamuyoan sa Dios.AP 117.2

Si Titzel amo ang tulugyanan nga ginpili sa pagbaligya sang mga idulgensia sa Alemania. Sa walay kahuya iya nga ginsulitsulit ang labing daku nga kabutigan, kag magsugid sang mga makatilingala nga mga sugilanon sa pagdaya sa mga ignorante, mapinatipatihon kag babaylanon nga mga tawo.AP 117.3

Kon sia ang magsulud sa isa ka banwa, may manugbalita nga nagauna sa iya nga nagasiling, “Ang bugay sang Dios kag sang balaan nga amay yara sa inyo gawang.^{*D'Aubigne, b. 3, cap. 1} Kag ang mga tawo magabaton sa palamnyayaw kag butigon subung nga sia gid ang Dios nga nagkunsad gikan sa langit sa ila.AP 117.4

Ang makahuluya nga balaligyaan ginpatindug sa iglesia, kag si Titzel, nga nagasaka sa pulpito magabayaw sang indul-gensia subung nga amo ang labing hamili nga hatag sang Dios. Nagasiling sia nga sa virtud sang iya sertifico sa pagpatawad, ang tanan nga sala nga bunt sang nakabakal nga himoon kunina pagapatawaron sa iya, kag nga “dili na kinahanglan ang paghinulsul.”^{*D'Aubigne, lib. 3, cap. 1} Labi pa sini, iya nga ginapasalig ang iya manugpalamati nga ang indulgensia may gahum sa pagluwas dili lamang sang mga buhi kondi pati pa sang mga minatay; nga sa kada tion ang kuarta maglagting sa idalum sang iya caja, ang kalag nga ginbaklan sina makuha sa purgatorio kag magasaka sa langit.AP 118.1

Bisan pa nga si Lutero matul-id gihapon nga Romano katoliko pinun-an sia sing kahadluk sa pasipala nga mga pulong sang manugbaligya sang indulgensia. Madamu sang manugpalamati sa iya ang nagbalakal sang sertifiko sang kapatawaran nga sa wala madugay nagkaladto sa ila pastor, kag igpanuad ang nagkalainlain nila nga sala, kag magpaabut sing kapatawaran, dili tungud kay ila ginbatyag ang ila mga sala kag nagahandum sa pagliwan sang ila pagkinabuhi, kondi tungud kay may indulgensia sila. Si Lutero nagdumili sa paghatag sa ila sing kapatawaran, kag paandaman sila nga tubtub nga indi sila maghinulsul kag magliwan sang ila kabuhi, inagakadula sila sa ila mga sala. Sa daku nga kalibug nagbalik sila sa kay Titzel kag magsumbong nga ang ila gintuaran wala magbaton sang ila sertifiko; kag ang iban nagpangisug sa pagpilit nga i-uli ang ila kuarta. Ang fraile pinun-an sing kaakig. Namulong sia sing labing makasiligni nga paghimalaut, nagpasugo nga himoon ang dabok sa plasa kag magsiling nga sia “nakabaton sing sugo gikan sa papa nga sunogon ang tanan nga mga erejes nga nagatinguha sa pagsumpong sa iya labing balaan nga indulgensia.”^{*Idem, cap. 4.}AP 118.2

Si Lutero nagsulud na sa karon sa iya buluhaton subung nga isa ka mandadaug sa kamatuuran. Ang iya tingug nabatian gikan sa pulpito, sa hanuut kag solemne nga pagpaaman. Iya nga ginpahayag sa atubangan sang mga tawo ang labing kalaakigan nga kinaugali sang sala, kag tudloan sila nga dili gid mahimo sa tawo ang pagbuhin okon paglikaw sa iya silot, bangud sa iya kaugalingon nga buhat. Wala na sing makaluwas sa makasasala gikan sa sala kondi ang pag-hinulsul sa Dios kag pagtoo sa kay Jesus. Ang bugay ni Kristo dili mabakal; hatag sia nga wala sing bayad. Iya nga ginlaygayan ang mga tawo sa dili pagbakal sing indulgensia, kondi magtamud sa pagtoo sa linansang nga Manunubus. Iya nga ginpanugid ang iya masakit nga mga inagihan sa walay pulus nga pagpangita sing kaluwasan bangud sa mga pagpaubus kag pagpenitensia, kag pabakuron ang iya manugpalamati nga bangud lamang sa dipagtamud sa iya kaugalingon kag pagtoo sa kay Jesus nga ang pghidaet kag kalipay makita niya.AP 118.3

Sang nagapadayon si Tetzel sa iya pagpamaligya kag binutig nga pag-angkon, si Lutero nagtapat sa pagpamatok pagid sing mabaskug sa sining kalautan. Nag-abut sa gilayon ang isa ka kahigayonan. Ang kastilyo nga iglesia sa Wittenberg may madamu nga mga relikias, nga sa isa ka balaan nga adlaw ginpakita sa mga tawo, kag ang bug-os nga kapatawaran sa mga sala ginahatag sa tanan nga makaduaw sa iglesia kag makapanuad. Tungud sini sa sini nga mga adlaw madamu nga mga tawo ang nagkaladto didto.AP 119.1